اقتصاد مشارکتی چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟
اقتصاد مشارکتی یا اقتصاد اشتراکی پدیده‌ای جدیدی است که با استفاده از اینترنت بستری برای وام‌دهی همتابههمتا (peer-to-peer lending) و فروش فراهم می‌کند. رشد سریع و تکامل اقتصاد مشارکتی، ضمن تغییر روش دسترسی کاربران به کالاها و خدمات، فرصت‌های تجاری بسیاری را برای کاربران ایجاد می‌کند.
درک اقتصاد مشارکتی به شما کمک می‌کند تا بدانید استعدادها و دارایی‌های شما در کدام بخش از این سیستم قرار می‌گیرند. در این مطلب، اقتصاد مشارکتی و مزایا و معایب استفاده از آن را بررسی می‌کنیم.
جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
اقتصاد مشارکتی چیست؟
اقتصاد مشارکتی سیستمی است که در آن افراد دارایی خود را از طریق فعالیت‌های همتابههمتا به اشتراک می‌گذارند.
این امر به عنوان اقتصاد اشتراکی، اقتصاد گیگ، اقتصاد دسترسی یا اقتصاد همتابههمتا نیز شناخته می‌شود. افراد معاملات کوتاه‌مدتی را انجام می‌دهند تا امکان دسترسی به مواردی را فرهم کنند که استفاده نشده‌اند. در برخی موارد، این دسترسی موقت است، مانند اجاره‌ی موقت اتومبیل یا آپارتمان؛ در موارد دیگر، اقتصاد مشارکتی راهی را برای فروش مستقیم کالاها یا خدمات شما به دیگران فراهم می‌کند.
در عصر دیجیتال، اقتصاد اشتراکی رشد چشم‌گیری داشته‌است و بیش‌تر معاملات از طریق اینترنت انجام می‌شوند. شبکه‌های آنلاین امکان دسترسی به سایت‌هایی را فراهم می‌کنند که در آن‌ها افراد می‌توانند محصولات و خدمات خود را ثبت یا انتخاب کنند. حراج‌های آنلاین از نمونه‌های اولیه اقتصاد مشارکتی است.
با استفاده از این سایت‌ها، افراد می‌توانند اقلام را مستقیم از فروشنده بخرند؛ جدید و دست‌دوم بودن اجناس مهم نیست، فقط صرفه‌جویی در زمان و نرفتن به فروشگاه مدنظر است.
با استفاده از اقتصاد اشتراکی می‌توانید به محصولات و خدماتی خارج از محدوده‌ی خود نیز دسترسی داشته‌باشید. محصولات ردو‌بدل‌شده در اقتصاد مشارکتی اغلب اجاره داده یا کرایه گرفته می‌شوند؛ بدین وسیله، فرد می‌تواند از اقلامی که استفاده نمی‌شوند، کسب درآمد کند.
اقتصاد مشارکتی فرصت‌هایی را برای کاربران مختلف ایجاد می‌کند. به تمامی افراد اجازه می‌دهد که در معاملات شرکت کنند، از محصولات یا خدمات شخص دیگری استفاده کنند یا از اقلام بلااستفاده‌ی خود درآمد کسب کنند.
نمونه‌هایی از اقتصاد مشارکتی
بسیاری از شرکت‌ها به اقتصاد اشتراکی پیوسته‌اند و بستری را برای ارتباط کاربران با یک‌دیگر فراهم کرده‌اند، از جمله:
کرایه‌ی خودرو
شرکت‌های کرایه‌ی خودرو به افراد این مکان را می‌دهند که وسایل نقلیه‌ی خود و خدمات حمل‌و‌نقل را به مشتریان ارائه دهند. شرکت‌های دیگر به کاربران کمک می‌کنند تا وسایل نقلیه‌ی خود را به افرادی که رانندگی می‌کنند، کرایه دهند. هر دوی این گزینه‌ها نیاز به خرید و نگهداری وسیله‌ی نقلیه را برطرف می‌کنند و همچنین گزینه‌های مقرون‌به‌صرفه‌ای برای اجاره‌ی اتومبیل در طول تعطیلات، رفتن به فرودگاه یا سفر بین چند شهر محسوب می‌شوند.
