کمیابی چیست و چه اهمیتی در مدیریت کسب‌و‌کار دارد؟

فاطمه عطایی

کمیابی یکی از مهم‌ترین جنبه‌های کسب‌وکار و اقتصاد است. چگونگی استفاده‌ی کسب‌وکارها از منابع، تولید محصولات و رفع نیازهای کارکنان می‌تواند تحت‌تأثیر این مسئله قرار بگیرد. درک مفهوم کمیابی و چگونگی تأثیر آن بر کسب‌و‌کار شما برای مدیریت موفق کسب‌وکارتان بسیار ضروری است.

در این مطلب، به این موضوع می‌پردازیم که کمیابی چیست، چرا اهمیت بسیاری دارد و همچنین به سؤالات متداول در مورد کمیابی پاسخ می‌دهیم.

کمیابی چیست؟

منظور از کمیابی، دسترسی محدود به منابعی‌ است که به طور معمول برای استفاده موجودند؛ هم‌چنین، از آن به عنوان کم‌یابی نیز یاد می‌شود که متضاد تقاضای نامحدود جامعه برای منابع، از لحاظ نظری ا‌‌ست.

در اقتصاد، کمیابی به شکافی اشاره می‌کند که میان منابع ناکافی و نیاز افراد جامعه به این منابع، از لحاظ نظری، وجود دارد. در مواقع کمیابی، جامعه باید تصمیم گیری کند که برای رفع نیازها و خواسته‌های اکثریت جامعه، تخصیص منابع کمیاب را چگونه کارآمد کند؟

به صورت کلی، تمام منابعی که مصرف آن‌ها هزینه‌بردار است، می‌توان کمیاب در نظر گرفت؛ اما در واقع، چیزی که بیش‌ترین تأثیر را بر جامعه می‌گذارد، کمیابی نسبی است.

در زیر نمونه‌هایی از کمیابی را می‌بینیم که مربوط به کسب‌وکارها هستند:

  • کمیابی محصولات صادراتی که ناشی از تحریم واردات موادی است که در تولید از آن‌ها استفاده می‌شود؛
  • امتناع شرکت‌های دارویی از تولید داروهایی که سود قابل‌توجهی ندارند و به کمیابی این نوع داروها منجر می‌شود؛
  • برداشت ناکافی ذرت، به دلیل آب‌وهوای نامناسب، که به کمبودهای غذایی و اتانول ناکافی برای سوخت منجر می‌شود؛
  • کمبود کارگران متخصص، به دلیل تحصیلات ناکافی یا غیراستاندارد.

انواع کمیابی

انواع کمیابی

محصولات کمیاب کالاهایی هستند که به طور تقریبی تقاضای نامحدودی برای آن‌ها وجود دارد؛ از منابع محدود و باارزشی چون نفت گرفته تا تیشرت‌هایی که از یک شرکت طراح لباس فروش محدودی دارند، در گروه این محصولات قرار می‌گیرند. هنگامی که تعداد زیادی از مردم برای خرید این تیشرت‌ها صف می‌بندند، تی‌شرت‌ها به محصولات کمیاب تبدیل می‌شوند؛ در مقابل، محصولاتی که به‌راحتی و با قیمت ناچیز یا بدون هزینه هستند، به عنوان محصولات رایگان و غیرکمیاب شناخته می‌شوند.

به طور معمول کمیابی در ۳ دسته قرار می‌گیرد:

  • کمبودهای ناشی از تقاضا: این نوع کمیابی زمانی اتفاق می‌افتد که تقاضا برای یک محصول یا منبع خاص، بسیار بیش‌تر از میزانی است که اقتصاد می‌تواند آن را فراهم کند؛
  • کمبودهای ناشی از تأمین: این نوع کمیابی زمانی اتفاق می‌افتد که استهلاک یا سایر عوامل پیش‌بینی‌نشده باعث می‌شوند که علی‌رغم تقاضای معمول برای این محصول، تأمین منابع به‌طور قابل‌توجهی کاهش یابد؛
  • کمبودهای ساختاری: این نوع کمبود زمانی اتفاق می‌افتد که دسترسی ناعادلانه‌ای به برخی از منابع، به‌خصوص در بین قشر خاصی از جامعه، باشد.

