ارتباط چشمی : هر آنچه باید درباره تماس چشمی بدانیم
شاید این را شنیده باشید که چشمها، دروازههایی به روح انسان هستند. بیشتر مواقع میتوان این را حس کرد. هنگامی که با شخصی ارتباط چشمی برقرار میکنید، نوع درک و تجربهتان از آن ملاقات، سخنرانی و... عمیقتر و خاصتر میشود. شاید خودتان هم بهصورت ناخودآگاه زمانهایی میخواستید روی شخصی اثر عمیقی بگذارید و به چشمانش خیره شدید، یا گاهی از نگاه یک نفر متوجه شدهاید که دارد دروغ میگوید. بدون شک ارتباط چشمی یا تماس چشمی یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار در ارتباطات و مکالمهها است.
ارتباط چشمی یکی از مشخصههای مهم زبان بدن است؛ چرا که مانند حرکات دستوپا، چندان قابل کنترل نیست و بالاخره حقیقت را برملا میکند. گاهی چشمان بیش از حرفهای شما، عمل میکنند. در این مطلب بررسی میکنیم که تماس چشمی چیست و چرا اهمیت دارد و چگونه میتوانید با استفاده درست از آن، بیشترین بهره را از روابط و موقعیتهای خود، ببرید.
آنچه در این مطلب خواهید خواند:
- ارتباط چشمی چیست؟
- اهمیت ارتباط چشمی
- اهمیت ارتباط چشمی در سخنرانی عمومی
- اهمیت ارتباط چشمی در حین ارائه
- روش برقراری ارتباط چشمی در یک جلسه کاری
- چه زمانی ارتباط چشمی برقرار کنیم؟
- اشتباهات ارتباط چشمی
- چگونه با برقراری ارتباط چشمی به کانون توجه در محل کار تبدیل شویم؟
ارتباط چشمی چیست؟
ارتباط چشمی نوعی زبان بدن است که هنگام برقراری ارتباط مهم است. نحوه ارائه خود و برقراری ارتباط با دیگران جدا از صحبت کردن، زبان بدن ماست. زبان بدن ما بیش از کلمات صحبت میکند که منطقا درصد بیشتری از مهارتهای ارتباطی ما را به خود اختصاص میدهد. بنابراین چشمان ما درمورد ما و نحوه ارتباط ما بسیار صحبت میکند.
تمرین تماس چشمی خوب مهارتی برای برقراری ارتباط موثر و حیاتی است. برقراری ارتباط چشمی با شخصی که با او صحبت میکنید نشاندهنده علاقه و گفتن «شما مهم هستید و من به شما گوش میدهم» به آن شخص است. این یکی از ابزارهایی است که در ارتباطات هر رویدادی کاربرد دارد اما به آن کمتر توجه میشود.
اهمیت ارتباط چشمی
در زیر بررسی میکنیم که چرا تماس چشمی اهمیت دارد و چگونه میتوانید با استفاده درست از آن، بیشترین بهره را از روابط و موقعیتهای خود، ببرید:
۱. احترام
در جوامع غربی و در سالهای اخیر حتی در جوامع شرقی نیز، تماس چشمی یکی از راههای نشاندادن و بهدستآوردن احترام بوده است. با استفاده از ارتباط چشمی چه بخواهید با رئیس خود صحبت کنید، چه از مادرتان بابت شام تشکر کنید، هم بهطرف مقابل نشان میدهید که به او احترام میگذارید و هم بهاحتمال زیاد باعث میشوید که طرف مقابل نیز به شما احترام بگذارد. البته راههای مکمل دیگری نیز برای احترامگذاشتن وجود دارد، اما صداقت ما از چشمان ما خوانده میشود.
۲. درک
گاهی اوقات با نگاهکردن به چشمان طرف مقابل میتوانید نشان دهید که او را درک میکنید. برقراری تماس چشمی هنگامی که موضوع مهمی مورد بحث قرار میگیرد، برای هر دو طرف یک مکالمه مهم و نشانه رساندن و درک موضوع است.
در بسیاری از موارد این ارتباط چشمی با سر تکاندادن و گفتن عبارات کوتاه، تکمیل میشود. درکشدن، سطح و کیفیت ارتباط موثر را ارتقا میدهد؛ بنابراین اگر طرف مقابل برایتان اهمیت دارد، از این نکته بهسادگی عبور نکنید. به عبارت سادهتر، تماس چشمی این پیام را بهطرف مقابل میدهد که شما شنونده خوبی هستید درواقع گوش دادن فعال خوبی دارید.
۳. نشاندادن افکار و احساسات
گاهی ارتباط چشمی میتواند آنقدر قوی باشد که به کمترین کلمات ممکن برای درک احساسات طرف مقابل نیاز باشد. معمولا افراد واقف نیستند که چشمانشان در حال فرستادن چه پیامی است، همچنین کنترل خودآگاهانهای هم روی نگاه خود ندارند؛ در نتیجه طرف مقابل بهاحتمال زیاد مطمئن میشود که در حال دریافت احساسات واقعی و بدون فیلتر فرد است.
شاید گاهی دیده باشید که بازیکنان بازیهای استراتژیک، حتی در فضای بسته هم عینک آفتابی میزنند! دلیل آن، این است که حتی اگر موفق شوند عضلات صورت خود را کنترل کنند، چشمانشان میتواند آنها را لو دهد.
۴. اعتمادبهنفس
وقتی احساس استرس و اضطراب دارید، ارتباط چشمی مستقیم میتواند برایتان آزاردهنده یا ترسناک باشد؛ اما جالب است بدانید که در چنین موقعیتی، تماس چشمی میتواند اعتمادبهنفس شما را بالا ببرد و حالتان را بهتر کند. شاید در ابتدا برایتان سخت باشد، اما با تمرین و مداومت، راحتتر خواهد شد.
لیلیان گلس در کتاب خود به نام «مزایای زبان بدن» میگوید که اعتمادبهنفس و تماس چشمی، رابطه دوطرفه دارند و روی هم تأثیر مستقیم میگذارند. اگر شما اعتمادبهنفس بالایی داشته باشید و این را به مخاطبان خود نشان دهید، در روابط، کسبوکار و رسیدن به اهداف خود موفقتر خواهید بود. تماس چشمی هم مانند سایر مشخصههای زبان بدن، میتواند با حفظ تمرکز، تمرین و تکرار حرفهایتر شود و بیشتر در خدمت اهداف ما قرار گیرد.
۵. ترغیب و مقاومت
دو مورد از اثرات ارتباط چشمی ، دو روی یک سکه هستند و جالب اینجا است که هر دو تقریبا به یک اندازه کار میکنند! در بسیاری از موارد مردم میدانند که با برقراری ارتباط چشمی، میتوانند کسی را ترغیب یا قانع کنند که کاری را انجام دهد. ولی همین شیوه، میتواند طور دیگری هم نتیجه دهد.
