تعهد سازمانی چیست؟ آشنایی با انواع تعهد سازمانی و بهبود آن
- تعهد سازمانی چیست؟
- انواع تعهد سازمانی چیست؟
- اهمیت تعهد سازمانی چیست؟
- چگونه تعهد سازمانی را بهبود بخشیم؟
اگر افراد یک سازمان به سازمان تعهد داشتهباشند، به پیشبینی رضایت کارکنان، همکاری آنها، رهبری، عملکرد شغلی، امنیت شغلی و ویژگیهای مشابه کمک خواهند کرد. میزان تعهد کارکنان نسبت به کار و وظایف بسیار مهم است. به عنوان یک مدیر باید بدانید که آیا به انجام وظایفی که به آنها محول شدهاست، تعهد دارند یا خیر. در این مطلب بررسی میکنیم که اهمیت تعهد سازمانی چیست و ابعاد آن را بیان میکنیم و راهکارهایی برای بهبود انواع تعهد سازمانی ارائه میدهیم.
تعهد سازمانی چیست؟
تعهد سازمانی میزان وابستگی افراد سازمان به سازمانی که در آن کار میکنند را نشان میدهد. تعهد کاری نقشی اساسی در تعیین این موضوع دارد که یک کارمند برای مدت طولانیتری در سازمان باقی بماند و با اشتیاق برای رسیدن به هدف سازمان کار کند.
انواع تعهد سازمانی چیست؟
یک نظریهی مهم در زمینهی تعهد کاری TCM به معنای مدل سهبخشی (Three-Component Model) است. طبق این نظریه تعهد سازمانی ۳ مؤلفه دارد:
- تعهد عاطفی: میزان دلبستگی عاطفیای است که هر کارمندی نسبت به سازمان خود دارد. این بخش از این نظریه میگوید که اگر کارمندی تعهد فعال بالایی دارد، پس به احتمال زیاد برای مدتی طولانی در سازمان باقی خواهد ماند. تعهد فعال به این معنی است که کارمند نهتنها خوشحال است، بلکه در فعالیتهای گوناگون سازمانی مانند شرکت در بحثها و جلسات، ارائهی ورودیها یا پیشنهادهای ارزشمندی که به سازمان کمک میکنند، اخلاق کاری فعال و غیره نیز حضور پیدا میکند؛
- تعهد مستمر: در این بخش از نظریه، کارمند به اندازهای تعهد سازمانی دارد که فکر میکند ترک سازمان برای او هزینهبر خواهد بود. اکر کارمندی در میزان تعهد خود استمرار داشتهباشد، میخواهد برای مدت طولانیتری در سازمان بماند، زیرا از انرژی خود برای آن سازمان سرمایهگذاری کرده و به آن وابستهاست؛ یعنی دلبستگی روحی و روانی دارد؛ به عنوان مثال، هر شخصی پس از گذراندن یک دورهی زمانی، به محل کار خود وابستگی پیدا میکند و این یکی از دلایلی است که کارمند استعفا نمیدهد؛ آنها از لحاظ عاطفی به سازمان وابستگی دارند درواقع دارای تعهد کاری نسبت به سازمان هستند؛
- تعهد هنجاری: در این مورد از تعهد سازمانی کارمند احساس میکند که موظف است در سازمان بماند، یعنی احساس میکند که ماندن در آن جا کار صحیحی است. چه عواملی به این نوع تعهد منجر میشوند؟ آیا ماندن در جایی به این علت که دیگران به شما اعتقاد و باور دارند، یک تعهد اخلاقی محسوب میشود؟ یا آنها احساس میکنند که در این سازمان با آنها عادلانه رفتار شدهاست و نمیخواهند ریسک خروج از سازمان را به جان بخرند؟ آنها معتقدند که این موقعیتی است که باید در آن بمانند و ترکش نکنند.
درک این نکته که میزان تعهد سازمانی به عوامل مختلفی بستگی دارد و میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، بسیار مهم است؛ به عنوان مثال، فرض کنید که فردی در یک شرکت تحقیقاتی سودآور مشغول به کار است و درآمد بسیاری دریافت میکند. در این شرایط، فرد که از ماندن در شرکت خوشحال است، تعهد عاطفی دارد؛ همچنین، شاید تعهد مستمر نیز داشتهباشد، زیرا او نمیخواهد دستمزد و راحتی شغلی خود را از دست بدهد. سرانجام، با توجه به ماهیت شغل، فرد احساس میکند که باید در سازمان خود بماند. این امر به تعهد هنجاری منجر میشود.
اهمیت تعهد سازمانی چیست؟
از آنجا که تعهد کاری تعیین میکند که کارکنان چه مدت در سازمان شما باقی بمانند، کارکنان متعهد داراییهای هر سازمانی محسوب میشوند.
