منتور کیست و منتورینگ چیست؟ (راهنمای جامع)
- منتور (Mentor) کیست؟
- منتورینگ چیست؟
- منتور چطور می‌تواند به شما کمک کند؟
- منتورینگ چه مزایایی دارد؟
- انواع منتورینگ کدامند؟
- وظایف کلیدی و نقش منتور کدامند؟
- چطور کارآموز خوبی باشید؟
- ویژگی های منتور خوب چیست؟
- تصورات افسانه‌ای درباره منتورینگ چیست؟
- آیا شما نیز به منتور نیاز دارید؟
در رابطه‌ی بین منتور و کارآموز، که به آن رابطه‌ی منتورینگ (Mentoring) نیز گفته می‌شود، صرف زمان و انرژی می‌تواند برای شغلتان بسیار ارزشمند و مفید باشد. منتور به شما کمک می‌کند تا اطلاعات شغلی کسب کنید و برای رسیدن به هدف های شغلی خود مهارت داشته‌باشید. منتورها برای ایجاد رابطه‌ی کارآموزان با مدیرانِ سخت‌کوش و روند کارشان ارزش قائل هستند؛ همچنین، با مهارت‌های مدیریتی و پیشرفت شغلی خود می‌توانند به افراد جوان و کم‌تجربه کمک کنند.
منتورینگ چیست؟ شخصی به عنوان منتور، با برخورداری از دانش، مهارت‌ها و تجربه‌های کافی به کارآموز یا کارمند کم‌تجربه کمک می‌کند تا در مسیر زندگی شخصی و حرفه‌ای خود به‌درستی گام بردارد. در این مطلب، جزئیات بیشتری درمورد فعالیت منتور و نحوه‌ی بهره بردن بیشتر از این روابط بحث خواهیم کرد.
منتور (Mentor) کیست؟
منتور کسی است که با کارآموزِ کم‌تجربه یا پیشرفته همانند راهنما رفتار می‌کند و بیشتر از جنبه‌ی تخصصی و با توجه به تجربه و اطلاعات شغلی به او کمک می‌کند.
قسمت اصلی این روابط (رابطه‌ی منتور و کارآموز) این است که منتور به عنوان فردی است که در جهت آگاهی‌بخشی، حمایت و پاسخگویی به سؤالات کارآموزان و کارمندان جدید آماده بوده و خدمت می‌کند. وی کارآموز خود را نسبت به علایقش تشویق می‌کند؛ کارآموزان و کارمندان کم‌تجربه نیز اغلب از این رابطه درس می‌گیرند و منتور نیز در نقش راهنمای قابل‌اعتماد از این رابطه بهره‌مند می‌شود.
منتورینگ چیست؟
بسیاری از افراد وقتی واژه‌ی منتورینگ را می‌شنوند، در ذهنشان بیشتر مشاوره یا راهنمایی دادن از سوی مدیر باسابقه‌ی اجرایی به کارمندی تازه‌کار تداعی می‌شود. بر این اساس، وظیفه‌ی رهبر ارشد هر سازمانی این است که کارکنان خود را در زمینه‌ی مسیر شغلی هدایت کند، به آنها پیمودن مسیر انجام کار را نشان دهد و هر‌آن‌چه برای پیشروی نیاز است را در اختیارشان بگذارد.
اما مفهوم منتورینگ در دهه‌ی اخیر بسیار تغییر کرده‌است، زیرا معنای منتورینگ نیز مانند مفهوم ۵۰ سال پیش از مسیر شغلی‌ای که به صورت خطی در یک شرکت یا صنعت انجام می‌شد، تغییر کرده‌است؛ در نتیجه، مشاوره‌ی شغلی باید از کسی گرفته شود که تجربه‌ی بسیاری در این زمینه دارد.
منتور چطور می‌تواند به شما کمک کند؟
منتورها از راه‌های مختلفی به شما کمک می‌کنند. آنها مزایای مشخصی را برای کارآموزان و کارمندان کم‌تجربه فراهم می‌کنند؛ مثلا وقتی می‌خواهید در شرکتی به کار مشغول شوید، منتورها با معرفی کردن یا با ارسال رزومه به محل کارتان به شما کمک می‌کنند، اطلاعات شغلی و ارزشمندی (راه‌های پیشرفت در شغل، چگونگیِ بهبود رزومه، تمرین مصاحبه و موارد دیگر) را ارائه می‌دهند، به سؤالات مربوط به رشته‌ی خود پاسخ می‌دهند و می‌توانند کارآموزان خود را به چالش بکشند تا درباره‌ی مسیر شغلی خود به طور جدی فکر کنند. منتورها به طور صحیح آموزش دیده‌اند تا کارآموزان بتوانند در شغلشان پیشرفت بلندمدتی داشته‌باشند.
