تفکر عینی چیست و چگونه می‌تواند شما را از پیشرفت باز دارد؟

طاها موسوی

بعضی از افراد همه‌چیز را سیاه و سفید می‌بینند. هنگام رویارویی با مشکلات، این شیوه‌ی تفکر شما را از تصمیم گیری و پیشروی باز می‌دارد. اگرچه در بسیاری از موارد تفکرعینی تأثیرگذار است، گاهی برای سلامت روان مضر می‌شود. در این مطلب درمورد این‌که در چه مواردی تفکر عینی شما را عقب نگاه داشته‌است و این‌که چطور باید بر محدودیت‌های خود غلبه کنید، صحبت خواهیم کرد.

تفکر عینی چیست؟

تفکر عینی، تفکری دقیق در پردازش اطلاعات با تمرکز بر دنیای فیزیکی است. سروکله زدن با افکار انتزاعی و ایده‌های متفاوت برای افرادی که از این روش بهره می‌برند، سخت است. این ویژگی ممکن است افراد را لجباز یا انعطاف‌ناپذیر نشان دهد. این ویژگی در موارد حاد می‌تواند توانایی تصمیم‌گیری یا حل کارآمد مسائل را از آن‌ها بگیرد.

آیا تفکر عینی جلوی پیشرفت شما را گرفته‌است؟

آیا تفکر عینی جلوی پیشرفت شما را گرفته‌است؟

تفکر عینی به افراد کمک می‌کند تا تصمیمات کارآمدی بگیرند و از نویز موجود در محیط چشم‌پوشی کنند تا راه‌حل مسائل را بیابند؛ با وجود این، گاهی این مهارت به شکل بی‌تفاوتی ابراز می‌شود. در موقعیت‌هایی که بسیار پیچیده یا سرشار از احساسات هستند، اغلب بیش از یک دیدگاه یا راه‌حل وجود دارد. اگرچه الگوی درست و غلطی در فکر کردن وجود ندارد، دستیابی به درکی بهتر از تمایلات و الگوهای فکری‌ می‌تواند به شما کمک کند که بیش‌تر همدل باشید و روابطتان را بهبود بخشید.

به عنوان مثال، تصور کنید که کسی هر پنج‌شنبه خانه‌ی خود را تمیز می‌کند و هیچ‌گاه ذره‌ای از این عادت تخلف نمی‌کند. اگر ناگهان در یکی از پنج‌شنبه‌ها مشکل مهمی رخ دهد، چه خواهد شد؟ شاید برای این فرد امکان نداشته‌باشد که قبل از تمیز کردن خانه، به کار دیگری بپردازد و این مشکل حتی در موقعیت‌های اضطراری که به توجه فوری نیاز دارند نیز وجود داشته‌باشد.

نمونه‌ای دیگر کارمندی است که می‌تواند کاری را به پایان برساند، اما درک نظریات مربوط به کاری که انجام می‌دهد، برایش سخت است. در افرادی که به شکلی عینی فکر می‌کنند، ایده‌های انتزاعی و مبنای اتفاقات فراتر از توان ادراکشان است.

تحلیل انتزاعی مبنای تفکرات پیچیده‌تر است. کسی که در درک چنین مواردی مشکل دارد، احتمالا نمی‌تواند سیاست‌های پشت فرایندها را متوجه شود. کسی که به شکل عینی فکر می‌کند، دوست دارد همه‌چیز را سیاه و سفید ببیند. برایش سخت است که نواحی خاکستری را درک کند یا حتی آن را ببیند. گاهی ممکن است دیگران این روش را متعصبانه بدانند؛ به‌علاوه، روی روابط نیز اثر منفی خواهد گذاشت، زیرا مصالحه را با چالش روبه‌رو می‌کند.

اگر کسی برای انجام کاری فقط از یک روش آگاه باشد، وقتی با یکی از همکاران یا دوستانش که راه دیگری را برای موفقیت معرفی می‌کند روبه‌رو شود، به مشکل بر خواهد خورد. چنین رابطه‌ای در صورتی که متفکر عینی نتواند نظر فرد دیگر را درک کند، آسیب خواهد دید.

