مهارت ادراکی چیست و چگونه می‌توان آن را پرورش داد؟

شکوه قنبری

مهارت ادراکی (مفهومی) توانایی توسعه‌د‌ادن راه‌حل‌های مربوط به نظریه‌های سطح بالا، ایده‌ها و موضوعات را فراهم می‌کند؛ همچنین، شامل پرداختن به سناریوهای چالش‌برانگیز با رویکردی خلاقانه و ابتکاری است.

با مهارت ادراکی، فهم ایده‌های انتزاعی یا پیچیده آسان‌تر می‌شود. در این مطلب، به بررسی مفهوم مهارت ادراکی، اهمیت و پرورش آن در محل کار می‌پردازیم؛ با ما همراه باشید.

مهارت ادراکی چیست؟

مهارت‌های ادراکی توانایی‌هایی هستند که به فرد اجازه می‌دهند که سناریوهای پیچیده را بهتر درک کند و راه‌حل‌های خلاقانه‌ای بیابد.

از منظر مدیریت، این مهارت‌ها ارزش‌مند هستند، زیرا کسانی که این مهارت‌ها را دارند می‌توانند با موقعیت‌های پیچیده در محیط کار مواجه شوند.

مهم نیست شرکت شما در کدام حیطه از صنعت فعالیت می‌کند؛ به هر حال، با چالش‌هایی روبه‌رو خواهید شد که به تفکر خلاق نیاز دارند. در این شرایط، مهارت‌های ادراکی بسیار کاربرد دارند. یک رهبر ادراکی ایده‌های خوبی را ارائه می‌دهد و می‌تواند آن‌ها را به راه‌حل‌های عملی تبدیل کند.

مردم رهبرانی را که مهارت‌های ادراکی دارند، به ‌دلیل توانایی‌شان برای یافتن راهکار در موقعیت‌های خاص و حل مسائل، به ‌عنوان «رهبران استراتژیک» می‌شناسند. در سطوح بالای مدیریتی، توانایی نزدیک ‌شدن به یک موقعیت با رویکردی خلاقانه و انتزاعی، بسیار ارزش‌مند است؛ بنابراین، اگر می‌خواهید در موقعیت شغلی‌ خود، به‌ عنوان مدیر، پیشرفت کنید، توسعه‌ی مهارت‌های ادراکی می‌تواند برایتان مفید باشد.

انواع مختلف مهارت ادراکی

انواع مختلف مهارت ادراکی

مهارت‌های ادراکی در بسیاری از دسته‌ها وجود دارند و تسلط بر هر گروه، مزایای خاص خود را دارد. در ادامه، برخی از مهارت‌های ادراکی را، که به ‌طور ویژه می‌توانند در حرفه‌ی شما مفید باشند، شرح داده‌ایم.

مهارت تصمیم‌گیری

مهارت‌های تصمیم‌گیری شامل توانایی رفع سریع و کارآمد مشکلات هستند. چه با همکارانتان در تعامل باشید و چه مسئله را با همراهی یک پروژه مدیریت کنید، توانایی تصمیم گیری مؤثر، در همه سطوح، برای موفقیت در مدیریت مهم است.

برای توسعه‌ی این مهارت‌ها، باید به جزئیات توجه کنید؛ قادر به تجزیه‌و‌تحلیل مسائل باشید و در هنگام مواجه ‌شدن با مشکلات از خودتان تدبیر نشان دهید. اعضای عالی تیم اغلب می‌توانند مشکلاتی را که بر سازمان تأثیر می‌گذارند، پیش از این‌که برای سایر افراد آشکار شوند، شناسایی کنند؛ همچنین، ممکن است تصمیماتی بگیرند که برای شرکت مزایای طولانی‌مدت داشته‌باشد.

به‌ عنوان مثال، یک مدیر منابع انسانی در آژانس بازاریابی‌ای کار می‌کند که تلاشش معطوف به بازار خودروست. بسیاری از مدیران خلاق آژانس تلاش کرده‌اند تا مفاهیم بازاریابی را به کمپین‌هایی تبدیل کنند که بازدهی بالای سرمایه‌هایشان را به ‌همراه داشته‌باشد. این مشکل به نبودِ دانش در بین کارمندانِ خلاق پشتیبانی و نبودِ مدیران در زمینه‌ی صنعت خودرو پیوند خورده‌است.

مدیر منابع انسانی وظیفه‌ دارد تا با استفاده از مهارت‌های ادراکی خود، برای آموزش مدیران خلاق اقدام کند. این مدیر زمانی را برای هریک از آن‌ها تعیین می‌کند که چندین روز را به ‌طور مستقیم در یک کارخانه‌ی اتومبیل‌سازی و با یکی از اعضای تیم اجرایی در آن کارخانه کار کنند.