منتورینگ چه مزایایی دارد؟
داشتن منتور، راهی عالی برای سهولت انجام وظایف در شرکت است و باعث می‌شود که درمورد وظایفتان از شخصی که سال‌ها تجربه دارد و از پیچ‌وخم‌های کسب‌وکار می‌داند، یاد بگیرید. همچنین با داشتن فرد موفقی در کنارتان برای پشتیبانی، می‌توانید مهارت‌های شغلی خود را افزایش دهید، راحت‌تر با محیط جدیدتان سازگار شوید و به‌طور کلی کسی را داشته باشید که در مواقع نیاز به او اعتماد کنید. در ادامه چند مورد از مزایای داشتن منتور را بیان می‌کنیم.
۱. در کارتان رشد و توسعه پیدا خواهید کرد
به‌احتمال زیاد، منتورتان از همان جایی شروع کرده است که شما امروز قرار دارید؛ بنابراین، می‌داند که انجام چه کاری برای پیشرفت در شرکت لازم است؛ بدین ترتیب، بدون شک او بهترین فرد برای راهنمایی شما در چند ماه اول کار جدیدتان است.
منتورهای محل کار، اساسا معلمان توسعه شغلی هستند که پیچ‌وخم‌های کار را به شما نشان می‌دهند، مهارت‌های لازم را برای توسعه به شما می‌آموزند و به‌طور کلی، اشخاصی هستند که برای درخواست مشاوره، نمی‌ترسید به آنها نزدیک شوید.
۲. تمرکزتان بیشتر می‌شود
حواس پرتی در محیط کار شلوغ آسان است؛ به‌ویژه هنگامی که شخصیت‌های متفاوتی در دفتر کار می‌کنند. شاید کسی از بخش حسابداری سر مشتری فریاد می‌کشد یا با همکارش به‌طور کنترل‌ناپذیری می‌خندد. این هیاهوها هرچه باشد، داشتن منتور به شما کمک می‌کند در مسیر درستتان باشید و توجهتان را برای کارهای حرفه‌ای و پیشرفته‌ای حفظ کنید که به ارتقا و رشدتان کمک می‌کند.
۳. دوستی خواهید داشت
وقتی کارفرمایان، منتورها و کارمندان را با هم جفت می‌کنند، به‌طور معمول، علایق و شخصیت افراد را در نظر می‌گیرند تا از ادامه همکاری مطمئن شوند. در واقع، پس از صرف این همه وقت با منتور خود، به‌احتمال زیاد پیوند ویژه‌ای با او برقرار خواهید کرد و متوجه می‌شوید که در واقع اشتراکات بسیاریی نیز با یکدیگر دارید.
بیشتر اوقات، این فرد معمولا با پایان برنامه مشاوره شما، به دوست معتمد و امین شما تبدیل می‌شود؛ به این معنی که شاید بخواهید خارج از کار نیز به او مراجعه کنید.
۴. شبکه خود را رشد خواهید داد
داشتن منتوری که آرزو دارید مانند آن باشید، به اتصال مادام‌العمری تبدیل می‌شود و در رشد شبکه ارتباطی به شما کمک می‌کند. همان طور که آنها نسبت به شما، مدت‌زمان طولانی‌تری در این حرفه بوده‌اند، احتمالا افراد مناسبی را نیز می‌شناسند که می‌توانند شما را به آنها معرفی کنند. اگر ایشان راه‌حل مشکلاتتان را نمی‌دانند، به‌احتمال زیاد کسی را برای کمک به شما می‌شناسند. مزیت دیگر نیز شناختن چهره آشنایی در رویدادهای شبکه است که می‌تواند نحوه کار و گفت‌وگو با مشتری‌ها و متخصصانی را که در همان مسیر کاری شما هستند، نشان دهد.
جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
۵. بازخورد معتبری دریافت خواهید کرد
اگر ایده‌ای دارید که درمورد آن اطمینان ندارید، می‌توانید با منتور خود مشورت کنید و ایده‌هایتان را با او درمیان بگذارید. منتورها می‌توانند مشکلات احتمالی را شناسایی کنند و نتایجی را که حتی به ذهن شما خطور نکرده است، در اختیارتان بگذارند.
همچنین آنها بازخورد سازنده‌ای را برای بهبود کارتان، قبل از ارسال به مشتری یا رئیستان ارائه می‌دهند؛ به‌نوبه‌خود، آنها می‌توانند با ارائه اظهارات معتبر، برداشت افراد را از شما تغییر دهند.
۶. مشاوره حمایتی دریافت خواهید کرد
اگر در کار با مشکلی روبه‌رو هستید، منتور می‌تواند به شما مشاوره پشتیبانی دهد تا مشکل را به‌روشی حرفه‌ای کنترل کنید. تجربه و درک آنها می‌تواند شما را از خطا باز دارد و از تکرار یک اشتباه نجاتتان دهد.
