خودشیفتگی مدیران؛ با مدیر خودشیفته چگونه رفتار کنیم؟
خودشیفتگان، خودخواهان دنیای حرفه‌ای هستند که فقط به خودشان فکر میکنند. هر کاری را که آنها انجام می‌دهند، برای این است که خود را خوب جلوه دهند؛ مهم نیست که چه کسی را عقب میزنند یا به چه کسی آسیب می‌رسانند. خودشیفتگی مدیران نیز از این موضوع مستثنی نیست.
آیا شما در حال مطالعه این مطلب هستید، زیرا گمان می‌کنید رئیستان خودشیفته است؟ به خواندن ادامه دهید تا یاد بگیرید که چگونه با خودشیفتگی مدیران برخورد کنید و به کارکردن زیر نظر آنها ادامه دهید.
جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
در اساطیر یونان، «نارسیس» یک شکارچی بود كه عاشق بازتاب تصویر خودش در آب برکه شد. وقتی فهمید که بازتاب، واقعی نیست ناامید شد و درگذشت. خودشیفتگی (Narcissism)، به‌عنوان یک اختلال شخصیتی است که زیگموند فروید (Sigmund Freud)، پدر روان‌کاوی مدرن، آن را معرفی کرد
. تفاوت بین مدیر خودشیفته و مدیر تحول‌گرا، مرز باریکی است؛ هر دو آنها ریسک‌کردن را دوست دارند و دید بلندپروازانه‌ای دارند. تصادفی نیست که بسیاری از مدیرعاملان، به خودشیفتگی تمایل دارند؛ با این حال، رئیسی که به‌واقع خودشیفته است، روی شرکت تأثیر بسیار بدی می‌گذارد؛ همچنین احتمال دارد که در سلسله‌مراتب شرکت، مدیران خودشیفته در رده‌های پایین‌تری نسبت به مدیریت کل قرار داشته باشند؛ حتی خود شما نیز ممکن است یکی از آنها باشید.
۱. علائم خودشیفتگی مدیران را بشناسید
متأسفانه رؤسای بد، انواع مختلف و بسیاری دارند؛ اما موضوع خودشیفتگی مدیران، خود داستان جداگانه‌ای محسوب می‌شود. ابتدا باید تشخیص دهید که آنها خودشیفته هستند. اختلال شخصیت خودشیفتگی، در دفترچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی انجمن روان‌پزشکی آمریکا (American Psychiatric Association’s Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) ثبت شده، اما نادر است.
بررسی سیستماتیکی از مطالعات نشان داد که درجه شیوع خودشیفتگی ۱٫۰۶٪ است. خودشیفتگی به‌معنای مثبت، تا حدی در بیشتر افراد وجود دارد؛ اما هنگامی که فردی به بزرگ‌بینی و علاقه‌مندی به خود جذب شود و این موضوع، هر کاری را که انجام می‌دهد تحث‌تأثیر قرار دهد و همچنین روی سایرین تأثیر مضری بگذارد، به‌احتمال زیاد آن شخص خودشیفته است.
فردی که خودشیفته است، جذاب، کاریزماتیک و با اعتماد به نفس به نظر می‌آید؛ او تمام ویژگیهایی را دارد که در مصاحبه برای یک شغل، خوب به نظر می‌رسند؛ اما ممکن است پس از آنکه در شغل موردنظر استخدام شد و در گذر زمان، متوجه شوید که این صفات با موارد زیر در هم تنیده شده‌اند، که همه نشانه‌های رفتاری فردی خودشیفته به شمار می‌آیند.
