رهبری تطبیقی یا سازگار (Adaptive Leadership) چیست؟ راهنمای جامع
کسب‌وکارها از سبک‌های مختلف رهبری مؤثر بهره‌مند می‌شوند که با توجه به صنعت، اهداف و اندازه‌ی سازمان می‌توانند متفاوت باشند. رهبری تطبیقی یکی از سبک های رهبری است که از نظر آماری، اثربخشی آن در بسیاری از صنایع و شرکت‌ها اثبات شده‌است. در این مطلب رهبری تطبیقی را تعریف می کنیم و ویژگی‌ها، اصول و چالش‌های آن را توضیح می دهیم.
جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
رهبری تطبیقی چیست؟
رهبری تطبیقی سبکی از رهبری است که برای رسیدگی به مشکلات یا چالش‌های پیچیده و بلندمدت طراحی شده‌است. رهبری تطبیقی به دنبال حل مشکلات سازمانی مکرر از طریق یک تغییر سیستماتیک و مبتنی بر این ایده است که مشکلات دشوار با ورود کل سازمان به بهترین شکل حل می‌شوند.
بر خلاف رهبری سنتی که به حل مسئله از طریق چند مدیر سطح بالا متکی است، رهبری تطبیقی خلاقیت کل سازمان را برای حل چالش‌ها به کار می‌برد. این نوع رهبری را می‌توان در بسیاری از صنایع مختلف و در داخل سازمان‌ها در هر اندازه استفاده کرد.
رهبر تطبیقی تشخیص می‌دهد که ۲ دسته مشکل وجود دارد: مشکلات فنی و مشکلات انطباقی. مشکلات فنی غالبا راه‌حل روشنی دارند و چند متخصص آن‌ها را حل می‌کنند. مشکلات انطباقی معمولا مبهم و پیچیده هستند و به ورودی افراد مختلف درون سازمان نیاز دارند و حل آن‌ها اغلب بیش‌تر طول می‌کشد.
ویژگی‌های رهبری تطبیقی
رهبران سازگار به طور مداوم برخی از خصوصیات را از خود نشان می‌دهند. به یاد داشته‌باشید که در مدل رهبری تطبیقی هریک از اعضای سازمان می‌توانند رهبر باشند. این خصوصیات با گذشت زمان رشدیافتنی هستند.
اگر به سبک رهبری تطبیقی علاقه دارید، ویژگی‌های زیر را الگو قرار دهید:
- هدف‌محور بودن: رهبران تطبیقی تغییر سیستماتیک را به اهداف بلندمدت سازمانی پیوند می‌دهند. این اقدام با نتیجه‌ی خاصی در ذهن انجام می‌شود؛
- داشتن ذهنی باز: رهبران سازگار فضای مترقی و روشن‌فکرانه‌ای را برای کار ایجاد می‌کنند. در این فضا اشتباهات به عنوان بخشی از روند کار پذیرفته می‌شوند؛
- قدردانی از چالش‌ها: رهبران سازگار چالش را درک و اعضای تیم خود را برای حل مسئله آماده می‌کنند. رهبران سازگار می‌دانند که دستیابی به راه‌حلی بلندمدت ممکن است به تلاش‌های زیادی نیاز داشته‌باشد؛
- تعهد: رهبران تطبیقی می‌دانند که تغییر به زمان نیاز دارد و آماده هستند تا زمان لازم را به تشکیل سازمان بهتری اختصاص دهند؛
- داشتن رویکردی فعالانه: رهبران در رهبری تطبیقی رویکرد فعالانه‌ای را در پیش می‌گیرند. آن‌ها چالش‌ها را شناسایی کرده و روی هر منبعی که برای حل پیش از موعد مشکلات مورد‌نیاز باشد، سرمایه‌گذاری می‌کنند؛
- پذیرش ناامنی: رهبران سازگار ناامنی را در آغوش می‌کشند. آن‌ها می‌دانند که نداشتن پاسخ فوری به مسئله بخشی از روند تغییر مثبت است.
- تجربی بودن: رهبران سازگار آزمایش‌کننده هستند. آن‌ها آماده‌اند که در کارشان تأمل کنند و در صورت لزوم تغییر مسیر دهند. آن‌ها درک می‌کنند که حل مسائل پیچیده و مبهم مستلزم آزمون و خطاست؛
- آگاهی به احساسات: رهبران سازگار به همان میزان که درگیر منافع هستند، درگیر روابط نیز هستند. این درک به آن‌ها کمک می‌کند تا مطمئن شوند که اعضای سازمان و سایر ذی‌نفعان از هرگونه تغییر طولانی‌مدت حمایت می‌کنند.
جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
اصول رهبری تطبیقی
خالقان روش رهبری تطبیقی، رونالد هیفتز (Ronald Heifetz) و مارتی لینسکی (Marty Linsky)، ۴ اصل بنیادی رهبری تطبیقی مؤثر را تعریف کردند که عبارت‌اند از:
۱. عدالت سازمانی
رهبران سازگار فضایی را فراهم می‌کنند که در آن هر عضوی از سازمان فرصت دارد شنیده شود. ورودی سازمانی برای رهبری تطبیقی ضروری است. فرهنگ برابری و عدالت کلید اجرای تغییرات سازگار است.
۲. هوش هیجانی
رهبری تطبیقی برای روابط ارزش قائل است؛ بنابراین، آنان وقت می‌گذارند تا مطمئن شوند که اعضای سازمان در روند حل مسئله احساس شنیده شدن و حمایت می‌کنند. این امر به درجه‌ی بالایی از هوش هیجانی، یعنی توانایی اداره‌ی روابط با همدلی و آگاهی، نیاز دارد؛
علاوه بر این، رهبران سازگار با ذی‌نفعان تماس می‌گیرند تا مطمئن شوند که از تغییرات پیشنهادی آگاه‌اند و در صورت تمایل فرصت ارائه‌ی بازخورد را دارند. روابط مثبت و روحیه‌ی سازمانی بالا برای رهبری تطبیقی لازم است.
۳. توسعه
مدل رهبری تطبیقی تشخیص می‌دهد که سازمان ها باید سازگار و منطبق شوند تا در یک بازار پیچیده و همیشه در حال تغییر مرتبط باشند؛ علاوه بر این، رهبران تطبیقی تشخیص می‌دهند که رشد افراد در سازمان به همان اندازه‌ی تغییرات گسترده‌ی سازمان مهم است. رهبران تطبیقی، همکاران و کارمندان خود را قادر می‌سازند تا از طریق فرایند تغییر سازمان، فراگیری و رشد کنند.
۴. شخصیت
رهبران تطبیقی مسئولیت اخلاقی و درست‌کاری را نشان می‌دهند. آن‌ها در سبک ارتباطی‌شان شفاف هستند و خود را مطابق با همان استانداردهایی نگه می‌دارند که تیمشان را به رعایت آن‌ها ملزم می‌کنند.
چالش‌های رهبری تطبیقی
رهبری تطبیقی ضمن حفظ فضای مثبت می‌تواند راه‌حل‌های خلاقانه و تأثیرگذاری را برای مشکلات پیچیده در اختیار سازمان قرار دهد؛ با این حال، خالی از چالش نیست.
طرز فکر
رهبری تطبیقی شامل پذیرش آن از سمت تمام اعضای سازمان است. یعنی رهبران تطبیقی باید همه‌ی افراد درگیر را به تغییر ذهنیت تشویق کنند و ویژگی‌های رهبر سازگار را نشان دهند. این امر می‌تواند برای کارکنانی که وضع موجود را دوست دارند و به تغییر سازمان هیچ علاقه‌ای ندارند، چالش بزرگی باشد.
شناسایی
ماهیت پیش‌گامانه‌ی رهبری تطبیقی بدان معناست که رهبران سازگار باید تشخیص دهند که برخی از عملکردهای مداوم سازمان بی اثر هستند. این امر می‌تواند برای برخی از کارمندان سازنده یا مجری این روش‌ها ناراحت‌کننده باشد. ممکن است آنان به دلیل شناخت نداشتن از چیزی که برای دستیابی به آن تلاش کرده‌اند، در پشتیبانی از یک روش یا استراتژی جدید مشکل داشته‌باشند.
تردید
تغییر فقط زمانی مؤثر است که همه‌ی افراد سازمان در اجرای آن مشارکت داشته‌باشند. برخی از اعضای سازمان ممکن است در اجرای استراتژی جدید مردد باشند، زیرا این کار شامل یادگیری روال جدید است یا ماهیت شغل آن‌ها را تغییر می‌دهد. اگر یک استراتژی جدید در کل سازمان اجرا نشود، ممکن است بی نتیجه باشد.
قدرت
رهبری تطبیقی قدرت و کنترل را از چند فرد سطح بالا به تمام اعضای سازمان تغییر می‌دهد. برخی از کارمندان سطح بالا که قدرت تصمیم‌گیری را بیش از حد کنترل می‌کنند، ممکن است در واگذاری کنترل خود به کل گروه با مشکل روبه‌رو شوند.
خلاصه
رهبری تطبیقی از سبک های رهبری است که بر ۴ اصل عدالت سازمانی، هوش هیجانی، توسعه و شخصیت استوار است که در مورد هریک از این اصول توضیح دادیم. رهبران تطبیقی یا سازگار بر خلاف رهبران سنتی، برای حل چالش‌ها در سازمان از خلاقیت کل افراد استفاده می‌کنند. امیدواریم مطالعه‌ی این مطلب برای شما مفید بوده‌باشد. نظرات خود را با ما درمیان بگذارید.
با ساختن یک رزومه حرفه‌ای، برای استخدام در بهترین فرصت‌های شغلی اقدام کنید.
منبع: indeed.com
دیدگاه