اجاره‌ی آپارتمان
یکی از نمونه‌های اقتصاد مشارکتی، اجاره آپارتمان است. امروزه، سایت‌هایی برای اجاره‌ی آپارتمان وجود دارند که به کاربران این امکان را می‌دهند که مکان مسکونی خود را ثبت کنند یا به‌راحتی آپارتمانی را اجاره کنند. اجاره‌کنندگان می‌توانند خانه‌های چند‌خوابه‌ی موجود را با قیمتی کم‌تر از قیمت هتل‌ها رزرو کنند.
وام‌دهی
برخی از سایت‌ها امکانی را برای وام گرفتن از افراد با نرخ بهره‌ی کم‌تر و شرایط مطلوب‌تر، نسبت به سایر مؤسسات، فراهم می‌کنند. سرمایه‌گذاران می‌توانند از این بستر استفاده کنند و درآمد خود را افزایش دهند.
لباس و مد
امروزه، سایت‌هایی برای فروش و اجاره‌ی لباس در دسترس مردم قرار گرفته‌اند. فروشندگان می‌توانند لباس‌های دست‌دوم خود را بفروشند و خریداران می‌توانند لباس‌های مارک‌دار را با قیمت بسیار کم‌تری تهیه کنند. این سایت‌ها به کاربران امکان می‌دهند که یک کمد لباس متغیر داشته‌باشند، یعنی کاربران می‌توانند پس از چند بار استفاده، لباس را پس بدهند و آن را با لباس دیگری تعویض کنند.
همکاری
فریلنسرها، پیمان‌کاران و کارآفرینانی که دفتر کار ندارند هم می‌توانند در خارج از خانه کار کنند و از طریق مشاغل مشارکتی به یک میز کار یا دفتر اختصاصی دسترسی داشته‌باشند. اینترنت، پرینتر، دستگاه فکس، سالن اجتماعات، سیستم سرمایشی و سایر امکانات رفاهی در دسترس تمامی افراد قرار می‌گیرند.
این ویژگی‌ها برای افرادی که نمی‌توانند هزینه‌ی راه‌اندازی یک مجموعه‌ی کامل را بپردازند، مقرون‌به‌صرفه است.
نگهداری از حیوانات خانگی
خدمات نگهداری از حیوانات خانگی، که از طریق اقتصاد اشتراکی ارائه می‌شوند، به کاربران این امکان را می‌دهند تا حیوانات خود را در خانهی شخص ارائه‌دهنده‌ی خدمات بگذارند. این امر تجربه‌ی راحت‌تری را برای حیوان فراهم می‌کند. ارائه‌دهنده‌ی این خدمات در خانهی خود را به روی این حیوانات خانگی می‌گشاید، زمان خود را صرف پذیرایی از آن‌ها می‌کند و درآمد کسب می‌کند.
مزایای اقتصاد مشارکتی
اقتصاد مشارکتی یک مفهوم انقلابی است که هنوز هم فرصت‌های بسیاری برای رشد و توسعه دارد. اقتصاد مشارکتی مزایایی دارد که به کسب‌و‌کارها و افراد امکان رشد می‌دهد؛ این مزایا عبارت‌اند از:
۱. برتری دسترسی به مالکیت
اقتصاد مشارکتی مبتنی بر دسترسی است. برای دسترسی به حمل‌و‌نقل مطمئن، نیازی به خرید اتومبیل ندارید. نیازی نیست برای آن‌که در یک قلعه زندگی کنید، آن را بخرید، می‌توانید اجاره کنید. می‌توانید به طور موقت به هرچیزی دسترسی داشته‌باشید و از آن لذت ببرید، از ماشین چمن‌زنی گرفته تا یک دفتر کار.
این امر باعث می‌شود مواردی که سرمایه‌ی بالایی لازم دارند یا زمان زیادی به طول می‌انجامند، به‌راحتی به طور موقت و با هزینه‌ای معقول در دسترس شما قرار بگیرند.