محققان دانشگاه فرایبرگ آلمان طی تحقیقاتی دریافتند که نمونههای آزمایشی در نقش فروشنده، سخنران و... هرچه بیشتر با مخاطبان خود ارتباط چشمی برقرار میکردند. مخاطبان کمتر تحت تأثیر قرار میگرفتند و تمایل کمتری به ادامه ارتباط داشتند؛ بنابراین به خاطر داشته باشید اگر خواستید از تماس چشمی برای ترغیب فرد یا گروهی استفاده کنید، زیاد از حد روی آن تمرکز نکنید.
۶. به خاطر سپاری
این مورد با ترغیبکردن و تحت تأثیر قراردادن افراد فرق دارد. اگر میخواهید احتمال اینکه افراد سخنان شما را به خاطر بیاورند بیشتر شود، حتما با آنها ارتباط چشمی برقرار کنید. بهخصوص در نقاط مهم سخنرانی خود، روی ارتباط چشمی نیز تأکید داشته باشید. در تحقیقی از دانشگاه ولورهمپتون، شرکتکنندگان آزمایش در موقعیت تماس ویدئویی با آزمایشگر قرار گرفتند. محققان دریافتند افرادی که آزمایشگر با آنها تماس چشمی برقرار کرده بود، سخنان او را بهتر به یاد میآوردند.
این مسئله فقط درباره سخنان صدق نمیکند، بلکه خود فرد را نیز شامل میشود. محققانی از دانشگاه رادبوند و روتگرز، روی تعدادی از افراد آزمایشی را انجام دادند. آنها ۵ نفر متفاوت را برای سخنرانی به محل آزمایش آوردند. تمامی حضار در انتهای مراسم، دو سخنرانی را به یاد داشتند که با آنها تماس چشمی برقرار کرده بودند.
۷. صداقت
هنوز از نظر علمی کاملا مشخص نشده است که نگاه انسان چگونه میتواند درونیات فرد را لو بدهد! البته تحقیقات زیستی بسیاری روی این موارد شده است، اما در نهایت این غریزه است که به شما میگوید در نگاه فردی عدم اطمینان میبینید یا اعتمادبهنفس، صداقت میبینید یا دروغ و... .
همانطور که احتمالا تجربه کردهاید، بسیاری از افراد هنگامی که دروغ میگویند سعی میکنند با برقراری ارتباط چشمی قوی طرف مقابل را گول بزنند! این به همان اندازه طفرهرفتن از تماس چشمی، آنها را لو میدهد. معمولا فردی که صادق است نه از ارتباط چشمی طفره میرود و نه اغراق شده و مصنوعی به چشمان طرف مقابل زل میزند. در نهایت این را بدانید که تماس چشمی طبیعی و مؤثر، بخش مهمی از اعتماد سازی و احترام در هر نوع رابطهای است.
۸. خودآگاهی
محققان فرانسوی دانشگاه پاریس به این نتیجه رسیدهاند که افراد با ارتباط چشمی آگاهانه و تمرین شده، خودآگاهی بیشتری نسبت به سایر انسانها دارند؛ یعنی تمرکزشان روی خود، نحوه کلام، رفتار، افکار و مقاصدشان بیشتر است. در واقع حس میکنند که یک ناظر بیرونی آنها را ارزیابی میکند. خودآگاهی یکی از برترین حالتهایی است که با آن روح و جسم شما میتوانند در هر زمان و مکان، بهترین بهره ممکن را از زندگی ببرند.
۹. جذابیت
تحقیقات زیادی نشاندادهاند که برقراری تماس چشمی به دلایل مختلف، باعث جذابتر به نظر رسیدن فرد و محبوبیت او میشود. از دلایل این امر میتوان با رجوع به مواردی که قبلتر ذکر شد، گفت که ارتباط چشمی با بالا بردن اعتمادبهنفس و بهوجودآوردن حس صداقت و اعتماد، باعث جذب افراد به سمت شما میشود.
برقراری ارتباط با چشم به همان اندازه که ضروری و تأثیرگذار است، ممکن است خطرناک هم باشد و شیوه نادرست استفاده از آن، طرف مقابل را بیاعتماد یا بیعلاقه کند. در نتیجه فراموش نکنید که از این مشخصه زبان بدن به شکل یک مهارت نگاه و آن را تمرین کنید. همچنین همیشه به خاطر داشته باشید همانطور که در ابتدای یادداشت گفتیم «چشمها، دروازههای روح هستند» و انگیزهها و درونیات شما، از این طریق آشکار میشوند.
اهمیت ارتباط چشمی در سخنرانی عمومی
راهکارهای متعددی برای تبدیلشدن به یک سخنران عمومی عالی وجود دارد. میتوان با احساسات مخاطب همراه شد، با لحن قاطع حرف زد یا حتی صرفا از کاریزمای طبیعی خود بهره گرفت، مانند استیو جابز یا ریچارد برنسون. آنچه در همه شرایط تأثیرگذار خواهد بود، ارتباط چشمی یا تماس چشمی است. اکثر سخنرانان عمومی به دلایل مختلف از ارتباط چشمی بهره میگیرند.
بااینوجود، اگر دستپاچه شده یا عادت به سخنرانی عمومی نداشته باشید، نگاهکردن به چشمهای مخاطب، دشوار خواهد بود. در ادامه، به ۵ راهکار ساده و کوتاه برای برقرارکردن ارتباط چشمی با مخاطب در سخنرانی عمومی، توجه کنید.
۱. قبل از حرفزدن، مکث کرده و با مخاطب ارتباط برقرار کنید
در ابتدای ارائه مطلب، حتی قبل از شروع صحبت، مکث کنید. لحظهای را صرف ایجاد ارتباط با مخاطب کنید. ابتدا، مطمئن و چهارشانه روی صحنه و در برابر مخاطبان، بایستید؛ سپس، سر خود را از چپ به راست بچرخانید و بعد به وسط بازگردید؛ جایی که مخاطبان نشستهاند. یک لحظه مکث به شما اجازه خواهد داد تا مخاطبان خود را ببینید، با آنها ارتباط برقرار کنید و قبل از شروع سخنرانی، موقعیت خود را پیدا کنید.
۲. یکی از مخاطبان را انتخاب کرده و تماس چشمی با او را به مدت ۳ تا ۵ ثانیه حفظ کنید
اغلب اوقات سخنرانان، زیادی به یک شخص نگاه میکنند. این کار، مخاطب را معذب خواهد کرد چراکه احساس تمایز در او پدید خواهد آمد. در نتیجه، یک شخص را انتخاب کنید، تماس چشمی با او را به مدت ۳ تا ۵ ثانیه حفظ کنید و سپس شخصی دیگر را در میان مخاطبان پیدا کنید. شاید از خود بپرسید چرا ۳ تا ۵ ثانیه؟ اکثرا تمامکردن یک جمله یا تکمیل یک نکته در طول این بازه زمانی انجام میگیرد.
۳. به مسیر نگاه خود در انتهای جملات، توجه کنید
برخی سخنرانان هنگام نزدیکشدن به انتهای جمله خود، بهجای مخاطب، به بالا، پایین یا طرفین نگاه میکنند. شاید دلیل این کار، فرصتیافتن برای نگاهکردن به یادداشت یا فکرکردن به نکته بعدی باشد. دفعه بعد که با یکی حرف میزنید، دقت کنید که آیا قطع ارتباط چشمی برای شما نیز اتفاق میافتد یا خیر. اگر متوجه شوید که شما نیز قبل از اتمام جمله، تماس چشمی را قطع میکنید، تلاش کنید تا ابتدا جمله را تمام کنید و بعد، ارتباط چشمی را قطع کرده و به یادداشتهایتان نگاه کنید؛ سپس جمله بعدی را آغاز نمایید.
