متدولوژی چابک یا آبشاری؟ کدام‌یک برای پروژه‌ی شما مناسب است؟
متدولوژی‌های «چابک» (Agile) و «آبشاری» (Waterfall)، دو مدل توسعه‌ی پروژه هستند که فرایندهای مختلفی را اجرا می‌کنند. هریک از این روش‌ها مزایای خود را دارد و شرکت‌ها، بر اساس نیازهای منحصربه‌فردشان، از آن‌ها استفاده می‌کنند. دانستن تفاوت‌های میان ۲ مدل می‌تواند به شما در درک بهتر فرایند مدیریت پروژه در شرکتتان کمک کند.
در این مطلب، به تفاوت‌های روش چابک و آبشاری، مزایا و نیز مثالهایی از آن‌ها می‌پردازیم؛ با ما همراه باشید.
جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
تفاوت روش‌های چابک و آبشاری در چیست؟
متدولوژی‌های چابک و آبشاری دو روش مورداستفاده در توسعه‌ی پروژه هستند. آبشاری روش استانداردی است که شامل یک فرایند خطی برای توسعه‌ی پروژه است که از زمان طرح‌ریزی شروع می‌شود و هر مرحله از فرایند را به‌ترتیب دنبال می‌کند تا در نهایت پروژه تکمیل و تحویل داده‌شود. چابک روشی است که شامل فعالیت سرعتی برای توسعه‌ی پروژه و استفاده از بازخورد مشتریان یا ارباب‌رجوع برای ایجاد تغییرات در کار تا زمان پذیرش و نهایی شدن آن است.
روش چابک چیست؟
مدل توسعه‌ی پروژه‌ی چابک مبتنی بر گرفتن بازخورد از مشتری، به عنوان اولویت اصلی، است. در این روش، فعالیت‌های به‌ترتیب و در بسیاری از بخش‌های آن به طور هم‌زمان، انجام می‌شوند تا پیش‌نویس را به پایان برساند و از بازخورد مشتریان برای ایجاد تغییرات لازم استفاده کند.
در ادامه، مراحل مختلف مدل چابک یا اجایل (Agile) را ذکر کرده‌ایم:
- داشتن برنامه ریزی: اعضای تیم هنگام تهیه‌ی برنامه برای پروژه، به نیازهای مشتریان یا ارباب‌رجوع فکر می‌کنند؛
- خَلق کردن: اعضای تیم به‌سرعت فعالیت می‌کنند تا محصول نهایی را بر مبنای خواسته‌ها و نیازهای مشتریان تولید کنند؛
- تکمیل کردن: بسته به سناریو، تیم توسعه‌ی پروژه کار تکمیل‌شده را برای مشتریان خود راه‌اندازی می‌کند یا آن را به ارباب‌رجوع ارائه می‌دهد؛
- بازخورد گرفتن: مشتری یا مشتریان برای ایجاد تغییرات یا اصلاحات، به تیم پروژه بازخورد می‌دهند؛
- تکرار کردن: تیم توسعه با ایجاد تغییر در کارهای قبلی، از این بازخوردها برای برنامه‌ریزی، طراحی و تکمیل مجدد پروژه استفاده می‌کند؛
- تحویل دادن: هگامی که مشتری یا ارباب‌رجوع از نتایج به‌دست‌آمده راضی باشد، پروژه تحویل داده می‌شود. تیم توسعه، بسته به سناریو، از این مرحله به عنوان توسعه‌ی ابتدایی یا به‌روزرسانی اضافی استفاده می‌کند.
مزایای استفاده از مدل چابک چیست؟
در ادامه، تعدادی از مزایای استفاده از مدل چابک را آورده‌ایم:
- تعامل با مشتری: روش چابک، در طی ایجاد توسعه، به تعامل با مشتریان متکی است و برای آگاهی از میزان رضایت آنان از آنچه تیم ارائه می‌دهد، از بازخورد آن‌ها بهره‌مند می‌شود؛
- کیفیت بالای نتیجه‌ی نهایی: نتیجه‌ی نهایی تحویل‌داده‌شده، به دلیل تعامل مداوم با مشتری در طی فرایند، کیفیت بالایی دارد. ارتباط اعضای تیم با مشتری دائمی است و این موضوع باعث می‌شود که پروژه‌ای که مشتری از آن رضایت دارد، به‌آسانی تکمیل شود؛
- تصمیم‌گیری سریع: به دلیل بازخورد مداوم مشتریان، می‌توان به‌سرعت درمورد تغییرات، ویرایش‌ها و موارد اضافه‌شده تصمیم گیری کرد.
