سبک رهبری دستوری (Directive Leadership) چیست؟
- سبک رهبری دستوری چیست؟
- کجا از سبک رهبری دستوری استفاده میشود؟
- چگونه میتوان به رهبری با سبک رهبری دستوری تبدیل شد؟
- مزایای رهبری دستوری چیست؟
- چه زمانی میتوان از سبک رهبری دستوری استفاده کرد؟
امروزه، رهبران میتوانند برای مدیریت گروهی از افراد از سبکهای متنوع زیادی استفاده کنند. تصمیمگیری دربارهی اینکه کدام سبک بهترین انتخاب برای موقعیتی خاص است، به محیط کار و اهداف کلی سازمان بستگی دارد. در این مطلب، توضیح میدهیم که سبک رهبری دستوری چیست، چگونه میتوان به رهبری با سبک رهبری دستوری تبدیل شد و چه زمانی باید از روشهای آن استفاده کرد.
سبک رهبری دستوری چیست؟
سبک رهبری دستوری (The directive leadership style) بر اساس نظریهی مسیر-هدف (The Path-Goal Theory) تعریف میشود که مارتین جی. ایوانز (Martin G. Evans) در سال ۱۹۷۰ آن را تدوین کردهاست.
در سبک رهبری دستوری، مدیر برنامهها را تدوین، اهداف و قوانین مشخصشدهای را برای اعضای گروه تعیین میکند و درمورد کارهایی که باید انجام شود، کارکنان را راهنمایی میکند.
برای مثال، ممکن است رهبران آموزش و راهنمایی ارائه دهند، نقشها و مسئولیتهای کارکنی را تصریح کنند، هر نوع مانعی را که بر سر راه تکمیل وظایف قرار گیرد برطرف کنند و در زمان مناسب پاداش دهند.
کجا از سبک رهبری دستوری استفاده میشود؟
رهبری دستوری بیشتر در محیطهای نظامی معمول است. این نوع رهبری در فضای گروهی و اشتراکی توصیه نمیشود، زیرا از سبک سختگیرانهای پیروی میکند که اغلب منفی تلقی میشود. این بدان معنا نیست که نمیشود آن را برای استفاده در شرایطی خاص تعدیل کرد.
به طور کلی، امروزه رهبران تجاری بیشتر پذیرای بازخورد کارکنان شدهاند و حتی گاهی برای بهبود سازمان و فرهنگ سازمانی، ایدههای جدیدی را از کارمندان درخواست میکنند. این نوع بازخوردها در رهبری دستوری سرکوب میشوند.
چگونه میتوان به رهبری با سبک رهبری دستوری تبدیل شد؟
مواقعی وجود دارند که رهبران باید وارد عمل شوند و دستورالعملهای محکمی را برای گروه خود تعیین کنند. رهبری دستوری به کارکنان کمک میکند تا بدانند چه انتظاری از آنان میرود. در اینجا گامهایی را برای تبدیل شدن به رهبری با سبک رهبری دستوری آوردهایم:
۱. کنترل امور را در دست بگیرید
هنگامیکه متوجه میشوید تیمتان بیانگیزه است و به کمک نیاز دارد، قدم جلو بگذارید و رهبری کنید. رهبران فرمانده باید اعتماد به نفس لازم را داشتهباشند تا مسئولیت کامل تعیین اهداف و ارائهی گامهایی برای پیروی کارکنان را بر عهده بگیرند. در صورتی که افراد بدانند چه انتظاری از آنان میرود، مسیر واضحی برای رسیدن به موفقیت خواهند داشت.
۲. مقتدر باشید
برای موفق شدن ضروری است که هنگام سرپرستی گروه، از اقتدار خود استفاده کنید. مهم است که از ابتدا اقتدار خود را تثبیت کنید. ابراز هرگونه تردیدی در مدیریت و تصمیم گیری از جانب شما میتواند اعتماد کارکنان را به توانایی کلی شما در رهبری تضعیف کند. با رهبری قاطعانه نشان دهید که شما رئیس آن گروه هستید.
۳. از پروتکل پیروی کنید
در حالی که سایر سبکهای رهبری تشویق به همکاری و خلاقیت میکنند، سبک دستوری چنین نمیکند. این سبک بنا بر طراحیای که دارد مؤثر است، چون مبتنی بر پروتکلی کتبی است که الگویی را برای موفقیت ترسیم میکند.
کارکنان تحت رهبری دستوری برای انجام وظایف خود از استراتژیهای اثباتشده پیروی میکنند. اگر مطمئن شوید که تیمتان از آن دستورالعملها پیروی میکنند، وظایف آنان نیز مطابق با برنامه ریزی پیش میروند و در موعد مقرر انجام میشوند که در واقع هدف شما همین است.
۴. به رهنمودهای خود باور داشتهباشید
شاید متوجه شدهباشید که وظایف و پروژهها بدون نظارت جدی شما به اتمام نمیرسند؛ در این صورت، شما باید بهدقت تیم خود را هدایت کنید و کارشان را در طول مسیر بررسی کنید. دستورالعملهایی را ارائه دهید، بر تیم خود نظارت کنید و حتما به طور مرتب برای بررسی پیشرفت کلی حضور پیدا کنید.
رهبران فرمانده متوجهاند که اعضای تیمشان به توقعات واضحی نیاز دارند و راهنمایی آنان را ارزشمند میدانند.
