چیزهایی که باید درباره تصمیم‌گیری مدیریتی بدانید
تصمیم‌گیری، عمل یا فرایند بررسی گزینههای احتمالی و انتخاب یکی از آن‌هاست. باید بدانید که مدیران به طور مداوم در حال تصمیم گیری هستند و کیفیت تصمیم‌گیری آنها تأثیر قابل‌ملاحظه‌ای بر میزان اثربخشی سازمان و ذی‌نفعان آن دارد. ذی‌نفعان کلیه‌ی افراد یا گروه‌هایی هستند که تحت‌تأثیر سازمان قرار می‌گیرند؛ مانند مشتریان، کارکنان، سهام‌داران. در ادامه‌ی مطلب، به بررسی چالش‌های مدیران در تصمیم‌گیری و تأثیر تصمیمات آنها بر سازمان، جامعه، محیط زیست و ... می‌پردازیم.
مدیران به طور مداوم در حال تصمیم‌گیری هستند و این تصمیمات اغلب تأثیرات قابل‌توجهی بر سازمان و سهام‌داران دارند و پیامدهای مثبت یا منفی خواد داشت. تصمیم‌گیری در جایگاه مدیریت اغلب با پیچیدگی، اطلاعات ناقص و محدودیت زمانی همراه است و به‌ندرت فقط یک پاسخ درست وجود دارد. بعضی اوقات، چندین گزینه‌ی درست یا چند گزینه‌ی نادرست وجود دارد و مدیر باید تلاش کند تا بتواند تصمیم بگیرد که کدام گزینه نتایج مثبتی را به همراه یا پیامدهای منفی کم‌تری خواهد داشت.
مدیران عالی‌رتبه به طور منظم تصمیماتی می‌گیرند که بر آینده‌ی سازمان و ذی‌نفعان آن تأثیر می‌گذارند؛ مانند تصمیم‌گیری درمورد استفاده از یک فناوری جدید یا ایجاد خط محصول تازه. تصمیم درست نقش مهمی در رشد و پایداری سازمان ایفا می‌کند، اما تصمیم نادرست می‌تواند تجارت را به ورشکستگی و نابودی بکشاند. اگرچه مدیران دیگر به طور معمول تأثیر کم‌تری در پایداری و رشد سازمان دارند، ولی می‌توانند تأثیر بسزایی بر دپارتمان و کارکنان آن داشته‌باشند؛ به عنوان مثال، ناظری را در نظر بگیرید که مسئولیت تعیین شیفت کارگران و سفارش مواد اولیه برای بخش خود را به عهده دارد.
اگرچه شاید تصمیم‌گیری نادرست مدیران سطح پایین، حیات کلِ شرکت را به خطر نیندازد، اما می‌تواند به بروز نتایج نامطلوبی منجر شود، از جمله:
- کاهش بهره‌وری، در صورت کمبود کارگر یا نداشتن مواد اولیه کافی؛
- افزایش چشم‌گیر هزینه‌ها، در صورت داشتن کارگران زیاد یا مواد اولیه‌ی فراوان، به‌ویژه اگر عمر قفسه‌ی مواد اولیه محدود باشد یا هزینه‌ی نگه‌داری از آنها زیاد باشد؛
- ناامیدی کارکنان، کاهش روحیه‌ی افراد و افزایش گردش مالی، در صورتی که تصمیمات مدیریت و آموزش کارکنان را نیز شامل شود.
جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
انتخاب زمان درست تصمیم‌گیری
تصمیم‌گیری در جایگاه مدیریت اغلب تصمیمات پیچیده‌ای را شامل می‌شود که طیف وسیعی از گزینه‌ها و نتایج نامشخص را در بر می‌گیرد. مدیران هنگام تصمیم‌گیری درباره‌ی گزینههای مختلف و نتایج نامشخص، باید اطلاعات لازم را جمع‌آوری کنند. این کار آنها را وادار می‌کند تا تصمیم دیگری نیز بگیرند.
تصمیم‌گیری درست به چه اطلاعاتی نیاز دارد؟ مدیران اغلب می‌توانند بدون داشتن اطلاعات کامل تصمیم‌گیری کنند. در واقع، یکی از ویژگی‌های برجسته رهبران مؤثر، توانایی تعیین زمان مناسب برای توقف روند تصمیم‌گیری، جمع‌آوری اطلاعات بیش‌تر و تصمیم‌گیری بر اساس اطلاعات موجود است.
سپری کردن زمان زیادی برای تصمیم‌گیری می‌تواند برای سازمانتان مضر باشد، اگرچه تصمیم‌گیری سریع نیز به نفع سازمان نیست. اگر نتوانید به‌سرعت واکنش نشان دهید و اقدام کنید، فرصت‌ها را از دست خواهید داد؛ البته باید بدانید که اقدام سریع می‌تواند به کاهش عملکرد منابع سازمانی در تخصیص نیرو برای پروژه منجر شود و شانس موفق شدن شما را از بین ببرد. مدیر باید تصمیم بگیرد که آیا اطلاعات كافی را جمع‌آوری کرده‌اند یا خیر؛ هم‌چنین، باید آمادگی لازم را برای تغییر مسیر داشته‌باشد تا در صورتی که اطلاعات جدیدی به دست آمد و نشان داد تصمیم درست چیز دیگری است، بتواند تصمیم جدیدی بگیرد.