برخی از بارزترین مزایای تعهد سازمانی به شرح زیر است:
- افزایش بهرهوری کارکنان: کارکنان دارای تعهد سازمانی بهره وری بالاتری دارند. آنها به سازمان، اهداف، چشم انداز، مأموریت و تیم رهبری اعتقاد دارند. این کارکنان نهتنها بهرهوری بیشتری دارند، بلکه مطمئن میشوند از اینکه همکاران و اعضای تیمشان نیز عملکرد و بهرهوری بالایی داشتهباشند؛
- کاهش غیبت کارکنان: کارمندانی که تعهد کاری دارند و با انگیزه هستند بسیار کمتر از دیگران غیبت میکند و از مرخصیهای خود بهرهمند میشود. کارکنان متعهد مشتاقانه منتظر رفتن به محل کار، تکمیل کارها، کمک به پروژهها و یاری برای رسیدن به هدف های سازمانی هستند؛
- همکاری عالی و فعال افراد تیم: کارکنان فداکار سرمایهی هر سازمانی هستند و سبب موفقیت آن میشوند. آنها بهخوبی با دیگران همکاری میکنند و در فعالیتهای گروهی بسیار موفق عمل میکنند. آنها با داشتن تعهد سازمانی به طور چشمگیری به افزایش بهرهوری افراد تیم و سازمان کمک میکنند؛
- داشتن حامیان قوی: کارکنان متعهد به سازمان خود اعتقاد دارند؛ از این رو، حامیانی مؤثر و مثبت برای کارفرمایان خود هستند. آنها حامی و طرفدار قوی محصولات، خدمات و سیاستهای کارفرمای خود هستند.
چگونه تعهد سازمانی را بهبود بخشیم؟
هرچه تعهد سازمانی بیشتر باشند، به عملکرد بهتر کسبوکار، افزایش سودآوری، بهبود بهرهوری، ماندگاری کارکنان، معیارهای رضایت مشتری، افزایش اشتیاق مشتری و مهمتر از همه، بهبود فرهنگ محل کار منجر میشوند. این میزان تعهدی است که سازمان از کارکنان خود انتظار دارد.
اما چگونه میتوانیم به تعهد کاری دست پیدا کنیم؟
در اینجا برای بهبود تعهد سازمانی نکاتی را ارائه میکنیم:
۱. ایجاد فرهنگ کار گروهی قوی
ایجاد فرهنگ کار گروهی قوی داشتن محیط کاری سالم را آسانتر میکند. هیچ دو کارمندی یکسان نیستند. هنگامی که افراد با دانش و زمینههای مختلف گرد هم میآیند، تفاوتهایی در نحوهی مشاهده و درک مسائل وجود خواهد داشت و همین امر درمورد افراد یک تیم نیز صادق است؛ با وجود این، اگر فرهنگ کار گروهی را ترویج دهید، کارکنان انگیزه بیشتری برای همکاری و دستیابی به اهداف سازمان خواهند داشت. این امر به ارتقا و افزایش سطح تعهد سازمانی افراد و ایجاد فرهنگ سازمانی بلندمدت کمک میکند.
۲. در میان گذاشتن اهداف و انتظارات خود با کارمندان
بیشتر کارکنان برای داشتن تعهد سازمانی نیاز دارند بخشی از آیندهی روشن سازمان باشند، آنها میخواهند بدانند که مهمترین چیز دربارهی شغلشان چیست و چگونه میتوانند در آن به برتری برسند. برای اینکه اهداف معنادار و مثمرثمر باشند، کارکنان باید در جریان اهداف و انتظارات مدیریت قرار بگیرند. هنگامی که کارکنان نسبت به سازمان حس مالکیت داشتهباشند، تمایل خواهند داشت که مدت طولانیتری در سازمان بمانند و در این موقع است که کارمندان دارای تعهد کاری هستند.
۳. شفاف بودن و تشویق به ارتباطات باز
شفافیت سازمانی به کارکنان اجازه میدهد تا در آنچه در درون سازمان اتفاق میافتد مشارکت کنند و بدانند که چگونه میتوانند سهم بیشتری در توسعهی سازمان داشتهباشند. اگر سازمانی با کارکنان خود شفاف باشد و اعداد و ارقام را با آنها به اشتراک بگذارد، کارکنان احساس ارزشمند بودن خواهند داشت و تعهد سازمانی آنها افزایش خواهد یافت؛ بنابراین، عملکرد کارکنان با شفافیت کارفرما بهبود مییابد.
