مدیریت ریسک چیست؟ (راهنمای جامع مدیریت ریسک)

ملیحه عسگرزاده

در هر کسب‌وکار، از فروشگاه کوچک گرفته تا یک سازنده بزرگ، چالش‌های مشترکی درباره بیمه، مطالبات و به‌طور کلی ریسک وجود دارد. ساختمان‌ها می‌توانند در اثر آتش آسیب ببینند، کسی ممکن است بلغزد و سقوط کند، تصادف با ماشین اغلب رخ می‌دهد یا در اثر محصولات معیوب، تلفاتی رخ می‌دهد. اکنون بیش از هر زمان دیگری، درک تعریف مدیریت ریسک و آشنایی با صنعت بیمه، برای موفقیت سازمان‌ها حیاتی است.

همه می‌دانند ریسک چیست؛ ما این کلمه را روزانه به کار می‌بریم و به‌طور منظم ریسک می‌کنیم، خواه متوجه آن باشیم یا نه. در هر تصمیمی که می‌گیرید، هنگام ارزیابی جوانب مثبت و منفی، در حال ارزیابی ریسک هستید. چالش این است که فرایند آگاهانه‌تری در کسب‌وکار شما ایجاد شود. مفهومی وجود دارد  به نام مدیریت ریسک که قصد داریم در این مطلب ابتدا بررسی کنیم که مدیریت ریسک چیست سپس انواع ریسک، فرایند، مزایا، مراحل اجرای آن و ارتباطش با صنعت بیمه توضیح دهیم.

مدیریت ریسک چیست؟

مدیریت ریسک فرایند اتخاذ و اجرای تصمیمی است که اثرات منفی ریسک را بر روی سازمان، به حداقل برساند. اثر مخرب ریسک می‌تواند عینی یا قابل سنجش مانند حق بیمه و هزینه‌های مطالبات باشد یا ذهنی باشد که کمی‌سازی آن مانند آسیب به شهرت یا کاهش بهره وری، دشوار خواهد بود. با تمرکز بر توجه به ریسک و تعهد منابع لازم، جهت کنترل و تعدیل ریسک، یک کسب‌وکار از خود در برابر عدم قطعیت محافظت می‌کند، هزینه‌ها را کاهش می‌دهد و احتمال تداوم و موفقیت تجارت را افزایش می‌دهد.

ریسک در جایی وجود دارد که فرصتی برای سود و ضرر وجود داشته باشد. از جنبه ضرر، ما معمولا ریسک‌ها را به‌عنوان مواجهه با زیان در نظر می‌گیریم. آتش، خطر است. محصولات معیوب یا افترا خطر تلقی می‌شوند. نابودی کسب‌وکار منتج از یک ساختمان آسیب‌دیده یا شهرت مخدوش ‌هرکدام یک خطر هستند که با توجه به تعریف مدیریت ریسک می‌توان از آن‌ها جلوگیری کرد.

میزان یک ریسک طبق فرمول زیر محاسبه می‌شود:

ریسک = احتمال × شدت

احتمال، همان احتمال وقوع یک رویداد است و شدت، شدت و هزینه ناشی از ضرر است.

به‌طور کلی، ریسک‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند:

  1. ریسک خالص: ریسک‌هایی که نتایج محتمل آن‌ها یک ضرر باشد یا نباشد. این ریسک شامل مواردی چون خسارت حاصل از آتش‌سوزی، سرقت ساختمانی، درگیرشدن یک کارمند طی تصادف با موتور و... است.
  2. ریسک برد یا باخت: ریسک‌هایی که نتایج محتمل آن ضرر، سود یا بدون تغییر است. این ریسک شامل مواردی چون سرمایه‌گذاری در بازار سهام و تصمیمات تجاری مانند خطوط تولید جدید، مکان‌های جدید و... است.

حال که دریافتید تعریف مدیریت ریسک چیست باید اهمیت آن را نیز بدانید که در ادامه مطلب به آن خواهیم پرداخت:

چرا مدیریت ریسک مهم است؟

چرا مدیریت ریسک

مدیریت ریسک از آن جهت مهم است که به کسب‌و‌کارها تهدیدهای موجود را در محیط کارشان نشان می‌­دهد و به آن‌ها امکان می‌دهد تا پیش از وقوع، آن‌ها را کاهش دهند. در صورت عدم مدیریت ریسک‌ها، مشاغل با خسارات سنگینی مواجه خواهند شد، زیرا عوامل آسیب‌زا را تشخیص نمی‌دهند.

دلایل زیادی برای مدیریت ریسک وجود دارد که می‌توان چند مورد را بیان کرد.

  •  صرفه‌جویی منابع، افراد، درآمد، اموال، دارایی‌ها، زمان؛
  •  حفاظت از چهره عمومی؛
  •  حفاظت از افراد در برابر خطرات؛
  •  پیشگیری یا کاهش مسئولیت حقوقی؛
  •  حفاظت از محیط‌‌زیست.

فرایند مدیریت ریسک

  1.  شناسایی آسیب‌های بالقوه؛
  2.  ارزیابی فراوانی و شدت؛
  3.  بررسی گزینه‌ها؛
  4.  تصمیم گیری درباره استفاده از گزینه‌ها؛
  5.  اجرای تکنیک منتخب؛
  6.  نظارت بر نتایج.

بسیاری از کسب‌وکارها برای جلوگیری از زیان و تعدیل ریسک‌ها هر روز کارهایی را انجام می‌دهند اما این امر را مدیریت ریسک نمی‌دانند. اکثر بازرگانان و مدیران محتاط، درباره کارهایی که می‌کنند به‌شدت دقیق بوده و کارهایی را مانند جلوگیری از حوادث، محافظت از اموال و حفظ مشتریان و کارکنان از آسیب، انجام می‌دهند.

پس از این که متوجه شدید اهمیت و تعریف مدیریت ریسک چیست با فرایند آن آشنا شدید و دریافتید که هر تلاشی برای مدیریت ریسک‌ها، مثبت است. با این حال، دنبال‌کردن یک فرایند رسمی برای اطمینان از سازگاری و دقت، بسیار مهم است. موارد زیر عناصر اساسی فرایند مدیریت ریسک هستند.