افرادی که عزت نفس و اعتماد به نفس پایینی دارند، نمی‌توانند به‌آسانی تغییر مسیر بدهند، زیرا پذیرش اشتباه سخت‌تر از پیش بردن یک برنامه‌ی بد و نادرست است. مدیران کارآمد به‌خوبی می‌دانند که با توجه به پیچیدگی بسیاری از امور، شکست امری اجتناب‌ناپذیر است. آنها می‌دانند که باید با تشخیص سریع و اصلاح اقدامات خود، تأثیر تصمیم نادرست بر سازمان و سهام‌داران آن را به حداقل برسانند.
پاسخ درست و صحیح چیست؟
هم‌چنین، لازم است یادآوری کنیم که تصمیم‌گیری در جایگاه مدیریت به‌هیچ‌وجه مانند شرکت در یک آزمون چند‌گزینه‌ای نیست. در آزمون‌های چند‌گزینه‌ای فقط یک پاسخ درست وجود دارد. در تصمیم‌گیری در جایگاه مدیریت، این امر به‌ندرت اتفاق می‌افتد. برخی اوقات، مدیر چندین گزینه را انتخاب می‌کند و مشخص نیست که بهترین گزینه کدام‌یک خواهد بود. در مواقع دیگر گزینههای نامناسبی وجود دارند و هدف این است که آسیب و ضرر را به حداقل برسانید.
به طور معمول، در سازمان‌ها افراد مختلفی وجود دارند که با یکدیگر رقابت می‌کنند و هریک به دنبال منفعت خود هستند. مدير بايد بداند که هر تصميمی بگيرد، شخصی ناراحت خواهد شد؛ بنابراین، نباید به خود اجازه دهد که بر این اساس تصمیم بگیرد.
پاسخ درست و اخلاقی چیست؟
بعضی اوقات، از مدیران خواسته می‌شود که تصمیماتی بگیرند که نه‌تنها ممکن است سبب ناراحتی افراد شود، بلکه شاید به دیگران آسیب بزند. این تصمیمات پیامدهای اخلاقی دارند. اخلاق به اعتقادات ما درباره‌ی درست و نادرست، خوب و بد، و نیکوکار و فاسد اشاره دارد. اخلاق به تعاملات ما با دیگران و تأثیرات آنها مربوط است. اگر هرگز مجبور نبودیم با دیگران تعامل برقرار کنیم، مجبور نبودیم درباره‌ی چگونگی تأثیر رفتارهایمان بر سایر افراد یا گروه‌های دیگر فکر کنیم.
مدیران اغلب تصمیماتی می‌گیرند که دیگران را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد؛ بنابراین، باید بدانند که تصمیماتشان چه تأثیری (مثبت یا منفی) خواهد داشت.
«به حداکثر رساندن ثروت سهام‌داران» باعث می‌شود که سود کوتاه‌مدت در اولویت قرار گیرد و نیازهای افرادی مانند کارکنان، مشتریان یا شهروندان محلی که تحت‌تأثیر این تصمیمات قرار می‌گیرند، نادیده گرفته شوند. به حداکثر رساندن ثروت سهام‌داران اغلب تصمیم کوته‌فکرانه‌ای است، زیرا می‌تواند به قدرت مالی آینده‌ی سازمان آسیب برساند.
بدنامی، تحریم شدن توسط مشتریان و جریمه‌های دولتی از تبعات اقداماتی است که برای به حداکثر رساندن ثروث سهام‌داران انجام می‌شود و مخرب است. از همه مهم‌تر این‌که افزایش ثروت سهام‌داران دلیل قابل‌قبولی برای آسیب رساندن به دیگران نیست. همان طور که می‌بینید، افراد ضعیف مناسب شغل مدیریت نیستند. فراموش نکنید که قرار گرفتن در موقعیت تصمیم‌گیری به صورتی که تأثیر مثبتی روی سازمان و سهام‌داران آن داشته‌باشد، می‌تواند بسیار سودآور باشد.
دستیابی به موفقیت پایدار
تمرکز اصلی مدیران و صاحبان مشاغل بر کسب سود است. برخی اوقات، رهبران تصمیم می‌گیرند که هم‌زمان ۲ هدف بزرگ را دنبال کنند: انجام مسئولیت‌های اجتماعی و زیست‌محیطی و کسب سود برای سازمان.
چرا؟ زیرا آنها فکر می‌کنند که انجام این کارها بسیار مهم است. بدین‌گونه فرصتی برای دستیابی به هدف دیگری فراهم می‌شود که بنیان‌گذاران، مالکان یا مدیران نیز به آن علاقه دارند. جف لبش (Jeff Lebesch) و کیم جوردن (Kim Jordan)، بنیان‌گذاران شرکت نیو‌بلژیک (New Belgium)، به ۲ چیز علاقه داشتند: ساخت نوشیدنی‌های عالی و نظارت بر محیط زیست.