ویژگیهای مدیران خودشیفته:
- خودخواه، ازخود‌متشکر، خودبین، خودمحور، خود‌بزرگ‌بین هستند؛ همچنین به خود زیاد اهمیت می‌دهد و نسبت به خود وسواس دارد. اگر به صفحات این افراد در رسانه‌های اجتماعی نگاهی بیندازید، احتمالا می‌بینید که از عکس‌های سلفی پر شده‌اند؛
- اعتبار کار دیگران را به نام خودش میزنند؛
- بهخاطر ناکامیهای خود، سایرین را سرزنش میکنند؛
- اصرار دارند به اینکه خودشان همیشه درست می‌گویند؛
- در ارتباط با افراد دیگر، حس همدلی و نگرانی ندارند؛
- در دستاوردهای خود اغراق میکنند؛ معمولا رزومه های غیرواقعی و اغراق‌آمیز دارند؛
- دمدمی‌مزاج هستند؛ (عجول و بی‌فکر)
- هرگز عذرخواهی نمی‌کنند؛
- اهل ریسک هستند؛
- هنگامی که به چالش کشیده شوند، پرخاشگری میکنند؛
- مجذوب موفقیت و قدرت خودشان هستند (فقط خودشان، نه شما یا شرکت)؛
- با کارمندان خود با ناسازگاری رفتار میکنند؛ گاهی اوقات به زورگویی و اجبار متوسل می‌شوند؛
- حتی از کوچک‌ترین انتقادها نیز خوششان نمی‌آید؛
- به‌ندرت گوش می‌دهند؛
- روی جلسات تسلط دارند؛
- درمورد شما شایعاتی را می‌سازند و زیرآب شما را میزنند.
به‌کمک تست‌های خودشناسی، توانایی‌ها و استعدادهایتان را بشناسید.
با وجود این گرایش‌های هشداردهنده، افراد خودشیفته عزت نفس پایینی دارند، که این مورد، توضیح می‌دهد که به چه دلیل آنها تصور میکنند که دیگران نیز ضعف‌های مشابهی دارند. وقتی به‌دنبال تاکتیک‌های مؤثر برای کنارآمدن با این افراد هستید، دانستن این موضوع کمکتان میکند. ممکن است کمی طول بکشد تا با علائم خودشیفتگی مدیران آشنا شوید؛ اما با این حال شما به روش‌هایی برای رفتار با آنها نیاز خواهید داشت.
۲. آرامش خود را در برابر خودشیفتگی مدیران حفظ کنید
افراد خودشیفته، زودجوش هستند. وقتی آنها را اندکی به چالش بکشید یا حتی به‌نرمی با آنها مخالفت کنید، احتمالا از کوره در خواهند رفت، سر شما فریاد خواهند زد و حتی بدتر از اینها با شما رفتار خواهند کرد. طبیعی است که شما نیز بخواهید از خودتان دفاع کنید، اما بهتر است به هر قیمتی از درگیری جلوگیری کنید. اگر مورد توهین و تحقیر قرار بگیرید، احساس بدتری خواهید داشت نسبت به اینکه ساکت بمانید.
اگر ضروری است که با رئیس خودشیفته خود مخالفت کنید، پاسختان را به گونه‌ای مطرح کنید که تعریفی از او محسوب شود و خوشنودش کند؛ نشان دهید که او چطور باعث می‌شود که دیگران خوب و موفق به نظر بیایند.
خودشیفتگی مدیران باعث می‌شود که آنها به ایجاد تعارض بدون دلیل علاقه‌مند شوند و دیگران را مقصر بداند. از این موضوع آگاه باشید؛ از آن جلوگیری کنید یا از شدت‌بخشیدن به آن بپرهیزید. احتمال دارد که او نمایشی دراماتیک و غیرضروری اجرا کند تا بتواند با بهره‌گیری از آن، مانند یک قهرمان بزرگ عمل کند.
۳. مشارکت کنید، اما سعی نکنید رفتار آنها را تغییر دهید
اگر تصمیم دارید که مشارکت کنید، آگاه باشید که حتی اگر درمورد آنچه که می‌خواهید، شفاف باشید، ممکن است شفافیت شما تغییری ایجاد نکند؛ بنابراین همیشه اطلاعات را نگه دارید. هر تصمیمی که می‌خواهید، بگیرید؛ اما سعی نکنید با انتقاد از رفتار او، تغییرش دهید. رئیس خودشیفته در رفتار خود مشکلی نمی‌بیند و نمی‌خواهد تغییر کند. همدلی‌نداشتن او به این معنی است که نمی‌تواند دیدگاه شخص مقابل را درک کند.