مدیر منابع انسانی با تفکر خلاق و ارائه‌ی یک راه‌حل ابتکاری، می‌تواند راهی را برای درگیرشدن سایر افراد در صنعت خودرو پیدا کند تا آن‌ها بتوانند درمورد بهترین روش بازاریابی محصول، بینش تازه‌ای به دست آورند.

مهارت‌های بین فردی

مهارت‌های بین فردی

مهارت‌های بین فردی می‌تواند شامل تمام توانایی‌های مرتبط با تعامل با دیگران باشد؛ در راستای تعریف مهارت‌های بین فردی، لازم است بدانیم که برای تبدیل‌ شدن به یک رهبر موفق، کدام‌یک از مهارت‌ها ضروری هستند.

توانایی ایجاد انگیزه در دیگران

ایجاد انگیزه در دیگران مهارت ادراکی است که می‌تواند فرد را به «دارایی شرکت» تبدیل کند. انگیزه باعث افزایش رضایت و بهره وری کارکنان می‌شود؛ در حالی که الگوی خوبی برای انتظارات همه‌ی اعضای تیم در یک سازمان نیز به شمار می‌آید. اگر مهارت‌های انگیزشی عالی‌ای دارید، می‌توانید در بخش‌هایی که برای پیشرفت ‌کردن به این نوع روحیه احتیاج دارند، مشغول به ‌کار شوید؛ چراکه می‌توانید اعضای تیمتان را به تغییرات سازنده ترغیب کنید و قوت قلبشان باشید.

حرفه‌ای بودن

حرفه‌ای بودن شامل صداقت، درست‌کاری و حفظ خون‌سردی در مواجهه با چالش‌هاست. سعی کنید، در این زمینه‌ها، خودتان را با بالاترین استانداردها منطبق کنید و الگویی برای سایر اعضای تیمتان باشید. توانایی ابتکارعمل، پشتیبانی همراه با مثبت‌نگری و اخلاق‌مداری در هر شرایط، از جمله مثال‌های دیگری برای حرفه‌ای بودن هستند.

رویکرد نوآورانه

در هر صنعتی، رقبا برای موفقیت بیش از دیگران تلاش می‌کنند؛ بنابراین، توانایی استفاده از تفکر نوآورانه برای پیشرفت و حرکت رو به جلو ضروری است و رهبری که به نوآوری تمایل دارد، پیوسته در حال پیشرفت خواهد بود. برخی از نمونه‌های نوآوری شامل توسعه‌ی راه‌حل‌های جدید و بهبودیافته برای مشتریان، طراحی مجدد یا پیاده‌سازی سیستم‌های نو برای بهبود عملکرد و بهره وری، شناسایی کاستی‌ها و طراحی ایده‌های تازه است.

مثال: دو رهبر تیم، آنی (Annie) و رن (Ren)، در شرکت‌های فناوری کار می‌کنند؛ تیم آنی علیه رقبایی که حق ثبت اختراع شرکت را نقض کرده‌اند، اقدام حقوقی می‌کند که در نتیجه‌ی آن، دپارتمانش به منبع اصلی درآمد شرکت تبدیل می‌شود. شرکت جان استارتاپی است که اسکیت‌های غلتکی هوشمند تولید می‌کند و برای اشتراک‌گذاری مطالب، از شبکه‌های اجتماعی کمک می‌گیرد.

اگرچه هر دو نقش مشابهی دارند، رن در حال حاضر با بسیاری از اعضای بی‌تجربه تیم، که به آموزش و پشتیبانی نیاز دارند، کار می‌کند. تیم آنی نیز باید مهارت‌های فنی بسیار خوبی در دنیای حقوقی داشته‌باشد؛ چراکه اعضا درگیر پرونده‌های حقوقی هستند.

در هر ۲ نقش، داشتن مهارت‌های ادراکی ضروری است تا اعضای تیم مطمئن باشند که می‌توانند به اهدافی که سازمان‌ها تعییر کرده‌اند، دست یابند؛ با این حال، رن به مهارت‌های انسانی قوی‌ای نیاز دارد تا کارمندان جدیدش بتوانند پشتیبانی موردنیازشان را دریافت کنند.

مهارت‌های فنی

مهارت‌های فنی قابل‌اندازه‌گیری هستند؛ برای موفقیت و تأمین نقش رهبری، لازم است که صنعتتان و اقداماتی که هریک از اعضای تیمتان برای پیشبرد اهداف سازمان انجام می‌دهند را به طور کامل درک کنید؛ با این حال، این امر به توسعه‌ی مهارت‌های فنی در زمینه‌های دیگر، از جمله توانایی بازاریابی و ارائه‌ی راه‌حل برای فروش محصولات یا خدمات سازمان، کمک می‌کند.

