روش های پیش بینی؛ انواع آن و نحوهی انتخاب نوع مناسب برای کسبوکار
هنگامی که برای هزینهها یا پروژههای تجارت برنامهریزی میکنیم، پیشبینی سوددهی بسیار ارزشمند واقع میشود. پیش بینی ابزار باارزشی است که به شرکتها اجازه میدهد تا روندهای فروش را ارزیابی و تجزیهوتحلیل کنند و همچنین اطلاعات موردنیاز برای تصمیمگیری را در اختیار آنها قرار میدهد. در این مطلب روش های پیش بینی را معرفی میکنیم، انواع مختلف آن را بررسی میکنیم و سؤالاتی را که برای تعیین روش مناسب طرح میشوند، بیان میکنیم.
تعریف روش های پیش بینی
پیشبینیها ابزارهای آموزندهای هستند که پیشگوییها، تجزیهوتحلیل نتایج آینده و همچنین اطلاعاتی را ارائه میدهند که به شرکتها این فرصت را میدهند که تأثیر بلندمدت تغییرات را تعیین کنند، نوسانات اقتصادی را پیشبینی کنند و قیمتهای رقابتی را رقم بزنند. مدیران شرکت برای داشتن پیشبینیهای مؤثر باید روش مناسب را انتخاب کنند.
روش های پیش بینی روشهایی هستند که برای جمعآوری و اصلاح دادهها و ارائهی پیشبینیهای معتبر و دقیق مورد استفاده قرار میگیرند. این روشها بر انواع مختلفی از دادهها تکیه میکنند. تفاوت اصلی آنها میزان و دقت دادههای موردنیاز برای پیشبینی است.
انواع روش های پیش بینی
روشهای متفاوتی برای پیشبینی وجود دارند، مانند:
- روش ساده (Naive)؛
- روش کیفی (Qualitative)؛
- روش علّی (Causal)؛
- روش زنجیرههای زمانی (Time series).
روش های پیش بینی ساده
بسیاری از افراد از این روشها برای بررسی صحت نتایج روش های پیش بینی دیگر استفاده میکنند، زیرا این روشها بر اساس تمام دادههای جمعآوری و ثبتشده پیشگویی میکند. کسانی که از این روشها استفاده میکنند، عوامل مؤثر بر دادههای واقعی را، که به عنوان عوامل علّی نیز شناخته میشوند، نادیده میگیرند.
روش های پیش بینی کیفی
روش های پیش بینی کیفی در درجه اول زمانی مورد استفاده قرار میگیرند که اطلاعات به محصول یا پروژهی خاصی مربوط باشد؛ بنابراین، این روش اغلب هنگامی که یک محصول برای اولین بار به بازار عرضه میشود و زمانی که عدم قطعیت وجود دارد، به کار میرود.
این روش به برآوردهای ذهنی و شهودی متکی است. پیشبینیکنندگان برای استفاده از این روش باید به نظرات شخصی و آگاهانهی متخصصان و مدیران، اطلاعات جمعآوریشده از طریق نظرسنجی و روش دلفی (Delphi) اعتماد کنند.
روش علّی
این روش اغلب زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که دادههای زیادی برای تجزیهوتحلیل روابط بین عوامل پیشبینیشده و سایر عوامل مرتبط وجود داشتهباشند. این عوامل میتوانند اقتصاد، اجتماع، مشاغل مربوط و رقابت را شامل شوند.
این روش یکی از پیچیدهترین روش های پیش بینی محسوب میشود که روابط علّی را به دادههای ریاضی تبدیل میکند. این روش تجزیهوتحلیل زنجیرههای زمانی و بررسی را نیز شامل میشود.
روش زنجیرههای زمانی
روش پیشبینی زنجیرههای زمانی از دادههای گذشته برای پیشبینی نتایج آینده استفاده میکند. این دادهها در مدتزمان معینی جمعآوری و ثبت میشوند، مثل فروش یک شرکت در ۳ ماههی خاص در ۵ سال گذشته.
الگوها و روندهای تجاری اغلب تکرار میشوند، بنابراین شرکتها میتوانند از دادههای گذشته برای برنامه ریزی و تصمیم گیری استفاده کنند.