اقدامات لازم برای ارتقای مدیریت ریسک

۱. برای ارتقا مدیریت ریسک، مسئولیت‌ها را با شفافیت توضیح دهید

هر شکافی که در مسئولیت‌های مربوط به کسب‌وکار شما به وجود می‌آید، فرصتی رو به رشد برای ریسک ایجاد می‌کند. اطمینان یابید که هر فردی به طور دقیق از فعالیت‌ها و وظایفی که مسئول آن‌ها است، آگاهی دارد.

۲. از آغاز مراحل اولیه ریسک‌های مربوطه را شناسایی کنید

هیچ‌گاه برای فکر کردن به ریسک‌ها زود نیست. هر چه سریع‌تر به این موضوع بپردازید، مدیریت ریسک آسان‌تر خواهد شد. در آغاز هر پروژه یا ماموریتی به مدیریت ریسک فکر کنید. برای هر ریسکی چه شاخص‌های هشدار اولیه‌ای را می‌توانیم پیگیری کنیم؟ مدیریت ریسک باید در همه فرآیندهای کاری شما و فرهنگ سازمانی نهادینه شود.

۳. مثبت‌اندیش باشید

همه ریسک‌ها منفی نیستند؛ بنابراین تنها بر بُعد منفی آن تمرکز نکنید. ریسک‌ها می‌توانند مثبت هم باشند؛ ممکن است فرصت‌هایی در اختیار ما قرار دهند و ما را به بهره‌برداری از رویدادها یا موقعیت‌های ارائه‌شده قادر سازند. پس برای مدیریت ریسک بهتر باید مثبت اندیش باشید.

۴. ریسک را به طرز مناسبی توصیف کنید

به عنوان بخشی از فرآیند ارزیابی و مدیریت ریسک، بهتر است یک «رشته» ریسک ایجاد کنید که میان علت‌ومعلول تمایز قائل می‌شود.

۵. ریسک را بسنجید و اولویت‌بندی کنید

ریسک را بسنجید و اولویت‌بندی کنید - مدیریت ریسک

از یک شاخص ریسک برای ارزیابی و اولویت‌بندی همه ریسک‌های شناخته‌شده استفاده کنید. می‌توانید با مشاهده احتمال و تاثیر، شدت یک ریسک را محاسبه‌کنید.

۶. مسئولیت و مالکیت را برعهده بگیرید

اگر متوجه مشکلی، مثل مشکلات احتمالی امنیتی، کلاهبرداری مشکوک یا نقض امنیت شدید، به جای آنکه در انتظار فرد دیگری برای حل مشکل باشید، مسئولیت آن را به عهده بگیرید. مدیریت ریسک زمانی بهترین عملکرد را دارد که همه افراد اجازه صحبت کردن و اقدام داشته باشند.

۷. از اشتباهات گذشته درس بگیرید

طبق تعریف مدیریت ریسک باید از سوابق و تجارب گذشته برای یادگیری از اشتباهات و حصول اطمینان از عدم تکرار آن‌ها استفاده کنید.

۸. از راهبرد‌های مناسب جهت مدیریت ریسک استفاده کنید

از الگوی زیر برای تصمیم‌گیری درباره چگونگی مدیریت ریسک استفاده کنید:

  • انتقال ریسک: تعیین فرد، گروه یا طرف سوم برای پذیرفتن مسئولیت ریسک
  • تحمل ریسک: برای کاهش یا مهار ریسک هیچ اقدامی انجام نشود (اما همچنان لازم است که این ریسک تحت نظر باشد)
  • برخورد با ریسک: کنترل ریسک از طریق اعمالی که احتمال رویداد ریسک را کاهش داده یا تاثیر آن را پیش از رویداد آن به حداقل می‌رسانند
  • حذف ریسک: بهبود فرآیند‌ها یا عملکرد‌ها جهت از بین بردن کامل ریسک.

۹. همه‌ی ریسک‌ها را در فهرستی ثبت کنید

با ثبت همه ریسک‌های شرکت می‌توانید تصویری کلی‌تر از ریسک‌های احتمالی خود داشته باشید و مدیریت ریسک خود را ارتقا دهید؛ و این باعث بهبود اشتراک‌گذاری اطلاعات و پاسخگویی شما می‌شود. به یاد داشته باشید که مسئول هر چیز را ثبت کرده و یک مسئول ریسک نیز تعیین کنید.

۱۰. به تحت نظر داشتن و بازدیدکردن ادامه دهید

سطح ریسکی که با آن مواجه می‌شویم دائما در حال تغییر است؛ مدام ریسک‌های جدید به وجود آمده و ریسک‌های دیگر اهمیت کمتری می‌یابند. با پیش‌واکنشگربودن و با تحت نظر داشتن مدوام ریسک‌های احتمالی، در هر زمانی آماده به اقدام خواهید بود.

ریسک در همه جا وجود دارد. در محل کار داشتن یک فرآیند مدیریت ریسک، از اهمیت بالایی برخوردار است. این امر نه تنها شامل نکات ذکرشده است، بلکه شامل آموزش کارمندان درباره اینکه ریسک شامل چه چیزهایی می شود نیز هست. آموزش کارمندان در این حوزه به این دلیل است که آن‌ها بدانند باید مراقب چه چیزی باشند و اینکه چگونه می‌توانند در جهت مدیریت ریسک همکاری کنند. در ادامه بررسی خواهیم کرد که نقش بیمه در مدیریت ریسک چیست؟

نقش بیمه در مدیریت ریسک

بیمه چگونه کار می‌کند - مدیریت ریسک

بیمه برای بسیاری از افراد ناشناخته است و بسیاری از نحوه کار آن اطلاع ندارند. به زبان ساده، یک شرکت بیمه، پول گروهی بزرگ را جمع می‌کند و متعهد می‌شود که اگر یکی از این گروه‌ها خسارت ببیند، آن‌گاه این خسارت جبران خواهد شد. صاحبان مشاغل و افراد، هزینه بیمه را پرداخت می‌کنند و خیالشان راحت است که یک ضرر زیاد به معنای نابودی کامل مالی نخواهد بود درواقع با این کار مدیریت ریسک را اجرا می‌کنند.