۴. از خودشیفتگی مدیران به رده‌های بالاتر شکایت کنید
اگر می‌توانید، سراغ منابع انسانی یا مدیر مدیر خود بروید، اما با داشتن مدرک؛ در غیر این صورت نتیجه معکوس خواهد شد. اگر قرار است که شما از نظر عملکرد، ارزیابی شوید، این موارد را سؤال کنید: آیا می‌توانید توسط مدیر مدیر خود ارزیابی شوید یا خیر؟ آیا سازمان شما بازخورد ۳۶۰ دارد؟ برای مطرح‌کردن مسائل و ارائه بازخورد سازنده، به روش‌های مدبرانه فکر کنید. این کار را از نظر تأثیری که بر کار شما، تیم و شرکت دارد، بررسی کنید. به راه‌حل‌های ممکن فکر کنید. (بازخورد ۳۶۰درجه‌ای، فرایندی است که در آن همکاران، زیردستان، سرپرست هر کارمندی و همچنین ارزیابی او از خودش، جمع‌آوری می‌شود.)
اما مراقب باشید؛ کارفرمایان خودشیفته، در موفق نشان‌دادن خود ماهر هستند و ممکن است مدیران ارشد، اثرات مدیریت ضعیف آنها را تشخیص ندهند؛ اثراتی مانند: تغییر مکرر پرسنل و روحیه ضعیف افرادی که برای آنها کار میکنند؛ به همین دلیل قطعا به مدارک احتیاج خواهید داشت؛ در غیر این صورت، رفتار شما به‌عنوان حمله به شخصی که ظاهرا موفق است، تلقی می‌شود.
۵. به آنها گوش دهید و حرفشان را قطع نکنید
خودشیفتگی مدیران باعث می‌شود که آنها تمایل داشته باشند که درمورد خود صحبت کنند؛ به‌ویژه اینکه صدای خودش را دوست دارد؛ بنابراین به او گوش دهید، وسط حرفش نپرید و صبر کنید تا برای صحبت‌کردن فرصتی را در اختیار شما قرار دهد. ممکن است که ایده‌های او مسخره باشد، اما این را به زبان نیاورید. آنچه را که گفته است، دوباره تکرار کنید و بپرسید که باید چه کاری را انجام دهید ؛ همان طور که بردلی وسنر (Bradley Wesner)، در تحقیقات خود خاطرنشان كرد که: «خودشیفتگان، اغلب نظرات خود را با جزئیات فریبنده توضیح می‌دهند، در حالی كه درک نمی‌كنند كه ممکن است دیگران مواردی را داشته باشند که به دیدگاه‌های ایشان اضافه کنند.»
۶. خود را مجذوب شخصیت گیرای آنها نشان دهید
برای کنار آمدن با خودشیفتگی مدیران و جلب نظرشان، از آنها درمورد نحوه اجرای یک پروژه جدید یا نحوه نوشتن یک ایمیل مهم، مشاوره بگیرید؛ به‌عنوان مثال: «می‌دانم که شما نامه‌های بسیار تأثیرگذاری می‌نویسید؛ بنابراین ممکن است که لطف بفرمایید و این پیش‌نویس را مطالعه کنید؟» خودشیفتگان به‌دلیل تمایل به تحسین‌شدن، با چاپلوسی‌کردن شما خشنود می‌شوند. اگر از چاپلوسی استفاده می‌کنید، ترجیحا این کار را وقتی با آنها تنها هستید، انجام دهید؛ در غیر این صورت همکاران شما از این رفتارتان اذیت می‌شوند. اگر دوست ندارید چاپلوسی کنید، حداقل در تعاملات خود خنثی، باسیاست و حتی بی‌اعتنا باشید.
۷. از خودشیفتگی مدیران انتقاد کنید، اما آنها را به چالش نکشید
اشخاص خودشیفته دوست دارند که تحقیرتان کنند؛ چه جلوی رویتان و چه پشت سرتان؛ اجازه ندهید زیاده‌روی کنند. اگر از رئیس خودشیفته خود، بهخاطر اینکه با کنایه و تحقیر با شما صحبت میکند، انتقاد کنید، به او نشان میدهید که تحقیر نخواهید شد؛ بهخصوص اگر این کار را در مقابل دیگران انجام دهید؛ سعی کنید احساساتتان را بروز ندهید. خودشیفتگی مدیران باعث می‌شود که آنها به تعارض علاقه پیدا کنند. آنها از درد شما لذت می‌برند، هرچقدر هم که سخت به نظر می‌آید، سعی کنید که احساستان را نشان ندهید.
