مهارت های بین فردی چه مهارتهایی هستند و چرا در محلکار اهمیت دارند؟
- مهارت های بین فردی چیست؟
- اهمیت مهارت های بین فردی
- مثالهایی از مهارت های بین فردی
- مشاغلی که نیازمند داشتن مهارت های بین فردی هستند
- روشهای ارتقای مهارت های بین فردی
مهارت های بین فردی ویژگیهایی هستند که هنگام تعامل و برقراری ارتباط با دیگران به آنها تکیه میکنید. مهارت های بین فردی، بنا به دلایلی، بسیار ارزشمند هستند. حتی در حال حاضر که بیشتر کسبوکارها با نرمافزارهای پیامرسان پشتیبانی میشوند، باز هم داشتن مهارتهای کلامی برای همکاری مؤثر با همکاران و رؤسا لازم است.
در این مطلب توضیح میهیم مهارت های بین فردی شامل چه مهارتهایی هستند، چرا اهمیت زیادی دارند و چگونه میتوان آنها را تقویت کرد. همچنین با ارائهی مثال از کاربرد این نوع مهارتها در مشاغل مختلف، درباره این موضوع صحبت میکنیم که چگونه این مهارتها میتوانند در محل کار به شما کمک کنند تا با افزایش ارتباط بین فردی، بهره وری خود را افزایش دهید و بیشتر پیشرفت کنید.
مهارت های بین فردی چیست؟
مهارتهای بین فردی شامل توانایی برقراری ارتباط و ایجاد روابط با دیگران هستند که به طور معمول «مهارتهای افراد» نامیده میشوند.
این مهارتها سناریوهای مختلفی را پوشش میدهند که داشتن ارتباطات و همکاری کردن با دیگران در آنها ضروری است. مهارتهای بین فردی، ویژگیهای ذاتی افراد و همچنین نحوهی یادگیری مدیریت برخی شرایط اجتماعی را در خود جای میدهند. همچنین در روند مصاحبهی شغلی به شما کمک میکنند و میتوانند تأثیر مثبتی در پیشرفت شغلی شما داشتهباشند.
برخی از مهارت های بین فردی عبارتاند از:
- گوش دادن فعال و مؤثر؛
- کار گروهی؛
- مسئولیت پذیری؛
- قابلاعتماد بودن؛
- رهبری؛
- انگیزه؛
- انعطافپذیری؛
- صبوری؛
- یکدلی.
مهارتهای قوی بینفردی در محیط کار سرمایهای هستند که در انجام کارهای پیچیده، اِعمال تغییرات و کارهای روزمره به شما کمک میکنند.
اهمیت مهارت های بین فردی
داشتن مهارتهای بینفردی قوی در روند مصاحبهی شغلی به شما کمک میکند، زیرا کارفرمایان به دنبال کسانی هستند که بتوانند بهخوبی با دیگران ارتباط برقرار کنند؛ همچنین، به شما کمک میکنند تا دیگران را درک کنید و رویکردی مؤثر برای همکاری با دیگران داشتهباشید که در نتیجه میتوانید در هر شغلی موفق شوید؛ برای مثال، اگرچه مهندس نرمافزار میتواند بیشتر وقت خود را به طور مستقل کار کند، شاید لازم باشد که با سایر برنامهنویسان همکاری کند تا بتواند محصولی را به طور مؤثر به بازار عرضه کند.
این امر بهویژه در شرکتهایی که چارچوبهای خاصی برای انجام کارها دارند، صادق است. کارفرمایان به دنبال کارمندانی هستند که بتوانند کارهای خود را بهخوبی انجام دهند و همچنین با همکاران خود بهخوبی ارتباط برقرار کنند.
۱.ارتباطات مؤثر برقرار میکنند
ارتباط مؤثر، سنگ بنای موفقیت هر کسبوکاری محسوب میشوند. شما برای ارتباط خوب، به مهارت های بین فردی نیاز دارید. مهارت های بین فردی برای ارتباط مناسب با همکارانتان، تبادل نظر، اطلاعات و مهارتها ضروری هستند؛ علاوه بر این، باعث میشوند که به نظرات و پیشنهادات یکدیگر، بهصورت متقابل احترام بگذارید و توجه داشته باشید. ارتباط بهواسطه مهارت های بین فردی، به عملکرد بهتری در انجام مسئولیتها، مدیریت بهتر وظایف و انجام بهموقع کارها منجر میشود.
