چگونه به عنوان شغلی دلخواهمان برسیم؟

عنوان شغلی همه دارایی شما نیست اما اهمیت زیادی هم دارد. وقتی موقعیت شغلی جدیدی دریافت می کنید یا در زمینه شغلی مشابهی که برای مدتی کار کرده‌اید، فرصت همکاری جدیدی پیشنهاد می‌شود، چطور باید به «عنوان شغلی» دلخواهتان فکر کنید؟ اینکه اگر ارزش دارد برای مذاکره آن چگونه تصمیم بگیرید و اگر احتمال می‌دهید که ارتقا نمی‌گیرید آیا باید درخواست تغییر موقعیت شغلی بدهید یا خیر؟ و یا به اصطلاح، آن روی سکه اتفاق افتاد چطور؟

کارشناسان چه می‌گویند؟

وقتی فرصت شغلی یا ارتقا مناسبی پذیرفته می‌شود‌، بسیاری افراد روی مذاکره حقوق توجه بیشتری دارند. اما به عقیده مارگرت نیل (Margaret Neale)» استاد دانشکده کسب و کار استنفورد و هم‌نویسنده کتاب (Getting more of what you want) عنوان شغلی صرفا بخشی از این معادله باید باشد. به اذعان خانم نیل «این (عنوان شغلی) نشانه ای است که به دنیای بیرونی و همکارانی که در سطح مشابه شما در سازمان تان فعالیت می‌کنند، داده می‌شود» و باید بخشی از عناصر جبران خدمات در نظر گرفته شده و با فراهم کردن جایگاه و روابط به انجام بهتر شغل‌تان کمک کند. به اعتقاد دن کابل (Dan Cable) استاد دانشکده کسب و کار لندن‌‌، عنوان شغلی همچنین تاثیر زیادی روی نشاط و عجین شدن شغلی دارد. وی می گوید‌ عنوان شغلی شکلی از خواسته شخصی در محیط کار محسوب می‌شود. بنابراین چه اینکه چشم انتظار عنوان جدید یا نقش دیگری در مسیر شغلی خود هستید با این ایده ها می توانید شروع کنید:

1. روی تمایل های درونی تان فکر کنید

مذاکره یا باز-مذاکره عنوان شغلی نیاز به جست و جوی درونی تان هم دارد. اینکه چرا این عنوان شغلی را می‌خواهید؟ و اینکه چرا فکر می‌کنید که شایسته آن هستید؟ مسایلی وجود دارند که شما باید روی آنها فکر کنید حتی اگر موقعیت جدیدی را درخواست کنید. اگر برای مدتی در سازمان بوده‌اید‌‌، احتمالا وظایف و مسئولیت هایتان افزایش پیدا کرده اما با داشتن عنوان سابق همچنان در سطح نسبتا کمتری نسبت به آنچه که انجام می‌دهید، دریافتی خواهید داشت. یا شاید روی فرصت های جدیدی فکر می‌کنید و می‌خواهید در موقعیت بهتری قرار بگیرید، چون کارفرمایان آینده ممکن است «عنوان شغلی» را به منزله شاخصی از میزان حقوقی که می‌خواهید کسب کنید در نظر بگیرند. در زمانی که کمتر شرکت هایی توانایی پیشنهاد را دارند و افراد کمتری نیز تمایل به اشتراک گذاری پیشینه جبران خدمات (حقوق) خود نشان می‌دهند، به اذعان خانم نیل «عنوان شغلی شما روشی است تا دیدگاه کارفرمایان آینده را نسبت به انتظاراتتان مشخص‌تر کند». آقای کابل اعتقاد دارد که اگر به شما پیشنهاد شغلی در سازمان دیگری شده، مذاکره روی عنوان شغلی روشی برای ارتقای مسئولیت های شغلی تان خواهد بود تا کار بیشتری که دوست دارید را انجام دهید. روی فرصتی فکر کنید تا نقش شغلی با توانایی و علایق تان همسان سازی شود.

