۱۰ نمونه از شرکتهایی که فرهنگ سازمانی فوقالعادهای دارند
داشتن فرهنگ سامانی عالی برای کارکنان امروزی دیگر فقط یک گزینه نیست، بلکه به اندازهی حقوق و مزایا برایشان اهمیت دارد. در واقع، فرهنگ سازمانی عالی تقریبا مثل مزایای سنتی در زمرهی انتظارات کارکنان قرار میگیرد. اگرچه ممکن است فرهنگی که برای یک سازمان مؤثر است، برای دیگری مناسب مؤثر نباشد، میتوانید از شرکتهایی که در این زمینه موفق هستند یاد بگیرید، فرهنگ سازمانی موفق آنها را بررسی کرده و سپس فرهنگ سازمانی مناسب خود را بنا کنید. در این مطلب، نمونه هایی از فرهنگ سازمانی شرکتهای موفق را بررسی میکنیم.
۱. زاپوس (Zappos)
به عنوان اولین نمونه از فرهنگ سازمانی موفق، فرهنگ زاپوس را بررسی میکنیم؛ فرهنگ زاپوس به اندازهی کفشهایی که به صورت آنلاین میفروشد، معروف است. فرهنگ آنها چگونه است؟
در زاپوس فرایند استخدام با مصاحبهای برای تشخیص تناسب فرهنگی شروع میشود که تقریبا نصف وزن تصمیم گیری نهایی را برای استخدام متقاضی بر عهده دارد.
اگر کارکنان جدید در هفتهی اول آموزشی به این نتیجه برسند که این شغل برای آنها مناسب نیست و این حقیقت را اعلام کنند، زاپوس به آنها ۲۰۰۰ دلار میدهد. ۱۰ ارزش کلیدی به هر عضو تیم آموزش داده میشود.
افزایش حقوق به کارکنانی داده میشود که آزمونهای مهارتی را با موفقیت گذراندهباشند و توانایی فزایندهای از خود نشان دهند؛ سیاستهای سازمانی نقشی در آن ندارد. بخشهایی از بودجه به تیمسازی یا ایجاد روحیهی تیمی (Team Building) و فعالیتهای ترویج فرهنگ (Culture Promotion) اختصاص دارد.
مزایای عالی و محیط کاری خوشایندی که به خوشحال کردن مشتریان متعهد است، کاملا با رویکرد زاپوس نسبت به فرهنگ سازمانی تناسب دارد. وقتی فرهنگ سازمانی مناسبی داشتهباشید، خدمات مشتریان خوب و برند عالی به خودی خود حاصل میشوند.
نکته: زاپوس برای استخدام، بیشتر از هرچیزی به تناسب با فرهنگ سازمانی اهمیت میدهد. فرهنگ سازمانی این شرکت مشخص است و متناسب با آن بودن مهمترین چیزی است که مدیران هنگام استخدام به آن توجه میکنند. این کار باعث میشود که فرهنگ موردنظر آنها در سازمان بیشتر رواج پیدا کند و کارکنان خوشحالتری داشتهباشند، که در نهایت به داشتن مشتریان خوشحال منجر میشود.
۲. واربی پارکر (Warby Parker)
واربی پارکر، تولیدکننده و فروشندهی عینکهای طبی، کار خود را از سال ۲۰۱۰ شروع کردهاست. این شرکت عینکهایش را خود طراحی میکند و مستقیما به مشتریان میفروشد تا واسطهها را حذف کند و قیمتها را پایین نگه دارد.
فرهنگ سازمانی در واربی پارکر محبوب بیشتر افراد است و این سطح از موفقیت مدیون داشتن تیمی مستقل برای فرهنگ است. وجود این تیم نشان میدهد که فرهنگ مثبت در این شرکت پیشتاز است. این وضعیت به دنبال برگزاری رویدادها، برنامهها و صرف ناهارهای جذاب شکل گرفتهاست.