بنابراین جای تعجب نیست که این کارخانه‌ی نیو‌بلژیک سرمایه و منابعی را به کاهش اثرات زیست‌محیطی خود اختصاص داده‌است. این کارخانه با استفاده از روش‌های مختلف، فرهنگی را ایجاد کرده‌است که سبب پایداری محیط‌زیست می‌شود، از جمله اهدای دوچرخه به کارکنان در سالگرد تأسیس شرکت و تشویق آنها به دوچرخه‌سواری. این سازمان هم‌چنین در کمپین‌های حمایتی، مانند «نجات رودخانه کلرادو»، نیز فعالیت دارد و برای ارتقای تصمیم‌گیری مسئولانه درمورد مسائل زیست‌محیطی سرسختانه تلاش می‌کند.
در سال ۱۹۹۹ و با نظرسنجی از کارکنان، طرح جدیدی را آغاز نمود تا برق موردنیاز خود را از طریق انرژی باد تأمین کند. البته هزینه‌ی احداث این پروژه از هزینه‌ی احداث نیروگاه‌های زغال‌سنگ نیز بیش‌تر بود و سبب کاهش سودآوری و پاداش کارکنان می‌شد.
اگرچه تأمین برق موردنیاز کارخانه به نیروی باد متکی است، بخشی از برق را نیز در محل کارخانه و با استفاده از پنل‌های خورشیدی و بیوگاز تولید می‌کنند. بیوگاز، گاز متان فرآوری‌شده است که توسط میکروب‌ها و در تصفیه‌خانه‌ی کارخانه تولید می‌شود. این شرکت فاضلاب تولید‌شده از تولید نوشیدنی را تصفیه می‌کند و بیوگاز تولید می‌کند که به عنوان انرژی لازم برای راه‌اندازی کارخانه استفاده می‌شود.
تولیدات کارخانه‌ی نیو‌بلژیک، به حجم زیادی آب نیاز دارد؛ بنابراین این شرکت تلاش می‌کند تا مصرف آب را کاهش دهد و آبی که استفاده می‌کند را تصفیه کند؛ هم‌چنین، با فروش دانه‌های رازک و مخمر به دام‌داران محلی به منظور خوراک دام و طیور، میزان زباله‌های دیگر را نیز کاهش می‌دهد. این شرکت که از سال ۲۰۱۳ فعالیت خود را آغاز کرده‌است، با استفاده از وسایل اندازه‌گیری هوش‌مند، به کاهش مصرف انرژی در زمانهای اوج مصرف کمک می‌کند.
همه‌ی این تلاش‌ها برای انجام مسئولیت‌های اجتماعی و زیست‌محیطی هزینه‌بَر است؛ درست است؟ در واقع، تحقیقات نشان می‌دهند که شرکت‌هایی که به پایداری اهمیت می‌دهند، نسبت به شرکت‌هایی که این‌گونه نیستند، عملکرد مالی بالاتری دارند.
با دستیابی به روش‌های خلاقانه برای کاهش استفاده از انرژی، استفاده‌ی مجدد از آن و بازیافت زباله‌ها، کارکنان راه‌هایی برای پس‌انداز پول نیز پیدا می‌کنند؛ علاوه بر این، سازمان‌هایی که تلاش می‌کنند خوب عمل کنند، اغلب مکان‌های جذاب و مطلوبی برای کار کردن محسوب می‌شوند و از سوی جامعه ارزش‌مند شمرده می‌شوند؛ در نتیجه، کارکنان این سازمان‌ها انگیزه و بهره‌وری بالایی دارند و به سازمان خود متعهد هستند.
واضح است که کارکنان کارخانه نیو‌بلژیک نیز نسبت به محل کار خود و کاری که انجام می‌دهند، علاقه و اشتیاق چشم‌گیری دارند. اشتیاق کارکنان به ارزش سازمان می‌افزاید و ثابت می‌کند که انجام چنین مسئولیت‌‌هایی امکان‌پذیر است. در کارخانه نیو‌بلژیک، این به معنای تلاش برای محافظت از محیط‌زیست و در عین حال تهیه‌ی نوشیدنی‌ای خوش‌مزه است.
مدیران باید عواقب احتمالی هر تصمیم را پیش‌بینی کنند و بدانند که سهام‌داران نیازها و ترجیحات متناقضی دارند و جلب رضایت همه‌ی آنها تقریبا غیرممکن است. سرانجام، باید به یاد داشته‌باشید که برخی اوقات تصمیم‌گیری در جایگاه مدیریت می‌تواند پیامدهای اخلاقی نیز داشته‌باشد و باید پیش از تصمیم‌گیری نهایی به آنها فکر کنید.
جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
منبع: opentextbc.ca
شما این جلسه از تصمیم‌گیری را مطالعه کرده‌اید.
برای ثبت این جلسه و مطالعه کامل دوره، وارد شوید.
دیدگاه