قرارداد کار معین یا مدت معین چیست؟ (راهنمای جامع)
- قرارداد کار معین چیست؟
- شرایط قرارداد مدت معین چیست؟
- مزایا و معایب قرارداد کار معین یا موقت
- وضعیت بیمه در قرارداد کار معین
- حقوق و مزایا در قرارداد کار معین
- تفاوت قرارداد معین و قرارداد پیمانکاری
عقد یک قراداد، یک روتین رایج و معمول در زمان شروع هر کاری است. قراردادها در دستهبندیهای متنوعی تقسیم شدهاند و یکی از انواع قراداد کار، قرارداد کار معین است که با نام قرارداد مدت معین یا موقت نیز شناخته میشود. در این مطلب توضیح میدهیم قرارداد کار معین چیست، به بررسی مهمترین نکتههای قرارداد انجام کار معین میپردازیم و با موارد حقوقی، قانونی، مزایا و معایب قرارداد کار معین آشنا میشویم.
قرارداد کار معین چیست؟
در ابتدا و پیش از هرچیزی باید بدانیم قرارداد کار معین چیست و به چه قراردادهایی معین گفته میشود.
قرارداد معین معمولا برای انجام یک عمل مشخص و خاص منعقد میشود که پیش از شروع کار، زمان دقیق پایان آن مشخص نیست. برای مثال پروژه ساخت یک دیوار، طراحی یک طرح، بافتن یک قالی و...، همه در دستهبندی قرارداد کار معین قرار میگیرند.
در این حالت کارفرما، برای انجام همان کار بهصورت مشخص با فرد یا گروهی قرارداد میبندد. به همین خاطر کاملا واضح است قرارداد مدت معین، موقت بوده و بهمحض انجام کار یا پروژه، قرارداد بهاتمام میرسد.
بنابراین در قرارداد کار معین نیروی کار تعهد میکند که با دریافت مزد مشخص و تحت شرایط توافقشده، کار مد نظر کارفرما را طبق تفاهم موجود انجام دهد. در این نوع قرارداد معمولا ابزار و یا مواد اولیه از سوی کارفرما تهیه میشود و محل کار را نیز کارفرما فراهم خواهد کرد. این موضوع البته ممکن است در برخی شرایط تغییر کند و با توجه به توافق ایجادشده میان طرفین قرارداد، تعیین شود.
نکته مهم این است که اصلیترین قانون در قرارداد دائم، عدم درج تاریخ اتمام قرارداد است؛ اما در قرارداد کار معین، از آنجا که برای انجام یک کار مشخص قرارداد بسته شده، با وجود نبود تاریخ اتمام، قرارداد دائم تلقی نمیشود و در دسته قراردادهای موقت قرار میگیرد.
شرایط قرارداد مدت معین چیست؟
حال که توضیح دادیم قرارداد کار معین چیست و به چه قراردادهایی معین گفته میشود، قصد داریم شما را با شرایط قرارداد انجام کار معین آشنا کنیم. قرارداد انجام کار معین همانند سایر قراردادهای قانونی، تابع شرایط تعیینشده برای صحت قراردادها است.
منظور از این عبارت این است که قرارداد کار معین نیز باید با توافق طرفین تنظیم شود، تمام شرایط لازم برای اجرای آن مثل زمان کاری، میزان دستمزد، تاریخ انعقاد، محل انجام کار و... در قرارداد ذکر شود و از همه مهمتر عقد قرارداد برای یک کار مشروع باشد. در غیر این صورت و همانند سایر قراردادها، اگر هر کدام از این موارد وجود نداشته باشد، این قرارداد از اعتبار ساقط شده و طرفین قرارداد نمیتوانند دیگری را به عدم اجرای توافق موجود، محکوم کرده و در مراجع مشخص، شکایتهای خود را ثبت کنند.
علاوه بر تمام این موارد، قرارداد کار معین یک شرط مهم و اصلی دیگر نیز دارد، بر طبق ماده ۲۵ قانون کار، «هرگاه قرارداد کار برای انجام کار معین باشد، هیچ یک از طرفین بهتنهایی حق فسخ آن را ندارد». بنابراین پایان قرارداد تنها با انجام کار مد نظر و یا توافق طرفین برای خاتمه قرارداد، بهاتمام خواهد رسید.
اگر در این رابطه میان کارگر و کارفرما اختلافی ایجاد شود، باید به هیئتهای تشخیص و حل اختلاف کار مراجعه کرده و صلاحیت رسیدگی به این قبیل شکایت، تنها به این مجموعهها تعلق دارد. بدیهی است که حکم صادر شده لازم الاجرا بوده و طرفین قرارداد کار معین باید نتیجه را بپذیرند.
