سفته ضمانت کاری یا حسن انجام کار در استخدام چیست؟

• سفته چیست؟
• سفته حسن انجام کار چیست؟
• چک حسن انجام کار چیست؟
• قانون موجود راجع به سفته ضمانت کاری
• سفته بابت چک حسن انجام کار چگونه می‌باشد؟
• نحوه نوشتن سفته بابت ضمانت کاری
• اجرا گذاشتن سفته حسن انجام کار
• نکات مهم در زمان اعطای سفته حسن انجام کار
• ارائه سفته سفید امضا به کارفرما

سؤالی که برای همه ایجاد شده این است که لزوم ارائه‌ی سفته حسن انجام کار به کارفرما برای استخدام چیست؟ آیا سفته برای استخدام برای ما تعهدات حقوقی ایجاد خواهد کرد؟ چگونه میزان ریسک اعطای سفته به کارفرما را کاهش دهیم؟ در این مطلب قصد داریم به بررسی بخش‌های مختلف سفته ضمانت کاری موضوع بپردازیم و امیدواریم تا انتهای آن، ابهامات موجود در زمینه سفته ضمانت حسن انجام کار را رفع کنیم؛ پس با ما برای آشنایی بیشتر با سفته استخدام همراه شوید.

سفته چیست؟

هدف اصلی و واقعی سفته، بابت بدهی و یا پرداخت اقساط در زمان معین است که معمولا بین بدهکار و طلبکار تنظیم می‌شود. اما در حال حاضر اغلب کارفرماها در زمان استخدام افراد، از آن‌ها طلب سفته می‌کنند و البته کارجویان باید پیش از ارائه سفته ضمانت حسن انجام کار، به‌دقت قوانین و ملزومات این مسئله را بررسی کرده و با درک کامل نسبت به انجام این کار، آن را امضا کنند. حال در ادامه بررسی قوانین سفته حسن انجام کار یا همان سفته برای استخدام را بررسی می‌کنیم.

سفته حسن انجام کار چیست؟

سفته ضمنت کاری، رایج‌ترین نحوه استفاده از سفته است و معمولا افراد در معامله‌های مختلف و به‌ازای پول نقد، از آن استفاده می‌کنند. احتمالا با توجه به این توضیحات، این سوال برای شما ایجاد شود که سفته حسن انجام کار چیست؟ در پاسخ باید بگوییم این نوع سفته را کارفرماها پیش از شروع کار و معمولا در زمان عقد قرارداد، از نیروهای جدید اخذ می‌کنند و بر طبق آن، نیروهای کار تعهد می‌کنند که کار موجود در آن مجموعه را به بهترین شکل ممکن اجرا خواهند کرد. سفته ضمانت که با نام سفته حسن انجام کار نیز شناخته می‌شود، با سفته‌ای که برای پرداخت وجه نقد صادر خواهد شد، از لحاظ تکمیل سفته و درج موارد مختلف بر روی آن، تفاوت دارد.

برای مثال در سفته ضمانت کاری هیچ تاریخی درج نخواهد شد و در بخش تاریخ سفته، عبارت «سفته بابت حسن انجام کار» نوشته می‌شود. در بخش نام گیرنده نیز باید نام شرکت یا نام فرد گیرنده، تعیین شود، زیرا در غیر این صورت سفته در وجه حامل بوده و هر کسی می‌تواند آن را نقد کند. سفته حسن انجام کار دارای چندین شرایط و جزئیات اختصاصی دیگر است که در بخش‌های بعد به بررسی دقیق‌تر آن خواهیم پرداخت. با این وجود، ممکن است این سوال مهم برای شما ایجاد شود که چک حسن انجام کار چیست و چه تفاوتی با سفته حسن انجام کار دارد؟ در بخش بعد، به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت.

چک حسن انجام کار چیست؟

اغلب کارهای مهم مثل ساختن یک سازه و یا انجام یک کار مشخص، با نگرانی‌های مختلفی همراه است و این سوال مهم به وجود می‌آید که اگر فرد تعهد خود را انجام نداده یا به‌صورت ناقص کار را تحویل دهد، چه راه‌حل‌هایی برای کارفرما وجود دارد و چگونه می‌تواند از وقوع این اتفاق جلوگیری کرده یا خسارت خود را اخذ کند.

در این مواقع و برای چنین موقعیت‌هایی، باید یک شرط جبران خسارت تعیین شود که انجام این کار از 3 طریق مختلف هم‌چون ضمانت‌نامه بانکی، چک حسن انجام کار یا سفته ضمانت، قابل انجام خواهد بود.