چرا کمیابی اهمیت بسیاری دارد؟

کمیابی یکی از مهم‌ترین عواملی ا‌ست که بر عرضه و تقاضا تأثیر می‌گذارند. کمبود محصولات  در تأثیر بر رقابت هر بازار مبتنی بر قیمت (price-based) نقش قابل‌توجهی دارد. از آن‌جایی که به طور معمول تقاضای بیش‌تری برای محصولات کمیاب وجود دارد، این محصولات قیمت بیش‌تری نیز دارند. این مسئله سبب می‌شود که موبایل‌های گران‌قیمت یا لباس‌های طراحی‌شده گران‌تر از بسیاری از هم‌تایان خود باشند. مشکل زمانی ایجاد می‌شود که منابعی که برای عملکرد جامعه ضروری هستند، با گذشت زمان کمیاب شوند.

کمیابی فقط بر محصولات یا منابع طبیعی تأثیر نمی‌گذارد و مواردی بیش از آن‌ها را در بر می‌گیرد. هر مورد قابل‌استفاده‌ای را می‌توان به عنوان منبع در نظر گرفت. نفت، زغال‌سنگ یا مواد گران‌بها نمونه‌های متداولی از این موارد هستند. کمیابی این مواد تأثیر نامطلوبی بر اهداف تولید کسب‌وکارها خواهد داشت.

در بعضی موارد، حتی زمان هم به عنوان منبع محسوب می‌شود؛ در نتیجه، زمان نیز تابع قوانین کمیابی است؛ به عنوان مثال، بیش‌تر مردم ۸ یا ۹ ساعت در روز کار می‌کنند. اگر کار شخصی‌ای برای شما پیش آید، از ساعات کاری شما کم می‌شود؛ بنابراین، ممکن است برای انجام وظایفی که کارفرما از شما انتظار دارد، زمان کم بیاورید.

کمیابی در کسب‌وکارها چگونه عمل می‌کند؟

کمیابی در کسب‌وکارها چگونه عمل می‌کند؟

کمیابی به افراد کمک می‌کند که از انتخاب‌های خود برای استفاده از منابع موجود آگاه باشند. مفهوم کمیابی در کسب‌وکارها بدین صورت است:

  • کمیابی برای مطالعه‌ی اقتصاد ضروری‌ است: جنبه‌ی اساسی کمیابی تطابق نداشتن عرضه و تقاضاست. در نتیجه‌ی کمبود است که شرکت‌ها نیاز به تخصیص بهینه‌ی منابع و ارزیابی هزینه‌ی موقعیت‌ها و تحقیق درمورد کاهش ریسک را احساس می‌کنند؛
  • کمبود کسب‌وکارها را قادر می‌سازد تا از سوددهی مداوم مطمئن باشند: هنگامی که کارخانه‌ها با کمیابی محصول یا منبع خاصی مواجه می‌شوند، مجبورند اصلاحاتی را اعمال کنند تا از سوددهی مداوم مطمئن شوند؛ برای مثال، ممکن است مواد بسته‌بندی خود را تغییر دهند یا مواد تشکیل‌دهنده‌ی خاصی را در محصولاتشان جایگزین کنند؛
  • کمبود به تأمین نیازهای مشتری کمک می‌کند: اغلب با گذشت زمان، تقاضای بالا برای محصولات خاص به کمبود آن‌ها منتهی می‌شود. شرکت‌هایی که می‌خواهند عرضه‌ی این محصولات را برای مشتریان خود ادامه دهند، ممکن است برای برآوردن تقاضا تصمیم‌گیری کنند که بخش محدودی را عرضه کنند یا تولید خود را افزایش دهند؛
  • کمیابی به شما کمک می‌کند تا مسیر بازار کار را پیدا کنید: موقعیت‌های شغلی و کاری نیز به عنوان منابع محدود در نظر گرفته می‌شوند. با توجه به شرایط یک بازار خاص، ممکن است موقعیت‌های شغلی درخواستی یا کارکنان  دارای تخصص کمیاب شوند. شاید هدف افرادی که در جست‌وجوی کار هستند، موقعیت‌های مشخصی باشد که کارکنان متخصص در آن کمیاب هستند. در مقابل، اگر موقعیت‌های شغلی در حوزه‌ی انتخابی افراد کم باشند، این احتمال وجود دارد که به شهر یا کشور دیگری تغییر مکان دهند.

سؤالات متداول درمورد کمبود

در ادامه، به سؤالات متداول درمورد کمیابی پاسخ می‌دهیم:

چرا کمیابی جنبه‌ای اساسی در اقتصاد به حساب می‌آید؟

تخصیص بهینه‌ی منابع جنبه‌ی مهمی در اقتصاد به شمار می‌آید. ماهیت محدود منابع نسبت به نیازها و خواسته‌های تمام‌نشدنی انسان‌، تحقیق در رابطه با کمیابی را به بخش مهمی در اقتصاد تبدیل می‌کند.