۴. حفظ اخلاق کاری
کارکنان ترجیح میدهند که نسبت به سازمانی که با آن کار میکنند، احساس خوبی داشتهباشند. داشتن استانداردهای بالا و حفظ وجدان کاری باعث میشود تا کارکنان انگیزهی بیشتر و تعهد سازمانی داشتهباشند و حس کنند که محترم هستند. اگر کارکنان بدانند که سازمان برای حفظ اخلاق کاری تلاش میکند و استانداردهای بالایی دارد، بهخوبی با آن ارتباط برقرار میکنند. داشتن اخلاق کاری خوب، به کارکنان این اطمینان را میدهد که تمامی آنها دارای امکانات و فضایی یکسان برای رشد و پیشرفت هستند که در نهایت همه این ها تاثیر مستقیمی بر تعهد کاری کارکنان دارد.
۵. پرورش فرهنگ کاری مثبت
فرهنگ کاری مثبت جایی است که کارکنان از عضویت در سازمان احساس خوشحالی میکنند، انگیزه پیدا میکنند و تشویق میشوند تا ایدههای جدیدی را به اشتراک بگذارند و بدون ترس از ایجاد هرگونه سوءتفاهم، با مدیر خود ارتباط برقرار میکنند. کارکنان خود را تشویق کنید از فرهنگ سازمانی پیروی کنند تا به تعهد سازمانی دست پیدا کنند.
۶. اعتمادسازی
اعتماد سازی در بین کارکنان و مدیریت، نشانهی توسعهی سازمان است. کارکنان همواره به رهبران سازمان نگاه میکنند تا از آنها انگیزه بگیرند و آنها را الگو قرار دهند؛ بدین وسیله، مهارتهای تصمیم گیری را میآموزند و یاد میگیرند که چگونه به تغییرات استراتژیک سازمان کمک میکند. فراموش نکنید که باید همان گونه که سخن میگویید، رفتار کنید تا بتوانید تعهد سازمانی را در کارکنان ایجاد کنید.
۷. تشویق هرگونه نوآوری
نوآوری یکی از بهترین روشها برای تشویق کارکنان و افزایش تعهد سازمانی است. اگر کارمندی معتقد است که میتواند کارهای مختلف را به روشی بهتر و متفاوتتر انجام دهد، او را ناامید نکنید. باید به او انگیزه بدهید تا ایدههای بیشتری را مطرح کند و آن را به سمت تعهد کاری هدایت کنید.
۸. ارائهی بازخورد سازنده و عدم انتقاد
برای داشتن تعهد سازمانی هر زمان که لازم باشد، باید به کارکنان خود بازخوردهای سازندهای را ارائه دهید. باید از آنها برای آنچه انجام میدهند قدردانی کنید تا روحیه و انگیزهشان افزایش یابد. اگر کارمندی مرتکب اشتباهی شد، به او بگویید که اشتباه کردهاست، اما فراموش نکنید که از او بپرسید که چرا این کار اشتباه است و چگونه میتواند بهتر عمل کند. تفاوت زیادی میان انتقاد و بازخورد سازنده وجود دارد. انتقاد کردن به معنی گفتن اشتباهات است، اما بازخورد سازنده شامل گفتن موارد اشتباه، علت اشتباه بودن آن و چگونگی انجام صحیح آن کار است.
۹. تخصیص مؤثر وظایف
سازمانی که به طور کارآمد فعالیت میکند، هنر چگونگی تفویض اختیار را میداند. باید درک کنید که همهی کارها را یک نفر انجام نمیدهد. منابع خاصی برای انجام وظایف خاص وجود دارند. اگر وظایف به طور کارآمد تفویض شدهباشند، هیچکس تحتفشار قرار نخواهد گرفت و در نهایت این کار منجر به تعهد سازمانی میشود.
۱۰. ارائهی پاداش
هنگامی که کارمندی عملکرد فوقالعاده خوبی دارد، سازمان باید برای او ارزش قائل شود. ایدهی خوبی است که به کارمند پاداش دهید تا کار خود را بهخوبی انجام دهد و فداکاری کند. اگر سازمان میخواهد که کارکنان به اندازهی کافی تعهد داشتهباشند، باید به آنها پاداش مناسبی ارائه دهد. به یاد داشتهباشید که افراد مختلف از موارد یکسانی انگیره نمیگیرند.
کارکنان راضی و دارای تعهد کاری سرمایه هر سازمانی هستند. باید برای افرادی که از خودگذشتگی و تعهد سازمانی نشان میدهند، ارزش قائل شوید. سازمانها باید تحقیق کنند و علت اصلی مسائلی را که کارکنان با آن مواجه هستند، پیدا کنند و اقدامات لازم را انجام دهند.
در این مطلب بخه این پرداختیم که تعهد سازمانی چیست و سپس انواع تعهد سازمانی را مورد بررسی قرار دادیم. تعهد کاری میزان وابستگی افراد را به سازمانی که در آن کار میکنند را نشان میدهد که باعث افزایش بهرهوری و بازدهی کارمندان میشود. از طرفی رهبران سازمانها با استفاده از روشهایی که به آنها اشاره کردیم میتوانند تعهد سازمانی را افزایش دهند. نظرات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید.
دیدگاه