در پاسخ به سوال «چک حسن انجام کار چیست؟» باید بگوییم که کارفرما از فرد مقابل، چکی را اخذ خواهد کرد که در صورت تخلف طرف دوم قرارداد و عدم ارائه کار به‌صورت تعیین شده، کارفرما می‌تواند چک را وصول کند و خسارت خود را از طریق آن دریافت نماید. این نوع چک همانند سفته حسن انجام کار، بدون تاریخ بوده و البته باید بدانید که صدور چک تضمینی در قانون جدید ممنوع شده است. هرچند ناگفته نماند که این نوع چک همیشه قابل مطالبه و وصول خواهد بود، ولی از آن‌جایی که تاریخ بر روی آن درج نمی‌شود، جنبه کیفری نیز ندارد.

قانون موجود راجع به سفته ضمانت کاری

مهم‌ترین نکته موجود این است که قانون در رابطه با ارائه سفته ضمانت کاری، هیچ واکنشی ندارد و کاملا ساکت است. احتمالا باید این سکوت قانونی را درمورد سفته برای استخدام رضایت تقریبی بدانیم و نمی‌توانیم ارائه سفته حسن انجام کار را در زمان امضای قرارداد را غیرقانونی بنامیم.

از سوی دیگر باید پیش از ارائه و امضای سفته ضمانت کاری، به یک نکته مهم درباره سفته استخدام پاسخ دهید: آیا ارائه سفته برای استخدام به کارفرما و مجموعه جدید منطقی است؟ این مسئله کاملا شخصی و نسبی بوده و نمی‌توانیم حکم کلی راجع به آن صادر کنیم. ممکن است در یک مجموعه با گران‌ترین ابزار ممکن سروکار داشته باشید یا هر گونه سهل‌انگاری شما، ضررهای هنگفت و غیر قابل جبران ایجاد ‌کند. شاید بتوان اعطای سفته حسن انجام کار را در این شرایط منطقی در نظر گرفت، اما برای شرکت‌های شخصی، کوچک و بدون داشتن فناوری و تجهیزات خاص، ارائه آن با مبالغ بسیار بالا چندان منطقی به‌نظر نخواهد رسید.

همچنین توجه کنید که مبلغ سفته حسن انجام کار با درآمد سالانه مجموعه و پایه حقوق شما متناسب باشد. امضای سفته ضمانت کاری ۱۰۰ میلیون تومانی برای مجموعه‌ای با درآمد نهایتا یک میلیاردی، نه تنها منطقی نیست بلکه ممکن است امضای این سفته برای استخدام باعث ایجاد سودجویی شود. در ادامه به بررسی نکات مهم سفته استخدام خواهیم پرداخت.

آگهی استخدام

جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.

نحوه نوشتن سفته بابت ضمانت کاری

سفته دارای چند بخش مختلف است که باید آن را تکمیل کرده و پس از تکمیل، آن را به فرد مورد نظر تحویل دهید. پر کردن سفته برای پرداخت وجه نقد با تکمیل آن برای ضمانت، چند تفاوت اصلی دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

اولین و مهم‌ترین نکته این است که حتما بخش تاریخ سفته را با نوشتن عبارت سفته بابت حسن انجام کار، پر کنید. در سفته ضمانت نباید هیچ تاریخی درج شود و به همین خاطر باید این بخش را بدین شکل تکمیل نمایید.

در بخش بعدی، عبارت «حواله» بر روی سفته را خط زده و با انجام این کار، احتمال اخذ وجه نقد را از بین ببرید. در پشت حواله نیز حتما عبارت «بابت حسن انجام کار» قید شود و انتهای سفته را نیز در نزد خود نگه دارید.

نکته مهم بعدی این است که برای پر کردن سفته حسن انجام کار، باید ذکر کنید که سفته را در وجه چه فردی یا چه شرکتی صادر کرده‌اید و چه کسی می‌تواند این سفته را نقد کند. انجام این کار به این دلیل است که سفته از حالت در وجه حامل خارج شود، زیرا سفته در وجه حامل به‌راحتی به سایرین منتقل شده و فرد حامل، صاحب سفته خواهد بود و او می‌تواند آن را نقد کند.

پس از تکمیل بخش تاریخ، گیرنده و البته پشت‌نویسی سفته و جدا نمودن انتهای سفته و اخذ آن، حتما در قرارداد مابین خود و کارفرما، ارائه سفته را درج نمایید. برای انجام این کار، این متن را در قرارداد خود بنویسید:

• «آقا / خانم ... یک فقره سفته به شماره ... به مبلغ ... ریال بابت حسن انجام کار (یا ضمانت انجام کار) در اختیار کارفرما / مدیر عامل ... قرار داده است. در صورتی که این‌جانب بر طبق مفاد قرارداد عمل نکرده و یا باعث ایجاد خسارت برای مجموعه شوم، مدیر / کارفرما شرکت ... پس از اثبات این موضوع، می‌تواند نسبت به وصول این سفته اقدامات لازم را انجام دهد.»