اگر یک شرکت بیمه، قبل از درنظرگرفتن درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری، سود کسب کند، به این سود، سود پذیره‌نویسی گفته می‌شود. برعکس این موضوع، ضرر پذیره‌نویسی نامیده می‌شود. پذیره‌نویسی، تصمیمی است که می‌گوید برای چه چیزی و برای چه مقدار بیمه کنید. اگر پذیره‌نویسان وظیفه خود را به خوبی انجام دهند، آن‌گاه شرکت بیمه باید بتواند میزان پرداخت مطالبات و هزینه‌های خود را پیش‌بینی کند و حق بیمه متناسب با سود را دریافت کند.

این موضوع بسیار نادر است. بیشتر شرکت‌های بیمه، درآمد خود را از طریق سرمایه‌گذاری کسب می‌کنند. آن‌ها مقادیر زیادی پول را به‌عنوان حق بیمه دریافت و آن را سرمایه‌گذاری می‌کنند. آن‌ها بر این واقعیت که معمولا زمان بین جمع‌آوری حق بیمه و پرداخت خسارات طولانی است، متکی هستند. وقتی ROE یا بازده سهام  (Return On Equity) بیمه‌گر زیاد است، بیمه‌گر می‌تواند زیان پذیره‌نویسی را بپذیرد و همچنان سودآور باشد. وقتی ROE کم است، آن‌ها به دنبال حق بیمه بالاتر برای جبران خسارات گذشته و پرداخت خسارات آینده هستند.

وقتی شرکت‌های بیمه چند سالی را با مطالبات زیاد و ROE پایین می‌گذرانند، برای جبران خسارات گذشته، نرخ‌ را افزایش می‌دهند. سپس، بعد از این‌که چند سال را به خوبی سپری کردند، دوباره وارد رقابت شده و شروع به کاهش قیمت می‌کنند. پس از چند سال مجددا تاثیر حق بیمه کم و مطالبات زیاد، احساس می‌شود و باید حق بیمه را افزایش دهند و این چرخه همچنان ادامه دارد. ال این سوال پیش می‌آيد که نقش بیمه در مدیریت ریسک چیست؟

هنگامی که شما کسی هستید که حق بیمه پرداخت می‌کند، تهیه بودجه می‌تواند چالش برانگیز و ناامیدکننده باشد. نرخ بیمه می‌تواند بین ۱۰۰، ۲۰۰، ۳۰۰ درصد یا حتی بیشتر در این چرخه متنوع باشد. وقتی می‌خواهید بیمه‌نامه خود را تمدید یا سایر بیمه‌ها را خریداری کنید، آن‌ها به نرخ خسارات شما نگاه می‌کنند و حق بیمه پرداختی شما را در مقایسه با هزینه‌ای که در مطالبات برای آن‌ها ایجاد کرده‌اید، در نظر می‌گیرند.

اگر نرخ ضرر خوبی داشته باشید، در طولانی‌مدت به شرایط و قیمت بهتری می‌رسید. اگر این نسبت خوب نباشد، ممکن است مجبور به پرداخت نرخ‌های بالاتر باشید، موارد استثنا داشته باشید، با محدودیت کم یا کسری زیاد مواجه شوید یا بیمه شما دیگر تمدید نشود. آن‌چه که نرخ زیان قابل پذیرشی را تشکیل می‌دهد به شرکت بیمه، نوع کسب‌وکار و بسیاری از عوامل دیگر بستگی دارد. اما بدیهی است؛ هرچه هزینه پایین‌تر، بهتر.

توجه به این نکته که بیمه‌گران مجبور به بیمه‌کردن مشاغل شما نیستند، مهم است. ممکن است موارد استثنائی وجود داشته باشد که تنطیم‌کننده‌های بیمه انواع خاصی از ریسک را اجباری بدانند، اما این مورد نادر است. از آن‌جا که آن‌ها مجبور به بیمه‌کردن شما نیستند، اطمینان از این‌که شما یکی از ریسک‌های خوبی هستید که آن‌ها می‌خواهند بخشی از کسب‌وکارشان باشید، مهم است. حال متوجه نقش بیمه مدیریت ریسک شدید همچنین قبل تر از آن دریافتید تعریف مدیریت ریسک چیست، در ادامه مطلب  عوامل موثر بر حق بیمه را نیز بررسی خواهیم کرد.

عوامل مؤثر بر حق بیمه

 مطالبات: به‌طور کلی اگر مطالبات شما دائما بیش از حق بیمه پرداختی باشد، باید انتظار افزایش نرخ داشته باشید.

  1.  صنعت: نوع کسب‌وکار شما بر حق بیمه تاثیرگذار است.
  2.  کنترل زیان: اگر کسب‌وکار شما در برابر ضرر و زیان دارای حفاظ باشد، بیمه‌ها با دید بهتری به شما نگاه می‌کنند. سیستم‌های اطفای حریق، هشدار، ایمنی رانندگی، انتقال ریسک قراردادی و... با احتمال بالایی در کاهش هزینه‌ها اثر دارند.
  3.  عملیات/فرایندها: این امر زمینه‌های زیادی را دربرمی‌گیرد، اما در اصل، کسب‌وکار شما بر اساس انواع فرایندها و ریسک‌هایی که دارند، رتبه‌بندی می‌شود.
  4.  مالیات‌پذیری: در بیشتر موارد می‌توانید درباره فرانشیزهای سیاست‌های خود، حق انتخاب داشته باشید. طبق اصل کلی، هر چه فرانشیز بالاتر باشد، حق بیمه کمتر است.
  5.  محدودیت‌های بیمه‌نامه: مبالغی که به‌عنوان محدودیت‌های بیمه‌نامه خود انتخاب می‌کنید، بر حق بیمه شما تاثیر می‌گذارد.
  6.  پوشش بیمه‌ای: بسیاری از پوشش‌هایی که دارید، برای کسب‌وکار ضروری است. با این حال، گاهی اوقات پوشش‌ها، در مکان‌هایی واقع شدند که نیازی به آن‌ها نیست. بهتر است هر چند سال یک‌بار، سیاست‌های خود را با کارگزار خود برای شناسایی هرگونه پوشش غیرضروری بررسی کنید.
  7.  ارزش‌های بیمه‌ شده: بدیهی است هر چه ارزش موارد بیمه ‌شده شما بیشتر باشد، حق بیمه شما نیز بالاتر خواهد بود.
  8.  مدیریت ریسک: بیمه‌گذاران، مدیریت ریسک یک سازمان را در تعیین حق بیمه در نظر می‌گیرند. احتمالا تخفیف خاصی در پی ندارد اما سازمانی با شیوه‌‌های مدیریت ریسک قوی و سابقه اثبات‌شده در زمینه مدیریت ریسک، با استقبال بیشتری از سوی بیمه‌ها روبرو خواهد شد.