برای مسلط شدن در بسیاری از مهارت‌های فنی، تجربه و آموزش ضروری است که در نهایت، آن‌ها را از مهارت‌ های ادراکی نرم‌تر متمایز می‌کند.

مثال: مدیر یک تیم بازارپژوهی متوجه تغییر مشتریان ثابت شرکتش می‌شود. او با استفاده از مهارت‌هایش در تجزیه‌ و ‌تحلیل داده‌ها، تیمش را با یک پروژه‌ی تحقیقاتی جامع هدایت می‌کند و ثابت ‌می‌کند که مصرف‌کنندگان جوان به محصولات شرکت بیش‌تر علاقه نشان می‌دهند.

چگونه مهارت ادراکی را پرورش دهیم؟

چگونه مهارت ادراکی را پرورش دهیم

برای بهبود مهارت ادراکی و مدیریتی مراحل زیر را دنبال کنید:

۱. با دیگران به‌خوبی ارتباط برقرار کنید

مهارت‌های ارتباطی شامل توانایی‌ شما در تأثیرگذاری بر دیگران با ویژگی‌های غیرکلامی و کلامی است؛ افراد ماهر در این زمینه، شنونده، صبور و دارای توانمندی‌های گفتاری چشم‌گیری هستند. با مهارت ارتباطی خوب، راحت‌تر می‌توانید با اعضای تیمتان گفت‌وگو کنید و برای تلاش در جهت اهداف تجاری و رسیدن به موفقیت ترغیبشان کنید.

۲. برای ارتقای مهارت‌های مذاکره، تلاش کنید

برای ارتقای مهارت‌های مذاکره، تلاش کنید - مهارت ادراکی

فارغ از صنعت، داشتن توانایی مهارت مذاکره با افراد مختلف، برای موفقیت شغلی‌ شما ضروری است؛ همچنین، ممکن است در شرایطی قرار بگیرید که لازم باشد با همکار یا سرپرستتان مذاکره کنید. توانایی مذاکره‌ی مؤثر هنگام گوش دادن به طرف مقابل نیز بسیار مهم است.

۳. فرصت‌های رهبری را بپذیرید

برای موفقیت، به‌ عنوان رهبر در محل کارتان، داشتن مهارت‌های رهبری قوی که بتوانید با آن‌ها به اعضای تیمتان انگیزه بدهید و تشویقشان کنید، بسیار مهم است. برخی از این مهارت‌ها شامل توانایی تفکر خلاق، حل تعارضات، تجزیه‌وتحلیل موقعیت‌ها و واگذاری مسئولیت‌هاست؛ همچنین، یک عضو مؤثر، هنگام تعامل با همکاران تجاری، باید صادق باشد. انعطاف‌پذیری یکی دیگر از مهارت‌های حیاتی برای توسعه است، زیرا یک رهبر همیشه نمی‌تواند نتیجه‌ی هر موقعیتی را کنترل کند.

۴. الزامات مدیریت پروژه را یاد بگیرید

برای تقویت مهارت ادراکی خود ، الزامات پروژه را یاد بگیرید. در طول مدت اشتغال، احتمالا به ‌عنوان رهبر یک پروژه نیز خدمت خواهید کرد. این امر مستلزم نظارت بر تکمیل ‌شدن پروژه‌های مهم و واگذاری وظایف به دیگران است. در هر نقشی، ممکن است، به‌ طور هم‌زمان، چندین پروژه داشته‌باشید؛ بنابراین، توانایی موفقیت در مدیریت پروژه و بررسی دقیق میزان پیشرفتشان بسیار ضروری است.

افرادی که تمایل دارند مهارت‌های انسانی، فنی و ادراکی ویژه را در خودشان پرورش دهند، احتمالا با فرصت‌های توسعه‌ی شغلی بسیاری مواجه می‌شوند. حفظ تعادل میان کارهای روزمره و اهداف بزرگ سازمانی، مهارتی است که می‌تواند برای رسیدن به هدف های حرفه‌ای سودمند باشد.

منبع: indeed.com

۵.۰ ( ۴ امتیاز )
٪۰

شما این جلسه از دوره مهارت‌های نرم را مطالعه کرده‌اید.

برای ثبت این جلسه و مطالعه کامل دوره، وارد شوید.

۱۱ مهارت مهمی که به‌واسطه تجربه کاری می‌توانید کسب کنید

جلسه قبلی آموزشی

۱۰ راه برای تقویت مهارت توجه به جزئیات

جلسه بعدی آموزشی

دوره مهارت‌های نرم

۳۷ جلسه آموزشی

دیدگاه

۰  دیدگاه‌