در همین حال، صحبت با دوستان و خانواده درمورد مسائل مربوط به محل کار آسان است؛ اما متأسفانه، آنها کاملا اتفاقات پیش رو را درک نخواهند کرد و بنابراین نمی‌توانند مشاوره‌های ارزشمندی را به شما ارائه دهند. از طرف دیگر، یک منتور قبلا در موقعیت شما بوده و به همین ترتیب، در یافتن راه‌حلی منطقی برای مشکل، بهتر و مجهزتر است.
۷. کسی را دارید که موفقیت‌هایتان را به او بگویید
وجود منتور فقط برای اوقاتِ بد نیست؛ آنها برای اوقات خوب نیز هستند. منتورها می‌خواهند ببینند که زمانی را که برای شما سرمایه‌گذاری کرده‌اند، نتیجه داده است یا خیر؛ بنابراین، از اینکه در اوقات خوشتان دعوتشان کنید، خجالت نکشید و موفقیت‌های بزرگ و کوچک خود را با آنها به اشتراک بگذارید. به خاطر بسپارید آنان تقاضای دستمزد ندارند، بلکه پاداششان به موفقیت شما بستگی دارد.
۸. مهارت های ارتباطی خود را بهبود می‌بخشید
ممکن است منتورتان در زمینه دیگری با شما متفاوت باشد و پس از گذراندن سال‌ها در صنعت، مهارت های بین فردی و ارتباطی بسیار خوبی کسب کرده باشد؛ به همین ترتیب، آنها به شما کمک می‌کنند تا ارتباط مؤثرتری را برقرار کنید و روش‌های ارتباطی شما را در محل کار و خارج از آن به چالش می‌کشند؛ علاوه بر این، ممکن است به شما کمک کنند تا اعتماد به نفس خود را تقویت کنید و مجبورتان کنند تا قبل از ارائه کار در حضور کل شرکت، در جمع مخاطبان کمی سخنرانی کنید.
۹. با فرهنگ سازمان مورد نظرتان آشنا می‌شوید
فرهنگ هر شرکت کمی متفاوت با فرهنگ شرکت‌های دیگر است و مهم است که بدانید سازمان چگونه کار می‌کند و چطور می‌توانید با سایر اعضای تیم، بهترین تطابق را داشته باشید. طرح داشتن منتور شغلی نیز بخشی از فرهنگ سازمان خواهد بود؛ بنابراین، مهم است که ۱۰۰٪ تلاش کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید و به عضو معتبر و کارآمدی در بخش تبدیل شوید.
۱۰. احساس خوشبختی خواهید کرد
با دانستن اینکه شما فقط یک عدد در سیستم نیستید، به‌طور خودکار احساس خوشبختی می‌کنید؛ زیرا می‌دانید مهارت‌ها و تلاش‌های شما به‌واقع ارزشمند است. داشتن منتور به‌معنای این است که شرکت در حال سرمایه‌گذاری زمان و منابع برای توسعه شماست تا از این طریق در کسب‌وکار سرآمد باشید. به هر حال، اگر برایشان مهم نبود، برای تنظیم برنامه راهنمایی شما، خودشان را به زحمت نمی‌انداختند!
۱۱. درآمد بیشتری خواهید داشت
هنگامی که مهارت‌های بیشتری را کسب کنید، بیشتر موردتوجه کارفرمایان قرار خواهید گرفت که به‌نوبه خود، اغلب به شما این فرصت را می‌دهد تا درآمد بیشتری نسبت به هم‌سالانتان کسب کنید؛ همچنین، صرف‌نظر از اینکه منتور شما در همان سازمانی باشد که شما نیز در آینده خواهید بود، آنها می‌توانند شما را راهنمایی کنند که چگونه برای دستمزد بیشتر مذاکره کنید، ترفیع بگیرید یا حتی به مسیر شغلی جدیدی وارد شوید.
۱۲. به‌طور مرتب، در حال یادگیری خواهید بود
داشتن منتوری که می‌تواند به‌طور مرتب دانشش را با شما در میان بگذارد، به این معنی است که شما در موقعیت یادگیری مداوم همه‌چیز قرار خواهید گرفت. آنها می‌توانند نکات و ترفندهای جدید تجارت را به شما ارائه دهند؛ همچنین توصیه‌های خوبی را درمورد گوش‌دادن به پادکست‌ها و خواندن کتاب‌هایی برای افزایش دانش، به شما ارائه می‌دهند. به یاد داشته باشید که حتی بالارتبه ترین همکارانتان نیز یک منتور دارند.
۱۳. مهارت‌های رهبری خود را توسعه خواهید داد
با با دقت کردن بر روی رفتار و واکنش های سرپرست یا منتور خود هنگام ارائه اطلاعات و دستورالعمل‌ها و نظارت بر دیگران، مهارت‌های رهبری آنها را تقلید خواهید کرد. به قول معروف، «شما به‌خوبی معلمتان هستید»؛ بنابراین، اگر معلمتان رهبری عالی باشد، شما نیز روزی به رهبری عالی تبدیل خواهید شد.