گام‌های اجرایی مدیریت ریسک

گام‌های اجرایی مدیریت ریسک

  1.  شناسایی ریسک: بهتر است ریسک‌های خود را ترسیم کنید که به شما این امکان را می‌دهد تا ریسک‌های متداول و جدی را شناسایی کنید و از زمینه‌هایی که نیاز به تعهد منابع وجود دارد، آگاه شوید تا بتوانید مدیریت ریسک داشته باشید.
  2.  کمیت و اولویت‌بندی: نقشه‌برداری مدیریت ریسک، یکی از روش‌های انجام این کار است. اساسا، تمام ریسک‌های شناسایی‌شده را بر روی نقشه ترسیم می‌کنید. نقشه، شما را از تمام ریسک‌هایی که باید بر روی آن‌ها تمرکز کنید، آگاه می‌کند. با کارگزار خود همکاری کنید تا مطمئن شوید که تمام ریسک‌ها را پوشش داده‌اید و به دنبال راه‌هایی برای جلوگیری یا تعدیل این ریسک‌ها باشید.
  3.  به ریسک حساس باشید اما نه مخالف با آن: حساس به ریسک بودن به معنای پارانوید بودن نیست. دریابید که ریسک‌هایی مرتبط با همه چیز وجود دارند. رویکردی آگاهانه و روش‌مند برای مقابله با ریسک در نظر بگیرید و در عین حال برای مدیریت ریسک واقع‌بین باشید.
  4.  شناسایی ریسک در تصمیمات تجاری: شناسایی و مدیریت ریسک در تصمیمات تجاری کاملا مشابه فرایند شناسایی هر ریسکی است. نکته اصلی این است که دقیق باشید و از تمام منابع موجود استفاده کنید. این ریسک‌ها را نیز می‌توان اولویت‌بندی و نقشه‌برداری کرد.

نکات مدیریت ریسک

۱. سیاست‌ها و گواهی‌نامه‌های قدیمی را نگه دارید

بیمه‌نامه‌های قدیمی ارزشمند هستند و باید نگهداری شوند.

پس از این که دریافتید تعریف مدیریت ریسک چیست باید نکاتی را نیز درمورد آن بدانید. اولین نکته مدیریت ریسک درمورد گواهینامه‌های قدیمی است. بیمه‌نامه‌های قدیمی و گواهینامه‌های بیمه را به‌عنوان دارایی در نظر بگیرید. آن‌ها شاهدی بر وجود پوشش هستند و شرایط، ضوابط و محدودیت‌های پوشش را تعیین می‌کنند. بسیاری از سیاست‌های تعهدی، مبتنی بر وقوع هستند. یعنی ادعای زیان برخلاف سیاست اعمال‌شده در زمان وقوع یک رویداد مسئول زیان، صورت می‌گیرد. ممکن است مدت زمان قابل‌توجهی بین رویداد واقعی و زیان نهایی گذشته باشد. بدون سیاست‌های قدیمی، هیچ دلیلی بر پوشش وجود ندارد و به احتمال زیاد بیمه‌گر مسئول حاضر، فراموش خواهد شد.

۲. برای ارزش بیمه کنید

برای این که مدیریت ریسک درستی داشته باشید، اموال خود را بیش یا کم‌تر از حد بیمه نکنید. در هر صورت این امر برای شما هزینه خواهد داشت.

از دقت مقادیری که به شرکت بیمه گزارش می‌دهید اطمینان حاصل نمایید. برخی از بیمه‌گرها و کارگزاران ممکن است ارزیابی ساختمان ارائه دهند؛ بنابراین سوال بپرسید. اگر از ارزش‌های خود مطمئن نیستید، ارزیابی انجام دهید. اگر ساختمانی ۱/۲ میلیون دلار ارزش‌گذاری شده باشد ولی در واقع ۱ میلیون دلار ارزش داشته باشد، بی‌دلیل ۲۰۰ هزار دلار حق بیمه اضافی پرداخت می‌کنید.

همچنین مهم است که ارزش‌های خود را دست کم نگیرید زیرا می‌توانید به دلیل زیان‌های جزئی جریمه شوید. این زمانی است که بند بیمه مشترک وارد می‌شود. تقریبا تمام سیاست‌ها این بند را دارند که از شما می‌خواهد که حداقل درصد ارزش ملک را بیمه نمایید.

۳. ارزش نقدی واقعی را در برابر هزینه جایگزینی در نظر بگیرید

ارزش نقدی واقعی در برابر هزینه جایگزینی - مدیریت ریسک

سیاست‌های اموال می‌تواند بر اساس ACV یا ارزش نقدی واقعی  (Actual Cash Value) ملک یا هزینه جایگزینی باشند. هزینه جایگزینی، استهلاک را در نظر نمی‎‌گیرد، در حالی که ACV، استهلاک کمتر هزینه جایگزینی است. حتی اقلام جدید نیز می‌توانند مستهلک شوند.

