ثبت شرکت؛ قوانین و مراحل ثبت شرکت کدامند؟
داشتن یک کسبوکار مستقل، جذابیت زیادی دارد و در واقع اغلب ما در برخی مواقع به آن فکر میکنیم. اگر شما جزو افرادی هستید که میخواهید این آرزو را به واقعیت تبدیل کرده و کسبوکار شخصی خود را راهاندازی کنید، پیشنهاد میکنیم در همین گامهای اول کار خود را با ثبت شرکت آغاز نمایید. طبیعی است که پیش از شروع با سوالات مختلفی مثل چرا به ثبت شرکت نیاز داریم، مراحل ثبت شرکت به چه ترتیب است، مزایای انجام این کار چیست و چندین سوال مهم دیگر مواجه شوید.
در این مطلب قرار است تمام این سوالات را با هم بررسی کرده و با یافتن پاسخهای مناسب، تمام ابهامات موجود در این زمینه را رفع کنیم. پس همراه ما باشید تا از مراحل ثبت شرکت و جزئیات مرتبط با آن، مطلع شوید.
شرکت چیست و به چند دسته تقسیم میشود؟
شرکت در معنای لغوی به معنای شریک شدن در یک کار است. در اصطلاح حقوقی، به همکاری بین دو یا چند شخص حقیقی و یا حقوقی، برای انجام انواع عملیات تجاری و اقتصادی برای رسیدن به سود را شرکت میگویند. البته تمام شرکتها به هدف تجارت و کسب سود ایجاد نمیشوند که به این دسته از شرکتها، شرکتهای مدنی نامیده میشوند. بهصورت کلی همانگونه که از معنای کلمه شرکت مشخص است، شرکت به همکاری چند فرد گفته میشود که میتوانند اهداف مختلفی را داشته باشند.
همانگونه که کمی پیشتر گفتیم، شرکتها به دو دسته اصلی تجاری و مدنی تقسیم میشوند که هرکدام از آنها مشخصات اختصاصی خود را دارند. تفاوت این دو نوع شرکت شامل موارد زیر است:
- شرکت تجاری: دارای اساسنامه یا شرکتنامه است، باید ثبت شود و شخصیت حقوقی مستقلی دارد. شرکت تجاری دارای تابعیت و البته اقامتگاه مجزا بوده و برای اهداف تجاری، بازرگانی، اقتصادی و در نهایت کسب سود ایجاد میشود. انحلال این شرکتها با اراده جمعی شرکا خواهد بود و احتمال وقوع ورشکستگی نیز وجود دارد. نکته مهم دیگر این است که شرکتهای تجاری نماینده قانونی دارند؛
- شرکت مدنی: این شرکتها به ثبتشدن در مرجع ثبت نیازی ندارند و شامل قانون تعیین تابعیت و اقامتگاه نخواهند بود. از سوی دیگر برای انحلال این شرکتها، باید تقاضای افراز و تقسیم اموال هر یک از شرکا وجود داشته باشد و عنوان ورشکستگی به شرکتهای مدنی تعلق نمیگیرد، بلکه در صورت از دستدادن سرمایه و داشتن طلبکار، شامل قانون عسر و حرج خواهند شد.