در این شرکت، همیشه رویدادی در پیش روست تا اعضای تیم چیزی داشتهباشند که مشتاقانه منتظرش باشند؛ همچنین، این شرکت برای اینکه مطمئن شود اعضای تیم میتوانند بهخوبی با هم کار کنند، از روشهای خاصی استفاده میکند؛ برای مثال، با پافشاری بر اینکه همهی اعضای تیم با هم محل استراحت را تمیز کنند، یا به صورت تصادفی اعضای تیم را برای صرف ناهار به بیرون از محیط کار دعوت کنند.
نکته: واربی پارکر فرهنگ سازمان خود را آگاهانه و حسابشده با تشکیل تیمی اختصاصی برای برنامه ریزی رویدادها و برنامههایی ساخت که ترغیبکنندهی کار گروهی و وحدت است. فرهنگ سازمانی عالی هیچگاه به خودی خود ایجاد نمیشود.
۳. هواپیمایی ساوثوست (Southwest Airlines)
سومین نمونه از فرهنگ سازمانی موفق، فرهنگ سازمانی هواپیمایی ساوثوست است. صنعت هواپیمایی اغلب به دلیل داشتن کارکنان عبوس و خدمات مشتریان ضعیف مورد تمسخر قرار میگیرد، اما هواپیمایی ساوثوست همهی این پیشفرضها را نقض کردهاست. مشتریان وفادار ساوثوست این شرکت را به داشتن کارکنان خوشاخلاق و مهربانی میشناسند که از هیچ تلاشی برای کمک به آنها دریغ نمیکنند.
ساوثوست شرکت تازهواردی نیست و تقریبا ۴۳ سال است که در حال فعالیت است؛ با وجود این، توانستهاست در تمام مدت فعالیت خود اهداف و چشم انداز خود را طوری به کارکنان انتقال دهد که به عنوان بخشی از یک تیمِ واحد کار کنند.
ساوثوست همچنین به کارکنان خود «اجازه» میدهد که برای خوشحال کردن مشتری، هر کاری را که لازم است انجام دهند؛ با این کار، به آنها اختیار میدهد تا هرآنچه را که فکر میکنند برای رسیدن به چشمانداز لازم است، انجام دهند.
نکته: کارکنانی که به هدف مشترک بزرگتر اعتقاد داشتهباشند، کسانی هستند که از مشارکت در رسیدن به هدف بزرگتر خوشحال و هیجانزده میشوند.
۴. توییتر (Twitter)
کارکنان توییتر همیشه از فرهنگ سازمانی خوبشان تعریف میکنند. جلسات روی پشتبامها، همکاران مهربان و محیط تیممحوری که در آن هر فردی که از اهداف شرکت انگیزه میگیرد، در موفقیت فرهنگ آن نقش دارد.
کارکنان توییتر همچنین میتوانند از وعدههای غذایی رایگان، کلاسهای یوگا و تعطیلات نامحدود در شعب مرکزی سن فرانسیسکو (San Francisco) لذت ببرند. این امکانات و مزایای شغلی چیزی نیست که در دنیای استارتآپها کمیاب باشد، پس چه چیزی توییتر را از دیگران متمایز میکند؟
کارکنان توییتر همیشه از این تعریف میکنند که چقدر از کار کردن با افراد باهوش لذت میبرند. آنها همیشه در این باره صحبت میکنند که بخشی از شرکتی هستند که در واقع کاری را انجام میدهد که برای تمام دنیا مهم است و ارزش دارد. آنها همچنین عادت دارند که تا وقتی کاری را تکمیل نکردهاند، محل کار را ترک نکنند.
نکته: هیچ محیط کاری نمیتواند با اعضای تیمی رقابت کند که نهتنها دوستداشتنی و مهربان، بلکه در شغلشان عالی هستند و کارشان را نیز دوست دارند. هیچ برنامه، فعالیت یا مجموعهقوانینی نمیتواند از داشتن کارکنان راضی و خوشحالی که حس میکنند کاری که انجام میدهند مهم است، بهتر عمل کند.
۵. چوران (Chevron)
در حالی که شرکتهای نفتی و گازی هدف اصلی بسیاری از نقدها و دیدگاههای منفی عموم هستند، کارکنان چوران نظر مثبتی نسبت به فرهنگ آن دارند. کارکنان چوران آن را با شرکتهای مشابه مقایسه میکنند و میگویند که روش چوران تعهد به امنیت، حمایت از کارکنان، و داشتن اعضای تیمی است که هوای هم را دارند.
