بیمه خویش فرما تامین اجتماعی چیست و چطور محاسبه میشود؟
- بیمه خویش فرما چیست؟
- انواع بیمه خویش فرما
- قوانین و شرایط بیمه خویش فرما
- بازنشستگی در بیمه خویش فرما
- شرایط درنظرگرفتهشده برای بازماندگان در بیمه خویش فرما
- محاسبه مبلغ حق بیمه در بیمه خویش فرمای اختیاری
- محاسبه مبلغ حق بیمه در بیمه خویش فرما برای صاحبان حرف و مشاغل آزاد
بیمه تامین اجتماعی از معتبرترین بیمههای کشور در نزد مردم است که بیمه را به ۲ روش اجباری و خویش فرما ارائه میدهد. طبق آمار اعلامشده از سوی تامین اجتماعی، از بیش از ۴۳ میلیون ایرانی تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی، تعداد ۷۸۰ هزار نفر از بیمه خویش فرما بهره میبرند که ما در این مطلب، به آشنایی بیشتر با بیمه تامین اجتماعی خویش فرما و شرایط بیمه خویش فرما تامین اجتماعی میپردازیم.
بیمه خویش فرما چیست؟
همانطور که میدانید، طبق قانون کار، کارفرما موظف است که کارکنانی که بالای ۱۸ سال سن دارند را بیمه کند اما در بیمه خویش فرما تامین اجتماعی برعکس حالت قبلی، کارفرمایی وجود ندارد و فرد، خود، کارفرما و کارگر خود بهحساب میآید.
زنان خانهدار، افراد دورکار، افرادی که کسبوکار خود را دارند، صاحبان حرف، مشاغل آزاد، افرادی که کارفرمای آنان، بیمهای برایشان در نظر نگرفته و بهطور کلی هر فردی که از طرف هیچ سازمان یا کارفرمایی تحت هیچ بیمهای قرار نگرفته است، مشمول این گروه میشوند.
همانطور که از نام بیمه خویش فرما پیداست، در این نوع بیمه، فرد برای خود، بیمه رد میکند و حق بیمه را هرماه به حساب تامین اجتماعی واریز میکند، به بیان دیگر، در بیمه خویش فرما تامین اجتماعی پرداخت حق بیمه بهطور کامل برعهده خود فرد و دولت است؛ قابل ذکر است که فرد میتواند بیمه را در هر زمان و به اختیار خود، قطع کرده و به آن پایان دهد.
انواع بیمه خویش فرما
بیمه خویش فرما تامین اجتماعی به دو دسته تقسیم میشود: بیمه اختیاری و بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد
۱- بیمه اختیاری
اولین دسته بیمه تامین اجتماعی خویش فرما، بیمه اختیاری است ان دسته، شامل خدماتی مثل مستمریهای بازنشستگی، ازکارافتادگی، فوت و کمکهزینه ازدواج، غرامت ایام بیماری، غرامت دوره بارداری، هزینههای پروتز و اروتز، ازکارافتادگی جزئی، درمان و هزینه تدفین میشود.
افراد در این دسته از بیمه خویش فرما، تحت پوشش بیمه خاصی نیستند و خود، با مراجعه به شعب سازمان تامین اجتماعی، این نوع بیمه را درخواست میکنند.
برای این بیمه خویش فرما، فرد موظف است که حق بیمه خود را بهصورت منظم پرداخت کند. در صورت عدم پرداخت حق بیمه تا آخرین روز ۲ ماه بعد، قرارداد بیمه تامین اجتماعی خویش فرما از اولین روز ماهی که حق آن پرداخت نشده، فسخ میشود.
درصد حق بیمه در این افراد، ۲۷ درصد دستمزد است و مبنای محاسبه دستمزد، میانگین دستمزد سالانه (بین حداقل و حداکثر دستمزد در سال) بوده و هر ۲ سال یکبار، این مبنا ۱۰ درصد افزایش مییابد. حال که با اولین دسته از بیمه خویش فرما تامین اجتماعی آشنا شدید در ادامه به توضیح مورد دوم میپردازیم.