۲. حلقه بازخورد باز ایجاد میشود
اکثر شرکت ها تلاش میکنند که محیط پویایی ایجاد کنند تا بتوانند خیلی سریع با عوامل داخلی و خارجی سازگار شوند. برای انجام مؤثر این کار، به حلقه بازخورد باز و سازنده نیاز دارید. لازم است که بین فردی که کار را انجام میدهد و فردی که کار را تفویض میکند، ارتباط مستمری وجود داشته باشد. هنگامی که فردی وظایف محوله را انجام داد، میتواند درباره مراحل کاری بازخورد ارائه دهد؛ سرپرست نیز در پایان کار، درباره کیفیت انجام کار نظر میدهد و از آن فرد میخواهد که اصلاحات موردنیاز را انجام دهد. این چرخه یا حلقه پیوسته ادامه دارد.
دلایل قطعشدن حلقه بازخورد متفاوت است، اما نقش مهارت های بین فردی در این امر انکارناپذیر است؛ برای مثال:
- یکی از طرفین یا هر دو، بهطور دوستانه رفتار نمیکنند؛
- یکی از طرفین یا هر دو، از نظر ذهنی و فیزیکی، بهطور مناسب در کار حضور ندارند؛
- سرپرست، توانایی خوبی برای ارتباط با زیردستان ندارد.
رفتار کاملا مخربی که بسیار اتفاق میافتد، این است که سرپرست فقط بعد از انجام کار، بازخورد میدهد؛ بهویژه زمانی که کارمند در طول کار درخواست بازخورد داشته باشد، اما سرپرست تقاضای او را نادیده بگیرد. این موضوع میتواند بر بهرهوری، روحیه و کیفیت کار تأثیر بگذارد. هیچچیزی بدتر از این نیست که فردی ساعتها روی پروژهای کار کند و سپس ناظر بیاید و همه کارها را زیر سؤال ببرد و درخواست کند که دوباره آغاز کنند. بنابراین، مهارت های بین فردی باعث ایجاد روابط بین فردی و ارتباط بین فردی نیز باعث ایجاد محیطی پویا با حلقه بازخوردهای سازنده میشود.
۳. فرصتهای بیشتری به وجود میآید
با برقراری ارتباط با مدیران و همکاران و داشتن مهارت های بین فردی، به فرصتهای هیجانانگیزتری در محیط کار و حوزه فعالیت دست پیدا میکنید. اگر بتوانید تأثیر خوبی بر رئیستان داشته باشید، او نیز برای انجام کار، منابع خوبی را در اختیارتان قرار خواهد داد یا حتی موقعیت بهتری را با مسئولیت و امتیازات بالاتر در شرکت به شما پیشنهاد خواهد داد. این موارد نقاط مثبت بزرگی برای پیشرفت حرفهای شما محسوب میشوند.
۴. شما را به دیگران پیوند میدهد
با مهارت بینفردی خوب، مدیران و همکاران شما را بهعنوان فرد خوشبرخوردی میشناسند؛ در نتیجه، در تعامل با شما راحتتر خواهند بود و بیشتر تمایل دارند که از شما کمک و مشاوره بگیرند؛ همچنین کارکردن با افراد برای شما راحتتر میشود؛ این مهارتها به شما کمک میکنند تا با دیگران بهتر تعامل داشته باشید؛ در نتیجه سطح بهرهوری افزایش مییابد.
۵. آگاهی اجتماعی شما را نشان میدهد
مهارتهای خوب بینفردی، نشان میدهند که شما به رفاه همکاران و مشتریان علاقه دارید و در نتیجه، اعتماد و اطمینان آنها را جلب میکنید؛ برای مثال، ادراک و هوش هیجانی خوب میتواند به شما کمک کند تا از پس موقعیتهای اجتماعی سخت بربیایید؛ همچنین مهارت های بین فردی به شما کمک میکنند تا درمورد مسائل مهم کاری، بهدرستی تصمیم گیری کنید و قضاوت کنید.