۴. تمرین و تکرار
گر خواهی شوی خوشنویس / بنویس، بنویس، بنویس
تقویت مهارتی بزرگ مانند برقرارکردن ارتباط چشمی، بهویژه اگر به این کار عادت نداشته باشید، چالشبرانگیز خواهد بود. برای تمرینِ این مهارت باید هر دفعه که با مخاطب حرف میزنید، با او تماس چشمی برقرار کنید. در خانه، محل کار یا حتی مغازه خواروبارفروشی به تمرین این مهارت بپردازید.
۵. چهزمانی باید قوانین را شکست
گاهی برقرارکردن تماس چشمی با شخصی خاص، او را آسیبپذیر و معذب میسازد یا اینکه حس میکند به او بیاحترامی کردهاید. ارتباط چشمی در برخی فرهنگها، توهینآمیز به شمار میرود. برای مثال، در فرهنگهای آسیایی، برقرارکردن ارتباط چشمی با مافوق یا بزرگتر، نشانه بیاحترامی است. اگر احساس میکنید مخاطب شما، معذب است، احترام بگذارید و وقار خود را حفظ کنید؛ سراغِ مخاطب بعدی بروید و فردی را انتخاب کنید که به استقبال تماس چشمی میآید.
شاید نگاهکردن به چشمهای دیگران این حس را به شما بدهد که به آنها خیره شدهاید، اما چنین نیست. برقراری ارتباط چشمی، قاطعیت و همدردی شما را افزایش میدهد زیرا نظر خود را ابراز کرده و سپس به چهره مخاطبان نگاه میکنید تا واکنش آنها را ببینید.
تمرین کافی برای تقویت این مهارت بزرگ، برقرارکردن تماس چشمی را به الگوی رفتاری تبدیل خواهد کرد که تأثیری مثبت بر همه بخشهای زندگی میگذارد.
اگر هنگام سخنرانی دستپاچه میشوید، تقوی ت مهارت برقراری ارتباط چشمی، سرعت حرفزدن شما را کاهش خواهد داد تا در جلسات بعدی، با اعتمادبهنفس بیشتری به سخنرانی بپردازید.
اگر نکات را یکجا رعایت کنید، متوجه بروز تفاوتی بزرگ در سخنرانی خواهید شد. اعتمادبهنفس و تمرکز، افزایش و سرعت ارائه مطلب، کاهش خواهد یافت. در نهایت، قدرت متقاعد سازی مخاطب را به دست خواهید آورد. مدرک؟ هر زمان که استیو جابز وارد صحنه رویداد سالانه اپل میشد، ارزش سهام اپل نیز افزایش مییافت.
اهمیت ارتباط چشمی در حین ارائه
در زیر مزایای کلیدی تماس چشمی را آوردهایم و برای هرکدام نکاتی را برای ارتقا شرایط خود در زمان ارائهدادن به شما معرفی میکنیم.
فواید تماس چشمی عالی و مناسب
۱. تماس با مخاطب را تثبیت میکند
یک نگاه حسابشده به چشمان یکی از مخاطبان میتواند نشاندهنده ارتباط و توجه شما نسبت به افکار او باشد. تماس چشمی پایدار و مداوم مانند دعوتی برای تبدیل صحبت یکطرفه شما به مکالمه است. این کار پیوندی دوطرفه میان گوینده و شنونده ایجاد میکند، ارتباطی که برای هر دو طرف مفید است.
وقتی به چشمان کسی نگاه میکنید، احتمال بیشتری وجود دارد که او هم به شما نگاه کند، بیشتر به حرف شما گوش دهد و توجه و احترام بیشتری برای حرف و پیام شما قائل شود.
۲. تمرکز شما را بهبود میبخشد
اتاقی مملو از مردم، همراه با نورها و صداهای مختلف، میتواند باعث حواسپرتی زیاد و ازبینرفتن تمرکز شما بشود. متمرکزکردن عامدانه چشمان خود به سمت مخاطبان مختلف، اعصاب شما را آرام و ذهنتان را شفاف خواهد کرد. تماس چشمی خود را ثابت و مداوم حفظ کنید تا بتوانید روی پیام خود تمرکز کنید.
وقتی سه تا پنج ثانیه به چشمان کسی نگاه کنید، به طور طبیعی سرعت سخنرانی خود را کم خواهید کرد، این کار باعث میشود معتبرتر و تواناتر به نظر برسید.
۳. اعتبار و اعتمادبهنفس شما را نمایش میدهد
آیا برای شما پیش آمده که با شخصی گفتگو کنید که همیشه هنگام صحبتکردن نگاهش را از شما میدزدد؟ سخت است باور کنیم چنین افرادی میدانند درباره چه چیزی صحبت میکنند، و شما هم ممکن است مانند هر شنونده دیگری سخنان آنها را زیر سوال ببرید.
برقراری تماس چشمی پایدار و متمرکز، به شما اعتبار میبخشد. وقتی نتوانید به چشمان مردم نگاه کنید، نمیتوانید انتظار داشته باشید که حرفهای شما را باور کنند یا با دیدگاهتان موافقت کنند. تماس چشمی خوب و بهجا میتواند حس اعتماد به نفس و اطمینان را منتقل کند.
۴. تعامل با مخاطب را آسان میکند
وقتی مردم ببینند که شما در حال اسکنکردن جمعیت هستید، تمایل بیشتری به شرکت در سخنرانی خواهند داشت. شما متوجه سرتکاندادن، اخمکردن و حتی لبخندزدن آنها خواهید شد. در نتیجه، مخاطبان شما از شنوندگانی منفعل به شرکتکنندگانی فعال تبدیل میشوند.
اگر روی افراد مختلفی از میان مخاطبان متمرکز نشوید یا به زمین یا اسلایدهای خود نگاه کنید، مخاطبان کمتر با ارائه شما درگیر میشوند و شروع به فکرکردن درباره چیزهای متفاوتی میکنند و در واقع آن شرکتکننده را از دست میدهید، چرا که او دیگر به آنچه شما میگویید گوش نمیدهد.
ترفندهایی برای بهبود برقراری تماس چشمی
۱. به مخاطبان خود به چشم شنوندگان منفرد نگاه کنید
قبل از صحبت، لحظهای مکث کنید و با نگاه خود اتاق را برای پیداکردن چهرههای دوستانه جستجو کنید. با شنوندگانی که فکر میکنید درگیر و همراه ارائه و صحبت شما میشوند ارتباط برقرار کنید و هر بار روی یکی از آنها تمرکز کنید. با این کار خوشصحبتتر به نظر میرسید و اعتمادبهنفس بیشتری پیدا میکنید.
