چگونه اشتباهمان را جبران کنیم؟

با وجود این‌که اشتباه و خطا در کار اجتناب‌ناپذیر است، شرایط روحی و روانی نامناسبی را برای افراد ایجاد می‌کند. برخی اوقات، شاید لغزش در کار به قدری سهوی باشد که تمام روزمان به سرزنش سپری شود. در برخی شرایط، افراد بیش‌تر دیگران را مقصر می‌دانند یا بهانه‌جویی‌ می‌کنند که در نهایت دیگران را بدبین و از آن‌ها سلب اعتماد می‌کند، اما اگر از روی فشار کاری، عدم تمرکز، سهل‌انگاری یا به هر دلیل دیگری اشتباهی از طرف ما صورت بگیرد، چاره چیست؟ در این ارتباط، مقاله امی گالو (Amy Gallo) می‌تواند راه‌گشا باشد:

کسی که وقت خود را بیش از یک روز در محیط اداری سپری کرده، ممکن است دچار اشتباه شده‌باشد. اگرچه بسیاری از افراد قبول می‌­کنند که این اشتباهات اجتناب‌ناپذیر هستند، هیچ‌کسی دوست ندارد مسئولیت آن‌ها را بر عهده بگیرد. شاید قسمت خوب ماجرا این باشد که خطاها، حتی خطاهای بزرگ، باعث نشوند که کارتان را از دست بدهید؛ در واقع، بیش‌تر به یادگیری شغلی و فردی شما کمک می­‌کنند. آن‌ها بخش مهمی از تجربه و هم‌چنین پیش‌نیاز نوآوری هستند؛ پس اگر در حین کار دچار اشتباه شُدید، نگران نباشید؛ دوباره باید این نکته را تکرار کنیم «آیا کسی هست که اشتباه نکرده‌باشد؟» پس شما نیز می‌توانید به شکل مطلوبی اشتباهتان را جبران کنید و از تجربه‌ی آن برای یادگیری و رشد خود بهره‌مند شوید.

آگهی استخدام

جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.

کارشناسان در این باره چه می‌گویند؟

طبق نظر پل شومیکر (Paul Shoemaker)، از محققان مرکز نوآوری فناوری ماک (Mack Center for Technological Innovation) در دانشکده کسب‌وکار وارتون در دانشگاه پنسیلوانیا و از مؤلفان کتاب اشتباه درخشان (Brilliant Mistake)، بسیاری از افراد نسبت به اشتباهاتشان بیش از حد واکنش نشان می‌­دهند. به اعتقاد وی، افراد به شکل نامتقارنی اندوخته‌ها و شکست‌های خود را ارزیابی می‌کنند؛ به طوری­ که شکست‌ها بزرگ‌تر از این اندوخته و داشته‌ها به نظر می­‌رسند؛ در نتیجه، دچار این وسوسه می‌شوند که اشتباهاتشان را مخفی نگه دارند و در حالت بدتر، مسیرهایی را ادامه دهند که قبلا غیرمفید بودنشان ثابت شده‌است. این حالت که می‌توان آن را به تعبیر اقتصادی، «هزینه‌های برگشت‌ناپذیر» عنوان کرد، بسیار خطرناک است و گران تمام می‌شود. بهتر است اشتباهات را بپذیریم، از آن‌ها درس بگیریم و به مسیرمان ادامه دهیم. همان طور که آقای شو میکر می­‌گوید «به آینده نگاه کنید و مبنای تصمیم ‌گیری هایتان آینده باشد و نه گذشته.» کریستوفر گرگن (Christopher Gergen)، مدیر مرکز رهبری کارآفرینی در دانشگاه دوک (Duke University) و از مؤلفان کتاب کارفرمای زندگی: افراد معمولی که زندگی‌های خارق‌العاده خَلق می‌کنند (Life Entrepreneurs: Ordinary People Creating Extraordinary Lives) نیز با این نظر موافق است. به گفته‌ی وی، مفیدترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که اشتباه خود را به لحظه‌ی ارزش‌مند رهبری تبدیل کنید. در ادامه، به ارائه‌ی اصولی پرداخته‌ایم که می‌توانند در جبران اشتباهات و تبدیل آن‌ها به موقعیت به شما کمک کنند.

به اشتباه خود پی ببرید و به آن اقرار کنید

در ابتدا و مهم‌تر از همه، باید شفاف و روراست باشید و خود را بانی اشتباه بدانید؛ دیگران را سرزش نکنید و مقصر جلوه ندهید؛ حتی اگر اشتباه از جانب (کار گروه باشد، به نقش خود در آن پی ببرید. اگر کسی در این اشتباه زیان دیده‌است، از او عذرخواهی کنید، اما به اندازه؛ نه بیش از حد پوزش بطلبید و نه حالت دفاعی به خود بگیرید. نکته‌ی کلیدی در این موضوع این است که عمل‌گرا باشید و روی آینده تمرکز کنید؛ یعنی روی این موضوع ‌که چطور می‌توان خطای پیش‌آمده را اصلاح کرد و برای پیش‌بُرد کار چگونه می‌توان به شکل متفاوتی رفتار کرد؟

وقتی به اشتباه (سهوی) خود پی بردید، بهتر و مناسب‌­تر این است که آن را جبران کنید؛ منظور از جبران اشتباه عذرخواهی کردن نیست، بلکه تلاشی هوش‌مندانه است برای این‌که اطرافیان از زاویه‌ی دیگری به اشتباه شما نگاه کنند. برخی اوقات، تصمیمات ضعیف یا فرایندهای ناقص به خطا و اشتباه منجر می‌شوند، اما نه به این معنی که هر خروجی بدی اشتباه تلقی شود.