۶. رضایت مشتری افزایش پیدا میکند
دیپلماتیکبودن، یکی از ویژگیهای ضروری کاری است و فقط همکاران از درایت شما سود نمیبرند، بلکه مشتریان مشاهده میکنند که سود آنان را نیز در نظر میگیرید. شما از نیازهای مشتریان کاملا آگاه هستید و علاقه دارید که برای مسائل آنها راهحلی پیدا کنید. رضایت مشتری، رئیس را نیز خرسند میکند. توانایی شما در برقراری روابط مثبت، از چشم مافوق و افراد بالادستی دور نمیماند.
۷. باعث اعتماد میشوند
طبق گزارش انجمن روانشناسی آمریکا (American Psychological Association)، یک چهارم کارمندان در ایالات متحده به کارفرمای خود اعتماد ندارند و تنها ۵۰٪ از آنان با رئیسشان راحتاند. شفافنبودن میتواند کارمندان را دلسرد و بیوفا کند.
اگر اعضای تیمتان احساس کنند که از مشارکت در جهتگیریها و فعالیتهای شرکت محروم هستند و تصمیمات مهم پرسنلی، مانند استخدام و اخراج، بدون هیچ شفافیتی گرفته میشوند، بهطور قطع دلسرد خواهند شد و بهدنبال شغل دیگری خواهند رفت. استرس ناشی از بیکاری بالقوه و ناگهانی، میتواند به بیاعتمادی نسبت به مدیریت و تصمیمات آنها منجر شود. حتی اگر کارمندان بهدنبال مشاغل دیگری نباشند، این بیاعتمادی باعث میشود که بهخاطر استرس موجود، با ظرفیت پایینتری کار کنند. پس داشتن مهارت های بین فردی و ایجاد روابط بین فردی مؤثر، باعث اعتماد سازی در سازمان نیز میشود.
۸. به بهبود و حفظ روابط شخصی کمک میکند
مهارت های بین فردی بسیار مؤثر، سودمند و سودآور هستند، زمانی که روابط ارزشمند شما را بهبود بخشند. نهتنها برقراری روابط شخصی در محل کار مهم است، بلکه حفظ ارتباطات حرفهای نیز بسیار حائز اهمیت است. بیشتر اوقات، حفظ این روابط چالشبرانگیزتر است، زیرا به انجام کارهای متعددی، مانند ثبات، پیگیری و همدلی مستمر، نیازمند است. بهترین راه برای حفظ روابط بین فردی در محیط کار، صداقت و یکرنگی است.
۹. به رهبر اثربخشی تبدیل خواهید شد
مطالب و مقالاتی که در زمینه مهارت های بین فردی نوشته شدهاند، بارها درباره اهمیت آن در زمینه مدیریت و رهبری مؤثر صحبت کردهاند. توانایی ایجاد و بهبود روابط بین فردی، اعتمادسازی و ارتباطات روشن، جزء مهارتهای اساسی رهبری اثربخش هستند. رهبری که توانایی ارتباط مؤثر با تیم خود ندارد، بیشک، در درازمدت شکست خواهد خورد و اعضای توانمند تیم نیز در زمانی کوتاه، شغل خود را تغییر خواهند داد.
۱۰. مشوق همدلی خواهد بود
همان طور که در بالا بیان کردیم، همدلی از ویژگیهای مهم رهبری است. دانستن اینکه چه چیزهایی در محل کار یا خارج از آن، برای کارمندان مشغله فکری ایجاد میکند، به شما کمک میکند تا ارتباط مؤثری با آنها برقرار کنید. هر کارمندی، زندگی، نگرانی، چالشها و گرفتاریهای خاص خود را دارد؛ درک آنها باعث وفاداری، بهبود روحیه و تسهیل ارتباطات مثبت میشود.