۵. دیگران را مسئول بدانید
ساختارمندی و سازماندهی از مؤلفههای اساسی رهبری دستوری هستند. با تهیهی لیستی از وظایف و مسئولیتهای اعضای تیم مطمئن شوید که تمام اعضا بر اساس دستورالعملها کار میکنند، سپس پیگیری کنید تا پاسخگو باشند و در صورت لزوم توقعاتی را که دارید، با یکدیگر مرور کنید.
۶. به کنترل بها دهید
سبک رهبری دستوری ریشه در کنترل دارد و در صورت استفادهی درست از کنترل، میتواند محرک بهره وری باشد. تیم خود را قاطعانه هدایت کنید و به واکنشی که به درخواستهای شما نشان میدهند، توجه کنید تا مطمئن شوید که آنان را محترمانه رهبری میکنید.
۷. نوآوری را تضعیف کنید
انواع مختلفی از مشاغل وجود دارند که خواستار نوآوری و خلاقیتاند. رهبری دستوری سبک درستی برای آن شرایط نیست. هنگام هدایت گروهی که نیازمند انتظارات واضح و مرزهای محکمی است، شما باید از سیاستها و روشهای سختگیرانه پیروی کنید. این چیزی است که گروه شما را به رسیدن به هدف خاص و تکمیل پروژهها وادار میکند.
۸. سلسلهمراتب تعیینشده را بپذیرید
رهبران دستوردهنده سلسلهمراتب سفتوسخت را ارزشمند میدانند و از آن منحرف نمیشوند. وجود زنجیرهای از دستورات اطمینان میدهد که اعضای گروهتان میدانند که شما مسئول صدور فرمانها هستید و به همین علت نباید اقتدار و صلاحیت شما را زیر سؤال ببرند.
به عنوان یک رهبر، ممکن است خاستگاه فرمانهای شما رهبران رده بالاتر باشند؛ به این معنا که اگر تیمتان نتواند بهموقع وظایف را به اتمام برساند، شما مسئول عواقب آن خواهید بود.
مزایای رهبری دستوری چیست؟
رهبری دستوری چندین مزیت دارد، از جمله:
۱. ساختار
رهبران باتجربه در موقعیتهایی که دستورالعمل کافی وجود ندارد، ساختار ایجاد میکنند.
۲. امنیت و ایمنی
وقتی قوانین و مقررات به سبک دستوری عمل کنند، مسائل مربوط به امنیت و ایمنی به اولویت اصلی تبدیل میشوند.
وضوح نقشها: افرادی که میدانند دقیقا باید چه کاری را انجام دهند، به شکل مؤثرتری کار میکنند.
۳. تسهیل یادگیری
وقتی رهبران فرمانده وظیفهی دقیق افراد را تعیین میکنند، دیگر جایی برای حدس زدن باقی نمیماند.
۴. مسئولیتپذیری
وجود کسی که به طور مداوم پیشرفت کار را بررسی میکند، کارمندان را مسئولیتپذیر میکند.
تحت این سبک رهبری، عملکرد کاری فقط چیزی است که برای تعیین موفقیت کارمندان روی آن تمرکز میشود. وجود دستورالعملهای خاص، وظایف و موعدهای مقرر، افراد را به سوی دستیابی به نتایج دلخواه هدایت میکند.
چه زمانی میتوان از سبک رهبری دستوری استفاده کرد؟
پایداری کلید استفاده از رهبری دستوری است. این ثبات روالهایی را تعیین میکند که برای رسیدن به اهداف دقیق و بهوقت انجام دادن کارها طراحی شدهاند. وجود شرایط خاص، این سبک رهبری را به مناسبترین گزینه تبدیل میکند.
در این قسمت مواردی آمدهاند که ممکن است این سبک رهبری در آنان سودمند باشد:
کارکنان بیتجربه
ممکن است تیم شما اعضای جدیدی داشتهباشد که باید نقش و مسئولیتهای خود را بهتر درک کنند؛ در این حالت، گفتن دقیق آنچه باید انجام گیرد و چگونگی انجام کار، به آنان کمک میکند تا با اعتمادبهنفس به اهداف کاری خود برسند.
امور فوری
رهبران در صورت بروز مشکلاتی در محیط کار که نیازمند راهحلی سریع هستند، باید بدانند که چگونه کارمندان خود را به سوی اقدام به عمل هدایت کنند. در شرایط اضطراری، ممکن است سریع عمل کردن به معنای نجات جان کسی باشد.
مسائل غیرقابلمذاکره
بدون استثنا باید از بعضی مسائل مرتبط با سیاستهایی خاص، پیروی شود؛ برای مثال، ممکن است شرایطی مرتبط با پذیرش یا بهداشت و ایمنی داشتهباشید. رعایت نکردن این سیاستها میتواند به برکناری فرد منتهی شود.
خلاصه
رهبری دستوری بیشتر در محیطهای نظامی معمول است. این نوع رهبری در فضای گروهی و اشتراکی توصیه نمیشود، زیرا از سبک سختگیرانهای پیروی میکند که اغلب منفی تلقی میشود. با این حال کارهایی وجود دارند که با انجام آنها میتوانید سبک رهبری دستوری را در سازمانتان پیاده کنید.
سبک رهبری دستوری مزایایی نیز دارد؛ ساختار، امنیت و ایمنی، تسهیل یادگیری و مسئولیتپذیری از جمله این موارد هستند.
منبع: indeed.com
دیدگاه