۲. کاهش ارزش
اقتصاد مشارکتی به اقلامی که برای مدتی استفاده نشده‌اند، ارزش می‌بخشد. اگر اتومبیل دومی دارید که فقط برای گشت‌و‌گذارهای آخر هفته از آن استفاده می‌کنید، در طول هفته مقدار ارزش استفاده‌نشده‌ی جالب‌توجهی خواهد داشت. اتومبیلی که برای کرایه دادن استفاده می‌شود نیز کاربرد بسیار بیش‌تری دارد. اقتصاد مشارکتی استفاده از این دارایی‌ها را به حداکثر می‌رساند.
۳. کالاهای مقرون‌به‌صرفه‌تر
اقتصاد مشارکتی باعث می‌شود که محصولات و خدمات مقرون‌به‌صرفه‌تر باشند. خدمات نگهداری از حیوانات خانگی، که از طریق اقتصاد مشارکتی ارائه می‌شوند، ارزان‌تر از دام‌پزشکی‌ها هستند، زیرا صاحب‌خانه در خانهی خود این کار را انجام می‌دهد، اما دام‌پزشکی مرکزی جداگانه با کارمندان و ساعات کاری متفاوت است.
اقلامی که از طریق این سیستم تهیه می‌شوند، هزینه‌ی کم‌تری برای خریدار دارند، در حالی که فروش برخی از اقلام قیمت خرید اصلی را برای فروشنده جبران می‌کند.
۴. خویش‌فرمایی آسان
اقتصاد مشارکتی به افراد مختلف این امکان را می‌دهد تا به‌راحتی با داشتن درآمد مستقل خویش‌فرما شوند. کار کردن در اقتصاد مشارکتی بسیار انعطاف‌پذیر است. شما می‌توانید ساعات کاری خود، در دسترس بودن محصول یا خدمات و تعداد اقلامی را که می‌خواهید اجاره کنید یا بفروشید، انتخاب کنید. می‌توانید در طول سال، فعالانه کار کنید یا در صورت لزوم این کار را انجام دهید و درآمد جانبی کسب کنید.
معایب اقتصاد مشارکتی
اقتصاد مشارکتی در حال رشد و تکامل است و شاید چالش‌های زیادی را برای کاربران به وجود آورد. مشكلات چشم‌گیری در اقتصاد مشارکتی وجود دارند که در بخش‌های سنتی یافت نمی‌شوند، از جمله:
۱. درآمد ناپایدار
کسانی که از طریق اقتصاد اشتراکی فروش می‌کنند، اغلب درآمد ناپایداری دارند که در نوسان است. در اقتصاد مشارکتی عصرها و آخر هفته‌ها محبوبیت بیش‌تری دارند. رزرو آپارتمان‌های اجاره‌ای دست‌خوش تغییرات فصلی است.
اگرچه اقتصاد مشارکتی می‌تواند شغلی مناسب برای کسب درآمد جانبی باشد، برای افرادی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، استفاده از این روش، به عنوان شغل اصلی، بسیار دشوار است.
۲. چالش نظارت و قوانین
قوانین اقتصاد مشارکتی به‌خوبی تنظیم نشده‌اند؛ بنابراین، شاید خریداران قربانی کالاهای نامرغوب یا انواع کلاهبرداری‌ها شوند. آپارتمان‌های اجاره‌ای می‌توانند قوانین را دور بزنند و نام هتل را برای خود انتخاب کنند، در حالی که فقط یک خانه ی مسکونی هستند.
محصولاتی که در سایت‌های آنلاین فروخته می‌شوند، پیش از حمل‌و‌نقل، تحت بازرسی شخص دیگری قرار نمی‌گیرند. تنظیم قوانین برای اقتصاد مشارکتی بسیار دشوار است و می‌تواند به ایجاد تجارب ناخوشایند برای مصرف‌کننده منجر شود.
۳. تبعیض قائل شدن
در سیستمی که قوانینی برای آن تعریف نشده‌است، تبعیض رخ خواهد داد. شاید افراد سعی کنند بر اساس نژاد، جنسیت، سن یا سایر اطلاعات جمعیتی، بین افراد تبعیض قائل شوند. به طور معمول، این اطلاعات در پایان معامله در اختیار طرفین معامله قرار داده می‌شود تا بدانند با چه کسی کار می‌کنند یا بتوانند راننده‌ای را که آن‌ها را تحویل می‌گیرد، شناسایی کنند.
جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.
منبع: indeed.com
دیدگاه