مزایا و معایب قرارداد کار معین یا موقت
برای این که پاسخ دهیم مزایا و معایب قرارداد کار معین چیست، باید به تعریف ابتدایی و اصلی قرارداد کار معین بازگردیم. سه فاکتور مهم در این نوع قرارد شامل این موارد است:
- عدم مشخص بودن زمان اتمام کار؛
- تهیه ابزار و تجهیزات از سوی کارفرما؛
- اتمام قرارداد تنها به دلیل انجام کار یا توافق طرفین برای خاتمه قرارداد.
با توجه به این ۳ فاکتور اصلی، نکات مثبت و منفی قرارداد کار معین را میتوان به این شکل بیان کرد:
عدم مشخصبودن زمان اتمام کار
این عدم قطعیت ممکن است برای هر دو طرف قرارداد کار معین مسائل و اشکالات مختلفی را ایجاد کند. برای مثال آینده کاری نیروی کار، به زمان اتمام قراردادی وابسته است که هنوز زمان مشخصی برای پایانیافتن آن وجود ندارد. از سوی دیگر ممکن است کارفرما در این بین احساس کند که کار بیش از حد ادامه یافته و نیروی کار در اتمام آن تعلل میکند.
تهیه ابزار و تجهیزات از سوی کارفرما
این مورد از قرارداد کار معین با وجود داشتن مزایای مختلف مثل آسودگی نیروی کار برای شروع کار و فعالیت و عدم نیاز به سرمایه اولیه برای شروع انواع کارهای تخصصی، ممکن است نارضایتیهایی را نیز ایجاد کند و کیفیت مواد اولیه و یا نوع تجهیزات فراهمشده، بر طبق خواست و رضایت نیروی کار نباشد. از سوی دیگر مزیت اصلی این موضوع عدم ایجاد اختلاف بر سر قیمت مواد اولیه است، زیرا کارفرما خود مواد و تجهیزات را تهیه کرده و قرار نیست هزینه جداگانهای بابت آن به نیروی کاری بپردازد.
اتمام قرارداد
احتمالا مهمترین و اصلیترین مزیت و عیب قرارداد کار معین در این بخش قرار داشته باشد. از اصلیترین مزایای قرارداد کار معین برای کارفرما این است که اطمینان دارد کار مد نظر او حتما و تحت شرایط تعیینشده در قرارداد، انجام خواهد شد. از سوی دیگر نیروی کار اطمینان دارد تا اتمام این قرارداد، امنیت شغلی داشته و کارفرما قادر به اخراج او نیست که هر دوی این موارد جزو بهترین مزیتهای قرارداد کار معین است.
البته از مهمترین معایب قرارداد کار معین این است که در زمان عدم رضایت یکی از طرفین بهتنهایی، مشخص میشود. در واقع اگر نیروی کار به هر دلیلی رغبتی به همکاری با کارفرما نداشته باشد یا کارفرما احساس کند که نیروی کار، توانایی لازم برای انجام این کار را ندارد، هیچکدام قادر به فسخ قرارداد نبوده و باید تا انتهای قرارداد صبر کنند.
وضعیت بیمه در قرارداد کار معین
قرارداد کار معین تابع قوانین کار کشور بوده و بر همین اساس کارفرما موظف است نیروهای شاغل در پروژه خود را بیمه کند. مدت زمان قرارداد هیچ تاثیری بر این موضوع نداشته و اگر کارفرما نیروهای خود را بیمه نکند، متخلف بوده و باید جریمههای تعیینشده برای عدم بیمهکردن نیروهای کاری را پرداخت کند.
این موضوع در مورد سنوات و سایر مسائل مهم دیگر نیز صدق میکند و اگر مدت زمان قرارداد بیش از یک سال طول بکشد، طبق ماده ۲۴ قانون کار، کارفرما باید حق سنوات کارگر را که معادل یک ماه حقوق او بوده، بهعنوان مزایای پایان کار به کارگر بپردازد.
حقوق و مزایا در قرارداد کار معین
بهصورت کلی حقوق کارمندان قراردادی، ۸۰ درصد از حقوق و قراردادهای پیمانی است و بر همین اساس، تعیین و تطبیق در قرارداد کار معین معین آن اینگونه خواهد بود:
- میزان پرداختی به کارمندان قراردادهای کار معین، بر اساس جدول امتیازاتی است که سالانه برای کارمندان پیمانی تعیین میشود. ۸۰ درصد از میزان اعلامشده در این جدول محاسبه شده و مبلغ آن به نیروهای کار قرارداد معین پرداخت خواهد شد؛
- دستگاههای اجرایی بر اساس بخشنامهها، قواعد و قوانین موجود، باید رتبه کارمندان قرارداد معین را محاسبه کنند. تطبیق و تعیین میزان ۸۰ درصد بر عهده این دستگاهها است و پس از محاسبه و تعیین، باید میزان حقوق افراد را بپردازند؛
- میزان اشتغال فوقالعاده نیز بر اساس معیار ۸۰ درصد تعیین خواهد شد. میزان سختی کار، میزان مهارت فرد و رتبه کارمند میتواند متغیر باشد و میزان پرداختی نیز بر اساس همین موارد تغییر خواهد کرد؛
- بر اساس ماده ۶۹ قانون مدیریت خدمات کشوری، نیروهایی که امتیاز ایثارگری داشته و یا در مناطق محروم حضور دارند، شرایط ویژهای خواهند داشت که در دریافت حقوق آنها تاثیرگذار خواهد بود.