در صورت تایید هزینه جایگزینی، ابتدا بیمه‌گر بر اساس مبلغ استهلاک‌شده به شما پرداخت انجام می‌دهد. بعد از این‌که اقلام را جایگزین و رسیدهای مناسب را ارسال کردید، به هزینه جایگزینی شما افزوده خواهد شد. تقسیم‌بندی اموال ازدست‌رفته پس از وقوع زیان بسیار زمان‌بر و دشوار است. بنابراین فهرست اموال را با مقادیر، به‌روز نگه دارید. از کارگزار خود بپرسید که برای شما ارزش پول نقد واقعی (ACV) مناسب است یا هزینه جایگزینی.

۴. هزینه و زمان خود را صرف کنترل زیان کنید

ریسک‌های خود را در اولویت قرار دهید تا از مخارج اضافی جلوگیری کنید.

تخصیص پول و سایر منابع برای جلوگیری از زیان سالانه، یک روش خوب مدیریت ریسک است. مطالعات بسیاری نشان داده‌اند که پول مصرف‌شده برای اجتناب از ریسک، منجر به صرفه‌جویی چندین برابری آن پول شده است. هنگامی که تجزیه و تحلیل ریسک و نقشه‌برداری آن به اتمام رسید و ریسک‌ها اولویت‌بندی شدند، باید هزینه‌های مرتبط با این ریسک‌ها در مقایسه با هزینه‌های مرتبط با اجرای تکنیک‌های پیشگیری مقایسه شود. بر اساس بودجه تصمیم بگیرید که به چه میزان سرمایه‌گذاری نیاز دارید.

۵. برای مدیریت ریسک از وجهه خود محافظت کنید

اهمیت حفاظت از وجهه در مدیریت ریسک چیست؟ ریسک‌های وجهه اغلب نادیده گرفته می‌شوند. محافظت از وجهه، ظاهر و مارک‌ شرکت بسیار ضروری است.

بخشی از هر ارزیابی ریسک باید شامل درنظرگرفتن ریسک‌های وجهه شرکت شما باشد. آسیب به شهرت اغلب با زیان همراه است. بنابراین مدیریت ریسک وجهه را در رویه‌های رسیدگی به ادعاها و طرح تداوم کسب و کار (BCP) قرار دهید. برقراری ارتباطات با مشتریان و عموم مردم از اهمیت اساسی برخوردار است؛ بنابراین داشتن کارکنان آموزش‌دیده در زمینه مدیریت بحران، مشورت با یک متخصص مدیریت بحران یا مشاور چهره، ضروری است.

۶. نقاط قوت خود را از بیمه‌گر پنهان نکنید

نقاط قوت خود را از بیمه‌گر پنهان نکنید - مدیریت ریسک

در هر فرصت با بیمه‌گر معامله کنید.

اکثر کسب‌وکارها، عملیات مدیریت ریسک را، بدون این‌که آگاه باشند یا به آن فکر کنند، انجام می‌دهند. بخش عمده‌ای از وظیفه من به‌عنوان مدیر ریسک این است که درباره سازمان خود به شرکت‌های بیمه، بزرگ‌نمایی کنم. شما نیز باید کاری مشابه انجام دهید.

درباره کلیه اقدامات کنترل و پیشگیری از زیان، بیمه‌نامه‌ها و رویه‌ها، حفاظت فیزیکی، انتقال قراردادها و... از طریق کارگزار خود به بیمه‌کننده اطلاع دهید. نسخه‌هایی از بیمه‌نامه‌ها، فرم‌های بازرسی، گزارش حوادث، برنامه‌های آموزشی در اختیار آن‌ها قرار دهید. در یک کلام سازمان خود را کاملا باز کنید و توضیح دهید. به یاد داشته باشید، آن‌ها نه‌تنها بر سر کسب‌وکار شما رقابت می‌کنند، بلکه شما نیز برای ظرفیت و ملاحظات آن‌ها با دیگر کسب‌وکارها رقابت می‌کنید.

۷. نگرش‌های درستی در خصوص مدیریت ریسک داشته باشید

نگرش/آگاهی از مدیریت ریسک را در تمام جنبه‌های کسب‌وکار مانند استخدام، خرید، آموزش، تصمیمات، سرمایه‌گذاری و... بگنجانید. سازمان‌های بزرگ این‌گونه عمل می‌کنند و شما هم باید چنین عمل کنید. این امر به معنای صرف مقدار زیادی پول یا زمان نیست؛ بلکه به معنای داشتن آگاهی سطح بالا درباره ریسک‌های بالقوه و هزینه‌های مرتبط با آن‌ها هنگام تصمیم‌گیری است.

۸. با بیمه‌گرها/ کارگزاران/ ارزیاب بیمه همکاری کامل داشته باشید

به‌طور دائم روی ایجاد ارتباطات خود کار کنید. اگر برای خودتان کسب‌وکار دارید، نیازی به درس ساخت رابطه، ندارید. با این حال، برخی افراد تمایل دارند که هنگام پرداختن بیمه و مطالبات وارد مشاجره شوند. این چیزی است که افراد مدعی یا بیمه، تحمل آن را ندارند.

۹. وفاداری ایجاد کنید

این درست است که شما قصد مدیریت ریسک دارید و وفاداری نیز مهم است، اما گاهی به جاهای دیگر سر بزنید.

همراهی طولانی‌مدت با یک شرکت بیمه، مزایا و معایبی دارد. مشتریان طولانی‌مدت تمایل به گرفتن امتیازاتی دارند، ممکن است نرخ‌های بهتری دریافت کنند و با ارائه‌دهندگان خدمات، ارتباط نزدیکی برقرار کنند و امتیازات دیگری به آن‌ها تعلق گیرد. با این حال، بهتر است هر دو یا سه سال یک‌بار، به اطراف نگاهی بیندازید. شاید نرخ بالایی را پرداخت می‌کنید یا خدمات مناسبی دریافت نمی‌کنید.

بیمه‌ها معمولا مشتریانی را که هر ساله تغییر می‌کنند، دوست ندارند. آن‌ها مشتریان طولانی‌مدت را ترجیح می‌دهند. اگر مرتبا تغییر می‌کنید، ممکن است متوجه شوید که برخی شرکت‌ها تمایلی به همکاری با شما ندارند. همچنین، اگر مطالبات زیادی داشته‌اید، احتمالا زمان مناسبی است که ثابت بمانید تا بتوانید مطالبات را کنترل کنید.

