چگونه برای برنامه ریزی شغلی دست به کار شویم؟
- اهمیت برنامه ریزی شغلی
- نحوه تنظیم برنامه شغلی
- استراتژی‌های برنامه ریزی شغلی
- ابزارها و منابع مفید برنامه ریزی شغلی
اگر به‌طور جدی تصمیم دارید که در حرفه کاری خودتان پیشرفت کنید، باید برنامه ریزی شغلی درستی برای رسیدن به آن داشته باشید؛ به همین منظور نیز شناسایی اهداف و آرزوهایتان، و تدوین استراتژی‌های دقیقی که شما را به آنها نزدیک‌تر می‌کنند، برای موفقیتتان ضروری است. در این مطلب می‌خوانید دلایل اهمیت برنامه ریزی شغلی چیست، استراتژی‌های برنامه ریزی مسیر شغلی کدامند و چگونه باید یک برنامه ریزی کاری برای خود تنظیم کنید.
جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
اهمیت برنامه ریزی شغلی
تنظیم برنامه کارآمدی از نقطه صفر، می‌تواند خسته‌کننده باشد؛ به همین دلیل است که بسیاری از افراد حرفه‌ای هرگز نمی‌توانند برنامه ریزی صحیحی برای شغل خود داشته باشند؛ در حالی که مزایای برنامه ریزی شغلی آن‌قدر زیاد است که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت. در ادامه، دلایل اهمیت برنامه ریزی شغلی را بیان می‌کنیم.
۱. امکان موفقیت را آسان‌تر می‌کند
همه افراد برای خود آرزوی موفقیت دارند؛ اما اگر اهداف مشخصی نداشته باشند، این احتمال وجود دارد که هرگز نتوانند به جایی برسند. در واقع، برنامه ریزی شغلی به‌معنای تصمیم گیری حساب‌شده و ترسیم استراتژی‌هایی است که فرد را به اهدافش نزدیک‌تر می‌کند و در نتیجه شانس او برای پیدا کردن شغل را افزایش می‌دهد.
۲. عملکرد فرد را بهبود می‌بخشد
یکی از مهم‌ترین مزایای برنامه ریزی شغلی این است که افراد را به‌سمت بهترشدن در کار سوق می‌دهد؛ به‌عبارتی، برای پیشرفت در کار، باید در کاری که انجام می‌دهید، عالی باشید؛ به این معنی که باید اثربخش باشید؛ همچنین به‌عنوان فردی حرفه‌ای در حوزه فعالیتتان، برای اینکه بتوانید به نتایج دل‌خواه در شغلتان برسید، باید در محل کارتان ارزش‌آفرین باشید.
از سوی دیگر برای بهبود عملکردتان باید احساس کنید که کارتان ارزشمند است و به‌نوبه‌خود با اهداف موردنظرتان ارتباط دارد؛ به بیان بهتر، کار در جهت هدفی خاص همیشه به شما کمک می‌کند تا بهره وری بیشتری داشته باشید.
۳. امکان پیشرفت فردی را فراهم می‌کند
جداکردن خود حرفه‌ای‌تان (شخصیت شغلی) از زندگی شخصی، اغلب به آشفتگی منتهی می‌شود. باید توجه داشته باشید که همه کارکنان قسمت بسیار زیادی از زندگی خود را در محل کارشان سپری می‌کنند؛ بنابراین بسیار مهم است که این موضوع را درک کنیم که بین شخصیت خودمان در کار و خود شخصی‌مان در خانه تعادل مسالمت‌آمیزی برقرار کنیم.
در نهایت، می‌توان گفت که تنظیم اهداف و تحت‌فشار قراردادن خود برای دستیابی به آنها، نه‌تنها به پیشرفت در کارتان کمک می‌کند، بلکه به شما این امکان را می‌دهد که به فرد بهتری تبدیل شوید.
نحوه تنظیم برنامه شغلی
تنظیم برنامه به‌معنای صرف وقت برای تحقیق و درک این است که برای تحقق‌بخشیدن به آرزوها و اهدافتان چه کاری را باید انجام دهید؛ به همین دلیل، برنامه ریزی بخش جدایی‌ناپذیری از موفقیت محسوب می‌شود.
۱. اهدافتان را مشخص کنید
شناسایی آرزوها و اهداف شغلی همیشه آسان نیست؛ به‌خصوص اگر در آغاز کار حرفه‌ای خود باشید؛ اما می‌توانید با پرسیدن چند مورد از خودتان، این کار را آسان‌تر کنید؛ برخی از این سؤالات عبارت‌اند از:
- چه علایقی دارید؟
- چه چیزهایی باعث می‌شوند که به خودتان افتخار کنید؟
- چه کارهایی را نمی‌توانید انجام دهید؟
- موفقیت برایتان چه معنایی دارد؟
۲. برای برنامه ریزی مسیر شغلی تحقیق کنید
بخش دیگری از تدوین برنامه شغلی، شناسایی مهارت‌ها، صلاحیت‌ها و موارد مشابه دیگر است که برای پیشرفت در زمینه حرفه‌ای هریک از افراد نیاز است. به همین منظور نیز مهم است که از تمام کارهایی که باید برای تحقق اهدافتان انجام دهید، لیستی تهیه کنید.