تفکر انتزاعی در مقابل تفکر عینی

تفکر انتزاعی در مقابل تفکر عینی

تفکر انتزاعی متضاد تفکر عینی است. برخلاف متفکران عینی، کسانی که می‌توانند به شکل انتزاعی فکر کنند، توانایی این را دارند که نظریات را پردازش کنند و چیزهایی را متصور شوند که در حال حاضر به شکل فیزیکی در دسترس نیستند. احتمالا، این افراد بهتر می‌توانند نظریات پشت رفتارها را درک کنند و ممکن است هنرمندتر و خلاق‌تر باشند.

متفکران انتزاعی از این قابلیت برای حل مشکلاتی که در طول زندگی با آن‌ها برخورد می‌کنند، استفاده می‌کنند، زیرا آنان به طور معمول توانایی بالاتری در استفاده از تخیل خود دارند و راحت‌تر می‌توانند با دیگران همدلی کنند. به طور کلی، این افراد راحت‌تر می‌توانند احساسات دیگران را در موقعیت‌های مختلف تصور کنند. این موضوع تأثیر مثبتی بر روابط ایشان دارد؛ در مقابل، انجام دادن چنین کاری برای متفکران عینی سخت است.

درست به این دلیل که جهان سیاه و سفید نیست، روش‌های فکر کردن ما نیز کاملا انتزاعی یا عینی نیستند. ما به احتمال زیاد طیفی از افکار را تجربه می‌کنیم که از جهات بسیاری با یکدیگر تفاوت دارند. بعضی از افراد بیش‌تر متفکران انتزاعی هستند و برخی دیگر بیش‌تر متفکران عینی. بسته به موقعیت، بسیاری از افراد جایی بین این دو قرار می‌گیرند. نحوه‌ای که ما افکارمان را پردازش می‌کنیم، به ترکیبی از زیست‌شناسی، ژنتیک و تجربیات زندگی ما وابسته است. در نهایت، هر فردی راه خود را برای پردازش افکارش پیدا خواهد کرد، راهی که مناسب‌ترین مسیر برای او باشد.

تفکر عینی عملیاتی چیست؟

بیش‌تر افراد می‌توانند به صورت عینی بیندیشند. بین سنین ۷ تا ۱۱ سالگی تفکر عینی عملیاتی پدیدار می‌شود. در حدود این زمان کودکان یاد می‌گیرند که چطور با استفاده از تفکر عینی بیندیشند و عملیات ذهنی را اجرا کنند. در این سن آن‌ها می‌توانند درک کنند که یک شیء به ‌خصوص در اَشکال مختلف (حتی اگر به دو نیم یا بیش‌تر تقسیم شده‌باشد) همان شیء است. این شیوه‌ی تفکر در رشد ذهنی بسیار مهم است و کمک بسیاری به حل مسئله می‌کند، اما در برخی از موقعیت‌ها محدودیت‌هایی را نیز ایجاد می‌کند.

آیا نحوه‌ی تفکر شما مانع پیشرفتتان می‌شود؟

آیا تفکر عینی جلوی پیشرفت شما را گرفته‌است؟

اگر عمدتا فرایند فکری شما عینی است، ممکن است تا کنون متوجه شده‌باشید که این روش تفکر شما را عقب نگه داشته‌است. اگر به‌وفور به صورت عینی فکر کنید، احتمالا نمی‌توانید تصور کنید که چیزها چگونه می‌توانستند متفاوت باشند و اگر چیزها همان طور که تصور می‌کنید پیش نروند، آشفته خواهید شد؛ هم‌چنین، احتمالا درک این نکته که ممکن است دو نفر با طی کردن مسیرهایی متفاوت به دستاوردی یکسان برسند، برایتان سخت است.

در مقابل، اگر بیش از حد به صورت انتزاعی فکر کنید نیز ممکن است پیشرفت نکنید. اگر مدام به نظریه‌پردازی در این مورد که چه راه‌های متفاوتی وجود دارند مشغول شوید، نخواهید توانست هیچ کاری را به پایان برسانید. اگر بیش از حد در ذهن خودتان سیر می‌کنید، افکارتان به تنها واقعیتی تبدیل می‌شوند که به آن اعتقاد دارید و جلوی هرگونه تغییری را می‌گیرند.

