یادگیری مشارکتی؛ روشی برای افزایش بهره‌وری در محیط کار
- یادگیری مشارکتی چیست؟
- فواید یادگیری مشارکتی
- نحوه‌ی به‌کارگیری یادگیری مشارکتی در محل کار
- نکاتی برای یادگیری مشارکتی در تیم
روش یادگیری مشارکتی (Collaborative Learning) در محیط کار می‌تواند این‌گونه تعریف شود: همکارانی که به صورت تیمی تحقیقات، داده‌ها و خواسته‌های مشتریان را تحلیل می‌کنند و سپس برای رسیدن به راه‌حل‌های خلاقانه از طوفان فکری بهره‌مند می‌شوند. شرکت‌ها به دنبال کارکنانی هستند که بتواند مهارت‌های مشارکتی را بروز دهند، زیرا این مهارت‌ها به افزایش روحیه، کارایی و موفقیت در محل کار منجر می‌شوند. توسعه‌ی مهارت یادگیری مشارکتی و استفاده از آن در محل کار می‌تواند شما را به کارمندی با بهره وری بالاتر یا کاندیدای شغلی بهتر تبدیل کند.
در این مطلب، ابتدا توضیح خواهیم داد که تعریف یادگیری مشارکتی چیست، همچنین به فواید یادگیری مشارکتی از انواع یادگیری و بیان نکاتی برای به کار بردن آن در محل کار نیز خواهیم پرداخت.
یادگیری مشارکتی چیست؟
به رویکردهای گوناگون آموزشی که بر یادگیری هم‌زمان دو یا چند نفر تمرکز دارند، یادگیری مشارکتی می‌گویند. در روش یادگیری مشارکتی، اعضای تیم برای یادگیری مهارت‌های جدید و به کارگیری آن در موقعیت‌ها، به نقاط قوت و دانش یک‌دیگر تکیه می‌کنند.
روش یادگیری مشارکتی تکنیک رایجی در آموزش است. در این تکنیک، معلم به جای ارائه‌ی اطلاعات به دانش‌آموزان، به عنوان عاملی تسهیل‌کننده عمل می‌کند تا دانش‌آموزان به جست‌‌وجو، یافتن و اشتراک‌گذاری اطلاعات بپردازند. دانش‌آموزان به شکل منفعلانه‌ای واقعیت‌ها را جذب نمی‌کنند، بلکه از دانش مشترک خود و آنچه در کلاس آموخته‌اند، برای پرورش ایده‌ها و برنامه‌ها استفاده می‌کنند. آنها با هم درمورد ایده‌ها بحث می‌کنند و بنا بر نظرات یک‌دیگر، آزادانه به تبادل اطلاعات می‌پردازند.
بسیاری از کارفرمایان و تیم‌ها در محیط‌های کاری مدرن، برای یادگیری بهتر تکنیک‌های جدید، روش یادگیری مشارکتی آزاد را در پیش گرفته‌اند. در این روش، همکاران می‌توانند در طول پروژه به منظور طوفان فکری و کمک به یک‌دیگر برای غلبه بر چالش‌ها، به طور مکرر ملاقات کنند. با رواج فضای کار آزاد و ارتباط صحبت آنلاین، اعضای تیم می‌توانند آزادانه با یک‌دیگر صحبت کنند و یادگیری مشترک را به امری ثابت تبدیل کنند. حال که دریافتید یادگیری مشارکتی چیست، در ادامه باید با انواع آن آشنا شوید:
فواید یادگیری مشارکتی
در این قسمت این سوال مطرح می‌شود که فواید یادگیری مشارکتی چیست؟ روش یادگیری مشارکتی در محل کار به تیم‌ها کمک می‌کند تا با تقسیم و تفویض وظایف و درگیر کردن دیدگاه‌های مختلف، سریع‌تر به راه‌حل برسند. مشارکت در یک رویکرد مشارکتی می‌تواند به کارکنان کمک کند تا نقاط قوت خود را درک کنند و با مشاهده‌ی دیگران مهارت‌های جدیدی را بیاموزد.
همچنین، از فواید یادگیری مشارکتی باید به احساس قوی در کار اشاره کنیم. روش یادگیری مشارکتی احساس قوی‌تری را از جامعه‌ی کاری در محل کار رواج می‌دهد. وقتی کارکنان از خودشان هنگام انجام وظایف رضایت داشته‌باشند، افزایش روحیه‌ی حاصل از آن به دیگران و پروژه‌های بعدی منتقل می‌شود. به‌ویژه زمانی که تیم کاری شما مجازی است، همکاری با دیگران بستری از ارتباط را فراهم می‌کند که ممکن است در سازمانی که اعضای آن در موقعیت‌های مختف جغرافیایی زندگی و کار می‌کنند، وجود نداشته‌باشد.