کارشناس توماس کامورو-پریموزیک (Tomas Chamorro-Premuzic) می‌گوید: «بدترین کارهایی که می‌توانید در برابر فرد خودشیفته انجام دهید، انتقاد، به چالش‌کشیدن یا تضعیف او است. اگر این کارها را انجام دهید، او به شیوه‌ای پرخاشگرانه و مبارزه‌طلبانه واکنش نشان خواهد داد و انتقام خواهد گرفت.»
۸. نقش خودتان را اثبات کنید، اما اجازه دهید که آنها تصمیم بگیرند
خودشیفتگان، اعتبار کارهای دیگران را به نام خودشان میزنند. اگر رئیس خودشیفته شما، در جلسه‌ای اعتبار کارتان را به نام خود می‌زند، اجازه دهید که جلسه به پایان برسد؛ سپس از او با صمیمیت تشکر کنید که پروژه را به شما سپرده است و در ادامه به نقشی که شما و همکارانتان در نتیجه‌گیری موفقیت‌آمیز پروژه داشته‌اید، اشاره کنید. خودشیفتگی مدیران باعث می‌شود آنها مانند راه‌رفتن کودک نوپا، نیاز به این دارند که همه بدانند آنها مسئول هستند. می‌توانید از آنها بخواهید که درباره گزینه‌های مختلف، ایده‌‌هایی را ارائه دهند؛ همچنین اجازه دهید تصمیم نهایی را آنها بگیرند.
با ساختن یک رزومه حرفه‌ای، برای استخدام در بهترین فرصت‌های شغلی اقدام کنید.
۹. روابط را حرفه‌ای نگه دارید
خودشیفتگان، افرادی جذاب و کاریزماتیک هستند؛ شیفته آنها نشوید. آنها هرگز دوست شما نیستند و نخواهند بود. رابطه خود را با آنها، حرفه‌ای نگه دارید. وقتی که آنها در حال صحبت‌کردن در مورد مسائل شخصی هستند، پاسخی ندهید. این‌طور نشان دهید که در حال گوش‌کردن به آنها هستید؛ اما به همان روش پاسخ ندهید. ممکن است هر آنچه که شما درمورد زندگی شخصی خود می‌گویید، در آینده علیه شما استفاده شود.
به یاد داشته باشید که خودشیفتگان مبارزان اصلی هستند! به آنها مهمات ندهید که علیه شما استفاده کنند! مهماتی مانند دیررسیدن به جلسه. آنها می‌توانند ساعت‌ها شما را منتظر بگذارند؛ اما خودشیفتگی مدیران باعث می‌شود که خودشان مطابق با معیارهایی که از شما انتظار دارند، رفتار نمی‌کنند.
۱۰. هوشیار باشید
احتمال دارد که خودشیفتگی مدیران باعث شود آنها افراد کینه‌توزی باشند و در صورتی که باعث عصبانیتشان شوید، اذیتتان کنند. اگر این اتفاق افتاد، آن را ضبط کنید؛ همچنین توجه داشته باشید که رئیس خودشیفته، پیروانی را جذب میکنند که گرایش‌های مشابه به خودشان را دارند و به‌عنوان چشم و گوش آنها عمل میکنند.
۱۱. از آنها دوری کنید
دكتر پاتریک مالون (Patrick Malone) می‌گوید: «اگر مجبور نیستید که روزانه با آنها تعامل داشته باشید، در صورت امکان، از آنها به‌طور کامل دوری کنید. مؤدب باشید، اما خود را درگیر مکالمه با آنها نکنید. لبخندی مؤدبانه و تکان‌دادن سر، برای اجتناب از رودررو‌شدن‌های سخت و تملق‌های غیرواقعی، می‌توانند کمکتان کنند.