چوران با فراهم کردن مراکز ورزشی و سلامتی در محل کار یا حق عضویت کلوبهای سلامتی نشان میدهد که به کارکنانش اهمیت میدهد؛ همچنین، برنامههای سلامتمحورِ دیگری (ماساژها و آموزشهای شخصی) را ارائه میدهد. چوران تأکید دارد که کارکنانش مرخصیهای منظم داشتهباشند. به عبارت دیگر، این شرکت نشان میدهد که برای بهزیستی و رفاه کارکنانش ارزش قائل است و کارکنان از آن آگاهاند.
نکته: فرهنگ سازمان شما لزوما نباید داشتن میز پینگ-پونگ یا نوشیدنیهای رایگان باشد. فراهم کردن احساس امنیت، رفاه و ایجاد فرهنگی که در آن همه هوای هم را دارند، کافی است.
۶. اسکوئر اسپیس (SquareSpace)
ششمین نمونه از فرهنگ سازمانی موفق در لیست ما، اسکوئر اسپیس است. این استارتآپ موفق اغلب به عنوان یکی از بهترین مکانها برای کار در شهر نیویورک (New York) رأی میآورد. فرهنگ سازمانی آن مسطح (Flat)، باز و خلاقانه است.
سازمان مسطح سازمانی است که در آن هیچ سطح مدیریتی یا سطوح کمّیای بین کارکنان و مدیران وجود ندارد.
این رویکرد در استارتآپها رایجتر است و زمانی که شرکت بزرگتر میشود، حفظ آن سختتر میشود؛ در نتیجه، نیازمند شکلگیری گروههای متعدد است تا اجرایی شود.
اسکوئر اسپیس نیز مزایای شغلی بسیاری (۱۰۰٪ پوشش بیمه سلامت، تعطیلات منعطف، فضای کاری جذاب، وعدههای غذایی، آشپزخانههای مجهز، جشنهای ماهانه، فضاهای استراحت و سخنرانان مهمان دورهای) را ارائه میدهد. مزایای کامل اینچنینی به فرهنگ کمک میکنند، اما تنها عامل ایجاد فرهنگ موفق نیستند. رهبران فروتن و خاکی و دسترسی مستقیم به مدیریت نیز تأثیر بسزایی دارند.
نکته: وقتی کارکنان با لایههای متعدد مدیریتی محدود نمیشوند، احساس میکنند که صدایشان شنیده میشود. این سطح از آزادی و اختیار به کارکنان اعتماد به نفس میدهد و روحیهی آنها را بالا میبرد.
۷. گوگل (Google)
نمیتوان از گوگل در لیست شرکتهایی نام برد که فرهنگی عالی دارند. نام گوگل سالهاست که با فرهنگ یکی شده و پایهی بسیاری از مزایای شغلی شناختهشدهی استارتآپهاست.
وعدههای غذایی رایگان، سفرها و مهمانیهای ویژهی کارکنان، تشویقیهای مالی، ارائههای باز توسط مدیران اجرایی سطح بالا، باشگاههای ورزشی، محیط متناسب برای نگه داشتن حیوانات خانگی و مزایای بسیار دیگر توسط گوگل فراهم میشود. کارکنان گوگل به باانگیزه، بااستعداد و باهوشترین افراد بودن، معروف هستند.
از آنجا که گوگل شرکت در حال رشد و توسعهای است، حفظ فرهنگ یکسان بین ادارات و شعب مختلف آن و همچنین بین واحدهای مختلف شرکت دشوار بودهاست. هرچقدر ابعاد سازمان بزرگتر باشد، نیاز است که در فرهنگ آن بیشتر تجدیدنظر شود تا با کارکنان و نیازهای مدیریتی بیشتری تطبیق پیدا کند.
اگرچه گوگل هنوز نظرات بسیار مثبتی دربارهی حقوق پرداختی، مزایا و پیشرفتهایش دریافت میکند، برخی از کارکنان از رنج فزایندهای که از کار کردن در چنین شرکتهای بزرگی انتظار دارند، صحبت میکنند؛ یعنی استرسی که مرتبط با فضای رقابتی چنین شرکتهایی است.