به‌کمک تست‌های خودشناسی، توانایی‌ها و استعدادهایتان را بشناسید.
انواع منتورینگ کدامند؟
در حالی که مدل‌های بسیار متنوعی برای منتور وجود دارند، اما درک کلی از ۳ نوع منتور کمک می‌کند تا دریابید که کدام نوع برای شما بهتر است.
منتور هم‌سن‌وسال
این نوع منتورها همکاران حرفه‌ای هستند که به شما مشاوره می‌دهند؛ مثلا ممکن است هنگام شروع کار در یک شرکت جدید، درمورد جایگاه شغلی شما با دیگران صحبت کنند و در زمینه‌ی شغل به شما کمک کنند. این افراد ممکن است در طول زمان، برای آگاهی از فرصت‌های شغلی و درمورد فرهنگ سازمانی، شما را راهنمایی کنند. آنها تمایل دارند که به طور مرتب حضور داشته‌باشند و اغلب در جلسات رسمی یا در محیط‌های اجتماعی، مانند زمان ناهار یا اوقات فراغت، با کارآموزان یا کارمندان جدید ارتباط برقرار می‌کنند.
منتور شغلی
منتورهای شغلی می‌خواهند نسبت به کارآموزان خود، موقعیت بالاتری داشته‌باشند. آنها به عنوان حامی و راهنمای شغلی، به کارآموزان یا کارمندان کم‌تجربه کمک می‌کنند تا دریابند که کجا شغلشان پیشرفت می‌کند، ضمن اینکه برخی اوقات مدیر کارآموز خود هستند. آنها می‌توانند در بخش دیگری از شرکت نیز فعالیت کنند. این نوع منتورها معمولا کم‌تر از منتورهای هم‌سن‌وسال با کارآموزان خود ملاقات می‌کنند.
منتور زندگی
به طور معمول، این نوع منتورها در مراحل بالاتر شغلی هستند و ممکن است در داخل یا خارج از شرکت فعلی شما فعالیت داشته‌باشند. منتورهای زندگی هنگام تصمیم‌گیری‌های دشوار شغلی، مانند کمک در تصمیم گیری برای ترک شغل یا تغییر شغل، برای یافتن موقعیت جدید مشاوره می‌دهند؛ همچنین، می‌توانند مرجع ارزشمندی از اطلاعات محرمانه و بی‌طرف باشند.
وظایف کلیدی و نقش منتور کدامند؟
در حالی که ممکن است در طول زندگی نیازهای شما از منتور تغییر کند، ویژگی‌های ثابتی وجود دارند که باید آنها را مدنظر قرار دهید؛ این ویژگی‌ها عبارتند از:
سازگاری
اگرچه به طور قطع برای شناختن هر کس زمان لازم است، اما ممکن است بخواهید دنبال منتوری باشید که با او ارتباط موثر و صمیمانه برقرار کنید. حتما به دنبال افرادی باشید که نه‌تنها برای مشاوره دادن به شما تجربه‌ی شغلی دارند، بلکه به معیارهای اصلی شما نیز توجه می‌کنند.
دیدگاه‌های متنوع
منتورها با ارائه‌ی دیدگاه جدید می‌توانند نقش مهمی داشته باشند. برای کار کردن با منتوری که از نظر شما تجربه‌ی متفاوتی دارد، علاقه نشان دهید. منتورها به شما کمک می‌کنند که شغلتان را از دیدگاه جدیدی ببینید.
اعتماد
شما باید بتوانید درمورد اطلاعات خصوصی به منتور خود اعتماد کنید. اگرچه ارتباط صمیمانه به زمان نیاز دارد، اما در رابطه دنبال شخصی باشید که بین هر دو طرف ادب و احترام برقرار باشد.
تجربه
برای راهنماییِ شما لازم نیست منتورتان بالاترین مقام را داشته‌باشد؛ دنبال فردی باتجربه و دارای مهارت‌های خاص باشید تا در شغلتان پیشرفت کنید. مدرک تحصیلی یا تعداد سال‌های سخت‌کوشی به علم و دانش ربط ندارند.
چطور کارآموز خوبی باشید؟
هرگونه رابطه‌ی منتوری و کارآموزی، بسته به افراد درگیر در رابطه، اهداف و انتظارات متفاوت خواهند بود؛ با وجود این، روش‌های مختلفی وجود دارند که می‌توانید از مشاوره بیش‌ترین بهره را ببرید؛ این روش‌ها عبارت‌اند از:
۱. اشتیاق و علاقه نشان دهید
یکی از بهترین راه‌ها برای تبدیل شدن به کارآموز خوب، ابراز علاقه‌ی واقعی به منتورتان است. از او درمورد شغلش و اینکه چگونه به جایگاه خود رسیده‌است، سؤال کنید. نیازی نیست که هر پیشنهادی که می‌کند را بپذیرید، اما حتما با دقت درمورد حرف‌هایش فکر کنید.