مدل آبشاری چیست؟
روش مدیریت پروژه‌ی آبشاری شامل یک فرایند خطی برای ارائه‌ی محصول نهایی به مشتری یا ارباب‌رجوع است. تیم توسعه کلیه‌ی اطلاعات لازم را جمع‌آوری می‌کند و تا زمان تکمیل و تحویل پروژه، به صورت خطی فعالیت خواهد کرد.
در ادامه، مراحل مختلف مدل آبشاری را آورده‌ایم:
- جمع‌آوری کردن: اعضای تیم پروژه کلیه‌ی اطلاعات، الزامات و دستورالعمل‌های لازم را از مشتری یا ارباب‌رجوع دریافت می‌کنند؛
- برنامه‌ریزی: اعضای تیم بر اساس رهنمودهای مشتری یا ارباب‌رجوع و نیز تحقیقات بازار، برنامه‌ی گسترده‌ای را تهیه می‌کنند؛
- تجزیه‌وتحلیل: این طرح کاملا مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته‌است و مدیریت اطمینان می‌دهد که همه‌ی اعضای تیم از طرح و نحوه‌ی اجرای آن آگاهی دارند؛
- خَلق کردن: اعضای تیم به صورت گام‌به‌گام و به‌ترتیب فعالیت می‌کنند تا یک پروژه‌ی تکمیل‌شده را به مشتری یا ارباب‌رجوع تحویل دهند؛
- تأیید کردن: پس از اتمام پروژه، تیم توسعه بررسی می‌کند که آیا توانسته‌اند تمام نیازهای مشتری را برآورده کنند و پروژه را طبق برنامه‌ریزی ابتدایی پیش ببرند یا خیر؛
- تحویل دادن: هنگامی که اعضای تیم درمورد تأیید نهایی به توافق رسیدند، کالای تحویل‌شده را به عنوان محصول نهایی برای مشتریان ارسال می‌کنند.
مزایای استفاده از مدل آبشاری چیست؟
در ادامه‌ی مطلب، به چندین مورد از مزایای مدل توسعه‌ی آبشاری اشاره کرده‌ایم:
- فرایند کاملا مستند: فرایند آبشار به‌خوبی مستندسازی شده‌است و اعضای تیم می‌توانند در هر مرحله از برنامه‌ی توسعه، تصمیمات سایر افراد را درک کنند؛
- مسیر مشخص: علاوه بر تغییرات و تصمیمات کاملا مستند، از همان ابتدا، روند کلی پروژه سرراست و قابل‌درک است؛
- صرفه‌جویی در وقت و هزینه: وقتی تیم توسعه، قبل از شروع کار، برنامه‌ریزی می‌کند و در ادامه، تجزیه‌وتحلیل می‌کند، اعضا می‌توانند با درک کامل از الزامات و دستورالعمل‌های پروژه، روند فعالیت را به صورت خطی انجام دهند.
مثالهایی از مدل آبشاری و چابک
در حالی که می‌توانید از روش‌های چابک و آبشاری در زمینه‌های مختلفی، که به توسعه‌ی پروژه در بین تیم‌ها نیاز دارند، استفاده کنید، توسعه‌ی نرم‌افزار یکی از زمینه‌هایی است که به طور گسترده از این ۲ روش استفاده می‌کند. مثال زیر، با استفاده از سناریوی توسعه‌ی نرم‌افزار، تفاوت‌های میان مدل‌های چابک و آبشاری را نشان می‌دهد:
مثال روش آبشاری
یک شرکت توسعهدهندهی نرم‌افزار پیشنهاد ساخت نرم‌افزاری را از مشتری دریافت می‌کند.
- جمع‌آوری کردن: تیم توسعه‌ی نرم‌افزار اطلاعات موردنیاز را جمع‌آوری می‌کند. آن‌ها درمورد روند، دستورالعمل‌ها و نتیجه‌ی نهایی مشتری سؤالات بسیاری دارند.