اگر به دنبال شرکت بیمه جدیدی هستید، حداقل ۹۰ روز قبل از تاریخ تمدید/انقضا بیمه‌نامه فعلی، اسناد خود را در اختیار کارگزار قرار دهید. این امر به آن‌ها زمان کافی برای ارسال درخواست، جلب نظر پذیره‌نویسان و مذاکره را می‌دهد. این کار شما را در موقعیت بهتری قرار می‌دهد. در ادامه اهمیت تمدید به موقع بیمه در مدیریت ریسک را بررسی خواهیم کرد.

۱۰. برای مدیریت ریسک، بیمه خود را به‌موقع تمدید کنید

۱۰. برای مدیریت ریسک، بیمه خود را به‌موقع تمدید کنید

اگر می‌خواهید مدیریت ریسک داشته باشید، برای تهیه یک درخواست تمدید حرفه‌ای، زمان بگذارید.

ارائه تمدید بیمه خود را جامع و در عین حال مختصر بیان کنید طوری که پذیره‌نویس تمام اطلاعات لازم برای تصمیم‌گیری را داشته باشد، بتواند آن را بخواند و درک کند و درگیر اطلاعات غیرضروری نشود. اگر کارگزار از شما درخواست کرد که فرمی را پر کنید، یک نسخه از آن را نگه دارید تا بتوانید همان فرم را به کسانی که اطلاعات مشابه را درخواست می‌کنند، ارائه دهید.

۱۱. به حوادث و خسارات رسیدگی کنید

مهم نیست چقدر محتاط باشید، حوادث باز هم رخ می‌دهند و شما نیاز به مدیریت ریسک دارید. نحوه رسیدگی به حوادث ناشی از کار می‌تواند بر روی مطالبه منتج از آن اثر بگذارد.

به‌عنوان مثال، اگر یک مدعی آسیب‌دیده احساس کند که با احترام و دلسوزی با او رفتار نشده است، تصمیم او برای گرفتن غرامت‌ تقویت می‌شود. اگر به وقایع ناچیز، به‌درستی رسیدگی نشود و شایعه درست شود، آسیب احتمالی آن به وجهه و برند شما می‌تواند بسیار جدی باشد.

ارزیابی مدیریت ریسک در کسب‌و‌کار

اهمیت ارزیابی مدیریت ریسک چیست؟ هر کسب‌وکاری که بخواهد کارایی مدیریت ریسک را به حداکثر برساند، باید تمرکز خود را روی ارزیابی مدیریت ریسک بگذارد. این ارزیابی‌ها به کسب‌و‌کار کمک می‌کند تا به خوبی قابلیت‌ها، نقاط قوت و نقاط آسیب‌پذیر خود را شناسایی کند.

انجام ارزیابی بیشتر، منجر می‌شود سازمان دید بهتری پیدا کند که در کدام بخش‌های کسب‌و‌کار، باید چارچوب مدیریت ریسک را بهبود دهد. ممکن است انجام این ارزیابی‌ها بصورت دستی دشوار باشد؛ اما تکنولوژی مدیریت ریسک می‌تواند جریان کار ارزیابی مدیریت ریسک را آسان‌تر کند. قبل از انجام هرگونه تغییر بزرگ در چارچوب مدیریت ریسک، حتما باید ارزیابی انجام دهید.

مدیریت ریسک کسب‌و‌کار

مدیریت ریسک کسب‌و‌کار

مدیریت ریسک‌های کسب‌و‌کار یک عمل مهم تجاری است که کمک می‌کند تا تهدیدات موجود در محیط کسب‌و‌کار را شناسایی، ارزیابی، ردیابی و کاهش دهند. مدیریت تهدیدات شغلی در تجارت، در هر اندازه‌ای انجام می‌شود. مشاغل کوچک این کار را غیررسمی انجام می‌دهند، در حالی که بنگاه‌های اقتصادی بزرگ، آن را کدگذاری می‌کنند. مشاغل می‌خواهند با رشد خود از ثباتشان اطمینان حاصل کنند.

مدیریت ریسک‌هایی که بر تجارت تأثیر می‌گذارند بخش مهمی از این ثبات است. عدم اطلاع از تهدیداتی که می‌تواند بر تجارت تأثیر بگذارد می‌تواند به سازمان خسارت بزند. عدم آگاهی از تهدیدات رقابتی می‌تواند منجر به ازدست‌دادن سهم بازار شود، عدم آگاهی از نوسانات مالی، می‌تواند منجر به خسارت مالی شود، عدم اطلاع از موارد ایمنی، می‌تواند منجر به حادثه شود و غیره. مشاغل دارای بخش‌های اختصاصی برای مدیریت ریسک های شغلی هستند. مشاغل کوچک ممکن است فقط یک مدیر ریسک یا یک تیم کوچک داشته باشند، در حالی که شرکت‌ها دارای یک بخش مدیریت ریسک‌های کسب‌و‌کار هستند.

افرادی که در این حوزه کار می‌کنند سازمان و محیط آن را رصد می‌کنند. آن‌ها به فرایندهای کسب‌و‌کار در سازمان نگاه می‌کنند و عوامل بیرونی را که می‌توانند از یک راه یا راه‌های دیگر سازمان را تحت تأثیر قرار دهند­­، بررسی می‌کنند. مشاغلی که بتوانند ریسک را پیش‌بینی کنند، همیشه سود می‌برند. مشاغلی که بتوانند نوسانات مالی را پیش‌بینی کند، سرمایه‌گذاری‌های خود را محدود می‌کنند و بر تقویت امور مالی خود تمرکز می‌کنند.

شغلی که بتواند یک ریسک ایمنی را درک کند، می‌تواند روشی ایمن برای کار طراحی کند که می‌تواند یک مزیت رقابتی عمده  باشد. اگر دنیای تجارت را به‌عنوان یک مسابقه اتومبیل‌رانی در نظر بگیریم، تهدیدهای آن چاله‌هایی است که هر شغل درون مسابقه، اگر می‌خواهد برنده مسابقه شود، باید از آن‌ها دوری کند. مدیریت تهدیدهای شغلی فرایند شناسایی همه چاله‌ها، ارزیابی عمق آن‌ها برای درک میزان آسیب‌­رسانی و سپس تهیه راه‌کار برای جلوگیری از خسارت آن‌ها است.