(برای آگاهی بیشتر پیشنهاد می‌شود آزمون خودشناسی: شناسایی لنگرگاه‌های مسیر شغلی

2. وظیفه تان را انجام دهید

دومین قدم این است که عنوان خاصی را شناسایی کنید تا تخصص، مسئولیت ها و جایگاه تان در سازمان را به دقیق‌ترین شکل منعکس کند. از منابعی مانند لینکداین و پلتفرم های هوشمند شغلی استفاده کنید تا نگاهی به عناوین شغلی همرده‌هایتان در سازمان های دیگر داشته باشید. آقای دن کابل می‌گوید، عناوین شغلی را در نظر بگیرید که به شما بیشترین حس ارزش و توانمندی را بدهد. در مورد چرایی اثربخش بودن‌تان فکر کنید. برای مثال تصور کنید که شما تحلیل‌گر ارشد شرکت بزرگی هستید اما در تصویرسازی و ارائه بصری داده‌ها واقعا خوب عمل می‌کنید. در این حالت، شاید عنوان دیگری مثلا «تصویر سازی مشتری» به تیتر شغلی شما اضافه شود زیرا حوزه‌ای است که شما می‌توانید خودتان را نشان دهید.

به اذعان نیل در همین زمان شما باید نسبت به میزان واقع نگرایانه بودن در شرکت و صنعت آگاه باشید. در هر سازمانی سلسه مراتب وجود دارد و عنوان شغلی شما باید اطلاعاتی که نسبت به سطحی که در آن هستید، فراهم  کند. اگر شما به دنبال عنوان به اصطلاح آوانت گارد یا پیشرو هستید، وی توصیه می‌کند که باید این عنوان فراتر از اصطلاح متدوال رایج باشد. به عنوان مثال اگر شما عنوان مدیر "ارشد انگیزش سازمان" را دارید، باید کارت تجاری شما همچنین عنوان برنامه ریز منابع انسانی (EVP) را نیز نشان دهد.

3. با رویکرد کلی نگر فکر کنید

در قدم بعدی به اولویت بندی نیاز دارید. با مقایسه درآمد و مزایا، مسئولیت های شغلی و زمان و برنامه کاری اینکه باید تا چه اندازه‌ای برای مذاکره این پکیج، باید به عنوان مطلوبتان پافشاری کنید؟

نیل می گوید که من پیشنهاد اکید میکنم که مذاکرات تک‌محوری در مورد شغل نداشته باشید. عنوان شغلی شما صرفا بخشی از مذاکره چند بحثی است. بنابراین به منابع بیشتری که باید اینکار را انجام دهید فکر کنید. اینکه آیا شغل‌ تان را تغییر می‌دهید یا برای چند سال آینده در همین سازمان می‌مانید: کدامیک از این مزایا برای شما اهمیت بیشتری دارد؟ اگر عنوان یکی از آنهاست ادامه بدهید.

4. اول گوش کنید

مهم ترین نکته‌ای که می‌توانید برای مذاکره با مدیر فعلی یا آینده خودتان را آماده کنید، مهارت گوش دادن فعال است. در طول مصاحبه، شما باید به افرادی که با شما در مورد چالش‌هایی که سازمان با آن مواجه می‌شود صحبت می‌کنند، حساس باشید. و اگر شما داخل سازمان هستید، باید بدانید که آنها چه نقش‌هایی را دارند. سعی کنید تا نسبت به نگرانی‌ها و اهمیت‌های ارشدهای سازمان آگاهی کسب کنید تا بتوانید مورد خودتان را در این زمینه بسازید. نیل می‌گوید: افراد بیشتر تحت تاثیر کلمات و دیدگاهشان می‌شوند. بیش از حد به خواسته ای که از مدیرتان نشنیده‌اید، تمرکز نکنید.

5. استراتژی بنویسید

نیل می گوید، وقتی آماده می‌شوید از خودتان این سوال را بپرسید: چه چیزی باعث می‌شود تا این فرد به شما بله بگوید؟ فکر کنید که کدام یک از پیشنهادهایتان مساله مدیر را حل می‌کند؟. به اذعان وی این نکته به شما کمک می‌کند تا دلیلی برای درخواست داشته باشید. شاید مذاکره بزرگ جدیدی طرح کرده‌اید، یا پروژه بزرگی اجرا کرده و یا پیشنهاد شغلی دیگری داشته‌اید اما می خواهید در سازمان بمانید. باید این مورد را ایجاد کنید که عنوان شما کمک می‌کند تا شغل موثر و کارایی داشته باشید. دن کابل اشاره دارد که عناوین شغلی یکسان به ویژه آنهایی که کاملا شخصی سازی می‌شوند به شما کمک می‌کند تا ارتباط خود را با مشتریان و همکاران ایجاد کنید. در واقع آنها به صورت استعاره دریچه‌ای را برای افراد باز می‌کنند تا به روشی فردی و خاص از شما در مورد آنچه که انجام می‌دهید، سوال بپرسند. وی در ادامه می‌گوید، این روش می‌تواند در ایجاد روابطی صادقانه و موثق واقعا ارزشمند باشد.