انجام دقیق تمام این موارد، احتمال سواستفاده‌های احتمالی را از بین می‌برد و این اطمینان خاطر را برای شما ایجاد می‌کند که بدون ترس از عواقب ناخوشایند ارائه سفته، به‌راحتی این کار را انجام دهید. 

سفته بابت چک حسن انجام کار چگونه می‌باشد؟

معمولا بابت ضمانت انجام کار یا حسن انجام کار، یکی از ۳ مورد ضمانت‌نامه بانکی، چک و یا سفته ارائه می‌شود و ارائه هم‌زمان ۲ یا تمام آن‌ها برای انجام هر کاری، چندان عاقلانه نیست. تنها یکی از این موارد نیز تعهد و تضمین کافی را ایجاد خواهد کرد و به ارائه هم‌زمان آن‌ها نیاز ندارید.

بنابراین باید بگوییم برای تضمین حسن انجام کار، ارائه سفته یا چک به‌تنهایی کافی خواهد بود. با این وجود نکته بسیار مهم‌تری که وجود دارد نحوه تکمیل سند تعهدآور حسن انجام کار است، زیرا ارائه چک یا سفته سفید امضا، می‌تواند مشکلات مختلفی را در پی داشته باشد. در ادامه به طور کامل به نحوه نوشتن سفته بابت ضمانت کاری خواهیم پرداخت.

اجرا گذاشتن سفته حسن انجام کار

اجرا گذاشتن سفته حسن انجام کار در شرایط خاصی صورت می‌گیرد. این سفته معمولا برای عدم ایجاد خسارت به ابزار و تجهیزات و یا عدم کوتاهی در انجام کار از نیروهای کار اخذ می‌شوند. در صورتی که نیروی کار با انجام اشتباهات فردی باعث ایجاد خسارت‌های بزرگ و سنگین شوند و یا به تعهدات لازم‌الاجرا در قرارداد خود عمل نکنند، کارفرما می‌تواند با اجرا گذاشتن سفته حسن انجام کار، از فرد خاطی شکایت کرده و پس از اثبات ادعای خود، خسارت‌های موجود را جبران نماید.

نکات مهم در زمان اعطای سفته حسن انجام کار

اگر در شهر کوچکی هستید و تنها فرصت شغلی مناسب شما همین مورد است و با توجه به شرایط خاص (مثلا دسترسی شما به ابزارهای گران قیمت مجموعه) مجاب به پرداخت سفته ضمانت کاری شده‌اید، باید این نکات مهم را پیش از امضا سفته حسن انجام کار بدانید و با ذهنی باز به امضای سفته برای استخدام بپردازید.

اگر کارفرما یا نیروی منابع انسانی عنوان کرد که قراردادها پیش‌نوشته هستند و این امکان وجود ندارد، به هیچ عنوان و تحت هیچ شرایطی سفته ضمانت کاری سفید را امضا نکنید. سفته ضمانت کاری را پشت نویسی کرده و در سفته برای استخدام نام کارفرما به‌عنوان فرد مقابل شما و دلیل سفته حسن انجام کار را برای تضمین حتما بنویسید و تاریخ وصول سفته استخدام را پایان قرارداد یا نهایتا یک ماه پس از آن تعیین کنید. اگر مجموعه و یا کارفرما در مقابل انجام این کار هم مقاومت کردند و در جواب سوال‌های شما پاسخ قانع‌کننده‌ای نداشتند، توصیه می‌کنیم هر چه سریع‌تر از آن مجموعه و سازمان خارج شوید.

نکته مهم دیگر درباره سفته ضمانت حسن انجام کار این است که حتما باید دلیل ارائه سفته ضمانت کاری نوشته شود. اگر موقعیت شما در سازمان و مجموعه هنوز گنگ و مبهم است، از کارفرما بپرسید وظایف شما چیست و در قبال چه چیزی قرار است سفته حسن انجام کار دهید. معمولا بر روی سفته استخدام عبارت «بابت حسن انجام کار» نوشته می‌شد که بسیار گنگ و مبهم است. هرچند همین جمله از امضای سفته سفید خیلی بهتر است، ولی سعی کنید عبارات دقیقی بابت انجام وظایف خود در قرارداد کار و در محل دلیل ارائه سفته ضمانت کاری یا در بدترین حالت بر روی سفته بنویسید تا میزان و زمینه‌های تعهد شما معین و مشخص باشد.