۲. همه را در مکالمه دخیل کنید
نکته اصلی در اینجا، برقراری ارتباط با بیشترین افراد ممکن است. اگر با جمعیت زیادی روبهرو هستید و برقراری ارتباط چشمی با همه غیرممکن است، مخاطبان را به چند بخش تقسیم کنید و از هر گروه یک عضو را برای برقراری تماس چشمی انتخاب کنید. سعی کنید زمان جابجایی تمرکز و توجه خود از یک بخش به بخش دیگر، الگویی را دنبال نکنید، زیرا در این صورت غیرطبیعی به نظر میرسید.
۳. تماس چشمی را تا زمانی که حس کنید تماس با مخاطب شکل گرفته حفظ کنید، و سپس به سراغ فرد دیگری بروید
«Toastmasters» سازمانی است که در زمینه توسعه مهارتهای سخنرانی عمومی فعالیت میکند. بنا به گفتههای این سازمان، برقرارکردن ارتباط مناسب بیش از پنج ثانیه طول نخواهد کشید. معمولا برای تمامکردن یک فکر به پنج ثانیه زمان نیاز است، پس اگر این نکته را رعایت کنید خطر عدم تمرکز شما به حداقل خواهد رسید. این کار همچنین میتواند به شما در کاهش سرعت گفتارتان کمک کند.
۴. وقتی فرد احساس معذببودن میکند نگاه خود را بردارید
همه از اینکه مستقیم به چشمانشان نگاه کنید استقبال نمیکنند. گرچه درست است که تماس چشمی در جهان بهعنوان یک راه ارتباطی شناخته میشود، اما استثناهایی وجود دارد که باید آنها را در نظر بگیرید. برخی فرهنگها و هنجارها در برخی شرایط تماس چشمی مستقیم را اهانتآمیز میدانند.
۵. خود را بیشتر برای ارائه آماده کنید
بیشتر سخنرانان هنگام تلاش برای یافتن کلمات مناسب برای توضیح یک فکر و ایده، به سقف یا زمین نگاه میکنند. اگر این کار را در بازههای طولانی انجام دهید، با خطر قطعشدن ارتباطتان با مخاطب روبهرو خواهید شد. آمادگی بیشتر برای سخنرانی یعنی انرژی و تمرکز بیشتری را صرف صحبتکردن و ارائه کنید، و زمان کمتری به آنچه میخواهید بگویید بیاندیشید.
۶. هنگام بیان نکات مهم و اساسی از برقراری تماس چشمی با مخاطبان اطمینان حاصل کنید
کسی از شما انتظار ندارد در طول تمام زمان ۳۰ دقیقهای سخنرانی خود بتوانید تماس چشمی را حفظ کنید. اما مطمئن شوید که نکات کلیدی سخنان خود را با برقراری تماس چشمی قوی، برجستهتر کنید. مقدمه، جمعبندی و تمام نکات مهمی که در متن خود دارید شامل این موضوع میشوند. اگر بتوانید این ارتباط را با ابراز احساسات ترکیب کنید، تاثیر کلمات شما بر مخاطب بسیار بیشتر خواهد شد.
۷. قبل از شروع ارائه، با تعدادی از مخاطبان ملاقات کنید
بیشتر سخنرانان تا پیش از شروع سخنرانی، تماس چشمی ضعیفی دارند که تنها زمانی بهبود مییابد که مخاطبان شروع به همراهشدن با سخنرانی کردهاند. این برای انسانها طبیعی است که نتوانند به راحتی با غریبهها ارتباط برقرار کنند.
یکی از کارهایی که میتوانید انجام دهید این است که قبل از شروع سخنرانی، در کنار ورودی محل سخنرانی قرار بگیرید و حین خوشامدگویی به افراد، با آنها ملاقات کنید. با این کار، تا پیش از شروع صحبت، حداقل چند نفر را با خود همراه کردهاید.
۸. تفاوتهای فرهنگی در برقراری ارتباط چشمی
به خاطر داشته باشید که مدت زمان مناسب برای برقراری تماس چشمی در فرهنگهای مختلف، متفاوت است. در بعضی از فرهنگها بیش از بقیه از ارتباط چشمی استفاده میشود. اگر در فرهنگی غیر از فرهنگ خود سخنرانی میکنید، حتما پیش از سخنرانی هنجارهای فرهنگی و رفتاری افراد مخاطب خود را بررسی کنید.
بهعنوان مثال، در فرهنگهای خاورمیانه، نگاه به چشمهای افراد جنس مخالف نامناسب تلقی میشود، زیرا این نگاه میتواند نشاندهنده علاقه عاشقانه بین آنها باشد. اما در فرهنگهای آسیایی، ارتباط چشمی بیشتر بهعنوان بیاحترامی دیده میشود، بهویژه هنگامی که از سوی یک زیردست به مافوق خود برقرار شود. به این دلیل است که اکثر کشورهای آسیایی تا حد زیادی مستبد و مقتدر هستند.
روش برقراری ارتباط چشمی در یک جلسه کاری
این پنج نکته به شما کمک میکنند دفعه بعدی که با فرد جدیدی آشنا شدید، بتوانید تاثیر مثبتی بر او بگذارید و ارتباط چشمی خوبی را برقرار کنید.
۱. اثرگذار باشید
ارتباط چشمی نرم و ثابت بهترین نوع ارتباط چشمی برای یک جلسه کاری است. تماس چشمی خود را عادی نگه دارید. نگاهی گرم، متوجه و درگیر با موضوع داشته باشید اما خیره نشوید. به محض این که به کسی خیره شوید، احساسی ناخوشایند و غیرطبیعی در او به وجود میآورید.
بهعنوان مثال، فرض کنید که در حال صرف شام با دوستان خود هستید و برای چهار مهمان دیگر جمع، داستانی را تعریف میکنید، اما نگاه شما در واقع فقط روی یک نفر است. برای مهمانان دیگر این که از نگاه شما بیبهرهاند دلسردکننده است و باعث میشوند احساس بیمهری و جدایی از جمع پیدا کنند.
شکی نیست که اگر در یک جلسه، بیش از یک نفر در مقابل شما وجود دارد، باید با همه تماس چشمی برقرار کنید و نگاه خود را بین افراد بچرخانید و اطمینان حاصل کنید که همه احساس درگیربودن در بحث را داشته باشند، و تاثیری ماندگار بر افراد بگذارید. سعی کنید همان احساسی که هنگام صحبتکردن با شخصی که واقعا برایتان جالب است دارید، به دیگران منتقل کنید.
۲. اعتماد ایجاد کنید
چشمها پنجرهای به روح هستند. بنابراین، هنگامی که در حال آشناشدن و شناختن شخصی هستید، برای انتقال انرژی و اشتیاق خود از ارتباط چشمی استفاده کنید. وقتی احساسی از لطافت، صراحت، اشتیاق و دوستی را در چشمان خود دارید، اعتماد به راحتی ایجاد میشود.
اعتماد تا حد زیادی درباره انرژی شماست. زمانی که میخواهید با یک مشتری بالقوه ملاقات کنید، باید از همان لحظه ورود به ساختمان شخصیت خود را نشان دهید؛ پس مهم است که حتی با بخش اطلاعات ساختمان و منشی نیز به گرمی سلام کنید و از چشمان خود برای برقراری ارتباط با افراد استفاده کنید. مردم تمایل دارند افرادی را که دوستشان دارند و به آنها اعتماد دارند استخدام کنند. داشتن نگاهی گرم به همه و برقراری ارتباط چشمی ، یک اثر عالی از انرژی به جا میگذارد و شما را برای یک جلسه شگفتآور آماده میکند.