۲. در رابطه فعال باشید
پذیرفتن و انجام توصیه‌های منتورتان ثابت خواهد کرد که برای این رابطه ارزش قائل هستید؛ همچنین، نشان می‌دهد که شما اهداف و پیشرفت شغلی خود را جدی می‌گیرید که هریک از این‌ها ممکن است منتورها را به مشاوره دادن بیشتر علاقه‌مند کند.
۳. مشاوره گرفتن و نحوه‌ی استفاده از آن را تمرین کنید
در زمینه‌ی اظهارنظر کردن درباره‌ی منتور خود، از جمله نظر مثبت و نقد مفید، شفاف باشید. توجه به نظر صادقانه و درستِ متخصصی عالی بسیار مفید است و می‌تواند به شما کمک کند تا وقت خود را روی نقاطی متمرکز کنید که باید اصلاح شوند؛ همچنین، در شناخت نقاط قوتی که ممکن است از آنها اطلاعی نداشته‌باشید به شما یاری می‌رسانَد.
۴. به وقت منتور خود احترام بگذارید
بیشتر از نیازتان با آنها صحبت نکنید و حتما در جلسه‌ی خود سؤال‌ها و موضوعات خاص را مطرح کنید؛ برای مثال، می‌توانید بپرسید که چگونه برای فرصت پیشرفت شغلی آماده شوید یا چطور در مهارت خاصی پیشرفت کنید. مهم‌تر از همه، حتما به منتور خود احترام بگذارید و از او تشکر کنید برای این که برای شما زمان و انرژی صرف می‌کند.
ویژگی های منتور خوب چیست؟
مشاوره دادن تجربه‌ی ارزشمند و مفیدی است و برای ارتباط با راهنمایان نسل بعدی و کمک به همکاران جوان در شکل‌گیری مشاغلشان فرصتی را فراهم می‌کند. یک منتور باید خصوصیات و نگرش لازم را داشته‌باشد تا بتواند دیگران را راهنمایی کند. برای اینکه منتور تأثیرگذار باشد، باید از ویژگی‌های مهمی مانند «صبوری» و «خِرَد» برخوردار باشد تا بتواند تجربه‌ی خود را با دیگران به اشتراک بگذارد.
در ادامه، به ۱۰ ویژگی مهم یک منتور نگاهی می‌اندازیم:
۱. انتظارات خود را مشخص می‌کنند
منتورها درمورد نقششان و خدماتی که می‌خواهند ارائه دهند، نظر خود را بیان می‌کنند؛ درباره‌ی چگونگی راهنمایی و کمک کردن، روش ارتباطی ترجیحی خود، اینکه هر چند وقت یک بار مایل به ملاقات هستند به کارمندان جدید یا کارآموزان توضیح می‌دهند. همچنین درمورد تعیین محدودیت‌های مناسب و اینکه چه زمانی آماده‌ی مشاوره دادن هستند، هماهنگی های مورد نیاز را انجام می‌دهند.
۲. شنونده‌ی خوبی هستند
منتور باید صبور باشد و به نگرانی‌ها و سؤالاتی که کارمند جدید درمورد وظایف شغلی خود دارد، گوش دهد؛ این یعنی شما می‌توانید به نگرانی‌های آنها توجه کنید و عمق موضوع را درک کنید.
قطع‌نامه‌ها و راه‌حل‌ها وقتی کارآمدتر هستند که منتور تمام نگرانی‌های کارمندان را درک کند. درک کامل مسائل کارمند جدید به منتور اجازه می‌دهد تا تجربه‌ی خود را به اشتراک بگذارد و نحوه‌ی حل مشکلات را به او نشان می‌دهد.
۳. بازخورد سازنده‌ای می‌دهند
کارمند جدیدی که یاد می‌گیرد چگونه در یک سازمان کار کند، به راهنمایی منتور نیاز دارد تا کم‌تر خطا کند. انتقاد بخشی ضروری از فرایند یادگیری است، اما یک منتور ماهر می‌تواند انتقادات را به گونه‌ای ارائه دهد که کارآموزش درک کند یک بازخورد موثر و سازنده است نه غرضی شخصی.
در واقع، هدف از بازخورد این است که به کارمند جدید اطلاع دهید که در حال ارزیابی است تا بتواند روش خود را تغییر دهد. داشتن لحنی سازنده و گفت‌وگویی مؤثر به کارمند کمک می‌کند تا درک کند که این انتقاد برای برجسته کردن حوزه‌هایی است که نیاز به پیشرفت دارند، نه اینکه صرفا به عیب‌ها اشاره شود.