یکی دیگر از موارد مهم در رابطه با نوشتن سفته برای استخدام، داشتن یک نسخه کپی از سفته ضمانت کاری و البته قرارداد است. شما به‌عنوان یکی از طرفین قرارداد، باید یک نسخه از تعهدات و مدارک موجود را داشته باشید و نیاز به تکرار نیست که در این مورد هیچ عذری از سوی کارفرما پذیرفته نیست. سعی کنید در کمال احترام و ادب، پیش از امضا سفته حسن انجام کار تمام این موارد را بررسی کرده و آن‌ها را معین کنید و با خیال پس از امضای سفته ضمانت حسن انجام کار، کار خود را در مجموعه جدید آغاز نمایید.

ارائه سفته سفید امضا به کارفرما

با وجود تمام موارد گفته شده درمورد امضای سفته برای استخدام، اگر شما هم به مجموعه و کارفرمای سابق یا فعلی خود سفته ضمانت کاری سفید امضا داده باشید، احتمالا در حال حاضر مضطرب هستید. باید به شما بگوییم و در واقع اطمینان بدهیم که هیچ اتفاق ناخوشایند و ترسناکی درباره سفته استخدام شما رخ نخواهد داد، زیرا سفته حسن انجام کار بار حقوقی داشته و بار کیفری ندارد. معنای این عبارت است که کسی به دلیل سفته ضمانت حسن انجام کار به زندان نمی‌رود و بدترین حالت ممکن این است که مال و اموال حاصل از تعهد سفته حسن انجام کار ضبط شده و به طلب‌کار داده شود.

اگر مجموعه و کارفرما قصد سواستفاده از سفته ضمانت کاری شما را داشته باشند، باید سفته برای استخدام شما را به‌اجرا بگذارند که به اجرا گذاشتن سفته استخدام پروسه‌ای یک ساله خواهد بود. در دادگاه نیز قاضی یا داور از کارفرما دلیل این کار را می‌پرسد. اگر کارفرما علت را قرارداد کاری عنوان کند، مقام مسئول سفته حسن انجام کار را باطل کرده و همه موضوع را به قرارداد کاری و وزارت کار ارجاع خواهد داد. در صورت اعلام کارفرما به رسیدن زیان، قرض، دزدی یا هر مورد دیگر، کارفرما باید مستندات دقیق و کامل ارائه دهد و اگر مجموعه نتواند حرف خود را درباره ثابت کند، به جرم کلاهبرداری و خیانت در امانت جریمه شده یا حتی به زندان محکوم می‌شود.

سخن آخر

با توجه به تمام این موارد درمورد سفته استخدام،‌ احتمالا برای شما نیز واضح است که دلیل تأکید بر ندادن سفته ضمانت کاری یا بررسی کامل شرایط و قید تمام موارد مهم در این رابطه برای چیست. هدف این است که از پروسه احتمالی شکایت و دردسرهای پس از آن دور بمانید. در نهایت سفته برای استخدام را امضا کنیم یا خیر؟

همه ما ده‌ها بار این جمله را شنیده‌ایم که «نخوانده چیزی را امضا نکنید» ولی در این‌جا باید یک مورد دیگر را نیز به آن اضافه کنیم. اگر در رابطه با امضای سفته ضمانت کاری تردید دارید، حتما همه سوالات خود را بپرسید و تنها زمانی این کار را انجام دهید که به اطمینان کامل رسیده باشید. در زمان پرسیدن سؤال از کارفرما، تمام جوانب را در نظر بگیرید، با احترام و دقت کامل رفتار کنید و در صورت دیدن جواب‌های نامناسب یا عدم رسیدن به اطمینان کافی، پیشنهاد می‌کنیم از امضا و ارائه سفته ضمانت حسن انجام کار خودداری کنید.

اگر شما به‌تازگی قصد ورود به بازار کار را داشته باشید، احتمالا پس از گذر از مراحل اولیه و در حساس‌ترین بخش پروسه یعنی عقد قرارداد، کارفرما از شما سفته ضمانت کاری طلب می‌کند. شما به‌عنوان یکی از طرفین قرارداد، باید یک نسخه از تعهدات و مدارک موجود و سفته حسن انجام کار را داشته باشید و نیاز به تکرار نیست که در این مورد هیچ عذری از سوی کارفرما پذیرفته نیست.

استخدام حسابدار

جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.