۳. حضور داشته باشید
منظور از حضورداشتن این است که هدفتان تمرکز بر جلسه باشد و حواستان را جمع آنچه میبینید و میشنوید کنید. میتوانید این توانایی را بهعنوان یک مهارت در طول جلسه از خود نشان دهید. لحظهای وقت بگذارید و اتاق را به خوبی برانداز کنید و اگر چیز جالبی روی میز شخصی قرار داشت، به آن توجه کنید -شاید حتی بتوانید در میان صحبتها به آن اشاره کنید و همچنین به چشمهای او کاملا توجه کنید. این امر همچنین میتواند شما را در حافظه فرد مقابل بعد از جلسه، ماندگارتر کند.
زمانی که من بازیگر بودم و تازه به لسآنجلس نقل مکان کرده بودم، برای مصاحبه وارد دفتر یکی از نمایندگان یک آژانس هنری شدم و توجهام بهشدت به عکسهای روی دیوارها جلب شد. بعدها فهمیدم که او این عکسهای خارقالعاده را در یک سفر طبیعتگردی در آفریقا گرفته است. قبل از این که حتی بنشینیم شروع به گفتگو درباره عکسها کردیم و من صادقانه عکاسی او را تحسین کردم. این واقعیت که من علاقه زیادی به هنر او داشتم لحنی کاملا متفاوت، و البته مثبت، برای بقیه مکالمه ایجاد کرد.
۴. علاقه خود را نشان دهید
وقتی کسی متوجه برق چشمان شما (که نشان میدهد چیزی از نظرتان واقعا جالب است) میشود، شما ارتباطی عمیقتر از یک آشنایی ساده برقرار میکنید و این احساس هم به مباحث مرتبط با کار و هم به مباحث متفرقه منتقل میشود.
اخیرا، یکی از مشتریهای من که در حوزه خرید املاک و مستغلات فعال است با صاحب یک ملک که میدانست یک سناتور سابق است ملاقات کرد. در حالی که آنها مشغول گفتگو بودند، مشتری من سوالی صادقانه درباره جنگ ویتنام پرسید، و سناتور سابق چنان از علاقه مشتری من به زندگی شخصی خود لذت برد که آنها بلافاصله با هم ارتباط برقرارکردند و توانستند با ایجاد علاقه و ارتباط چشمی، اعتمادی دوطرفه ایجاد کنند. آنها نقطه مشترکی پیداکردند که میتوانستند درباره آن گفتگو کنند و این گفتگو در نهایت به مباحث کاری منجر شود.
۵. اضطراب خود را کاهش دهید
عادت کنید که به جای نگاهکردن به پایین، به بالا یا اطراف نگاه کنید. به محض این که به پایین نگاه کنید، احساس اضطراب و ناامنی درونی خود را به شخص مقابل نشان میدهید. وقتی سرتان را بالا میگیرید و به بالا نگاه میکنید در واقع انرژی خود را تقویت میکنید، خود را خوشبین و کنجکاو نگه میدارید و برای دریافت انرژی طرف مقابل آماده به نظر میرسید.
از نظر تماس چشمی ، نگاه به بالا توجه شما به موضوع را افزایش داده و اشتیاق به حضور در بحث را نشان میدهد، در حالی که نگاه به پایین احساس ترس را منتقل میکند.
فرض کنید در طی مصاحبه سوالی از شما پرسیده شده که جوابش را نمیدانید. به جای اینکه به پایین نگاه کنید و جریان انرژی بین خود و فرد مقابل را قطع کنید، به بالا نگاه کنید تا این حس را که با صراحت اعتمادبهنفس در حال فکرکردن هستید منتقل کنید. این کار تغییر ظریفی است که به شما فضا میدهد تا بتوانید فکر خود را منظم کنید.
چه زمانی ارتباط چشمی برقرار کنیم؟
«وقتی با تو حرف میزنم به من نگاه کن!»
«اینقدر به من زل نزن!»
دو جمله بالا که شاید چند باری تا به حال به گوشتان خورده باشند، دوگانگی احساس افراد نسبت به تماس چشمی را نشان میدهند. در فرهنگ اروپایی نگاهنکردن به شخصی که صحبت میکند بیادبی محسوب میشود؛ در حالی که در بسیاری از فرهنگهای آسیایی تماس چشمی مستقیم اگر از حدی بیشتر شود مزاحمت و بیاحترامی تلقی میشود.
روش منحصر به فرد پردازش ورودیها در مغز هر فرد را هم به این دوگانگی اضافه کنید؛ ناگهان به نظر میرسد دانستن اینکه کجا میتوانید نگاه خود را در هنگام مکالمه متمرکز کنید و کجا نباید این کار را انجام دهید، انتخابی دشوار و پر ریسک است.
واقعیتی درباره مغز وجود دارد که توضیح میدهد چرا برقراری ارتباط چشمی با پیچیدگیهایی همراه است. این واقعیت چنین است: یکی از چالشبرانگیزترین اعمالی که مغز میتواند انجام دهد، برقراری ارتباط با افرادی غیر از خانواده است.
افرادی که در گروه اجتماعی خصوصی ما قرار ندارند تقریبا همیشه از نظر مغز تهدید محسوب میشوند. ارتباط با افراد ناآشنا دشوار است؛ زیرا ما نمیدانیم چگونه لحن صدا، زبان بدن یا حالتهای چهره آنها را بخوانیم.
تصمیم گیری در برقراری تماس چشمی دشوار است، زیرا انسان امروزی هم محصول تکامل و هم اجتماعیشدن است. پیام DNA به ما این است که مطابق با تکامل اجدادمان رفتار کنیم. با این حال مغز عضوی انعطافپذیر است. با توجه به تأثیرات اجتماعی و تجربههای شخصی خود را مجددا تنظیم میکند.
بسیاری از افراد ناخودآگاه از ارتباط چشمی اشتباه استفاده میکنند. بهعنوان مثال فرض کنید میخواهید کاری کنید یکی از همکارانتان یک مسئله حساس را با شما در میان بگذارد. طرف مقابل میز مینشینید که چهرهتان مقابل هم قرار بگیرد. برای تشویق به شروع مکالمه، مستقیم به او نگاه میکنید و میگویید: «زود باش. بهم بگو به چی فکر میکنی».
در چنین حالتی تماس چشمی مستقیم مضر است. در طول تکامل انسان، مردم ساعتهای بیداری خود را به قدمزدن در کنار هم کارکردن در کنار هم یا صرف غذا در کنار هم گذراندهاند. تعداد بسیار کمی از تجربیات مشترک انسانها شامل نشستن و رو در روی هم قرارگرفتن میشود.
رو در رو قرارگرفتن با شخص دیگر یا نشاندهنده رسمیبودن ارتباط بین شما است، یا آشنایی و خودمانیبودن. رابطه رسمی قطعا احساس آزادی را پرورش نمیدهد. از طرفی خودمانیبودن برای رابطههای شخصی خوب است، اما در محیط کار ویژگی کمرنگی محسوب میشود.