یک گودال کوچک ممکن است به‌سادگی باعث کندشدن تجارت شود، در حالی که از یک گودال بزرگ باید کاملا اجتناب کرد. دانستن شدت و احتمال یک ریسک به کسب‌و‌کارها کمک می‌کند تا منابع خود را به طور موثر تخصیص دهند. اگر مشاغل، ریسک‌های تأثیرگذار بر خودشان را درک کنند، آن‌گاه خواهند فهمید که کدام ریسک‌ها به بیشترین توجه و منابع نیاز دارند و کدام بی­تاثیرند. مدیریت ریسک به مشاغل اجازه می‌دهد تا قبل از ایجاد خسارت عمده­­­­­­­­، در جهت کاهش آسیب‌پذیری‌ها پیشگیرانه عمل کنند. انواع مختلفی از استراتژی‌ها و راه‌حل‌های مدیریت ریسک برای مهار آن‌ها وجود دارد.

مدیریت ریسک سازمانی 

ERM یا مدیریت ریسک های سازمانی (Enterprise Risk Management) یک حوزه مدیریتی و حاکم است که با ریسک‌های عملیاتی، زیست‌محیطی، مالی، نظارتی، بازار و سایر مواردی که چشم انداز و برنامه ریزی شرکت‌های بزرگ را تحت تأثیر قرار می‌دهند سروکار دارد.  مشاغل ترجیح می‌دهند از راه‌حل‌های نرم‌افزاری ERM برای ساده‌سازی مدیریت تهدیدهای شغلی استفاده کنند.

مراحل برای مدیریت ریسک در سازمان

پروسه مدیریت ریسک ، یک چارچوب برای اقداماتی است که لزوما در کسب‌و‌کار باید انجام شوند. پنج گام اساسی برای مدیریت ریسک کاری وجود دارد که با شناخت ریسک شروع و با تجزیه و تحلیل آن ادامه می‌یابد، سپس تهدید اولویت‌بندی شده و یک راه‌حل برای آن پیدا و سرانجام کنترل می‌گردد. در سیستم‌های دستی، هر مرحله، مستندات و مدیریت زیادی را در بر می‌گیرد. در ادامه این مطلب با مراحل انجام مدیریت ریسک در سازمان آشنا می‌شوید.

۵ مرحله برای مدیریت ریسک

گام اول: ریسک را شناسایی کنید

مرحله اول مدیریت ریسک، شناسایی تهدیداتی است که تجارت در محیط کار خود با آن‌ها سروکار دارد. انواع مختلفی از ریسک‌ها وجود دارند؛ ریسک‌های قانونی­­­­­­­، ریسک‌های زیست‌­محیطی­­­، ریسک‌های بازار، ریسک‌های تنظیمی و غیره­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­. شناسایی هر چه بیشتر این عوامل ریسک، مهم است­­­. در یک محیط دستی (غیر دیجیتالی) این ریسک‌ها به‌صورت دستی بررسی می‌شوند­. اگر سازما­ن از راه‌حل مدیریت ریسک استفاده کند، تمام این اطلاعات مستقیماً وارد سیستم می‌شوند.

فایده این روش این است که ریسک‌ها برای هر ذی‌نفعی در سازمان که وارد این سیستم شود، قابل مشاهد­­­ه است. به‌جای این‌که این اطلاعات حیاتی در قالب یک گزارش دربسته با ایمیل انتقال پیدا کند، هر کسی بخواهد عامل زیان­‌رسان را ببیند می‌تواند از طریق سیستم مدیریت ریسک به آن دسترسی داشته باشد.

گام دوم: ریسک را تجزیه و تحلیل کنید

مرحله بعد از شناسایی ریسک، تجزیه و تحلیل آن است. دامنه ریسک باید مشخص شود. همچنین درک ارتباط بین ریسک و عوامل مختلف درون سازمان بسیار مهم است. برای فهم سختی و شدت عامل مخرب باید ببینیم چه عملکردهایی از تجارت، تحت تاثیر آن قرا­­­­ر می­گیرند. ریسک‌هایی وجود دارند که در صورت تحقق می‌توانند کل کسب‌و‌کار را به بن‌بست بکشانند؛ در حالی که ریسک‌هایی وجود دارند که فقط خساراتی جزئی را در بررسی‌ها نشان می‌دهند. در محیط مدیریت دستی، تجزیه و تحلیل ریسک باید به‌صورت دستی انجام گیرد.

هنگامی که یک راه‌حل مدیریت ریسک اجرا می‌شود، یکی از مهم‌ترین مراحل اساسی، ترسیم ریسک برای اسناد، سیاست‌ها، رویه‌ها و فرآیندهای تجاری مختلف است. این بدان معنی است که سیستم دارای یک نقشه کلی از ریسک است. سیستمی که ریسک‌ها را ارزیابی می‌کند و اجازه می‌دهد که شما تاثیرات آینده هر ریسک را بدانید.

گام سوم: ریسک را ارزیابی یا رتبه‌بندی کنید

ریسک را ارزیابی یا رتبه‌بندی کنید - مدیریت ریسک

عوامل مخرب کسب‌و‌کار باید رتبه‌بندی و اولویت‌بندی شوند، بیشتر راه‌حل‌های مدیریت ریسک بر اساس سختی آن دارای سطوح مختلفی هستند؛ عاملی که ممکن است باعث ایجاد برخی نارسایی‌ها شود، سطح‌­پایین ارزیابی می‌شود و در عوض، عواملی که می‌توانند منجر به ضرر فاجعه‌بار شوند، بالاترین رتبه را دارند. رتبه‌بندی ریسک‌های کسب‌وکار، از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا به سازمان امکان می‌دهد دیدی کلی نسبت به عوامل تهدیدکننده کل سازمان به‌دست بیاورد.