برای برنامه ریزی مسیر شغلی درمورد مشاغل مختلف مطالعه کنید و دریابید که به کدام‌یک بیش‌تر علاقه دارید. روش‌های بسیاری برای تحقیق درمورد مشاغل مختلف وجود دارند، مانند بررسی سایت‌های مختلف که مشاغل گوناگون را به شما معرفی می‌کنند. در نتیجه مسیرهای شغلی متفاوتی را بررسی کنید تا بدانید که چه چیزی را دوست دارید و برای رسیدن به آن راهی پیدا کنید.
۳. برای هریک از گام‌های خود برنامه ریزی کنید
ترسیم مراحل ضروری برای رسیدن به هدف، مهم‌ترین قسمت برنامه ریزی شغلی محسوب می‌شود؛ در واقع، این مرحله به شما امکان می‌دهد تا کارهای بعدی خود را شناسایی کنید و همچنین به‌عنوان راهنمایی برای تصمیم‌گیری شما در آینده به شمار می‌آید.
۴. خود را به‌صورت مداوم ارزیابی کنید
برنامه ریزی شغلی، کاری نیست که صرفا یک بار انجام دهید، بلکه روند پیوسته‌ای است که در طی آن، برای اطمینان از پیشرفت و همچنین به‌روز‌نگاه‌داشتن اهدافتان، به ارزیابی منظم خود نیاز خواهید داشت.
استراتژی‌های برنامه ریزی شغلی
جدای از تدوین برنامه‌ای دقیق، برای تحقق اهدافتان باید از چند استراتژی برنامه ریزی شغلی نیز استفاده کنید؛ چنین استراتژی‌هایی، موفقیت شغلی شما را تضمین می‌کنند. در ادامه مهم‌ترین استراتژی‌های برنامه ریزی شغلی را شرح می‌دهیم:
۱. ارزیابی شخصی منظم، از استراتژی‌های برنامه ریزی مسیر شغلی
همان طور که پیش‌تر اشاره کردیم، برنامه ریزی شغلی روندی مداوم است که نیاز به ارزیابی شخصی منظم دارد. در واقع، ارزیابی شخصی به‌صورت منظم این امکان را به افراد می‌دهد تا به‌طور مرتب روند پیشرفت خود را بررسی کنند و در صورت نیاز برنامه خود را به‌روز کنند.
در چنین شرایطی، کارکنان نه‌تنها روی اهداف خود متمرکز هستند، بلکه از مسیر پیشرفتشان در حرفه مربوطه نیز راضی خواهند بود.
روش‌های بسیاری برای انجام خودارزیابی وجود دارند، از جمله:
- نوشتن: تصورتان از محل کار چیست؟ آن را بنویسید. آیا افراد دیگری در اطراف شما هستند؟ در فضای باز هستید؟ ساعت چند است؟ با استفاده از تخیل خود، شغل ایدئالتان را به تصویر بکشید تا بتوانید در برنامه ریزی مسیر شغلی‌تان با موفقیت عمل کنید؛
- مقالات: مقالات و کتاب‌های خودارزیابی برای راهنمایی شما در مسیر برنامه ریزی شغلی، سؤالاتی را مطرح می‌کنند؛ همچنین، به شما کمک می‌کنند تا فکر خود را متمرکز کنید و بتوانید شغلی را پیدا کنید که دوستش دارید؛
- سایه‌سازی شغلی: یکی از استراتژی‌ها برنامه ریزی شغلی موفق، سایه‌سازی شغلی (Job Shadowing) است. از خانواده یا دوستانتان بپرسید که آیا اجازه می‌دهند یک روز را صرف سایه‌سازی شغلی در محل کار آنها کنید یا خیر. درباره‌ی چیزهایی فکر کنید که درمورد محل کار و وظایف شغلی اطرافیانتان، به آنها علاقه‌مندید یا آنها را نمی‌پسندید تا بتوانید شغل مناسب خود را پیدا کنید.
۲. مایل استون
یکی از نکات مهم در استراتژی‌های برنامه ریزی شغلی که باید در برنامه‌های کاری خود بگنجانید، پاداش‌دادن به خودتان است؛ به‌عبارتی، پیشرفت شغلی مستلزم برخورداری از انضباط شخصی دقیق است؛ به همین دلیل، لازم است که هر زمان که به هدف موردنظرتان رسیدید، فارغ از کوچک یا بزرگ‌بودن موفقیتتان، به خودتان پاداش بدهید.