گرگن می‌گوید خیلی اهمیت دارد که عوامل درونی یا بیرونی را شناسایی کنید و بدانید که چه چیزهایی در کنترل یا خارج از کنترل شما بوده‌اند. این‌که به شکل غیرتدافعی دلایل رخ دادن اشتباه را توضیح دهید، به افراد کمک می‌کند تا بهتر دلیل روی دادن آن اشتباه را درک کنند و بدانند که چطور می‌توانند از رخ دادن آن در آینده خودداری کرد.

روش­ خود را تغییر دهید

 شو میکر می‌گوید «بهترین نوع اشتباه این است که هزینه‌ی کم‌تر ولی درس بیش‌تری به همراه داشته‌باشد.»

اشتباهات نقشی اساسی در رهبری کردن ایفا می‌کنند. اگر خطا در نتیجه‌ی تصمیم‌گیریِ اشتباه باشد، به مدیر خود و سایر افراد مربوط روشی را که باعث پرهیز شما از همین اشتباه یا خطاهای مشابه در آینده می‌شود، توضیح دهید. قبل از این‌که افراد درمورد شایستگی و تخصص شما قضاوت کنند،  باید به‌سرعت پاسخ‌گو باشید. گرگن می‌گوید باید دوباره به صدر برگردید، پیش‌رَوی کنید و آن اشتباه را برطرف کنید. با نشان دادن این‌که در نتیجه‌ی این اشتباه تغییر کرده‌اید، سرپرستان، هم‌رده‌های شغلی و هم‌چنین زیردست­تان را مطمئن می‌کنید که در تصمیم‌گیری و وظایف مهم آینده به شما اعتماد کنند. گرگن می‌گوید «اگر شما برای این اشتباه تاوان می‌دهید، برای درس گرفتن به آن احتیاج دارید.» این مسئله در فرهنگ مبتنی بر یادگیری آسان‌تر از فرهنگی‌ است که بر اساس عملکرد باشد، که در آن اغلب به شکلی جدی با اشتباهات برخورد می‌شود. گرگن در ادامه توضیح می‌دهد که بدون در نظر گرفتن محیط کار، «باید بدانید که چگونه می‌توانید اشتباه خود را به دارایی و سرمایه تبدیل کنید.»

به شبکه‌ی حمایتی خود تکیه کنید

شبکه‌ی قوی حمایتی نیز می‌تواند به شما کمک کند. به گفته‌ی گرگن «تحقیقات ما نشان می‌دهند که شبکه‌ی حمایتی سالم ۳ ویژگی دارد:

1. روابط قابل‌اعتماد معتبر؛
2. دامنه‌ای از دیدگاه‌های مختلف؛
3. وجود رابطه‌ی دوطرفه.

از هم‌کاران فعلی یا سابق یا افراد بیرون از سازمان بخواهید که دیدگاه و باور خود را درمورد جبران اشتباه شما مطرح کنند. آن‌ها احتمالا درمورد جبران شهرت برندتان و نحوه‌ی شکل‌گیریِ اشتباهتان پیشنهادهای مفیدی را ارائه خواهند داد.

دوباره حرکت خود را در مسیر شروع کنید

ممکن است بازسازی اعتماد پس از لغزش، سخت به نظر برسد. وقتی اشتباهی پشت سرتان باشد، به آینده فکر کنید؛ اگر آن اشتباه تخصص شما را زیر سؤال برده‌است، به واقعیت‌های بیش‌تری اشاره کنید تا دوباره این اعتماد ساخته شود. به یاد داشته‌باشید که اشتباهات نشانه‌ی ضعف یا بی‌کفایتی شما نیستند و جبران آن‌ها انعطاف‌پذیری و ثابت‌قدمی شما را نشان می‌دهد. برگن و شو میکر، هر دو، تأکید می‌کنند که بسیاری از کارفرمایان به دنبال افرادی هستند که با وجود داشتن اشتباه، به مسیر خود ادامه داده‌اند.

همه‌ی اشتباهات به یک شکل اتفاق نمی‌افتند

اشتباهات از لحاظ درجه و نوع متفاوت هستند و جبران برخی از آن‌ها می‌تواند دشوارتر از بقیه باشد. شو میکر به این نکته اشاره می‌کند که جبران اشتباهات گروهی اغلب آسان‌تر است، زیرا در بر عهده گرفتن مسئولیت ناشی از آن، ابهام وجود دارد. خطاهایی که باعث سلب اعتماد افراد می‌­شوند، پیامدهای طولانی‌تری دارند و پشیمانی از آن‌ها حیاتی به نظر می‌­رسد. اگر اشتباهی مرتکب شده‌‌اید که اعتماد کسی نسبت به شما از دست رفته‌است، به او نزدیک شوید و از او صمیمانه عذرخواهی کنید؛ هم‌چنین، بپرسید که برای جبران اشتباهتان باید چه اقدامی کنید. صبور باشید، چراکه ممکن است زمان بیش‌تری طول بکشد تا شما را ببخشند.

بایدها و نبایدها

بایدها

• مسئولیت نقش خود را هنگام اشتباه بپذیرید.
• نشان دهید که از اشتباهتان درس گرفته‌اید و رفتارتان در آینده به گونه‌ی دیگری خواهد بود.
• نشان دهید که در آینده نیز برای تصمیمات مهم مشابه فرد قابل‌اعتمادی خواهید بود.

نبایدها

• حالت تدافعی بگیرید و دیگران را سرزنش کنید.
• اشتباهاتی کنید که باعث خدشه‌دار شدن اعتماد دیگران شود؛ جبران این نوع اشتباهات بسیار سخت و دشوار است.
• به سبب اشتباهی که مرتکب شده‌اید، از فعالیت و تجربه کردن دست بکشید.

استخدام برنامه نویس پایتون

جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.

منبع:
hbr.org