البته باید بدانید که شرکتهای تجاری تنها یک دسته مشخص نیستند، بلکه مجموعهای از انواع شرکتها بوده و به ۷ دسته اصلی تقسیم میشوند که به دلیل اهمیت نوع شرکت در تمام فرآیند ثبت، هر کدام از آنها را بهصورت خلاصه شرح خواهیم داد:
- شرکت سهامی (خاص و عام): شرکتی که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت افراد، محدود به مبلغ اسمی سهام آنها است. اگر بخشی از سهام بین مردم و موسسین تقسیم شده باشد، شرکت سهامی عام و اگر تمام سهام، فقط در دست عدهای معدود از موسسین باشد، شرکت سهامی خاص خواهد بود؛
- شرکت با مسئولیت محدود: شرکتی که بین دو یا چند نفر ایجاد شده و هدف اصلی آنها تجارتی است. در این شرکت سرمایه به سهام تقسیم نشده ولی هر فرد فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات شرکت است و عبارت تضامنی حتما باید در نام شرکت درج شود؛
- شرکت تضامنی: تحت اسم مخصوص و برای امور تجارتی بین ۲ یا چند نفر با مسئولیت تضامنی ایجاد میشود. نکته مهم این است که اگر دارایی شرکت برای پرداخت تمام قروض کافی نباشد، هر کدام از شرکا مسئولیت پرداخت تمام قروض شرکت را برعهده خواهد داشت؛
- شرکت مختلط غیر سهامی: برای انجام امور تجاری تحت نام مخصوص بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود ایجاد میشود. نکته مهم این است که در این شرکت انتشار سهام صورت نخواهد گرفت؛
- شرکت مختلط سهامی: این شرکت تحت اسم مخصوص بین تعدادی شرکای سهامی و یک یا چند نفر شریک ضامن تشکیل میشود؛
- شرکت نسبی: با اسم مخصوص و بین ۲ یا چند نفر تشکیل شده و مسئولیت هر یک از شرکا با توجه به سرمایه آنها و در واقع نسبت به میزان آن معین خواهد شد؛
- شرکت تعاونی تولید و مصرف: با مشارکت عدهای از افراد حرفهای در مشاغل مختلف ایجاد میشود که هر کدام شغل و حرفه خود را برای تولید و فروش اشیا یا اجناس به کار میبرند.
با توجه به این موارد، در حال حاضر باید به این نکته مهم توجه کرده باشید که با توجه به نوع فعالیت و سرمایه شما، شرکت آیندهتان در کدام دستهبندی قرار خواهد گرفت.
انتخاب نوع صحیح شرکت اهمیت بسیار زیادی دارد و اگر در پروسه ثبت، نوع نامناسبی را انتخاب نمایید، در زمان ثبت و یا بدتر از آن در زمان فعالیت، با مشکلات متعددی روبهرو خواهید شد. به همین خاطر پیشنهاد میکنیم این بخش را با بررسی دقیق و کمک کارشناس تعیین کنید.
اما یک سوال مهمتر در این رابطه وجود دارد که پیش از بررسی نحوه ثبت شرکت، باید به بررسی آن بپردازیم: چرا به ثبت شرکت نیاز داریم؟
دلایل ثبت شرکت
ثبت شرکت از مهمترین اقداماتی است که باید در ابتدای شروع فعالیت خود انجام دهید. شاید بتوان مهمترین دلیل آن را رسمیشدن شراکت و عدم ایجاد اختلافهای معمول در زمان تقسیم سود دانست.
اگر شما شرکت خود را ثبت کنید، اوراق و اسناد رسمی را دریافت کرده و بر طبق آنها فعالیتهای تجاری خود را انجام دهید، اختلافات معمول رخ نمیدهد و در صورت کسب سودهای کوچک و بزرگ و حتی در زمان ایجاد خسارتهای مالی مختلف، همه موارد شفاف و واضح خواهدبود. این مسئله مهمترین بخش کار است که تنها در صورت وقوع اختلاف به اهمیت آن پی خواهید برد.
نکته مهم بعدی، ایجاد یک جلوه رسمی و قانونی برای کسبوکارتان خواهد بود. اهمیت این مسئله زمانی پدیدار میشود که به همکاری با سایر مجموعههای دولتی یا خصوصی نیاز داشته باشید. عقد انواع قراردادها و شروع همکاری با مجموعههای مختلف، میتواند یک گام بسیار بزرگ برای شما باشد، اما در صورت نداشتن یک شرکت رسمی احتمال جلب اعتماد طرف مقابل بسیار مشکل خواهد بود. بیشک هر مجموعه خصوصی یا دولتی ترجیح میدهد با شرکتهای معتبر، قانونی و شخصیتهای حقوقی قرارداد ببندد و همکاری با شخص حقیقی در اغلب موارد غیر قابل قبول است.
برای مثال شما در اغلب مزایدهها نمیتوانید بهصورت شخصی مشارکت کنید و حتما به ثبت شرکت نیاز خواهید داشت. بنابراین اگر تصمیم دارید دامنه فعالیتهای خود را گسترش دهید، حتما ثبت شرکت را در اولین فرصت ممکن انجام دهید.