۳. تعیین اهداف مدیریت‌پذیر
تنظیم اهدافی که کنترل‌شدنی و مدیریت‌پذیر هستند، به شما کمک می‌کند تا به‌طور مداوم پیشرفت کنید؛ در نتیجه، به‌مرور زمان، در مسیر تحقق اهدافتان زیاد تحت‌فشار قرار نگیرید و از دستیابی به آنها منصرف نشوید.
ابزارها و منابع مفید برنامه ریزی شغلی
یافتن ابزارهای مناسب در جهت تنظیم برنامه شغلی مؤثر برای استفاده آسان از آنها و همچنین تهیه برنامه‌ای تعاملی بسیار مهم است. در واقع، استفاده از ابزارهای مناسب برای تدوین چنین برنامه‌ای، در نهایت موجب می‌شود تا به‌راحتی بتوانید با برنامه خود تعامل داشته باشید، دوباره به آن رجوع کنید و به‌مرور زمان، آن را بررسی کنید. در ادامه چند مورد از این ابزارها و منابع را معرفی می‌کنیم:
۱. بوردهای چشم‌انداز، از ابزارهای برنامه ریزی کاری
«بوردهای چشم‌انداز» ابزاری عالی برای برنامه ریزی شغلی هستند؛ زیرا افراد حرفه‌ای و کارکنان را قادر می‌سازند تا اهداف خود را به‌صورت تصویری ترسیم کنند. به‌طو معمول، این ابزارها از تصاویر و عکس‌هایی تشکیل می‌شوند که یادآوری اهداف فرد را برای او آسان‌تر می‌کنند.
۲. الگوهای برنامه‌ریزی آماده
اگر با اطمینان کامل نمی‌توانید برای آینده خودتان برنامه‌ریزی کنید، منابع بسیاری به‌صورت آنلاین وجود دارند که با استفاده از آنها می‌توانید در مسیر درستی گام بردارید؛ همچنین برخی از این منابع برای یک سری اهداف خاص در نظر گرفته می‌شوند که با اعمال تنظیمات موردنظرتان، می‌توانید آنها را متناسب با نیازهای خود تغییر دهید.
۳. منابع
بسیاری از جوامع ابزارهای برنامه ریزی مسیر شغلی را از طریق کارگاه‌ها، سمینارها، وب‌سایت‌ها و انتشارات ارائه می‌دهند. برخی از دفاتر کاریابی نیز این منابع را در اختیار افراد قرار می‌دهند.
۴. آنالیز SWOT
«SWOT» به ۴ کلمه «نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها» اشاره دارد؛ استفاده از چنین چارچوبی برای برنامه ریزی شغلی به افراد حرفه‌ای امکانی می‌دهد تا عوامل داخلی و خارجی دخیل در پیشرفت شغلی خود را یادداشت کنند تا در نهایت بتوانند به‌روش واقع‌بینانه‌تری اهدافشان را تعیین کنند.
۵. مشاوره شغلی
افراد مختلف برای بهبود عملکرد خود در برنامه ریزی شغلی، گاهی اوقات به کمک و مشاوره متخصصان مجرب نیاز دارند و این دقیق همان چیزی است که مربیان و مشاوران شغلی ارائه می‌دهند. در حقیقت، دریافت مشاوره از متخصصان باتجربه در این زمینه به شما کمک می‌کند تا توانایی واقعی خود را درک کنید و در این زمینه اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید.
۶. تست‌های شغلی
اگر به‌تازگی شروع به کار کرده‌اید یا پیش از این مشغول به کاری بوده‌اید که آن را شغل مناسبی برای خودتان نمی‌دانستید، ممکن است که بخواهید اطلاعات بیشتری در این زمینه به‌دست آورید؛ در این راستا، تست های شخصیت شناسی و شغلی مختلف می‌توانند با استفاده از روش‌های علمی، توانایی‌ها و شخصیت شما را بسنجند و پتانسیل‌های واقعی‌تان را شناسایی کنند.
جمع‌بندی
برنامه ریزی شغلی می‌تواند به کارکنان کمک کند تا تمرکز و تعادل بیشتری در زمینه کاری خود داشته باشند و گام‌های مؤثرتری را برای رسیدن به اهدافشان بردارند؛ به همین دلیل، گفته می‌شود که تدوین برنامه ریزی مسیر شغلی دقیق، پیش از شروع اتخاذ تصمیمات شغلی، برای همه افراد حرفه‌ای ضروری است. در آخر اگر نظر یا سؤالی در مورد برنامه ریزی کاری دارید، با ما به‌اشتراک بگذارید.
جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
منبع: careeraddict.com
دیدگاه