۴. مشتاق نقش خود هستند
منتور می‌خواهد به دیگران کمک کند تا به موفقیت برسند و می‌داند که اشتراک‌گذاری دانشش چقدر مهم است. منتور باید در موقعیت خود احساس امنیت کند تا بتواند اطمینان داشته‌باشد که دانشی که به کارمند می‌دهد، به موفقیت آنها کمک می‌کند. نشان دادن چشم انداز مثبت می‌تواند به دیگران انگیزه دهد که بیشتر تلاش کنند و همان طور که منتور به آنها کمک کرده‌است، آنها نیز به افراد دیگر کمک کنند.
۵. با دیگران با احترام رفتار می‌کنند
منتوری که با افراد با احترام رفتار می‌کند، علاقه‌مند به ایجاد روابط کاری مؤثر است. یکی از نقش‌های منتور ارائه‌ی انتقادات سازنده، گوش دادن فعال به صحبت‌های کارمند جدید درباره‌ی احساسات و تجربه‌ی خود با سازمان و آموزش او است. احترام به کارمند، به عنوان انسانی که به کمک نیاز دارد، از ویژگی‌های اساسی منتور است.
۶. معلمی ماهر هستند
منتور به کارمند تازه‌وارد خود نشان می‌دهد که سازمان چگونه کار می‌کند و چگونه با تیم همکاری می‌کند؛ همچنین، منتور به او کمک می‌کند تا یاد بگیرد که چگونه کار خود را طبق قوانین و دستورالعمل‌های شرکت انجام دهد.
۷. مسئولیت کار کارآموز خود را می‌پذیرند
منتور مسئول آموزش مداوم و راهنمایی‌هایی است که به کارمند کم‌تجربه ارائه می‌دهد؛ یعنی اگر کارمند فرایندی را اشتباه انجام دهد، منتور مسئول است؛ زیرا وظیفه‌ی منتور، آموزش او در تمام جنبه‌های وظایف شغلی اوست.
۸. افراد را قضاوت نمی‌کنند
برای منتور مهم است که هنگام اشتراک گذاری انتقاد یا بازخورد با کارمند، از لحنی استفاده کند که قضاوت‌کننده نیست. منتور با پرهیز از قضاوت کردن، به کارمند جدید کمک می‌کند تا دریابد که لازم نیست احساس ناامنی کند و می‌تواند به استادش اعتماد کند تا به او نشان دهد که برای اصلاح اشتباهات و پیشرفت در موقعیت خود، چه کاری را باید انجام دهد.
۹. در زمینه‌ی خاصی تخصص دارند
برای اینکه منتور در نقش خود مؤثر باشد، باید در زمینه‌ی خود تخصص داشته‌باشد. منتور در حال انتقال دانش و درک خود از یک شغل به شخصی است که مراحل یادگیری را برای موقعیت جدید خود آغاز می‌کند. وقتی منتور در زمینه‌ی کاری خود مهارت کافی داشته‌باشد، احتمال موفق شدن کارمند جدید بیشتر می‌شود.
با ساختن یک رزومه حرفه‌ای، برای استخدام در بهترین فرصت‌های شغلی اقدام کنید.
۱۰. به کار خود افتخار می‌کنند
از آن‌جا که منتورها مسئول هدایت نسل جدید کارمندان به سمت موفقیت هستند، باید به کار خود افتخار کنند. دیدن اینکه عملکردها و ورودی‌های آنها چه تأثیر مثبتی بر دیگران داشته‌اند، دلیل خوبی است تا منتورها نسبت به راهنمایی‌های خود احساس خوبی داشته‌باشند؛ همچنین، منتورها سربلند می‌توانند به طور کامل سرمایه‌گذاری خود را انجام دهند، زیرا استانداردهای بالاتری برای رفتار خود دارند.
۱۱. آنها به کارآموزشان علاقه دارند
یکی از نقش‌های منتور علاقه‌ی شخصی به کارآموزی است که به او آموزش می‌دهد. این بدان معناست که ارتباط آنها باید فراتر از تعاملات روزمره‌ی دفتر باشد و منتور درمورد اینکه کارآموز به عنوان یک شخص چه نقشی دارد، بیشتر به او آموزش دهد.
داشتن اطلاعات بیشتر درباره‌ی کارآموز به منتور کمک می‌کند تا درک کند که کارآموز چگونه فکر و عمل می‌کند، برای چه چیزهایی مشتاق است و اهداف شغلی‌اش چیست. داشتن این اطلاعات به منتور کمک می‌کند تا درس‌های تأثیرگذاری به فرد بدهد و معلمی کارآمدتر باشد، زیرا در این صورت، منتور درک بهتری از شخصی دارد که او را راهنمایی می‌کند.
۱۲. فرصت‌هایی را برای کارآموز فراهم می‌کنند
یکی از روش‌های بسیار ارزشمند که منتورها می‌توانند به وسیله‌ی آن از کارآموزان حمایت کنند، کمک به ایجاد ارتباط آنها با فرصت‌های شغلی و همکاران است؛ بدین ترتیب، در ارتباطات شغلی به کارآموز خود کمک می‌کنند.