با توجه به تمام این موارد، باید به خاطر داشته باشید که حقوق و مزایای کارمندان قرارداد کار معین، هر سال با توجه به امتیازات فردی آنها تغییر خواهد کرد.
تفاوت قرارداد معین و قرارداد پیمانکاری
با توجه به تمام موارد گفتهشده، الان دقیقا میدانیم که قرارداد کار معین چیست و چه وجوهی دارد. نکته مهم در قرارداد مدت معین این است که غالبا قرارداد کار معین با قراداد پیمانکاری اشتباه گرفته میشود. دلیل این امر شباهتهای بسیار زیاد میان این دو نمونه قرارداد است که با کمی دقت میتوان تفاوت میان این دو را تشخیص داد.
همانطور که در تعریف قرارداد کار معین گفتیم، در این نوع قرارداد زمان پایان، مشخص نیست و صرفا انجام همان کار مد نظر، نقطه پایان قرارداد در نظر گرفته میشود. در قرارداد پیمانکاری این موضوع شکل دیگری به خود میگیرد. در قرارداد پیمانکاری نیز انجام کار مد نظر اهمیت دارد؛ اما نکته اصلی قرارداد کار معین اهمیت زمان اتمام و تحویل پروژه است.
در قرارداد پیمانکاری معمولا چندین پیمانکار مدت زمان انجام کار و قیمت مد نظر خود را به کارفرما پیشنهاد میدهند و کارفرما معمولا فرد یا گروهی را انتخاب میکند که کار مد نظر او را با بهترین قیمت و در کمترین زمان انجام دهد. به همین خاطر معمولا در این نوع قراردادها جریمه دیرکرد نیز وجود دارد که در قرارداد کار معین این موضوع وجود نخواهد داشت.
تفاوت دیگر میان این دو، تابعیت هر قرارداد است. قرارداد کار معین تحت شمول قانون کار است اما قرارداد پیمانکاری با توجه به شرایط طرفین قرارداد، تعیین خواهد شد و از قوانین مشخص قانون کار پیروی نمیکند.
نحوه پرداخت حقوق نیز در این دو قرارداد با یکدیگر تفاوت دارد. معمولا مبلغ قرارداد پیمانکاری در چند قسط مشخص (۳ یا ۴ قسط بر اساس مبلغ و توافق میان کارفرما و پیمانکار) پرداخت خواهد شد؛ اما در قرارداد کار معین، این پرداختی بهصورت مستمر و ماهانه خواهد بود. از سوی دیگر مجموع مبلغ قرارداد پیمانکاری از همان ابتدا مشخص است و یکی از فاکتورهای مهم انتخاب پیمانکار از سوی کارفرما، میزان مبلغ اعلامشده برای انجام کار است. در قرارداد کار معین با توجه به اینکه تاریخ اتمام قرارداد مشخص نیست، مجموع مبلغ پرداختی نیز مشخص نبوده و تا هر زمان که کار ادامه یابد، کارفرما وظیفه دارد که حقوق نیروی کار خود را بپردازد.
جمعبندی نهایی
قرارداد کار معین یکی از رایجترین قرادادهای کاری است و ممکن است شما در طول زندگی کاری خود، با انواع قرارداد معین روبهرو شوید. آگاهی و تسلط کامل نسبت به وجوه قانونی و رسمی قرارداد مدت معین، به شما کمک میکند که در جایگاه نیروی کار یا کارفرما، حق و حقوق قانونی خود را بهصورت کامل دریافت نمایید.
در این مطلب توضیح دادیم قرارداد مدت معین چیست، معایب و مزایای قرارداد کار معین کدامند، شرایط و قوانین بیمه برای قرارداد کار معین چیست و مهمترین نکات قرارداد انجام کار معین را با هم بررسی کردیم. امیدواریم مطالعهی این مطلب برای شما مفید بودهباشد و تمام سوالات شما را در این زمینه پاسخ داده باشیم.
شما این جلسه از دوره جامع مباحث استخدام را مطالعه کردهاید.
برای ثبت این جلسه و مطالعه کامل دوره، وارد شوید.
دیدگاه