۱۲. در رابطه با خودشیفتگی مدیران مواظب خودتان باشید
کار کردن با وجود خودشیفتگی مدیران می‌تواند به عزت‌نفس شما آسیب برساند. شما باید بر آسیب‌های روحی خود غلبه کنید. اطمینان پیدا کنید که فرصت‌هایی برای خالی‌کردن خشم خود، بیرون از محل کار دارید. فقط مطمئن شوید که در محل کارتان، به این کار اقدام نمی‌کنید؛ زیرا ممکن است رئیس خودشیفته جاسوسی شما را بکند. اگر می‌توانید در زمان ناهار، پیاده‌روی کنید؛ همچنین ممکن است که بخواهید ساعات کاری خود را تغییر دهید تا زمانی را به خود اختصاص دهید که رئیستان در آنجا حضور نداشته باشد.
برخورد با رئیس خودشیفته، استرس شما را در محل کار افزایش خواهد داد؛ برای کنترل آن، باید راه‌هایی را پیدا کنید.
۱۳. برای تغییر محل کار خود، برنامه‌ریزی کنید
به یاد داشته باشید که فرد خودشیفته، همیشه ادعا میکند که اعتبار کارهای دیگران برای خود او است. قبل از آنکه تغییر شغل بدهید و در جست‌وجوی شغل دیگری را آغاز کنید، مطمئن شوید که سابقه کارهایی را که برای شرکت خود انجام داده‌اید، دارید. سعی کنید به‌دنبال مدیر دیگری باشید تا معرف شما باشد. این احتمال وجود دارد که رئیس خودشیفته، اطلاعات وحشتناکی را درباره شما ارائه دهد.
اگر می‌توانید آرامش خود را حفظ کنید، همان جا بمانید. خودشیفتگان می‌توانند مصاحبه‌های شگفت‌انگیزی را انجام دهند و نیاز آنها به قدرت، به این معنی است که می‌خواهند در اسرع‌وقت به قله بعدی صعود کنند. این احتمال وجود دارد که آنها در حال حاضر نیز به‌دنبال شغل بعدی خود باشند.
بدیهی است که اگر فرد خودشیفته‌ای صاحب شرکت باشد یا آن را اداره کند، این استراتژی، کار نخواهد کرد و شما کسی خواهید بود که آنجا را ترک خواهید کرد. جوانب مثبت و منفی ماندنتان را بررسی کنید. خودشیفتگی مدیران باعث کاهش صداقت آنها می‌شود. در نهایت، اگر شما صداقت خود را در خطر می‌بینید، وقت آن است که به‌جای حمایت از این‌گونه افراد، به‌دنبال شغل دیگری باشید.
کار برای مدیر خودشیفته، شما را در شرایط بدون موفقیت رها میکند. استراتژی خروج خود را برنامه‌ریزی کنید و به آن پایبند باشید، حتی وقتی که آنها برای ماندن به شما التماس میکنند. اگر تصمیم به ماندن بگیرید، آنها انتقام خود را از شما خواهند گرفت.
بعد از ترک شغل، مطمئن شوید که آنها را در لینکدین، ایمیل شخصی، شماره موبایل و همه رسانه‌های اجتماعی بلاک کرده‌اید. این امکان وجود دارد که آنها، حتی اگر رفته باشید، جاسوسی شما را بکنند. خودشیفته‌ها، افراد کینه‌توزی هستند. هنگامی که شما زیردست آنها کار می‌کردید، به‌اندازه کافی اذیت شدید، پس بهانه‌ای به آنها ندهید که پس از رهایی، باز هم به شما زور بگویند.
کارکردن با وجود خودشیفتگی مدیران امکان پذیر است. پس از تشخیص آن، می‌توانید بر روش‌های زورگویانه او غلبه و در نهایت پیشرفت کنید. آیا تا به حال، شما نیز زیر نظر رئیسی خودشیفته کار کرده‌اید؟ چگونه با او برخورد کردید؟ پاسختان را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
با ساختن یک رزومه حرفه‌ای، برای استخدام در بهترین فرصت‌های شغلی اقدام کنید.
منبع: careeraddict.com
دیدگاه