به والدین توصیه میشود که اگر میخواهند فرزندشان را طوری تربیت کنند که بتواند آزادانه صحبت کند، همراه با کودک به فعالیتی بپردازند که نیاز به تمرکز داشته باشد. تا روبهروی هم ننشینند و مستقیم به هم نگاه نکنند. این امر ممکن است در یک محیط کاری غیرممکن به نظر برسد، اما قابل انجام است.
استیو جابز به برگزاری جلسات کاری خود در حالت پیادهروی بسیار مشهور بود. او و مهمانانش بهجای نشستن پشت میز و روبهروی هم در محوطه دفتر مرکزی اپل قدم میزدند. پیادهروی شانهبهشانه تنش را بین افراد کاهش میدهد؛ و باعث سهولت و بهرهوری بهتر ارتباطات میشود.
من از این فن زمانی استفاده کردم که از من خواسته شد با یکی از مدیران خاص و چالشبرانگیز یک شرکت خردهفروشی روبهرو شوم. این زن به رفتار خشن و فریادزدن سر کارمندان در برخی جلسات معروف بود. وقتی اولین بار وارد دفترش شدم، او گفت: «خوشحالم که آمدید. اینجا مزخرفات زیادی اتفاق میافتد که میخواهم درباره آنها بحث کنم!»
من گفتم: «عالی است. من هم میخواهم آن را بشنوم. بیایید حین صحبتکردن کمی قدم بزنیم.»
بعد از این حرف پاشنهام را چرخاندم و از دفتر او بیرون رفتم. اگر ما در دفتر روبهروی هم نشسته بودیم، تماس مداوم چشمی حاصل از آن باعث افزایش تنش میشد؛ و خطر بحث و جدال در مکالمه را افزایش میداد. زمانی که ما در محیط اطراف ساختمان در کنار هم قدم میزدیم، او مطمئنا بهروشنی آفتاب و لطافت گل نشد، اما رفتارش بهاندازه کافی ملایم بود که بتوانیم درباره نحوه کار به توافق برسیم.
برخی تحقیقات کشف کردهاند که در بعضی از شرکتها، در جلسات ارزیابی کارمندان سه نفر شرکت میکنند: کارمند، مدیر و رئیس مدیر. نکته اینجاست که رئیس مدیر در کنار مدیر نمینشیند تا هر دو به کارمند بدشانس خیره شوند؛ او در کنار کارمند مینشیند. با نشستن کارمند و رئیس اصلی در کنار هم سنگینی تماس چشمی به سمت مدیر معطوف میشود. این انتقال تمرکز ساده، به کارمند این سیگنال را میدهد که در یک جلسه مشارکتی برای بحث در مورد اهداف و نتایج و نه جلسهای برای بازجویی و تحت فشار قرار دادن او حضور دارد.
اما همه چیزهایی که گفته شد به معنای بد بودن تماس چشمی نیست. برقراری ارتباط چشمی منظم با دیگران در حین مکالمه و نگاههایی کوتاه همراه با احساس تائید برای برقراری ارتباط مؤثر بسیار مهم است.
با این حال مهم است که آگاهی داشته باشید که آیا نوع تماس چشمی شما نتایج مطلوبی ایجاد میکند یا خیر. چشمها را پنجرههایی به روح میدانند؛ اما آنها همچنین پنجرههایی برای یک رابطه کاری خوب هستند.
اشتباهات ارتباط چشمی
در محل کار
تبدیل به نُقل محافل و شخصیت حکایتهایی که مدیر منابع انسانی در جشنهای سال نو تعریف میکند، نشوید. نگاه خود را به کار و پاداش خودتان معطوف کنید نه به همکار جدیدتان. اگر میخواهید رفتار و شهرت خود را در محیط کار تغییر دهید، نکات زیر به کارتان میآید.
شکست خوردن، حتی قبل از اینکه شروع کنید
نمیتوانید یک موقعیت شغلی را به خاطر ارتباط چشمی به دست آورید، ولی میتوانید آن را از دست بدهید! بالکان معتقد است: «بیشتر مصاحبهکنندهها، درهمان چند ثانیه اول تصمیمشان را میگیرند. ذهن ما قادر است خیلی سریع در مورد یک شخص بر اساس همان چند تعامل اول، برآوردهایی کند و حدسهایی بزند. به همین دلیل، برقرارکردن ارتباط با چشمها، دستدادن و نشاندادن اینکه شما انسان راحت و با اعتمادبهنفسی هستید، بهمعنای واقعی کلمه میتواند سرنوشت مصاحبه را تحت تأثیر قرار دهد.»
بیش از حد نگاه کردن به اطراف
بالکان میگوید: «بعد از گپوگفت اولیه، سؤالات مصاحبه نوعی این تصور اولیه را تأیید یا رد میکنند. اغلب مردم وقتی به جواب سؤالی فکر میکنند، به یک نقطه در دوردست خیره میشوند. اشکالی ندارد، فقط مطمئن شوید که هنگام گفتوگو، ارتباط چشمی نیز برقرار کنید. نگاهکردن به دیوار یا به دستهایتان، نشاندهنده معذب بودن شما است و مصاحبهکننده، چنین حسی را از شما دریافت خواهد کرد.»
خیرهشدن از نوع تصادفی
گلس میگوید: «مراقب نگاه خود در محل کار، بهخصوص به جنس مخالف، باشید. اگر برحسب تصادف نگاهتان به کسی افتاد، مراقب باشید که حالت صورتتان مؤدبانه و معمولی باشد. به کسی زل نزنید. مردم ممکن است از آن برداشت بد کنند و آزردهخاطر شوند.»
پیشبینی ضعف
گرفتن مدرک، سخت کار کردن، پیشرفتکردن، همه اینها خیلی عالی هستند. ولی توجه داشته باشید که نگاه هم یک فاکتور تعیین کننده اما نامرئی در همه این امور است. بالکان معتقد است که ارتباط چشمی میتواند بر پیشرفت، تأثیر بگذارد: «هنگامی که شما در کمال اعتمادبهنفس، با نگاهتان با کسی ارتباط برقرار میکنید، آن نگاه، پیامی است که میگوید که شما حاضر، توانمند در رهبری و انسانی دوستداشتنی هستید. در کل افراد دوستداشتنی، زودتر و بیشتر در شغل خود ارتقا میگیرند.»
بالکان درباره برقراری تماس چشمی با سرپرست یا رئیس میگوید: «با تماس چشمی، به آنها نشان دهید که حرفشان را شنیدهاید.»
در ملاقات با دیگری
نمیخواهم به شما استرس وارد کنم اما کلا 0.1 ثانیه طول میکشد تا احساس اولیه از یک فرد غریبه، در ذهن دیگری شکل گیرد و مقدار زیادی از آن هم از چشمها به دست میآید؛ بنابراین در قرار ملاقات، اشتباهی در این خصوص نکنید. گلس میگوید: «اگر کسی بر دل شما نشست، حتما در چشمانش نگاه کنید. او را حتما جذب خواهید کرد.»