اگر در حوزه فعالیت خود بخواهید نمایندگی سایر برندهای بزرگ دنیا را اخذ کنید، به یک شرکت ثبتشده نیاز خواهید داشت. نکته مهم دیگر این است که شرکتها با توجه به سابقه ثبت و فعالیتشان، اعتبار بیشتری خواهند داشت. به همین خاطر ثبت زودهنگام شرکت میتواند برای شما یک امتیاز مثبت باشد. البته با توجه به موارد حقوقی و قانونی مرتبط با مالیات، توصیه میکنیم ابتدا تمام بخشهای لازم را بررسی کرده، هیئت مدیره و یا افراد کلیدی شرکت را تعیین نمایید و سپس در زمان شروع فعالیت واقعی، شرکت خود را ثبت کنید.
برای آخرین دلیل ثبت شرکت، باید به جذب سرمایه بیشتر اشاره کنیم. اغلب وامها به شخص حقیقی اعطا نمیشود و برای اخذ آن حتما باید در قالب شرکت درخواست بدهید. بیشک توسعه کسبوکار به سرمایه بیشتر نیاز دارد و به همین خاطر میتوانید با ثبت شرکت خود و اخذ وام، فعالیت تجاری خود را در سطوح بالاتری ادامه دهید.
مراحل ثبت شرکت
امروزه برای تسهیل کار مشتریان، ثبت شرکت بسیار سادهتر از پیش شده است. با این وجود، ثبت شرکت و مراحل آن با توجه به نوع شرکت شما متغیر بوده و حتی مدارک مورد نیاز نیز با توجه به نوع شرکت تفاوت دارد. به همین خاطر اغلب موسسین ترجیح میدهند که از خدمات انواع شرکتهای ثبتی استفاده کرده و با پرداخت هزینههای آن، سختیهای احتمالی مسیر ثبت شرکت را تجربه نکنند. با این وجود اگر شما ترجیح میدهید که این پروسه را خودتان انجام دهید، باید این مراحل را بهترتیب بگذرانید:
۱. تکمیل مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت
مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت با توجه به نوع شرکت شما متغیر خواهد بود. به همین دلیل در این بخش ابتدا باید نوع شرکت خود را تعیین کرده و پس از آن مدارک مورد نیاز مختص آن را آماده کنید.
۲. انتخاب نام شرکت
یکی از مهمترین بخشهای ثبت شرکت، بخش انتخاب نام آن است. در این بخش حتما باید یک اسم ۳ سیلابی، منحصربهفرد و دارای شرایط لازم را انتخاب کرده و سپس به مرحله بعد بروید. در بخشهای بعد به بررسی قوانین انتخاب اسم خواهیم پرداخت.
۳. تنظیم، امضا و ارسال مدارک شرکت
این بخش نیز جزو مواردی است که جزئیات زیادی دارد و باید آن را با توجه به نوع شرکت خود انجام دهید. مثلا در شرکت سهامی عام مدارکی همچون ۲ نسخه اساسنامه شرکت، ۲ نسخه اظهارنامه، ۲ نسخه صورت جلسه هیئت مدیران، آگهی دعوت مجمع موسسین، فتوکپی شناسنامه مدیران، گواهی بانک و مجوزهای لازم برای ثبت این نوع شرکت مورد نیاز است ولی برای یک شرکت خدماتی تنها کپی مدارک شناسایی، امضای اقرارنامه، گواهی عدم سوء پیشینه و ارائه مجوز (البته در صورتی که موضوع کاری شرکت خدماتی به مجوز نیاز داشته باشد) لازم خواهد بود.
۴. دریافت آگهی
بخش آخر ثبت شرکت، دریافت آگهی است که باید برای انجام این کار به نمایندگی روابط عمومی مراجعه کرد. متقاضی باید مبلغی بابت حق ثبت و حق درج آگهی به حساب بانکی تعیینشده واریز کند. فیش واریزی را به واحد حسابداری اداره تحویل دهد و پس از درج این فیش در انتهای برگه تقاضانامه، مدارک به بخش «واحد ثبت تاسیس و تغییرات» ارسال شده و شرکت ثبت شود.
ثبت شرکت در این مرحله پایان نیافته و متقاضی باید چند کار دیگر را نیز انجام دهد. پس از ثبت شرکت، متقاضی یا وکیل رسمی شرکت باید در بخش واحد ثبت و تاسیس تغییرات، مدارکی را امضا کنند که «برابر بودن ثبت با سند» را تایید میکند. سپس رئیس اداره ۲ نسخه آگهی را امضا کرده و یک نسخه از تمامی مدارک پرونده شرکت در اداره باقی مانده و نسخه دیگر به متقاضی تحویل داده میشود. سند ارائه شده همان سند «ثبت شرکت» است.