۲- بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد
دومین دسته بیمه خویش فرما نیز بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد است. این بیمه مناسب افرادی است که خود بهتنهایی یا با داشتن کارگر، به کسبوکاری مشغول هستند و تحت پوشش مقررات حمایتی خاصی نیستند.
سازمان، برای این دسته از بیمه تامین اجتماعی خویش فرما، ۳ نوع قانون پرداخت متفاوت ارائه میدهد:
- ۱۲درصد: این بیمه خویش فرما فقط خدمات بازنشستگی را تقبل کرده و خدمات درمانی را در بر نمیگیرد؛ ضمنا مستمری فوت بعد از بازنشستگی، به بازماندگان تعلق میگیرد.
- ۱۴درصد: در این بیمه، خدمات بازنشستگی و مستمری فوت به بازماندگان، قبل و بعد از بازنشستگی ارائه میشود.
- ۱۸درصد: این بیمه، خدمات بازنشستگی، مستمری فوت و ازکارافتادگی را بهطور کامل در بر میگیرد. قابل ذکر است که این بیمه، ازکارافتادگی محدود و نقص عضو را تقبل نمیکند چون این موارد مربوط به زمانی است که فرد کارفرما داشته و حوادث، در حین کار رخ دهد.
نکته آن که این بیمه خویش فرما تامین اجتماعی در دسته پرداخت ۱۸ درصدی، حق بیمه و پرداخت سرانه درمان به ازای تعداد افراد تحت تکفل، مجوز استفاده کامل از خدمات سازمان را میدهد. البته به جز مواردی که در حیطه بیمه اجباری وجود دارد.
قوانین و شرایط بیمه خویش فرما
در ادامه قوانین و شرایط بیمه خویش فرما را ذکر کرده ایم:
- حداقل ۳۰ روز سابقه پرداخت حق بیمه از شرایط بیمه خویش فرما است؛
- سن بین ۱۸ تا ۱۰ سال (هم آقایان و هم بانوان) نیز از شرایط بیمه خویش فرما است؛
- در صورتی که فرد بالای ۵۵ سال، سن داشته باشد، باید معادل مدت مازاد سنی، حق بیمه پرداخت کند؛ بهعنوان مثال، فردی با ۵۸ سال سن، در هنگام پرداخت باید بهاندازه ۳ سال حق بیمه بپردازد. در صورتی که فردی سابقه ۱۲۰ ماه پرداخت حق بیمه دارد، از این شرط معاف است؛
- یکی دیگر از قوانین بیمه تامین اجتماعی خویش فرما تابعیت ایرانی است؛
- همچنین دارابودن کد ۱۰ رقمی بیمه تامین اجتماعی نیز از شرایط بیمه خویش فرما است.
بازنشستگی در بیمه خویش فرما
بازنشستگی در بیمه خویش فرما تامین اجتماعی برای خانمها و آقایان تحت شرایط سابقهای و سنی بررسی میشود.
شرط سابقهای: آقایان با حداقل ۳۰ سال سابقه و حداقل ۵۰ سال سن و خانمها با حداقل ۳۵ سال سابقه و حداقل ۴۵ سال سن در بیمه تامین اجتماعی خویش فرما بازنشست میشوند.
شرط سنی: این شرط برای آقایان با ۶۰ سال سن و حداقل ۲۰ سال سابقه و برای خانمها با ۵۵ سال سن و حداقل ۲۰ سال سابقه در بیمه خویش فرما نظر گرفته شده است.
در حالت عادی، مستمری بازنشستگی بر اساس حقوق ۲ سال آخر کار و خدمت فرد محاسبه میشود. اما اگر حقوق فرد در ۲ سال آخر، بهصورت ناگهانی افزایش یابد، مستمری نسبت به ۵ سال آخر کار محاسبه میشود.