بالکان تاکید میکند: «این یک ابزار فوقالعاده قدرتمند است. شما تنها از طریق نگاه و لبخندی دلنشین، ارتباط برقرار میکنید؛ و انگار که میگویید از او خوشتان آمده است. این شما را متفاوت نشان میدهد، چرا که امروزه افراد زیادی این کار را نمیکنند.»
بیش از حد طولانی به کسی نگاهکردن
شاید تشخیص این کمی سخت باشد. برقرارکردن یک ارتباط چشمی ، ممکن است در نهایت با خیرهشدن، اشتباه گرفته شود. بالکان میگوید: «مردم معمولا بعد از هفت ثانیه سکوت، معذب میشوند. این در حالی است که فقط دو یا سه ثانیه طول میکشد تا نگاه شما، کسی را معذب کند.»
گلس در ادامه میگوید: «این یک اشتباه رایج در کل دنیا است که تأکید میکنند شما باید در چشمان یک نفر نگاه کنید. چرا؟ چون در درجه اول ترسناک است و در درجه دوم ممکن است خصومتآمیز به نظر برسد. فقط درصورتیکه دیوانهوار عاشق کسی هستید – یا دیوانهوار از کسی متنفرید- میتوانید به چشمهای او مستقیم و طولانی نگاه کنید.»
به گفته گلس، راهحل درست، «برقراری ارتباط با صورت» است. او میگوید: «اصولا شما یک الی دو ثانیه به چانه و صورت طرف مقابل، سپس یکی دو ثانیه به چشمها، یکی دو ثانیه به بینی و درنهایت به کل صورت او نگاه میکنید. در حین انجام اینکار، نگاهتان نرم میشود و این احساس را در آن فرد ایجاد میکند که به او علاقهمندید. اینگونه شما بهدرستی ارتباط برقرار کردهاید.»
بهسرعت دزدیدن نگاه
بسیار خب، شما قرار است طولانیمدت به کسی چشم ندوزید؛ اما یادتان باشد که خیلی هم کوتاه نگاه نکنید. بالکان معتقد است: «بدترین کاری که میشود کرد، دزدیدن ناگهانی نگاه است. این رفتار مثل زمانی است که کسی شما را در حال انجام کار بدی دیده باشد.»
گلس هم موافق است و میگوید: «این اصلا نشانه خوبی نیست؛ و باعث میشود تعاملی که برقرار شده بود، از بین برود. وقتی این کار را میکنید انگار از آن فرد خوشتان نیامده است و همین، رغبت او را نیز از بین میبرد.»
تماس چشمی از بالا به پایین
بالکان میگوید: «در روابط، نگاهکردن افقی، باعث ایجاد حس برابری میشود. این در حالی است که اگر از بالا به پایین بهطرف مقابل نگاه کنید، بهنوعی میخواهید بگویید که بالاتر از آن فرد هستید؛ بنابراین هنگام نگاهکردن، فقط تماس چشمیتان را برای لحظهای کوتاه نگه دارید، لبخند آرامی بزنید و سپس در جهت افقی نگاه کنید.»
پلک نزدن
اگر توانستید همه آنچه را که تا اینجا گفتهایم، به خاطر بسپارید، عالی است. فقط یادتان باشد که پلک هم بزنید. لطفا حتما اینکار را انجام دهید، به غیر این مثل یک انسان روانپریش و دیوانه به نظر خواهید رسید.
بالکان میگوید: «وقتی کسی پلک نمیزند، ناخودآگاهِ ما اخطار میدهد که چرا فلان شخص به من زل زده است؟ وقتی کسی طولانیمدت اینکار را انجام دهد، نشانه یک هشدار جدی است و باید به آن توجه کنیم.»
وقتی در یک رابطه هستید
آن نکتهای را که در مورد عدم ایجاد تماس چشمی طولانی گفتیم، بهخاطر دارید؟ این نکته را درباره همسرتان به کار نبرید.
نگاهکردن به هرکس یا هرچیز دیگری
گلس میگوید: «یک اشتباه بزرگ، این است که به یک طرف دیگر نگاه کنید و ارتباط چشمی نگیرید. اگر مدام نگاه میکنید که چه کسی وارد اتاق شد یا در اطراف چه خبر است. این حرکت دوست یا همسر شما را بهشدت ناراحت و بیرغبت میکند. فرقی نمیکند که تازه آشنا شدهاید یا سالهاست که ازدواج کردهاید. بههرحال، اینکار بیادبانه است.»
نگاهکردن به تلفن همراه
تلفنهای هوشمند خیلی عالی هستند، ما هم این را میدانیم. با اینکه آنها فضای بینهایتی از امکانات و فناوری را در اختیار ما قرار میدهند، ممکن هست باعث به هم خوردن رابطه شما با طرف مقابل هم بشود.
بالکان میگوید: «این خیلی مهم است که شما بهجای بازیکردن با تلفن همراهتان، با ارتباط چشمی بهطرف مقابل خود بگویید که متوجه حضور او هستید. در غیر این صورت، اینطور نشان میدهید که انگار چیز مهمتری توجهتان را جلب کرده است.»
ندیدن نشانهها
به گفته گلس، در یک رابطه باید «با چشم و گوشتان» بشنوید. حداقل ۵۵٪ تمامی روابط، غیرکلامی هستند (برخی ادعا میکنند که این میزان در اصل، ۹۳٪ است)؛ بنابراین بسیار مهم است که شما به این نشانههای بیشمار توجه و دقت کنید.
گلس میگوید: همه چیز درمورد سیستم limbic (سیستم احساسی در مغز) است. در قسمت بالایی مغز، شما یک مرکز شنوایی و یک مرکز بینایی دارید که توسط سیستم limbic پردازش میشوند. این سیستم به شما در مورد درست یا غلط، خوب یا بد و بالا یا پایین بودن بعضی از نشانهها خبر میدهد؛ بنابراین اگر دارید با چشمانتان میبینید که شخصی به شما نگاه نمیکند، احساسات در مغز شما ممکن است بگویند: «جای من اینجا نیست.»
ارتباطات روزمره
ممکن است کماهمیت به نظر برسد، اما کل نکته در تیتر است. این کاری است که شما هرروز انجام میدهید، پس هر بار خرابش نکنید.
به مِنو زل نزنید
گلس میگوید: «نگذارید حواستان پرت شود. تمرکز کنید و به کسی که غذا را سرو میکند نگاه کنید، نه به منو. شما واقعا باید به مردم اطرافتان توجه کنید، در غیر این صورت رفتار شما بیادبانه خواهد بود.»
مایکل بالکان از این هم فراتر میرود: «در اغلب موارد، برقراری تماس چشمی ، سخت است. چرا که بیشتر گارسونهای خوب، به شما نگاه میکنند. همه چیز حول محور ایجاد یک ارتباط میچرخد. چون اگر تماس چشمی با گارسون برقرار نشود، مثل این است که میگویید: تنهایم بگذار.»