ابزارهای زیر به شما کمک خواهند کرد که الگوی تفکر خود را تغییر دهید و زندگی رضایت‌بخش‌تری داشته‌باشید:

۱. خودتان را به چالش بکشید

به جای انجام دادن کارها به روشی که به آن عادت دارید، سعی کنید کمی در آن تغییر ایجاد کنید. تلاش کنید معنی عمیق‌تری را که در پشت چیزها وجود دارد، درک کنید. با کسب دیدگاهی جدید، توانایی خود را در اندیشیدن به راه‌هایی کارآمدتر و راحت‌تر برای رسیدن به هدفی نهایی افزایش می‌دهید. اگر کسی را دیدید که کاری را به روشی متفاوت با شما انجام می‌دهد، به این فکر کنید که چرا آن را به این روش انجام می‌دهد. چه تغییراتی را می‌توانید بر اساس روش ایشان در کار خود ایجاد کنید تا روشتان بهبود یابد؟

۲. با عزیزان خود صحبت کنید

تفکر عینی احتمالا چندین بار روابط شما را تحت‌تأثیر قرار داده‌است. اگر به‌واقع قصد دارید این وضعیت را تغییر دهید، با افرادی که به آن‌ها عشق می‌ورزید و اعتماد دارید صحبت کنید و از ایشان بخواهید که وقتی خیلی عینی فکر می‌کنید یا در موضوعی پیشرفت نمی‌کنید، به شما بازخورد دهند. دریابید که آیا آن‌ها علاقه دارند که شما را به حرکت وادارند و به چالش بکشند تا خلاقانه و چندبُعدی فکر کنید؟

این مسئله ممکن است برای همه‌ی کسانی که با ایشان ارتباط دارید، ساده نباشد؛ بنابراین، بسیار مهم است که همه با تمرینانتی که به رشد فردی کمک می‌کنند (پذیرا بودن در برابر انتقاد سازنده) موافق باشند.

۳. بخوانید و یاد بگیرید

خودتان را با مهارت یادگیری و درک مفاهیم و نظریاتی که مبنای اتفاقات هستند، به چالش بکشید. ممکن است در ابتدا یادگیری این مفاهیم سخت باشد، اما بازآموزی شما را نسبت به ایده‌های جدید پذیراتر خواهد کرد.

۴. در جمع افرادی که چنین طرز فکری دارند، قرار بگیرید

ممکن است با خودتان فکر کنید که احاطه شدن با افرادی مانند خودتان، تغییر را برای شما سخت خواهد کرد؛ با وجود این، اگر این گروه، گروهی پشتیبان باشد لزوما چنین اتفاقی نخواهد افتاد. با درک این‌که همه‌ی شما به شکل مشابهی فکر می‌کنید، می‌توانید به یکدیگر کمک کنید تا تأثیر آن را بر آشفته شدن زندگی‌تان ببینید.

در موارد بسیاری یادگیری از تجربیات یا نمونه‌هایی که افراد دیگری ارائه می‌کنند، مفید است. این موضوع در متفکران عینی اهمیت بسیار بیش‌تری دارد. گروه‌های پشتیبانی مکان‌های امنی هستند برای تمرین مهارت‌های اجتماعی جدید و گفت‌وگو درمورد روش‌هایی که در گذشته ناموفق بوده‌اند.

برای دریافت حمایت بیش‌تر یا فهم دقیق‌تر این‌که تفکر عینی چگونه بر شما، روابطتان و حتی شغلتان تأثیر می‌گذارد، دیدار با مشاور به صورت حضوری یا آنلاین مفید است. مشاور می‌تواند به شما بیاموزد که تفکر عینی را شناسایی و تفکر انتزاعی را تقویت کنید و توسعه دهید.

منبع: betterhelp.com

۴.۹ ( ۷ امتیاز )
٪۰

شما این جلسه از دوره تفکر را مطالعه کرده‌اید.

برای ثبت این جلسه و مطالعه کامل دوره، وارد شوید.

تفکر طراحی (Design Thinking) چیست و چه مراحلی دارد؟

جلسه قبلی آموزشی

تفکر استراتژیک چیست و چگونه می‌توانیم چنین تفکری داشته باشیم؟

جلسه بعدی آموزشی

دیدگاه

۰  دیدگاه‌