۱۳. کارآموزشان را می‌شناسند
آنها از کارآموز خود درمورد گذشته، خواسته‌ها یا چگونگی لذت بردن از وقتشان می‌پرسند. شناختن آنها به عنوان یک شخص، راهی عالی برای ارائه‌ی مشاوره‌ی مناسب است.
تصورات افسانه‌ای درباره منتورینگ چیست؟
با اینکه مفهوم منتورینگ نسبت به گذشته تغییر کرده، مشاوره‌ی شغلی به این شکل تغییر نکرده‌است. در واقع، به این دلیل که امروزه بسیاری از مشاغل فراز‌و‌نشیب‌های زیادی دارند، این نیاز بیش از گذشته حس می‌شود.
دکتر کتی کرام (Kathy E. Kram)، از اساتید رشته‌ی مدیریت در دانشگاه بوستون و نویسنده‌ی کتاب منتورینگ شغلی (Mentoring At Work)، می‌گوید: «در سال ۱۹۷۰، وقتی که موضوع منتورینگ را مطالعه می‌کردم، دنیا ثبات بیشتری داشت، اما امروزه تغییرات زیادی در دنیای کار رخ داده‌اند. با اینکه مفهوم منتورینگ تغییرات فاحشی پیدا کرده، تفکر جمعی روی آن صورت نگرفته‌است و هنوز نیز تصورات زیادی در این باره وجود دارند که دست‌نخورده باقی مانده‌اند.»
ژان مایستر (Jeanne Meister)، یکی از بنیان‌گذاران Future Workplace و یکی از نویسندگان محیط کار ۲۰۲۰: چگونه شرکت‌های نوآور امروز می‌توانند کارکنان فردا را جذب، توسعه و حفظ کنند؟ (The 2020 Workplace: How Innovative Companies Attract, Develop, and Keep Tomorrow's Employees Today)، اعتقاد دارد که روش‌های بسیاری برای تعریف منتورینگ وجود دارند. اگر شما مفهوم قدیمی آن را در نظر بگیرید، درمورد نحوه‌ی دریافت پیشنهاد از دیگران دچار تردید می‌شوید.
در ادامه، به ۴ تصور افسانه‌ای درمورد منتورینگ اشاره می‌شود که دانستن حقایق آنها می‌تواند در فهم بهتر منتورینگ به شما کمک کند.
تصور۱: شما حتما باید یک منتور عالی پیدا کنید
این روزها خیلی کم پیش می‌آید که افراد در مسیر کار خود فقط یک منتور داشته‌باشند. در واقع، بسیاری از افراد می‌توانند به چندین مشاور شغلی مراجعه کنند. به نظر کرام، با در نظر گرفتن همه‌ی جوانب، افراد از داشتن منتورها بیشتر ضرر نخواهند کرد، به‌ویژه آن‌هایی که به دنبال شبکه سازی خود با منتورها هستند.
این موضوع کمک می‌کند که به دنبال افرادی باشید که به شما مشورت می‌دهند و پیشنهادهایی را در اختیارتان قرار می‌دهند؛ همچنین، سبب می‌شود که به افرادی اعتماد کنید که خیر و صلاحتان را می‌خواهند. این شبکه می‌تواند به اندازه‌ای که می‌خواهید کوچک یا بزرگ باشد و حتی ممکن است خانواده‌ی شما را نیز شامل شود. برخی اوقات، به شما کمک می‌کند که درمورد موضوع پیش رو، به دیدگاه‌های گوناگونی برسید.
مایستر و کری ویلیرد (Karie Willyerd)، نویسندگان دیگر محیط کار آینده، نیز با نظر کرام موافق هستند. ویلیرد، یکی از مدیران سابق ماکرو سیستمز (Microsystems) و بنیان‌گذار محیط کار آینده، می‌گوید: «اغلب افراد عادت ندارند منتورهای متعددی داشته‌باشند.»
تصور۲: منتورینگ لزوما یک رابطه‌ی رسمی بلندمدت محسوب می‌شود
با توجه به تغییر سریع دنیا و اینکه امروزه افراد شغل خود را بیشتر تغییر می‌دهند، رابطه‌ی بلندمدت مشاوره‌ای می‌تواند غیرواقعی و غیرضروری باشد. از نگاه ویلیرد، منتورینگ حتی می‌تواند یک جلسه‌ی یک‌ساعته باشد. نیازی نیست که ۶ ماه یا بیشتر به آن وقت اختصاص داده شود.
به جای آن‌که بر هدف بلندمدت فکر کنید، می‌توانید دسترسی به منتورینگ را هنگام نیاز مدنظر داشته‌باشید. در واقع، برنامه‌ی کاری بزرگی نیست که برای شما مشکلی ایجاد کند. خانم مایستر می‌گوید نباید صبر کنید تا زمانی که مشکل بزرگی در شغلتان رخ دهد، سپس به دنبال منتور باشید. در دنیای امروز، منتورینگ بسیار شبیه به شبکه‌ی مجازی توییتر است و نیازی نیست جلساتی مانند روان‌درمانی (Psychotherapy) داشته‌باشید.