اگر فرهنگ سازمانتان اجازه نمیدهد که بین زندگی و کارتان تعادل برقرار کنید، استخدام در آنجا و انتظار بهترین بودن از شما میتواند بهراحتی به عاملی استرسزا تبدیل شود.
نکته: حتی بهترین نمونههای فرهنگ سازمانی نیز به بازبینی نیاز دارند تا بتوانند نیازهای تیمِ درحالرشد را برآورده کنند. موفقترین فرهنگ سازمانی به کسبوکار موفق میانجامد؛ کسبوکاری که نیازمند فرهنگی است که بتواند پابهپای آن رشد کند.
۸. آر.ای.آی (REI)
مدتهاست که علاقهمندان به فضای باز برای خرید یک محصول خوب به آرایآی مراجعه میکنند. کارکنان آرایآی، شرکت تعاونی که در آن صاحبان و اعضا از سودها بهره میبرند و معتقدند که این شرکت جایی است که در آن اتفاقات بزرگ، حتی فراتر از محصولات جذاب کمپینگ و فضای باز، رخ میدهند.
مأموریت آرایآی این است که نهفقط به منظور سرگرمی، بلکه در راستای ترویج همراهی با محیطزیست نیز مشتریان و کارکنان را برای حضور در فضای باز مجهز کند.
آرایآی میگوید که کارکنانش «برای هدف آنها جان میدهند» و موفقیت شرکت را به کارکنان نسبت میدهند. مدیر اجرایی آرایآی اذعان میکند که کارکنان میتوانند از هر نوع مزایایی استفاده کنند، اما آرایآی به کارکنان طبیعتگرا اجازه میدهد که در فرهنگ آرایآی بهخوبی جا بگیرند و این چیزی است که این شرکت را بینظیر و منحصربهفرد میکند.
کارکنان میتوانند از طریق کمکهای مالی رقابتی، تجهیزات را برنده شوند. در واقع، آنها میتوانند پروپوزالی را برای ماجراجویی چالشبرانگیز در طبیعت ارائه دهند. جلسات رسمی منظم نیز طوری برگزار میشوند که کارکنان بتوانند سؤالات خود را، به صورت ناشناس، مطرح کنند. این کار مدیران را از آنچه در شرکت میگذرد، آگاه میکند.
نکته: وقتی علایق کارکنان و شرکت کاملا یکسان باشند، فرهنگ تقریبا به خودی خود پیشرفت میکند؛ فرهنگی که توسط همان افرادی که صدای ارزشهای شرکت هستند، اداره میشود و رشد پیدا میکند.
۹. فیسبوک (Facebook)
فیسبوک نیز، مشابه گوگل، شرکتی است که رشد چشمگیری را تجربه کردهاست و نام آن نمایندهی فرهنگ سازمانی خاصی است.
فیسبوک، مثل خیلی از شرکتهای دیگر، وعدههای غذایی متنوع، گزینههای سهام، فضای اداری باز، خشکشویی در محل کار، تمرکز بر کار گروهی، تعاملات باز، فضای رقابتی که به رشد شخصی و یادگیری کمک میکند و مزایایی عالی را در اختیار کارکنان قرار میدهد.
با وجود این، فیسبوک با مشکلات شرکتهای مشابه دستوپنجه نرم میکند؛ برخی اوقات، صنعت بسیار رقابتی به محیط کاری استرسزا و رقابتی منتج میشود؛ بهعلاوه، ساختار سازمانی آزاد و ارگانیک، که برای سازمانهای کوچکتر جواب میدهد، برای شرکتهای بزرگتر کمتر مؤثر واقع میشود.
فیسبوک برای مقابله با این چالشها اتاقهای کنفرانس، ساختمانهای مجزا و فضاهای استراحت در محیط باز را فراهم کردهاست؛ همچنین، مدیران (حتی مدیرعامل که مارک زاکربرگ 'Mark Zuckerberg' باشد) نیز باید در فضای کاری باز در کنار سایر کارکنان کار کنند. استفاده از ساختمانها و فضاها در ساختار سازمانی مسطح، تلاشی برای ترویج حس برابری در میان رقابتهاست.