ضمنا در صورت تشخیص و مصوبه دولت، امکان افزایش مستمری بازنشستگان در بیمه خویش فرما تامین اجتماعی وجود دارد.
شرایط درنظرگرفتهشده برای بازماندگان در بیمه خویش فرما
در صورت فوت فرد، بازماندگانی که تحت شرایط زیر هستند، مستمری بیمه خویش فرما را دریافت خواهند کرد:
- همسر تا پایان عمر؛
- فرزند پسر تا زیر ۱۸ سال؛
- فرزند پسر بالای ۱۸ سال که مشغول به تحصیل است؛
- فرزند دختر تا زمانی که اشتغال و بیمه ندارد.
محاسبه مبلغ حق بیمه در بیمه خویش فرمای اختیاری
متقاضی بیمه تامین اجتماعی خویش فرما در این دسته موظف است که ۲۷ درصد از حق بیمه را پرداخت کند و ۳ درصد باقیمانده، طبق ماده بیست و هشتم قانون تامین اجتماعی، برعهده دولت است. مبنای این محاسبه، حداقل و حداکثر دستمزد فرد متقاضی است. معمولا حداقل حقوق را برای این منظور، در نظر میگیرند.
خوب است بدانید که میزان حقوق در میزان مستمری بازنشستگی تاثیرگذار است؛ بهاین صورت که هرچه دستمزد بالاتر باشد، میزان مستمری بازنشستگی بیشتر خواهد بود.
محاسبه مبلغ حق بیمه در بیمه خویش فرما برای صاحبان حرف و مشاغل آزاد
همانطور که بالاتر ذکر شد، این دسته بیمه خویش فرما ۴ نوع پرداخت متفاوت دارد که بر اساس مزایای هر نوع پرداخت طبقهبندی شدهاند: ۱۲ درصد، ۱۴ درصد، ۱۸ درصد و حق درمان. در این دسته همانند دسته قبلی، مبنای محاسبه، دستمزد فرد متقاضی خواهد بود.
مبلغ حق بیمه بیمه خویش فرما در سال ۹۹
بیمه اختیاری با نصف حداقل دستمزد در ۶ ماهه اول سال (ماههای ۳۱ روزه) ۶۱۴۵۰۰ تومان و در ۶ ماهه دوم سال (ماههای ۳۰ روزه) ۵۹۵۰۰۰ تومان محاسبه میشود.
بیمه خویش فرما تامین اجتماعی برای صاحبان حرف و مشاغل
- نرخ ۱۲ درصد برای نیمه اول سال ۲۲۷۵۹۳ تومان و برای نیمه دوم، ۲۲۰۰۰۰ تومان؛
- نرخ ۱۴ درصد برای نیمه اول سال ۲۶۵۵۲۵ تومان و برای نیمه دوم، ۲۵۷۰۰۰ تومان؛
- نرخ ۱۸ درصد برای نیمه اول سال ۳۴۱۳۸۹ تومان و برای نیمه دوم، ۳۳۰۰۰۰ تومان.
سرانه درمان: ۵۵۷۰۰ تومان به ازای هر نفر
این نرخها با توجه به نرخ حداقل دستمزد کارگران در سال ۹۹ تعیین شدهاند و سالبهسال با تغییر حقوق پایه کارگری، مبلغ حق بیمه، بیمه خویش فرما نیز افزایش مییابند.
سخن پایانی
در این مطلب با بیمه تامین اجتماعی خویش فرما آشنا شده و به شرایط بیمه خویش فرما، انواع و مبلغ آن پرداختیم. اگر شما نیز تجربه استفاده از بیمه خویش فرما تامین اجتماعی را دارید نظرات خود را درمورد مزایا و معایب آن با ما به اشتراک بگذارید.
دیدگاه