بازار رقابت کامل چیست؟ (مزایا و معایب)

نظریه‌ی تعادل عمومی یک فرضیه‌ی اقتصادی است که می‌گوید بازار کامل فقط در صورت تحقق برخی شرایط، دست‌یافتنی است که آن شرایط را بازار رقابت کامل (Perfect Competition) می‌نامند. اگر به دنبال حرفه‌ای در اقتصاد، تجارت یا امور مالی هستید، ممکن است لازم باشد درک کنید که بازار رقابت کامل چیست.

در این مطلب، بازار رقابت کامل را تعریف خواهیم کرد و شرایط لازم، و مزایا و معایب استفاده از این مدل را نیز توضیح خواهیم داد.

آگهی استخدام

جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.

بازار رقابت کامل چیست؟

«مدل‌های پیشخوان» بازارهای ناقصی هستند که هر زمان استانداردهای یک بازار رقابت کامل رعایت نشود، اتفاق می‌افتند. این بدان معناست که هر بازار، به طور پیش‌فرض، یک بازار ناقص است. مفهوم بازار رقابت کامل در مقابل بازار رقابت ناقص، تئوری اقتصادی «پست‌کلاسیک» است.

مدل‌های رقابت کامل به عنوان معیاری ایدئال برای مقایسه‌ی همه‌ی بازارهای واقعی استفاده می‌شوند؛ همچنین، این مدل‌ها مخالف نظری انحصارات هستند و تحت انحصارات قیمت، فقط توسط فروشندگان تعیین می‌شوند؛ اما در بازار رقابت کامل، قیمت از طریق عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و به مشاغل اجازه می‌دهد تا بدون تورم و نرخ‌های بالاتر از حد معقول، سود کسب کنند.

شرایط لازم برای بازار رقابت کامل

بازار رقابت کامل بازاری ایدئال است و برای دستیابی به آن، نیازهای خاصی باید حاصل شود. با بررسی الزامات، خواهید دید که شرایطی که برای شکل‌گیری یک بازار رقابت کامل باید به هم بپیوندد، بسیار گسترده هستند و بعید است که به یک‌باره در هر بازار مشخصی اتفاق بیفتند؛ با این حال، آن‌ها هنوز هم برای ارزیابی چگونگی عملکرد رقابت در بازار و ترسیم بینش در‌مورد چگونگی افزایش رقابت مفید هستند.

برای وقوع بازار رقابت کامل، باید شرایط زیر وجود داشته‌باشند:

• شرکت‌ها همیشه حضور داشته‌باشند: هیچ صرفه‌ به مقیاس یا اثرات دیگری وجود ندارد که بتواند تعداد مشاغل حاضر را کاهش دهد. در مدل اقتصادی  بازار رقابت کامل همیشه مشاغلی وجود دارند.
• محصولات برابر باشند: همه‌ی محصولات موجود در بازار می‌توانند جایگزینی یکنواخت برای یکدیگر فراهم کنند، به این دلیل که هیچ تأمین‌کننده‌ای وجود ندارد که در زمینه‌ی محصول یا خدمات مشابه بهتر از دیگران باشد.
• همه چیز قیمت‌پذیر باشد: این بدان معنی است که در بازار رقابت کامل هیچ شرکت‌کننده‌ای نمی‌تواند قیمت‌های بازار را تعیین کند.
• مانعی وجود نداشته‌باشد: در بازار رقابت کامل همه‌ی مشاغل می‌توانند در هر زمان وارد بازار یا از آن خارج شوند.
• ملاحظات شخص ثالث وجود نداشته‌باشند: به استثنای سازمان‌های دولتی، مزایا و هزینه‌ها بر اشخاص ثالث در این مدل تأثیر نمی‌گذارند.
• هزینه‌های معاملاتی وجود نداشته‌باشند: شرکت در مدل اقتصادی بازار رقابت کامل هزینه‌ای ندارد.
• خریداران و فروشندگان بی‌شماری وجود داشته‌باشند: اولین اصل بازار رقابت کامل  داشتن تعداد زیادی خریدار و فروشنده برای مشارکت است.
• اطلاعات کامل موجود باشد: در بازار رقابت کامل کلیه‌ی خریداران و فروشندگان از قیمت تمام‌شده‌ی کالا، تولید، آب، برق و سایر مواردی که برای تولید یک محصول لازم است، آگاهی دارند. حقوق مالکیت به‌خوبی تعریف شده‌است که تعیین می‌کند چه چیزی را می‌توان فروخت و چه مسئولیت‌هایی را هنگام خرید به خریدار منتقل می‌کند.
• تحرک کامل عوامل وجود داشته باشد: تحرک کامل عوامل زمانی اتفاق می‌افتد که همه‌ی عوامل با رشد، مقیاس‌پذیری و سازگاری با شرایط طولانی‌مدت بازار هماهنگ باشند.
• مدل خریداران منطقی وجود داشته باشد: در بازار رقابت کامل خریداران در انجام معاملاتی که بر سودمندی اقتصادی تأثیر می‌گذارند، آزاد هستند.
• مقررات موجود باشد: مقرراتی که اقدامات ضد‌رقابتی را از بین می‌برند، فرض می‌شوند.
• سود فروشنده به حداکثر برسد: فروشندگان در حوزه‌هایی که احتمالا بیش‌ترین درآمد را دارند و با روش‌های کارآمد، اقدام به فروش می‌کنند.