مثالهایی از مهارت های بین فردی
برخلاف مهارتهای فنی یا سخت، مهارتهای بینفردی از مهارت های نرم هستند که بهراحتی منتقل میشوند. کارفرمایان مهارتهای بینفردی را بسیار مهم میدانند، زیرا در پیدایش محیط کاری مثبت نقش دارند و به حفظ گردش کار مؤثر کمک میکنند.
در اینجا تعدادی از مهارتهای بینفردی را آوردهایم که با دانستن آنها میتوانید مهارتهای بینفردیای را تشخیص دهید که برای کارفرمایان ارزشمندند و شاید در شما وجود داشتهباشند:
گوش دادن فعال
گوش دادن فعال به معنای گوش دادن به دیگران با هدف جمعآوری اطلاعات و داشتن تعامل با سخنران است. شنوندگان فعال از بروز رفتارهای منحرفکننده هنگام گفتوگو با دیگران پرهیز میکنند. این میتواند به معنای کنار گذاشتن یا خاموش کردن لپتاپ یا موبایل هنگام گوش دادن و پرسش و پاسخ در مواقع نیاز باشد.
قابلاعتماد بودن
در هر شرایطی میتوان به افراد امین اعتماد کرد. قابلاعتماد بودن مواردی مانند وقتشناسی یا متعهد بودن به قول و قرار را شامل میشود. کارفرمایان برای افراد معتمد بسیار ارزش قائلاند و وظایف مهم را به آنها میسپارند، زیرا به آنها اعتماد دارند.
یکدلی
هوش هیجانی فرد به معنای توانایی درک نیازها و احساسات دیگران است. کارفرمایان برای فراهم کردن یک محل کار مثبت با عملکرد بالا، کارمندان دلسوز و مهربان را استخدام میکنند.
رهبری
رهبری یک مهارت مهم بینفردی است که تصمیمگیری مؤثر را شامل میشود. رهبران مؤثر برای گرفتن تصمیم صحیح، بسیاری از مهارتهای بینفردی دیگر مانند همدلی و صبر را نیز دارند. هم مدیران و هم سایر افراد میتوانند از مهارتهای رهبری استفاده کنند. کارفرمایان برای افرادی که نسبت به سازمان حس مالکیت دارند و برای رسیدن به اهداف مشترک تلاش میکنند، ارزش قائل هستند.
کار گروهی
توانایی کار گروهی بسیار ارزشمند است. کار گروهی بسیاری از مهارتهای بینفردی مانند ارتباطات، گوش دادن فعال، انعطافپذیری و مسئولیتپذیری را شامل میشود. غالبا وظایف مهم به کسانی تفویض میشود که توانایی کار تیمی و پتانسیل لازم را برای ارتقای مقام دارند.
مشاغلی که نیازمند داشتن مهارت های بین فردی هستند
هر شغلی، که متقاضی آن باشید، به نوعی مهارت بینفردی نیاز دارد. برخی از مشاغل بیش از دیگران به مهارتهای بینفردی متکی هستند؛ برای مثال:
- معلم: معلمها برای همکاری کردن با یکدیگر، مدیران، دانشآموزان و والدین به مهارتهای بینفردی بسیار قوی احتیاج دارند. یک معلم همدل و صبور میتواند در یادگیری و پیشرفت به دانشآموزان کمک کند؛
- دستیار اداری: دستیار اداری باید فردی بسیار قابلاعتماد باشد. دستیار اداری نیز به طور منظم با مشتریان در تماس است و ایجاد مهارتهای بینفردی یکی از مهمترین وظایف اوست؛
- پرستار: آرامش و مراقبت از بیماران مهارت کلیدی پرستاران است. داشتن انواع مهارتهای بینفردی، بهویژه همدلی و صبر، در این صنعت ضروری است؛
- مدیر بازاریابی: بازاریابی به چندین مهارت فنی و نرم نیاز دارد. مهارت های بین فردی بخش مهمی از مدیریت بازاریابی و بازاریابی هستند، زیرا متخصصان بازاریابی نهتنها باید توسعهی کمپینهای بازاریابی را مدیریت کنند، بلکه باید با مشتریان و تیمهای فروش نیز همکاری کنند؛
- خدمات مشتریان: خدمات مشتری به مهارتهای فردی بسیار قوی نیاز دارد. کسانی که در بخش خدمات مشتریان فعالیت میکنند، بیشتر ساعات کار خود را با مشتریانی ناامید، سردرگم یا عصبانی در ارتباط هستند. داشتن مهارتهای ارتباطی، بهویژه صبر، همدلی و گوش دادن فعال، از ارکان ضروری این شغل است.