البته کار ثبت شرکت در این مرحله نیز به اتمام نخواهد رسید و بخش دریافت آگهی همچنان ادامه خواهد داشت. متقاضی باید یک نسخه از آگهی را به دفتر روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران واقع در تهران ارسال کند و نسخه دیگر را به «واحد روابط عمومی» مستقر در اداره کل ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی تحویل دهد. در آخر نیز طبق ماده ۱۹۷ قانون تجارت و ماده ۶ نظامنامه قانون تجارت، در مدت زمان یک ماه از تاریخ ثبت شرکت، خلاصه شرکتنامه و تمام موارد لازم مرتبط با آن باید توسط اداره ثبت در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران و یکی از روزنامههای کثیرالانتشار، منتشر شود.
روند ثبت شرکت در حالت حضوری این گونه خواهد بود. خوشبختانه در حال حاضر امکان ثبت شرکت بهصورت آنلاین نیز وجود دارد که در بخش بعد به بررسی آن خواهیم پرداخت.
مراحل ثبت شرکت بهصورت آنلاین
امروزه میتوان مراحل ثبت شرکت را غیر حضوری و بهصورت آنلاین انجام داد و بخش بزرگی از مراجعههای غیر ضروری از این فرآیند حذف شده است. برای انجام این کار باید به سامانه جامع ثبت شرکتها مراجعه کرده و تمام اطلاعات مربوط به ثبت شرکت مثل نحوه تنظیم درخواست، مدارک مورد نیاز، شیوه نامههای اجرایی ثبت شرکتها و حتی اطلاعرسانیهای آتی را از این طریق پیگیری کرد.
پیش از ثبت شرکت باید تمام جزئیات مثل انتخاب نام، نشانی شرکت، سرمایه شرکت، معرفی شرکا، مشخصنمودن سهام شرکا و حتی شعبههای شرکت را نیز تعیین کنید. مراحل ثبت شرکت بهصورت آنلاین این گونه خواهد بود:
۱. انتخاب نوع شرکت
در این بخش باید نوع شرکت را با توجه به موارد گفته شده انتخاب کنید.
۲. تعیین شرکا و سهامداران
یکی از مهمترین مراحل، تعیین شرکا و سهامداران است. این افراد در شرکت شما صاحب نظر و دارای حق امضا بوده و هر تصمیمگیری برای شرکت با توجه به نظر این افراد انجام خواهد شد.
۳. تعیین میزان و نوع سرمایه
تعیین نوع سرمایه در دو حالت نقدی و غیر نقدی است که باید در زمان ثبت، میزان هر یک از آنها را تعیین کنید. حداقل میزان سرمایه، یک میلیون ریال یا ۱۰۰ هزار تومان است. سرمایه غیر نقدی شامل ملک، خودرو، ماشینآلات و... شده و میزان ارزش آنها با توجه به نظر کارشناسان تعیین خواهد شد.
۴. انتخاب نام شرکت
انتخاب نام شرکت یکی از مهمترین بخشها در این فرآیند است و باید تمام قوانین انتخاب نام شرکتها را با دقت بررسی کرده و بر طبق آن، یک نام مناسب انتخاب کنید.
۵. تعیین سمت اعضای هیئت مدیره
تعیین سمت این افراد، در واقع تعیین افراد دارای حق امضا است.
۶. آمادهسازی مدارک ثبت شرکت
مدارک مورد نظر برای ثبت شرکت، با توجه به نوع شرکت تفاوت دارد. در این بخش باید با توجه به ماهیت شرکت خود، مدارک لازم را جمعآوری کنید.
۷. پست مدارک به اداره ثبت
پس از جمعآوری مدارک، تمام آنها را در پاکت مخصوصی که در باجههای پستی وجود دارند، بگذارید و بهصورت پیشتاز ارسال کنید. پس از ارسال سه حالت ممکن است ایجاد شود:
- پرونده کاملا رد شده و به آدرس شما بازگشت داده شود؛
- با داشتن نواقصی، برای رفع همان نقصها به نشانی شما بازگشت داده شود؛
- پرونده بهصورت کامل تایید شود که در صورت تایید باید با مراجعه حضوری متقاضی یا وکیل رسمی، هزینههای مربوطه را پرداخت کرده و مدارک را دریافت کنید.