تا اینجای مطلب پی بردیم که بازار رقابت کامل چیست و شرایط لازم برای آن کدامند. در ادامه به مزایا و معایب این مدل اقتصادی می‌پردازیم. با ما همراه باشید!

مزایای مدل بازار رقابت کامل

از نظر تئوری، بازار رقابت کامل مزایای مختلفی دارد. مدل بازار رقابت کامل، سناریوی ایدئالی را ایجاد می‌کند که نیازهای خریدار و فروشنده را برآورده می‌کند و این نوع اقتصاد دارای مزایای بسیاری است که آن را به ابزاری مفید برای مقایسه تبدیل می‌کند.

• دانش کامل. ‌یکی از مزایای بازار رقابت کامل دانش کامل است. از آن‌جا که دانش کامل وجود دارد، می‌توان فرض کرد که دانش بازار به طور مساوی بین خریداران و فروشندگان تقسیم می‌شود.
• بدون انحصار. یکی از مهمترین مزایای بازار رقابت کامل این است که در آن انحصار وجود ندارد. بدون موانعی که مانع رقابت مشاغل کوچک‌تر می‌شود، هرگز نگرانی از انحصار در بازار وجود ندارد.
• سود. در بازار رقابت کامل، سود نرمال و قابل‌اعتماد است، فروشندگان به اندازه‌ی کافی کفاف هزینه‌های اساسی را می‌دهند و مقدار کمی مانده نیز دارند.
• برندینگ و بازاریابی بی‌ربط. این یک مزیت است، زیرا مشاغل مجبور نیستند برای تبلیغات یا برندینگ در یک بازار رقابت کامل، که همه‌ی محصولات برابر هستند، پول خرج کنند.
• حداکثرها. در یک بازار ایدئال، حداکثر عملکرد و کارایی و بیش‌ترین حد انتخاب مصرف‌کننده وجود دارد.
• اوج بهره‌وری. در یک مدل بازار رقابت کامل، حداکثر بهره وری را اِعمال می‌کنید؛ یعنی معیاری که در بازار معمولی به‌راحتی دست‌یافتنی نیست.
• مدل مفید. این مدل برای مقایسه با بازارهایی مانند قهوه و چای، که با بازار رقابت کامل ارتباط تنگاتنگی دارند، مفید است. این امر همچنین یک مهم را برای افزایش رقابت در بازارهای غیر‌مشابه فراهم می‌کند.

معایب مدل بازار رقابت کامل

مدل بازار رقابت کامل معایبی دارد. جالب این‌جاست که معایب مدل ناشی از کیفیت مورد‌نیاز در رقابت کامل است. این معایب عبارت‌اند از:

• غیر‌واقعی بودن. بیش‌تر مزایای ذکر‌شده در بخش قبلی مبتنی بر این ایده است که شرایط بازار رقابت کامل می‌تواند وجود داشته‌باشد، که پیش‌فرض واقع‌گرایانه‌ای نیست.
• تعصب در تصمیم‌گیری. تصمیم گیری در تجارت به‌ندرت کامل است و این مدل تعصبی را که هنگام تصمیم گیری مشاغل در‌مورد نحوه‌ی نزدیک شدن به بازار وجود دارد، در نظر نمی‌گیرد.
• وسعت. در بازار رقابت کامل برای صرفه به مقیاس هیچ محدودیتی وجود ندارد، زیرا به دلیل تعداد زیادی از شرکت‌هایی که باید برای وجود آن‌ رقابت کنند، صفت ذاتی یک رقابت کامل است.
• عدم تمایز محصول. در یک بازار همگن همه‌ی محصولات اساسا یکسان یا معادل یک‌دیگر هستند. این مسئله جایی برای نوآوری در جهت تولید محصولاتی که ویژه‌ی مصرف‌کنندگان هستند، نمی‌گذارد.
• تأثیرات تحقیق. در بازار رقابت کامل بدون کسب‌و‌کارهایی که پول اضافی برای خرج کردن در اختیار دارند، احتمال سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه (R&D)، که موجب پیشرفت علم و پزشکی می‌شوند، کم‌تر است. این احتمالا تأثیر ماندگاری در جامعه خواهد داشت.
• عدم وجود انگیزه برای نوآوری. بین عدم تمایز محصول و این مفهوم که همه‌ی خریداران و فروشندگان از دانش لازم برای خرید برخوردارند، دیگر جایی برای رشد و نوآوری وجود ندارد.

در مطلب بالا تلاش کردیم بازار رقابت کامل و همچنین مزایا و معایب استفاده از آن را توضیح دهیم. اگر شما پیشنهادی برای تکمیل این مطلب دارید با ما به‌اشتراک بگذاربد.

استخدام برنامه نویس پایتون

جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.

منبع: indeed.com