- برنامه‌ریزی کردن: اعضای تیم، بر اساس اطلاعاتی که از مشتری دریافت کرده‌اند، طرحی را تنظیم می‌کنند. در طول مرحله‌ی برنامه‌ریزی، تیم اطلاعات بیشتری را از مشتری دریافت می‌کند برای اطمینان از این‌که مشتری و تیم توسعه همکاری لازم را با هم دارند و یکدیگر را درک می‌کنند؛ همچنین، اعضای تیم امکاناتی که در اختیار دارند و بسیاری از نمونه‌های طراحی‌شده را به مشتری نشان می‌دهند؛ در مقابل، مشتری نیز اطلاعات موردنیاز را در اختیار تیم ساخت نرم‌افزار قرار می‌دهد.
- تحلیل کردن: اعضای تیم توسعهدهندهی نرم‌افزار برای اطمینان از کیفیت محصولی که در نهایت ارائه می‌دهند، مراحل آن را تجزیه‌وتحلیل می‌کنند. این تیم با برگزاری جلسات متعدد تلاش می‌کند تا به درک کاملی از مراحل ساخت نرم‌افزار و فرایند اجرای آن برسد. این جلسات، تا زمانی که تمام اعضا بتوانند با مراحل کار به‌درستی ارتباط برقرار کنند، ادامه خواهند داشت.
- خَلق کردن: تیم توسعه از مراحل گام‌به‌گام برای تولید نرم‌افزار استفاده می‌کند؛ یعنی از برنامه‌نویسی تا تِست، بررسی عملکرد را طبق یک برنامه معین انجام می‌دهد.
- تأیید کردن: هنگامی که نرم‌افزار تکمیل شد، لازم است برای اطمینان از این‌که با خواسته‌ی مشتری مطابقت دارد یا خیر، مورد تأیید تمام اعضای تیم واقع شود. آن‌ها از مستندات در‌دسترس برای اطمینان از اجرای صحیح هر مرحله استفاده می‌کنند؛ همچنین، با بررسی اطلاعات جمع‌آوری‌شده، تلاش می‌کنند تا میان تصمیمات خود و اطلاعاتی که مشتری ارائه داده‌است، ارتباط شفافی پیدا کنند.
- تحویل دادن: هنگامی که موارد لازم به تأیید اعضای تیم برسد، آن‌ها آخرین نسخه‌ی نرم‌افزار را برای مشتری ارسال می‌کنند، زیرا اطمینان دارند که دستورالعمل‌ها را به‌درستی دنبال کرده‌اند و موارد دل‌خواه مشتری تأمین شده‌اند.
مثال روش چابک
یک شرکت توسعهدهندهی نرم‌افزار پیشنهادی را از مشتری دریافت می‌کند تا نرم‌افزاری را برای او درست کند.
- برنامه‌ریزی کردن: تیم توسعه‌ی نرم‌افزار، بر اساس نیازهای مشتری، طرحی را تنظیم می‌کند؛
- خَلق کردن: اعضای تیم که هم‌زمان روی قسمت‌های مختلف نرم‌افزار کار تیمی می‌کنند، به‌سرعت شروع به ساخت نرم‌افزار می‌کند؛
- تکمیل کردن: اولین پیش‌نویس نرم‌افزار تکمیل شده‌است و به منظور دریافت بازخورد، برای مشتری ارسال می‌شود؛
- بازخورد گرفتن: مشتری کاربری نرم‌افزار را دوست دارد، اما به طرح دیگری علاقه‌مند است؛
- تکرار کردن: تیم توسعه طرح ابتدایی را تغییر می‌دهد و آن را برای مشتری ارسال می‌کند. طرح جدید پذیرفته می‌شود، اما اکنون ۲ ویژگی اضافی برای افزایش دادن قابلیت‌های آن، موردنیاز است. تیم توسعه این درخواست‌ها را پیاده‌سازی می‌کند و به جهت بررسی مجدد، برای مشتری می‌‌فرستد؛
- تحویل دادن: مشتری به محض این‌که تغییرات را بررسی می‌کند، از محصول نهایی رضایت دارد و اعضای تیم نرم‌افزار را به او تحویل می‌دهند.
جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
منبع: indeed.com
دیدگاه