حق ماموریت در قانون کار چیست و چگونه محاسبه میشود؟
- حق ماموریت چیست؟
- حق ماموریت به چه مواردی تعلق میگیرد؟
- فرمول و نحوه محاسبه حق ماموریت چگونه است؟
- حداکثر زمان ماموریت چقدر است؟
- هزینه ها در ماموریت به چه صورت است؟
معمولا فعالیتهای کاری در محیط اداره، سازمان، کارخانه، کارگاه و... انجام میشود، اما در بسیاری از شغلها، نیروهای کاری باید به شهرها و یا کشورهای دیگر سفر کرده و وظایف شغلی خود را در آن محل انجام دهند. این موضوع در قانون کار با نام ماموریت کاری شناخته میشود. در این نوشتار قصد داریم به بررسی قانون و نحوه محاسبه حق ماموریت بپردازیم. بنابراین اگر شما هم در شغل خود به انواع ماموریتهای کاری میروید، لازم است تا با فرمول و نحوهی محاسبه حق ماموریت آشنا شوید. همراه ما باشید.
حق ماموریت چیست؟
پیش از هر چیزی در ابتدا باید بدانید هیچ کارفرمایی نمیتواند نیروهای خود را مجبور کند که به ماموریت بروند و باید این موضوع حتما پیش از آغاز کار در قرارداد آنها قید شده باشد.
در صورتی که موضوع ماموریت در قرارداد کار وجود داشته و طرفین قرارداد نسبت به آن توافق کرده باشند، نیروهای کار موظف هستند که در زمان نیاز مجموعه و با درخواست کارفرما، به ماموریت رفته و وظایف محولشده را انجام دهند. برای این فعالیت خارج از سازمان، دستمزد مشخصی باید به نیرو پرداخت شود که حق ماموریت نام دارد.
موضوع حق ماموریت در ماده ۴۶ قانون کار ذکر شده و بر طبق آن، هر فردی که برای ماموریت کاری از محل خدمت خود خارج شود، فوقالعاده حق ماموریت به او تعلق میگیرد. ماموریت کاری همانند سایر موارد ذکر شده در قانون کار، شرایط و قوانین اختصاصی خود را دارد که پیش از بررسی حق ماموریت و دستمزد مرتبط با آن، باید از این قوانین و شرایط مطلع باشیم.
مهمترین نکته در رابطه با اشتغال در حین ماموریت این است که انجام وظایف در زمان ماموریت، همانند اشتغال در محل کار ثابت است و هیچ تفاوتی ندارد. بنابراین در صورت وقوع حوادث و یا هر موضوع مشابه، همان قوانین حوادث ناشی از کار باید اجرا شوند. به همین خاطر، باید مدارک مرتبط با ماموریت در کارگاه وجود داشته و در صورت نیاز، یک نسخه از حکم ماموریت برای سازمان تامین اجتماعی ارسال شود. بدین صورت اگر حادثهای رخ دهد، خدمات درمانی و مستمری مورد نظر برای کارگران تعیین و پرداخت میشود.
حق ماموریت به چه مواردی تعلق میگیرد؟
اما سوال مهمی که در این بخش ایجاد میشود این است که آیا هر خروج از محل کار و فعالیت در محل دیگر، بهعنوان ماموریت در نظر گرفته میشود یا ماموریت طبق شرایط خاصی تعیین خواهد شد؟ باید بدانید که هر خروج از محل کار، بهمعنای ماموریت نیست و ماموریت کاری بر طبق ماده ۴۶ قانون کار، دقیقا تعیین شده است.
در صورتی که نیروی کار، حداقل ۵۰ کیلومتر از محل کار دور شده یا اینکه مجبور شود در محل ماموریت اقامت شبانه داشته باشد، فعالیت او ماموریت کاری نامیده شده و حق ماموریت به او تعلق میگیرد.
البته باید اشاره کنیم که حتی وقوع یکی از این شرطها نیز دلیل کافی خواهد بود و ممکن است فرد ۵۰ کیلومتر از محل خدمت دور شده و پس از گذشت چند ساعت به محل کار بازگردد و یا اینکه در مکان نزدیکتری (کمتر از ۵۰ کیلومتر) مجبور به اقامت شبانه شود، در هر ۲ حالت، فعالیت نیروی کار، ماموریت بوده و حق ماموریت نیز به این فرد تعلق میگیرد.