چه مشکلات مهمی در کمبود وجود دارند؟

حضور همیشگی کمیابی در بیش‌تر نقاط جهان الزام پرسیدن موارد ضروری زیر را روشن می‌کند:

  • چرا نابرابری بسیاری بین کشورهای فقیر و ثروت‌مند وجود دارد؟
  • چرا بعضی کشورها رشد اقتصادی بیش‌تری نسبت به سایر کشورها دارند؟
  • چرا بعضی کشورها، صرف‌نظر از رشد اقتصادی گذشته‌ی آن‌ها نسبت به کشورهای دیگر، سرعت توسعه‌ی بالا و پیوسته‌تری دارند؟
  • چگونه می‌توانیم فقر را کاهش دهیم و رشد اقتصادی را تقویت کنیم؟

تأثیر کمبود چیست؟

کمبود منابع ممکن است به مشکلات وسیعی مانند قحطی، کمبود شدید و حتی جنگ منجر شود. این مشکلات هنگامی اتفاق می‌افتند که کالاهای ضروری به دلیل عوامل بسیار کم‌یاب شوند؛ این دلایل می‌توانند شامل مصرف منابع طبیعی یا برنامه ریزی ضعیف اقتصاددانان حکومت باشد.

چگونه کمیابی بر تصمیم‌گیری تأثیر می‌گذارد؟

از آن‌جایی که هنگام کمیابی باید با منابع محدودی برای خواسته‌های نامحدود کنار آمد، مردم اغلب مجبور به انتخاب جایگزین‌های مختلفی می‌شوند. در بیش‌تر موارد، آن‌ها مجبورند از ارزش موردانتظارِ یک گزینه‌ی خاص بگذرند تا ارزش موردانتظار برای بهترین انتخاب بعدی را در اولویت قرار دهند.

منبع: indeed.com

۴.۸ ( ۴ امتیاز )

استخدام در شرکت‌های برتر

استخدامی های امروز ارزش آفرینان میثاق صدرا

ارزش آفرینان میثاق صدرا

بازاریابی و تبلیغات

-
در حال استخدام
استخدام در گروه ترام

گروه ترام

چاپ و نشر | طراحی/ گرافیک/ هنر | بسته‌بندی | تولیدی و صنعتی

اصفهان
در حال استخدام
پاسخگویی سریع
فرصت شغلی سحرخیز

سحرخیز

صنایع غذایی

-
در حال استخدام
استخدام در کانون ایران نوین

کانون ایران نوین

بازاریابی و تبلیغات

تهران
در حال استخدام
استخدامی های امروز شرکت مشعل پویا اسپادانا

شرکت مشعل پویا اسپادانا

نفت، گاز و پتروشیمی

-
در حال استخدام

بخش کارفرما

آگهی استخدام خود را ثبت کنید و منتظر بهترین‌ها باشید

مطالب مرتبط

۴.۰

هوش تجاری (BI) در کسب و کار چیست و چه اهمیتی برای کسب‌و‌کار دارد؟

هوش تجاری چیست؟ نمونه‌هایی از BI هوش تجاری در قیاس با تجزیه‌وتحلیل تجاری راهبرد BI چیست؟ نرم‌افزارها و سیستم‌های هوش تجاری تحلیل‌گر هوش تجاری سیستم ...

  ۱,۹۵۵  |    ۸ دقیقه 

۴.۴

مهارت همدردی چیست و چه اهمیتی دارد؟

یکی از مهارت ‌های نرم مهم در ارتباطات، همدردی (sympathy) است. تاکنون با چه کسانی همدردی کرده‌اید؟ آیا تا‌به‌حال این حس را در محیط کار ...

  ۸,۹۴۷  |    ۳ دقیقه 

۴.۶

توانایی شناختی چیست و چه اهمیتی دارد؟

توانایی‌های شناختی مجموعه مهارت‌های طبیعی است که در سطح عصبی درون مغز رخ می‌دهد. ما معمولا بدون فكر از این توانایی‌ها استفاده می‌کنیم. این مهارت‌ها ...

  ۱۶,۵۶۷  |    ۷ دقیقه 

۵.۰

هوش رقابتی (CI) در کسب‌و‌کار چیست و چه فرایندهایی دارد؟

هوش رقابتی (Competitive Intelligence :CI) می‌تواند در فرایند برنامه‌ریزی و مدیریت سازمان‌ها کمک کند و همچنین توانایی رقابت سازمان‌ها را بالا ببرد. هوش رقابتی فرایندی ...

  ۲,۹۵۰  |    ۱۰ دقیقه 

دیدگاه

۰  دیدگاه‌