کسب‌و‌کار ممکن است در معرض ریسک‌های کوچک باشد و نیازی به مداخله سطوح بالای مدیریتی نداشته نباشد. از طرف دیگر، یک عامل مخرب سطح بالا نیاز به مداخله فوری دارد. در تجزیه و تحلیل کمی ریسک کسب‌و‌کار برای مدیریت سازمانی و مدیریت ریسک آن سازمان، با دقت عمل کنید.

گام چهارم: ریسک را از بین ببرید

هر عامل مخرب کسب‌و‌کار باید تا حد ممکن از بین برود یا مهار شود. این کار توسط متخصصان بخشی که این ریسک به آن تعلق دارد، انجام می‌شود. در یک محیط دستی (غیر دیجیتالی)، این مستلزم تماس با هر یک از ذی‌نفعان و سپس تنظیم جلسات است تا همه بتوانند در مورد مسائل صحبت کنند. مشکلی که ممکن است پیش بیاید آن است که بحث به ایمیل برای ارسال مدارک و مستندات و تماس­های تلفنی مختلف محدود شود­­­.

به‌عنوان راه‌حلی در مدیریت ریسک، می‌توان از طریق سیستم به کلیه ذی‌نفعان آن‌ها را آگاه کرد. بحث در مورد ریسک و راه‌حل احتمالی آن می‌تواند از درون سیستم صورت گیرد. به جای این‌که همه برای دریافت آخرین اطلاعات با یکدیگر تماس بگیرند، می‌توانند به طور مستقیم، راه‌حل رفع ریسک را آنلاین دریافت کنند. بحث مربوط به ریسک و راه‌حل­های احتمالی جلوگیری از آن می‌تواند سیستمی باشد. مدیریت همچنین می‌تواند راه‌حل‌های پیشنهادی و پیشرفت­‌های سیستم مدیریت ریسک را از نزدیک تحت‌نظر داشته باشد.

گام پنجم: تهدید را نظارت و بررسی کنید

گام پنجم: تهدید را نظارت و بررسی کنید - مدیریت ریسک

همه تهدیدهای کسب‌و‌کار قابل حذف نیستند­، برخی از ریسک‌ها همیشه وجود دارند. ریسک‌های بازار و ریسک‌های زیست‌محیطی تنها دو نمونه از آن‌ها هستند که همیشه باید مورد نظارت قرار گیرند. در سیستم‌های دستی، نظارت از طریق کارکنان سخت‌کوش اتفاق می‌افتد.

این متخصصان باید اطمینان حاصل کنند که مراقب همه تهدیدات شغلی هستند. در یک محیط دیجیتالی، سیستم مدیریت ریسک، کل تهدیدهای شغلی سازمان را کنترل می‌کند. اگر هر عامل یا ریسکی تغییر کند به‌سرعت برای کلیه افراد قابل مشاهده است. نرم‌افزارها در مشاهده پیوسته عوامل زیان‌رسان کسب‌و‌کار، بسیار بهتر از افراد عمل می‌کنند. نظارت برتهدیدات کسب‌و‌کار همچنین به شما این امکان را می‌دهد تا از تداوم نظارت بر تهدیدهای کاری اطمینان حاصل کنید.

در این مطلب به این پرداختیم که تعریف مدیریت ریسک چیست، همچنین انواع، فرایند و مزایای آن را نیز مورد بررسی قرار دادیم. در نهایت نیز نکاتی درمورد مدیریت ریسک را بیان کردیم.

منبع: 
360factors.com
skillcast.com

۵.۰ ( ۱ امتیاز )

استخدام در شرکت‌های برتر

فرصت اشتغال در اگری تلنت

اگری تلنت

کشاورزی

تهران
در حال استخدام
استخدام در کانون ایران نوین

کانون ایران نوین

بازاریابی و تبلیغات

تهران
در حال استخدام
دعوت به همکاری در نگار خودرو

نگار خودرو

خودرو و صنایع وابسته

-
در حال استخدام
استخدام آنلاین در مبین ابزار آرتمن

مبین ابزار آرتمن

تجارت و بازرگانی

تهران
در حال استخدام
آگهی استخدام کیان بسپارکاران

کیان بسپارکاران

تولیدی و صنعتی

کرج
در حال استخدام

بخش کارفرما

آگهی استخدام خود را ثبت کنید و منتظر بهترین‌ها باشید

مطالب مرتبط

۵.۰

مدیریت پروژه چیست؟ (راهنمای جامع)

مدیریت پروژه چیست؟ پروژه چیست؟ ۵ مرحله چرخه حیات پروژه محدودیت‌های سه‌گانه یا مثلث مدیریت پروژه مدیر پروژه کیست؟ نرم‌افزارهای مدیریت پروژه ابزارهای مدیریت پروژه ...

  ۳۰,۸۰۲  |    ۲۵ دقیقه 

۵.۰

مدیریت منابع انسانی یا HRM چیست؟ (راهنمای جامع)

مدیریت منابع انسانی یا HRM چیست؟ وظایف و نقش مدیریت منابع انسانی نکات کلیدی درباره‌ی نقش مدیریت منابع انسانی تمرینات مرتبط با نقش مدیریت منابع ...

  ۲۵,۲۶۶  |    ۱۴ دقیقه 

۴.۸

مدیریت کیفیت جامع یا TQM چیست؟ (راهنمای کاربردی)

مدیریت کیفیت جامع (Total quality management) یا به اختصار TQM روشی برای موفقیت بلندمدت است که پیرامون این ایده طراحی شده‌است که همه‌ی کارکنان به ...

  ۲۷,۲۸۱  |    ۴ دقیقه 

۴.۸

مدیریت زمان چیست و چگونه زمان را مدیریت کنیم؟ (راهنمای جامع مدیریت زمان)

مدیریت زمان چیست؟ روزانه چقدر زمان هدر می‌دهیم؟ چرا باید به مدیریت زمان اهمیت بدهیم؟ چرا باید برای مدیریت زمان برنامه‌ریزی کنیم؟ چگونه خودمان را ...

  ۱۸۳,۷۵۰  |    ۵۳ دقیقه 

دیدگاه

۰  دیدگاه‌