۸. پرداخت هزینه آگهی برای ثبت شرکت
در آخرین مرحله نیز باید هزینه چاپ و انتشار آگهی تاسیس را در روزنامه پرداخت کنید. این بخش نیز بهصورت غیر حضوری انجام خواهد شد و تنها باید به سایت روزنامه مراجعه کرده و بخشهای لازم را تکمیل کنید. پس از چاپ روزنامه، یک نسخه از آن به آدرس شما ارسال خواهد شد.
این روند حالت کلی ثبت شرکت بهصورت آنلاین است و بیشک بخشهای دیگری نیز خواهد داشت که به نوع شرکت، تعداد شرکا و سایر عوامل متغیر دیگر بستگی دارد.
قوانین انتخاب نام شرکت
انتخاب نام یکی از حساسترین و پرچالشترین بخشها از مراحل ثبت شرکت است و باید با داشتن اطلاعات کامل و دقیق، نامی را انتخاب کنید که هم نوع فعالیت شما را بهخوبی تشریح کند و البته نکته مهمتر این است که با توجه به قوانین انتخاب نام تعیینشده باشد.
در ابتدا باید یک نکته بسیار مهم را یادآوری کنیم، اگر نام شرکت خود را بر روی محصولاتتان قرار دهید، هیچ مانع قانونی برای عدم کپی آن ایجاد نخواهد شد و هر کسی میتواند همان محصول را با همان نام تولید کرده و به بازار عرضه کند. دلیل این مسئله این است که نام شرکت، در واقع فقط نام تشکل حقوقی است. اگر میخواهید محصولات منحصربهفرد شما غیر قابل تکرار و جعل باشند، باید برند اختصاصی خود را ثبت کنید. با توجه به این موضوع، قوانین انتخاب نام شرکت را با هم مرور کنیم:
- دارای ریشه فارسی؛
- عدم تضاد با شئونات انقلاب اسلامی ایران؛
- منحصربهفرد بوده و به هیچعنوان تکراری و یا حتی مشابه سایر نامها نباشد؛
- دارای اسم خاص؛
- نداشتن اعداد بهصورت ریاضی و در صورت نیاز نوشتن اعداد بهصورت حروف؛
- عدم استفاده از عناوین ایثارگران، شهدا و سایر موارد تحت نظارت سازمان بنیاد شهید؛
- عدم استفاده از نام شعرا، دانشمندان و کاشفان عصر حاضر؛
- عدم استفاده از حروف اول بعضی کلمات مثل اچتیسی و...؛
- عدم استفاده از نام سایر برندها و نامهای مشهور بهشکلی که باعث ایجاد فریب و خطا شود؛
- عدم استفاده از اسامی تشکلهای خاص مشهور فعال در کشور؛
- عدم استفاده از حروف اول چند کلمه بهصورت مخفف و یا ترکیبی.
قوانین انتخاب نام بسیار حساس و تقریبا پیچیده است. برای مثال نام انتخابی باید ۳ سیلابی باشد و البته در برخی از انواع شرکتهای تجاری، نوع شرکت نیز در نام شرکت باید ذکر شود. هرچند باید بگوییم که برای تسهیل این بخش، بخش استعلام نام شرکتها راهاندازی شده است که میتوانید با کمک آن، اسامی انتخابی خود را بهصوت آنلاین در سامانه استعلام بررسی کرده و تنها در صورت تایید، از آنها استفاده کنید.
جمعبندی نهایی
با اینکه مراحل ثبت شرکت ممکن است طولانی و خستهکننده به نظر برسد، اما اگر میخواهید شخصیت رسمی و حقوقی کار خود را ایجاد کنید، به انجام آن نیاز دارید. برای این کار میتوانید شخصا اقدام کرده و با توجه به روند نسبتا راحت ثبت آنلاین، شرکت خود را ثبت کنید. هرچند موسسههای مختلفی نیز در این زمینه فعالیت میکنند که میتوانید با کمک خدمات آنها، ثبت شرکت را به آنها سپرده و تنها هزینههای مربوط به این کار را همراه با هزینه خدمات این موسسهها را پرداخت کرده و شرکت خود را بهراحتی و بدون درگیری با بخشهای مختلف این فرآیند، ثبت کنید.
دیدگاه