البته مشورت و هدایت از سوی کسی که شما و اهدافتان را به طور کامل می‌شناسد، بسیار مفید و مرتبط است و برای اینکه از کسی مشورت بگیرید، به برقراری ارتباط با او نیاز دارید؛ با این حال، بسیاری از اوقات ممکن است کسانی به شما مشورت دهند که شما را کامل نشناسند و با دیدگاه بیرونی خود توصیه‌هایی را به شما ارائه دهند. ویلیرد می‌گوید که در این حالت ممکن است شما در کل از کلمه‌ی منتور استفاده نکنید و صرفا از جمله‌ی «به مشاوره‌ی شما درمورد این موضوع نیاز دارم»، استفاده کنید.
تصور۳: منتورینگ فقط برای افراد جوان کاربرد دارد
بسیاری از افراد گمان می‌کنند که فقط در آغاز راه‌اندازی حرفه‌ی خود، به منتور نیاز دارند. کرام می‌گوید: «ما فکر می‌کردیم که فقط دانشجویان رشته‌ی MBA، که در مراحل اولیه‌ی مسیر شغلی خود هستند، به منتورینگ و هدایت نیاز دارند. الان به این درک رسیده‌ایم که افراد در هر سطحی می‌توانند از این کمک بهره‌مند شوند.»
در کتاب محیط کار سال ۲۰۲۰، مایستر و ویلیرد در ارتباط با منتورینگ معکوس صحبت می کنند که در آن یک جوان به فرد بزرگ‌سالی درمورد فناوری مشاوره می‌دهد.
مایستر در ادامه توضیح می‌دهد که واقعیت این است که نکات مختلفی در شغل وجود دارند که شما را نیازمند مشورت با منتور می‌کنند. با اینکه نباید صبر کنید موقعیتی پیش بیاید تا به دنبال منتور باشید، اما تغییر در شغل فرصت مناسبی برای پیدا کردن منتور خواهد بود؛ یعنی در صورتی که تغییری در شغلتان داشته‌باشید، نقش جدیدی را بر عهده بگیرید یا شغلتان را ترک کنید، بهتر است از کسی که قبلا این موارد را تجربه کرده‌است، مشورت بگیرید. مایستر معتقد است که شما زمانی به منتور نیاز دارید که محیط اطراف به‌سرعت تغییر می‌کند و برای همراهی با این تغییرات فرصت ندارید. ویلیرد نیز می‌گوید که ممکن است برای درک پیچیدگی‌های سازمان از منتور استفاده کنید.
تصور۴: منتورینگ کاری است که افراد باتجربه به دلیل خوبی‌های قلب خود انجام می‌دهند
ویلیرد می‌گوید منتور بودن برای هرکسی افتخار است، اما شأن و احترام تنها دلیل کمک به افراد نیست. منتورینگ باید برای هر دو طرف مفید واقع شود. قبل از اینکه به دنبال منتور باشید، به این فکر کنید که در قبال کمکی که منتور به شما می‌کند، چه چیزی برای او دارید. آیا می‌توانید دیدگاه خاصی را نسبت به سازمان یا نقش او ارائه دهید؟ آیا می‌توانید اطلاعات ارزشمندی را برای او فراهم کنید که به موفقیت شغلی او نیز کمک کنند. در هر صورت، نسبت به روشن بودن دیدگاهتان نسبت به آنچه به او ارائه می‌دهید، مطمئن باشید. البته این امر نمی‌تواند به طور مستقیم زحمات وی را جبران کند. حتی دادن قول کمک به او در آینده یا جمله‌ی «ان‌شاءالله، در صورتی که نیاز به کمک داشتید،... » هم می‌تواند منتور را به این نتیجه برساند که از زمان و انرژی‌ای که برای شما صرف می‌کند، بگذرد.
آیا شما نیز به منتور نیاز دارید؟
در حال حاضر، نسبت به فلسفه‌ی منتورینگ و دلیل نیازتان به آن درک بهتری پیدا کرده‌اید. با خودارزیابی و درک نوع چالش‌های پیش رو و دلیل پیش آمدنشان، می‌توانید این کار را شروع کنید.
کرام می‌گوید: «از خودتان بپرسید که آیا ارتباطاتی دارید که بتوانند در مدیریتِ این چالش‌ها به شما کمک کنند؟» اگر پاسخ شما به این سوال منفی است، زمان آن رسیده که به دنبال یک یا چند منتور باشید. به خاطر داشته‌باشید که منتورینگ می‌تواند اَشکال و ابعاد مختلفی داشته‌باشد و نکته‌ی مهم این است که بهترین و دل‌سوزانه‌ترین مشورت را از فردی شایسته و در زمان مناسب دریافت کنید.
جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
دیدگاه