روشهای ارتقای مهارت های بین فردی
اگرچه شاید کسب مهارت های بین فردی هنگام داشتن تعامل روزانه با دیگران راحت به نظر برسد، اما تهیهی یک برنامهی مشخص به شما کمک میکند تا بهسرعت آنها را بهبود بخشید.
برای بهبود مهارت های بین فردی خود از روشهای زیر کمک بگیرید:
در کارگاهها یا کلاسهای آنلاین شرکت کنید
کارگاهها، کلاسهای آنلاین و فیلمهای بسیاری دربارهی روشهای بهبود مهارت های بین فردی وجود دارند. بسیاری از آنها رایگان هستند و برخی از آنها غیر رایگان؛
به دنبال فرصتی برای ایجاد روابط باشید
اگر دورکار هستید یا فرصت زیادی برای ایجاد مهارت های بین فردی ندارید، میتوانید در گروه جدیدی عضو شوید. میتوانید گروهی مربوط به شغل خود یا گروهی مربوط به یک صنعت خاص را انتخاب کنید؛ حتی میتوانید گروهی را انتخاب کنید که علاقه یا سرگرمی مشابهی دارند؛
درمورد روشهای بهبود تعاملات خود فکر کنید
وقت بگذارید و تعاملات خود را مرور کنید. به روشهایی که با استفاده از آنها میتوانستید تعاملات مؤثرتری داشتهباشید، فکر کنید. به کلماتی که گفتهاید، واکنشها یا زبان بدن خود توجه کنید؛
از دوستان یا همکاران خود نظر بخواهید
از شخص سومی درمورد سطح مهارت خود و روشهای خاصی که با استفاده از آنها میتوانید پیشرفت کنید، سؤال کنید. از دوستان یا همکاران معتمد خود بخواهید تا انتقادات سازندهای را درمورد مهارت های بین فردی شما ارائه دهند؛
تعاملات مثبت بینفردی دیگران را مشاهده کنید
مشاهدهی افرادی که از مهارت های بین فردی استفاده میکنند نیز مفید است. تعاملات مثبت میان اطرافیان خود را مشاهده کنید و خصوصیاتی را که تحسین میکنید، در روابط خود به کار ببرید؛
به دنبال راهنمایی گرفتن باشید
از شخصی که به او اعتماد دارید، او را تحسین میکنید و به او احترام میگذارید، بخواهید به شما کمک کند که مهارت های بین فردی خود را بهبود ببخشید و در حرفهی خود پیشرفت کنید. این روشی بسیار مؤثر برای یادگیری است. اهدافی را برای خود تعیین کنید تا بتوانید یک ساختار مشخص ایجاد کنید که یادگیری شما را مؤثرتر میکند.
مهارت های بین فردی علاوه بر ارتباط مؤثر، بر عملکرد گروه نیز تأثیر میگذارند و مشارکت، اثربخشی و کار تیمی را در شرکت به وجود میآورند. باید بتوانید در محل کارتان با دیگران ارتباط برقرار کنید تا بهرهوری شما بیشتر شود. مهارت های بین فردی خوب، برای شما احترام بسیاری را به وجود میآورند و باعث میشوند که در میان دیگران متمایز شوید. آیا فکر میکنید که مهارت های بین فردی شما نیز باید بهبود پیدا کنند؟ برای ما از تجربیاتتان بنویسید.
شما این جلسه از دوره مهارتهای نرم را مطالعه کردهاید.
برای ثبت این جلسه و مطالعه کامل دوره، وارد شوید.
دیدگاه