نکته: وقتی سازمان شما به استخدامیهای جدیدی وابستهاست که در حوزهی رقابتی باید از یکدیگر پیشی بگیرند، فرهنگ سازمانی شما و هرگونه مزایای شغلی مرتبط برای متقاضیان کار مهم و سرنوشتساز میشود. شما باید از شرکتهای دیگر، که برای جلبتوجه با شما رقابت میکنند، متمایز شوید.
۱۰. ادوبی (Adobe)
آخرین مورد از لیست نمونه فرهنگ سازمانی ما، شرکت ادوبی است. ادوبی شرکتی است که تلاش بسیاری میکند تا به کارکنانش پروژههای چالشی بدهد و در عین حال اعتماد و حمایت لازم را برای آنها فراهم کند تا بتوانند آن چالشها را با موفقیت پشت سر بگذارند.
اگرچه ادوبی، مثل هر شرکت خلاق امروزی، مزایای شغلی مختلفی را ارائه میدهد، فرهنگی است که از مدیریت خُرد (Micromanaging) اجتناب میکند و در عوض، به کارکنانش اعتماد میکند تا بهترین خود را به نمایش بگذارند.
محصولات ادوبی خود خلاقیت هستند و فقط با اجتناب از مدیریت خُرد است که سازندگان این محصولات میتوانند آزادانه به خَلق آنها بپردازند؛ برای مثال، ادوبی از سیستمهای امتیازدهی (Ratings) برای پی بردن به تواناییهای کارکنان استفاده نمیکند، زیرا فکر میکند که این کار جلوی خلاقیت را میگیرد و به کار تیمی صدمه میزند.
مدیران نقش مربی (Coach) را ایفا میکنند و بیشتر از همه، به کارکنان اجازه میدهند تا هدفها و نحوهی ارزیابی رسیدن به آنها را تعیین کنند.
در این شرکت، به کارکنان گزینههای سهام نیز پیشنهاد میشود تا بدانند که آنها نیز از موفقیت شرکت سود میبرند و در آن شریک هستند. آموزش پیوسته و فرهنگی که ریسکپذیری بدون ترس از تنبیه را ترویج میدهد، بخشی از فرهنگ سازمانی باز ادوبی است.
نکته: اعتماد به کارکنان به فرهنگ سازمانی مثبتی میانجامد، زیرا کارکنان مستقلی را پرورش میدهد که به رشد شرکت کمک میکنند.
نتیجهگیری
بیشتر این شرکتها مزایای شغلی و امکانات مشابهی را ارائه میدهند، اما این موارد بهتنهایی فرهنگ شرکت را تعیین نمیکنند. رویکردی که در زمینهی رفتار با کارکنان اتخاذ میشود و سطح اعتماد و مالکیتی که به آنها داده میشود نیز نقش کلیدی در فرهنگ سازمان دارند.
باید توجه داشتهباشید که تمرکز بیشازحد روی فرهنگ سازمانی تا جایی که از دیگر ملاحظات نیروی کار (امنیت، قوانین، مقررات) غفلت شود، میتواند به سوءاستفاده یا شرایطی منتهی شود که کارکنان در آن احساس راحتی نکنند؛ حتی بهترین نمونههای فرهنگ سازمانی در این لیست، منتقدانی دارند.
به یاد داشتهباشید که بهترین نمونه فرهنگ سازمانی فرهنگی است که به تمام کارکنان احساس امنیت و پذیرفته شدن بدهد؛ به گونهای که هیچگاه احساس طرد شدن یا ناراحتی نکنند.
تمرکز مطلق بر «تناسب فرهنگی» میتواند کار استخدام و پذیرفتن کارکنانی را که با فرهنگ حاکم متفاوتاند دشوار کند؛ حتی اگر این کارکنان سرمایهی ارزشمند و متعادلکنندهی خوبی برای شرکت شما باشند. اگر تیمی داشتهباشید که همهی اعضای آن به صورت یکسان فکر و عمل کنند، فرهنگ سازمانی شما به اصلاح نیاز دارد.
منبع: entrepreneur.com
دیدگاه