در این رابطه یک قانون مهم دیگر نیز وجود دارد که بر اساس آن، اگر یک نیروی کار در یک روز به ۲ ماموریت مختلف در ۲ محل مختلف رفته باشد، هر ۲ مورد تنها یک ماموریت بهحساب آمده و فقط یک روز حق ماموریت به او تعلق میگیرد. بنابراین باید بدانید که حق ماموریت برای هر روز، تنها یک بار پرداخت خواهد شد و تعداد دفعات ماموریت در میزان پرداختی تاثیری نخواهد گذاشت. در ادامه باید بدانیم که مبلغ پرداختی بهعنوان حق ماموریت چقدر است و نحوه محاسبه حق ماموریت چگونه است؟
فرمول و نحوه محاسبه حق ماموریت چگونه است؟
مهمترین قانون در رابطه با میزان پرداختی بهعنوان حق ماموریت این است که مبلغ حق ماموریت نباید از حداقل دستمزد روزانه کمتر باشد. در ماده ۴۶ قانون کار تنها به این موضوع اشاره شده و هیچ شرط خاص دیگری برای پرداخت حق ماموریت اعلام نشده است. به همین خاطر، باید بگوییم میزان پرداختی به نیروهای کار برای حق ماموریت، یک موضوع کاملا توافقی است و بر اساس نظر طرفین قرارداد تعیین خواهد شد.
از آنجا که قوانین کاری در محل خدمت یا ماموریت هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارد، مبلغ پرداختی بهازای فعالیت در ماموریت نیز تابع شرایط محل خدمت است. طبق قوانین و فرمول محاسبه حق ماموریت میتوان گفت که علاوه بر دستمزد عادی و حق ماموریت فرد، اگر نیروی کار ساعات بیشتری فعالیت کند، اضافه کاری به او تعلق خواهد گرفت.
فعالیت در شیفت شب و یا روزهای جمعه نیز، تابع همین قوانین است و باید فوقالعاده شب کاری و یا فوقالعاده جمعه کاری بهصورت کامل پرداخت شود. توجه کنید که پرداخت حق ماموریت هیچ منافاتی با این مبالغ ندارد و هر کدام از آنها بهصورت مجزا محاسبه و پرداخت خواهند شد.
حداکثر زمان ماموریت چقدر است؟
شاید این سوال نیز برای شما ایجاد شود که حداکثر زمان ماموریت چقدر خواهد بود و آیا این موضوع از سوی قانون تعیین شده است یا خیر. باید بگوییم که هیچ زمانی را بهعنوان حداکثر زمان ماموریت نداریم و مدت زمان ماموریت تنها بر طبق نظر کارفرما و توافق او با کارگر تعیین خواهد شد. به همین دلیل اگر قادر به انجام ماموریتهای طولانیمدت نیستید، حداکثر زمان ماموریت خود را در همان ابتدا به کارفرما اعلام کرده و حتما آن را در قرارداد کار خود ذکر کنید.
حال که با حق ماموریت و نحوهی محاسبه آن آشنا شدیم، در ادامه قصد داریم هزینههای ماموریت و جزییات آن را نیز بررسی کنیم.
هزینه ها در ماموریت به چه صورت است؟
مهمترین هزینه مرتبط به حق ماموریت، هزینه رفت و آمد است که بهصورت کامل بر عهده کارفرما خواهد بود. کارفرما ممکن است بلیط رفت و برگشت را تهیه کند و یا وسیله رفت و آمد (با راننده یا بدون آن) را در اختیار نیروهای خود قرار دهد. در غیر این صورت باید هزینه متعارف رفت و آمد را علاوه بر هزینه حق ماموریت، به کارمند یا کارگر خود بپردازد.
سایر هزینههای معمول برای حق ماموریت، همچون هزینه اقامت نیز برعهده کارفرما خواهد بود و موارد دیگری همچون خورد و خوراک، باید با توجه به توافق مابین نیروهای کار و کارفرما، تهیه شود. در برخی سازمانها، هزینه غذای نیروهای کاری نیز بر عهده کارفرما است و در برخی دیگر، تنها یک وعده مثل صبحانه یا شام، برعهده مجموعه و کارفرما خواهد بود. به همین دلیل باید بگوییم تنها هزینه رفت و آمد بهصورت کامل برعهده کارفرما بوده و سایر موارد، با توجه به توافق بین طرفین، تعیین میشود.
سخن آخر
ماموریت یکی از انواع شرایط کاری است که باید حتما در قرارداد افراد ذکر شود. در صورتی که رفتن به ماموریت در قرارداد شما درج نشده باشد، شما ملزم به انجام آن نیستید. از سوی دیگر باید بدانید که حق ماموریت و مبلغ پرداختشده برای آن، شامل مالیات حقوق نشده و مالیاتی از آن کسر نخواهد شد.
در این نوشتار مهمترین قوانین و نحوه محاسبه حق ماموریت کاری را با هم مرور کردیم که پیش از آغاز کار باید از آنها مطلع باشید. بنابراین قبل از امضای قرارداد، تمام این موارد را در نظر بگیرید و با توجه به شرایط خود با کارفرما مذاکره کرده و سپس قرارداد خود را امضا کنید. در نهایت امیدواریم که با تعریف و فرمول محاسبه حق ماموریت آشنا شده باشید.
دیدگاه