نحوه‌ی به‌کارگیری یادگیری مشارکتی در محل کار
روش یادگیری مشارکتی و کار تیمی در محل کار می‌تواند استانداردهایی را برای چگونگی هدایت بحث‌های کاری تعیین کند. در حالت ابتدایی، یک مدیر یا سرپرست می‌تواند چنین مباحثی را پیش ببرد، اما اگر کارکنان، این رویکرد مشارکتی را به اندازه کافی تمرین کرده‌باشند، می‌توانند هر زمانی که احساس نیاز کردند، جلسه‌‌ای را برگزار کنند.
در ادامه، یک ساختار نمونه از چگونگی اجرای گفت‌و‌گو برای حل مسئله به صورت یادگیری مشارکتی را می‌بینید:
۱. تشکیل گروه
مدیر یا با تخصیص وظایف یا به صورت داوطلبانه گروه را تشکیل می‌دهد. گروه ایدئال در روش یادگیری مشارکتی، گروهی است که افراد تشکیل‌دهنده‌ی آن از ترکیبی از دانش‌ها درباره‌ی موضوع موردنظر برخوردار باشند؛ برای مثال، گروه برگزارکننده‌ی طوفان فکری برای ایده‌های بازاریابی یک شرکت تولید نوشابه می‌تواند شامل یک طراح، یک فروشنده، یک مهندس و یک محقق بازاریابی باشد تا درمورد بحث موردنظر از جنبه‌های مختلفی گفت‌و‌گو کنند.
۲. شکل‌گیری وظایف
در روش یادگیری مشارکتی سرپرست تیم، اطلاعات لازم برای تکمیل وظایف را در اختیار هریک از اعضای گروه قرار می‌دهد. با انجام این کار به روشی واضح و ساختاری مطمئن می‌شود که همه‌ی جوانب مشکل بررسی خواهند شد؛ برای مثال، در روش مدیریت پروژه‌ی اسکرام (scrum)، رهبر اسکرام با اعضای تیم درباره‌ی کارهای موردنیاز برای رسیدن به هدف در زمان مشخص صحبت می‌کند.
۳. مشخص کردن اهداف در یادگیری مشارکتی
در روش یادگیری مشارکتی، پس از مطالعه‌ی مطالب هریک از اعضا توضیح می‌دهد که به نظر او وظیفه و هدف چیست و دیگران با احترام گوش می‌دهند. این‌که هر فردی احساس کند که دیگران افکارش را تصدیق کرده‌اند، این موضوع در یادگیری مشارکتی اهمیت بسیاری دارد.
۴. گفت‌و‌گو درمورد ضوابط
از آن‌جا که هر فردی رویکرد متفاوتی به مسئله دارد، ممکن است اعضای تیم رویکردهای مختلفی برای حل مسئله داشته‌باشند. آنها باید درک مشترکی از وسعت پروژه داشته‌باشند. رهبر هنگام بحث با گروه درمورد ضوابط راه‌حل، جدول زمانی و سایر جزئیات، باید بداند که همه‌ی اعضای گروه به اطلاعات یکسان دسترسی دارند این باعث تقویت یادگیری مشارکتی می‌شود.
۵. ارائه‌ی راه‌حل‌ها
هریک از اعضای تیم راه‌حلی را ارائه می‌دهد و دیگران آن را توضیح می‌دهند تا از درک دیدگاه‌های همه مطمئن شوند. این مرحله از روش یادگیری مشارکتی در راستای اطمینان از ارزیابی و تعیین جزئیات هر راه‌حلی برای یک برنامه‌ی کامل اهمیت دارد.
جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
۶. به بحث گذاشتن راه‌حل‌ها
در این مرحله از روش یادگیری مشارکتی بحثی کلی صورت می‌گیرد که در آن اعضای گروه راه‌حل را بر اساس محاسنشان بررسی می‌کنند و درمورد هزینه‌ها، مزایا و سهولت استفاده در محدوده‌ی پارامترهای ارائه‌شده بحث می‌کنند؛ سپس گروه راه‌حلی را انتخاب می‌کند که بیشتر به ضوابط نزدیک باشد. هنگام توافق بر سر بهترین راه‌حل یا تعدیل آن، اعضا جدول زمانی و برنامه‌ی عملیاتی یا اکشن پلن را تنظیم می‌کنند و وظایف را بین خود تقسیم و به هریک از اعضا تفویض می‌کنند.
۷. برنامه‌ریزی برای جلسه‌ی بعدی
سپس گروه درمورد تاریخ، زمان و مکان جلسه‌ی بعدی (در صورت لزوم)، برای ادامه‌ی کار روی پروژه تصمیم می‌گیرند. این روند تا زمان اتمام پروژه ادامه خواهد یافت. پس از این که دریافتید یادگیری مشارکتی چیست و با فواید آن نیز آشنا شدید، نکاتی را برای درک بهتر این مفهوم بیان خواهیم کرد.