تشکرنکردن بهشیوه بصری
خیلی ساده است. کلمات، مهم هستند اما شخصی که خدمتی را انجام میدهد، نیاز به تأیید و توجه دارد. بالکان توضیح میدهد: «ارتباط چشمی میتواند شبیه جملهای مثل این باشد: سلام، من تو را میبینم. این قهوه عالی بود. تو یک آدم متشخصی! چه خوب!»
او همچنین افزود: «این واقعا تفاوت زیادی را ایجاد میکند، پس در چشمها نگاه و از آن شخص تشکر کنید.»
چگونه با برقراری ارتباط چشمی به کانون توجه در محل کار تبدیل شویم؟
اینجا به برخی از بهترین روشهای تأثیرگذاری تماس چشمی بر دیگران در محل کار اشاره میکنیم:
۱. قبل از شروع صحبت، تماس چشمی برقرار کنید
زمانی که وارد گفتوگو با دیگران میشوید، قبل از شروع صحبت، با آنها تماس چشمی برقرار کنید و آن را در طول گفتوگو حفظ کنید.
۲. تماس چشمی را برای ۵ ثانیه حفظ کنید
برای اینکه شنونده، معذب نشود و احساس راحتی کند، تماس چشمی را برای ۵ ثانیه حفظ کنید و بعد نگاه خود را از او بگیرید. برای چند ثانیه بهآرامی به اطراف نگاه کنید و دوباره تماس چشمی را از سر بگیرید. حفظ تماس چشمی بیش از ۵ ثانیه، این حس را در شنونده ایجاد خواهد کرد که به او خیره شدهاید و این مسئله، رعبآور خواهد بود.
۳. قانون طلایی ۵۰/۷۰ را رعایت کنید
برای پرهیز از خیرهشدن، ۵۰٪ زمان حرفزدن و ۷۰٪ زمان گوشدادن را صرف برقراری تماس چشمی کنید. با این کار، نشان میدهید که از اعتمادبهنفس کافی برخوردار هستید و به گفتوگو علاقه دارید.
۴. در هر نوبت، تنها بر یکی از چشمها تمرکز کنید
در طول گفتوگو با یک شخص، بهجای تلاش برای نگاه همزمان به هر دو چشم، بهصورت نوبتی با چشمهای او ارتباط برقرار کنید. در این حالت، تماس چشمی طبیعی به نظر خواهید رسید و تمرکز و توجه شما را نشان خواهد داد.
۵. با همه افراد حاضر در جلسه، ارتباط برقرار کنید
اگر با بیش از یک شخص حرف میزنید، سعی کنید با همه ارتباط برقرار کنید و برای هر یک از آنها، ۵ ثانیه زمان بگذارید. بهصورت تصادفی به همه چهرهها نگاه کنید و تا جایی که میتوانید از ارتباط چشمی بهره بگیرید.
۶. اعتمادبهنفس خود را آشکار سازید
آیا دوست دارید اعتمادبهنفس خود را در محیط کار به نمایش بگذارید؟ برای این کار از نگاه کردن به پایین، پرهیز کنید. زمانی که به پایین نگاه میکنید، حس ناامنی شما بهسرعت آشکار میشود. بدتر از آن، ممکن است این کار را نشانه بیمیلی شما تلقی کنند. بهجای نگاهکردن به پایین، چشمهای خود را اندکی به بالا یا طرفین بچرخانید. چند ثانیه نگاهکردن به بالا، نشانگر کنجکاوی و علاقه شما به گفتوگو تلقی خواهد شد. نگاهکردن به طرفین نیز نشانگر توجه شما به حرفهای طرف مقابل و علاقه به گفتوگو است.
۷. بهیادماندنی باشید
برای جلب توجه و ماندگاری در حافظۀ مخاطب، تماس چشمی را با حرکات دست، ترکیب کنید. هنگام حرفزدن، هر ۴۵ تا ۶۰ ثانیه، دستهای خود را بهصورت نرم و طبیعی حرکت دهید. استفاده از حرکات ظریف بدن، این پیام را به همکاران شما میرساند که قوی و منطقی هستید و باید به آنچه میگویید، توجه کنند.
۸. پیام صداقت و اعتماد را منتقل کنید
حفظ ارتباط چشمی در گفتوگوی کاری، روراستی و صداقت را میرساند؛ که دیگران را تشویق میکند تا بیشتر پذیرای صحبتهای شما باشند. صداقت، اعتماد ایجاد میکند و شنونده را از توجه کامل شما به او، مطمئن میسازد. اگر چشمهای شما در طول گفتوگو به اطراف بچرخند، اینطور برداشت خواهد شد که حواس شما جایی دیگر است.
۹. تمرکز خود را حفظ کنید
گاهی حفظ تماس چشمی در طول همه لحظات جلسه، دشوار میشود؛ اما نباید تمرکز را از دست دهید و نگاه خود را به میز بدوزید. توجه به روند گفتوگو و حفظ ارتباط چشمی با افراد حاضر در جلسه، هوشیاری و تمرکز شما را حفظ میکند؛ تا زمانی که نوبت حرفزدن شما برسد.
تنها برای چند ثانیه به یک شخص نگاه کنید. تعادل را در برقراری ارتباط چشمی حفظ کنید تا تمرکز بر گفتوگو بدون القای حس خیرهشدن، شکل بگیرد. به افراد دور میز نگاه کنید و با تکاندادن سر و برقرارکردن ارتباط چشمی، با دیگران وارد گفتوگو شوید.
۱۰. ارتباط چشمی با مخاطبان بیشتر
برای گفتوگو با مخاطبان بیشتر، چه باید کرد؟ در این شرایط نیز برای نمایش اعتمادبهنفس باید ارتباط چشمی را حفظ کنید؛ البته این ارتباط بهاندازه گفتوگو با یک یا دو نفر از همکاران یا گروه کوچکی از مخاطبان، صمیمی نخواهد بود. به اطراف اتاق نگاه کنید، بهصورت تصادفی روی برخی چهرهها مکث و ارتباط چشمی کوتاه با آنها برقرار کنید. حتی با تعامل کوتاه نیز حس توجه و اهمیت را به مخاطبان خود منتقل خواهید کرد.
شاید تقویت مهارت برقراری ارتباط چشمی، اندکی طول بکشد. با دوستان و خانواده خود تمرین کنید. پس از کسب اعتمادبهنفس کافی، از تماس چشمی بهصورت تأثیرگذارتر در محل کار بهره بگیرید.
همزمان که تلاش میکنید تا ارتباط چشمی بهتری با دیگران برقرار کنید، متوجه خواهید شد که آنها نیز بیشتر از گذشته، پذیرای حرفهای شما هستند. برقرارکردن ارتباط چشمی با دیگران؛ الهامبخش و دلگرمکننده است، اثری ماندگار بر جای میگذارد و برای شما، احترام و موفقیت به ارمغان میآورد.
منبع:
businessinsider.com
brandastic.com
evenesis.com
bizjournals.com
fashionbeans.com
lifehack.org
janicetomich.com
inc.com
virtualspeech.com
thebusinesswomanmedia.com
evenesis.com
entrepreneur.com
شما این جلسه از دوره مهارتهای نرم را مطالعه کردهاید.
برای ثبت این جلسه و مطالعه کامل دوره، وارد شوید.
دیدگاه