6. با مدیرتان صحبت کنید

حالا زمان آن رسیده که موضوع را با مدیرتان باز کنید. آقای دن کابل توصیه می کند که صحبت را با زمینه یادگیری شروع کنید. برای متقاضیان شغلی، این فرصتی است که می‌توانند در مورد آورده‌شان برای شغل صحبت کنند و نسبت به اینکه مدیر جذب چگونه موفقیت در این شغل را تعریف می‌کند، یادگیری کسب کنند. ممکن است شما این سوال را بپرسید، همانطور که می‌بینیم این شغل عنوان تحلیل‌گر را دارد که نسبتا عمومی است. اگر بخواهیم عنوان دیگری روی این شغل بگذاریم، چه چیزی را در این نقش منعکس می‌کند؟ به اذعان وی، این پرسش اغلب به گفت‌وگوی خیلی خوب و واقعی منجر می‌شود. اگر قبلا در سازمان بوده‌اید و الان دنبال عنوان جدیدی هستید، آقای کابل توصیه می‌کند که تحقیقی را به مدیرتان نشان دهید که اهمیت عنوان شغلی را در انگیزه و روحیه کارکنان نشان دهد. به اذعان وی ممکن است برخی مدیران واکنش سخت و بی اهمیتی را نشان دهد. اما ممکن است دیگران سر فرصت به این موضوع علاقه نشان دهند و اجازه دهند تا کارکنان خودشان را نشان دهند. در هر صورت به اذعان نیل باید مودب باشید ولی روی حرفتان بمانید. وی پیشنهاد می‌کند که به راه حل هایی تاکید کنید و به مدیران نشان دهید و با استفاده از مهارت و توانایی‌هایتان بتوانید سازمان را پیش ببرید.

7. قدرشناس این موضوع باشید

اگر مدیرتان با عنوان شغلی مورد نظرتان موافق است (یا مشابه آن) اولین واکنش شما باید جمله "تشکر میکنم" باشد. اگر نسبت به اینکه مزایای دیگری برای شما فراهم نکرده و ناراضی هستید، به خاطر داشته باشید که این صرفا مذاکره تمام شده نیست و ادامه دارد. در نتیجه به بهترین روش ممکن از فرصت استفاده کنید و با سرنخ دادن نسبت به این موضوع با اینکه راضی هستید ولی برای شما کافی نیست و می‌توانید دوباره با وی صحبت کنید. اگر راهی برای شما نمانده و تغییری در عنوان، حقوق و یا مزایا نمی‌بینید، وی توصیه می‌کند که از مدیرتان نسبت به اینکه جزییات بیشتری از معیارهایی که بر اساس آن شما را قضاوت کرده و شما آن شاخص ها را کسب کرده‌اید، توضیح دهید. در واقع سوال اساسی این خواهد بود که "چه چیزی می‌تواند باعث جلو بردن این موضوع شود؟"

این اصول را به خاطر داشته باشید

بایدها

• در مورد شرایط فردی خودتان فکر کنید و دلایل انتخاب عنوان جدید را در نظر بگیرید. چگونه این عنوان جدید به شما کمک می‌کند تا شغل خود را بهتر انجام دهید.
• شبکه اجتماعی خود و یا سایر منابع آنلاین را برای شناسایی عنوان‌های شغلی که مهارت، تخصص و شأن شما را نشان می‌دهد، پایش کنید.
• به چالش ها و انگیزه‌های مدیرتان فکر کنید. قبل از اینکه درخواست کنید از خودتان بپرسید: چرا باید مدیر فعلی و یا آینده به شما بله بگوید؟

نبایدها

• اینکه فراتر از عنوان شخصی سازی شده بروید. اگر شما از این عنوان خوشتان می‌آید و کارفرمایی با آن موافق است؛ اطمینان حاصل کنید که معادل سنتی را دارد.
• اینکه صرفا مذاکره‌تان برای عنوان شغلی باشد. در عوض سعی کنید متغییرهایی مانند درآمد، شرح شغل و مزایا را نیز در نظر بگیرید.
• اینکه اگر خواسته شما در همان مرحله اول جواب داده نشد، ناراحت شوید. به جای آن در مذاکره های بعدی در مورد عنوان جدید مذاکره کنید.

برای مطالعه‌ی بیشتر پیشنهاد می‌شود مقالات زیر را بخوانید:

- ۵ کاری که برای پیشرفت شغلی نیاز است

- آنچه در شروع شغل خود، باید انجام دهیم

منبع: HBR.org