نکاتی برای یادگیری مشارکتی در تیم
در این بخش، پیشنهادهایی را برای تلفیق یادگیری مشارکتی در محل کار خود، به عنوان رهبر یا عضو تیم، بیان کرده‌ایم:
در روش یادگیری مشارکتی باید نقش‌های واضحی را تعیین کنید
حال که تصمیم گرفته‌اید یادگیری مشارکتی را اجرا کنید. در کلاس درس، معلم به عنوان فردی تسهیل‌کننده برای ترغیب دانش‌آموزان به همکاری عمل می‌کند؛ همچنین، مدیر پروژه یا سرپرست تیم باید نقشی مشابه در محل کار داشته‌باشد و نقش هریک از اعضا را به‌وضوح مشخص کند. در صورت اطمینان نداشتن، اعضا باید نقش‌ها را برای خود و دیگران روشن کنند.
تیم متنوعی را تشکیل دهید
هدف اصلی همکاری داشتن ایده‌ها و رویکردهای متنوع برای انتخاب یک یا ادغام چند مورد از آن‌هاست. انتخاب افرادی با پیش‌زمینه و تجربیات مختلف، به ایجاد چنین تنوعی و بهبود یادگیری مشارکتی کمک می‌کند.
اهداف دست‌یافتنی‌ای را برای روش یادگیری مشارکتی در نظر بگیرید
برای آن‌که تیم بتواند برنامه‌ی عملیاتی و راه‌حلی را در نظر بگیرد، هدف باید به طور دقیق مشخص و عملی باشد. هر هدف را به اهداف کوچک واقع‌گرایانه تفکیک کنید و سپس بر اساس آنها وظایف را تفویض کنید. برای تکمیل کار، یک جدول زمانی مستدل تهیه کنید تا هریک از اعضای تیم از زمان انجام سهم خود از پروژه مطلع باشد.
فرهنگ احترام را بنا کنید
همه‌ی اعضا باید در یادگیری مشارکتی برای بیان نظراتشان راحت باشند و در گفت‌و‌گوها احساس ارزش‌مند بودن کنند. رهبران و اعضای تیم می‌توانند با تشکر از یک‌دیگر برای مشارکت در بحث و گوش‌دادن دقیق صحبت‌های دیگران، در این هدف سهیم باشند.
ارتباط آزادانه را تشویق کنید
ارتباطات بخش مهمی در روش یادگیری مشارکتی هستند. ارتباطات وسیله‌ی همکاری هستند. هریک از اعضا باید این احساس را داشته‌باشد که می‌تواند صریح، و البته محترمانه، صحبت کند و بدون قضاوت و توهین شنیده شود؛ همچنین، بهتر است رهبران تیم برای دیگران توضیح دهند که برای پیگیری صحبت‌ها و نگرانی‌‌ها در دسترس هستند.
روشن‌فکر باشید
ممکن است رویکرد فردی به طور کامل با برنامه ریزی شما متفاوت باشد. این‌که روشن‌فکر باشید و سایر رویکردها را نیز در نظر بگیرید، اهمیت بسیاری دارد. به دنبال توافقی باشید که ایده‌های شما و سایر هم‌تیمی‌هایتان را در بر بگیرد.
در روش یادگیری مشارکتی، مشکلات را برطرف کنید
به جای تمرکز بر اشتباهات، بر رفع مشکلات سیستمی یا فرایندی تمرکز کنید تا از پیش آمدن مسئله‌ی مشابه در آینده جلوگیری شود. اگر رهبر تیم هستید، تمرکز خود را از مسئله به یافتن راه‌حل تغییر دهید.
موفقیت‌ها در یادگیری مشارکتی را جشن بگیرید
تیمی که از همکاری و یادگیری مشارکتی مشترک لذت می‌برد، احتمال موفقیت بیش‌تری دارد. با پیگیری و گزارش پیشرفت و ارائه‌ی مشوق و پاداش برای موفقیت، تیم را تشویق کنید. رهبران تیم می‌توانند این کار را با ارائه‌ی پاداش یا بیرون بردن تیم برای ناهار انجام دهند؛ همچنین، اعضای تیم می‌توانند با پیشنهاد یا سازمان‌دهی جشن‌ها به روحیه‌ی مثبت تیم کمک کنند.
در این مطلب ابتدا بررسی کردیم که روش یادگیری مشارکتی چیست، همچنین به فواید یادگیری مشارکتی و نحوه اجرای آن نیز پرداختیم. اگر تجربه استفاده از این روش را دارید، حتما نظرات پیشنهادات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
منبع: indeed.com
دیدگاه