اگرچه این روش بسیار آسان به نظر میرسد، پیشبینی زنجیرهی زمانی که «پیشبینی آماری» نیز نامیده میشود، پیچیدهتر از آن چیزی است که به نظر میرسد. تغییرات فصلی و سایر عوامل باعث میشوند که دادههای خام قابلاعتماد نباشند. تجزیهوتحلیل زنجیرهی زمانی برای تعیین نرخها و روندهای واقعی استفاده میشود و به صاحبان مشاغل اجازه میدهد که مواردی را پیشبینی کنند.
تجزیهوتحلیل زنجیرهی زمانی به شناسایی و توضیح مواردی مانند موارد زیر کمک میکند:
- روندها و الگوی دادهها؛
- نرخ رشد روندهای گفتهشده؛
- تغییرات فصلی دادهها؛
- الگوهای چرخهای دادهها که هر چند سال یک بار تکرار میشوند.
نحوهی انتخاب روش های پیش بینی مناسب
برای اینکه پیشبینیها مؤثر واقع شوند، پیشبینیکننده و مدیر شرکت باید بهخوبی با یکدیگر همکاری کنند. آنها با همکاری یکدیگر میتوانند به این سؤالات پاسخ دهند و بهترین و مناسبترین روش پیشبینی را انتخاب کنند.
۱. هدف از این پیشبینی چیست و چگونه از روش های پیش بینی استفاده خواهد شد؟
دلایل متعددی برای انجام پیشبینی وجود دارند. اینکه از چه روشی استفاده کنید، به میزان دقیق بودن اطلاعات موردنیاز بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر فقط میخواهید بدانید که وارد یک بازار تجاری شوید یا خیر، انجام برآوردهای کلی کافی خواهد بود، اما اگر میخواهید بودجهی آیندهی سازمان خود را پیشبینی کنید، باید دقت نظر بیشتری به خرج دهید.
روش های پیش بینی از نظر دقت، وسعت و هزینه متفاوتاند. صاحبان مشاغل و مدیران شرکت باید ارزش اطلاعاتی را که جمعآوری میکنند، تعیین کنند تا میزان دقت اطلاعات موردنیاز مشخص شود. هنگامی که هدف پیشبینی مشخص شد، پیشبینیکننده میتواند روش مناسب را به سازمان معرفی کند و همچنین تعداد دفعات پیشبینی را تعیین کند.
۲. مؤلفههای سیستمی که پیشبینی برای آن انجام میشود کدامند؟
برای انتخاب یک روش پیشبینی مناسب، باید متغیرهای مؤثر را بررسی کنید. به عنوان مثال، میتوانید اطلاعات مربوط به سیستم تولید، سیستم فروش یا حتی سیستم توزیع را بررسی کنید. پیشبینیکنندگان با طرح فلوچارت و با کمک گرفتن از مدیر شرکت به بررسی این اطلاعات میپردازند.
فلوچارت به تعیین عناصر و مؤلفههای مختلف سیستم کمک میکند؛ همچنین، دسترسی شرکت به دادهها را نیز مشخص میکند که این امر تأثیر چشمگیری در تعیین روشهای پیشبینی کارآمد دارد. در قسمتهایی از سیستم که تحت کنترل کامل شرکت قرار دارند، دادههای فراوانی وجود دارند که امکان انتخاب آسان روش پیشبینی مناسب را به شما میدهند.
۳. آیا دادههای پیشین بر پیشبینی آینده تأثیر دارند؟
برخی از تغییرات موجود در سیستمها میتوانند قابلاطمینان بودن الگوهای شناساییشده در دادههای پیشین را کاهش دهند. به عنوان مثال، اگر استراتژی رقابتی جدیدی ایجاد شود یا محصول جدیدی به بازار معرفی شود، پیشبینیها دقت کمتری خواهند داشت.
اگرچه تغییرات میتوانند تأثیر زیادی داشتهباشند، اگر بهتازگی اعمالشده باشند تأثیر کمتری بر الگوهای کوتاهمدت خواهند داشت؛ در عوض، تأثیر کامل آنها در طولانیمدت مشاهده خواهد شد. پیشبینیکننده و مدیر اجرایی باید درمورد همهی تغییرات و اطلاعات صحبت کنند تا بتوانند بهترین و مناسبترین روش را برگزینند.
منبع: indeed.com
دیدگاه