محیط کاری ایده آل چه ویژگی‌هایی دارد؟ (۱۴ راه برای شناسایی آن)

• مفهوم محیط کار
• عناصر و ساختار محیط کار
• ویژگی های محیط کاری ایده آل 
• روش‌های شناسایی فرهنگ سازمانی
• نمونه‌هایی از محیط کاری ایده آل 

فرهنگ سازمانی یا فرهنگ مربوط به هر شرکتی با شرکت‌های دیگر بسیار متفاوت است. به طور معمول، کسانی که به دنبال کار هستند، هیچ ذهنیتی نسبت به فرهنگ شرکت موردنظر ندارند و ممکن است از جنبه‌های منفی یا مثبت آن اطلاعی نداشته‌باشند. کار کردن در سازمانی که فرهنگ ضعیفی دارد یا فرهنگ آن با شما هم‌سو نیست، جالب به نظر نمی‌رسد و در طول زمان شما را آزرده خواهد کرد. 

دانستن ویژگی‌های محیط کاری ایده آل کمک می‌کند که محیط‌های سالم را شناسایی کنید. برای آشنایی با ویژگی‌های کلیدی محیط کاری ایده آل و انواع آن، ما را در این مطلب همراهی کنید.

آگهی استخدام

جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.

مفهوم محیط کار

محیط کاری ایده آل به عناصری اشاره دارد که شرایطی را که کارمند در آن کار می‌کند، تشکیل می‌دهند و بر وی اثر می‌گذارند. بعضی از این عناصر مانند چیدمان محیط کار و تعداد گیاهان آن کاملا واضح‌اند، اما برخی از آن‌ها نیز مانند سیاست‌های شرکت یا همکارانی که صفات شخصیتی‌شان چندان با فرهنگ سازمان سازگار نیست، ناآشکارند. همه‌ی متخصصان، چه آن‌هایی که تمام‌وقت کار می‌کنند و چه آن‌هایی که پاره‌وقت مشغول هستند، از محیط دفتر کارشان تأثیر می‌پذیرند و در اینجا است که اهمیت محیط کار ایده آل به وسط می‌آید؛ چون در آن‌جا وظایفشان را انجام می‌دهند. به طور معمول، از کارمندان خواسته می‌شود که خود را با ویژگی‌های محل کار انطباق دهند.

برای مثال، دیوار دفتر کارتان به رنگ سبز روشن رنگ‌آمیزی شده‌است، اما شما از این رنگ بدتان می‌آید. رنگ دیوار بخشی از محیط کارتان است. در این سناریو وقتی می‌خواهید کمی چشمانتان را از صفحه‌ی نمایشگر بردارید و به آن‌ها استراحت دهید، می‌توانید به دیوار نگاه نکنید. به شکلی مشابه، ممکن است شرکتی که درخواست کار را برایش ارسال کرده‌اید، تمایل داشته‌باشد که از مصاحبه‌های جمعی استفاده کند تا هزینه‌های گزینش را کاهش دهد. این سیاست بخشی از محیط کار است، اما شما آن را دوست ندارید. 

عناصر و ساختار محیط کار

محیط کاری ایده آل معمولا از عناصر مختلفی تشکیل شده‌است که با شرایط سازمان یا شرایط شغل ارتباط دارند. شامل:

شرایط سازمان

شرایط متعددی در یک فضای کاری وجود دارند که باعث ایجاد یک محیط کاری ایده آل می‌شوند؛ از جمله این شرایط موارد زیر را می‌توان نام برد:

برنامه‌های کارفرمایان برای کارمندان: این بخش از محیط کار مربوط به برنامه‌هایی است که کارفرما برای آموزش، تفریح و مشارکت کارمندان ارائه می‌کند. این فعالیت‌ها بر کارمندان تأثیر می‌گذارند و روحیه، مهارت‌ها، مشارکت و بهره‌وری ایشان را افزایش می‌دهند و باعث ایجاد یک محیط کاری ایده آل می‌شوند؛

ویژگی‌های فیزیکی: مواردی مانند ساختمانی که شرکت در آن فعالیت می‌کند، معماری آن، اندازه‌ی آن، رنگ دیوارهایش، طراحی اتاق‌ها، وسایل و چیدمان آن‌ها، کف‌پوش‌ها، ابزار اداری و چیدمان آن‌ها، نور فضا، گیاهان داخل ساختمان، تمیزی و امکانات شرکت از جمله عناصر محیط کار هستند که همگی بر عملکرد افراد در وظایف شغلی‌شان اثر می‌گذارند؛

سبک رهبری: سبک های رهبری‌ ترجیح داده شده در سازمان، یکی از ویژگی‌های مهم یک محیط کاری ایده آل است، چون بر نحوه‌ی کارکردن افراد و مشارکت سرپرستان و زیردستان تأثیر می‌گذارد؛

سیاست‌ها و پروتکل‌های شرکت: سیاست‌ها و پروتکل‌ها عوامل مهمی هستند، زیرا بر رفتار کارمندان، نحوه‌ی اجرای کار و منش آنان در تعامل با یکدیگر اثر می‌گذارند. ارائه‌ی بازخوردهای مثبت به کارمندان و تشویق آن‌ها به مشارکت در فرایند استخدام نمونه‌هایی از عناصر محیط کاری ایده آل هستند؛

ارزش‌های شرکت: ارزش‌های شرکت معمولا بر سیاست‌ها و پروتکل‌های آن، برنامه‌های ارائه‌شده به کارمندان و سبک‌های رهبری تأثیر می‌گذارند و تمام این‌ها جزئی از محیط کارند؛ در نتیجه، ارزش‌های شرکت عنصر مهمی از محیط کاری ایده آل هستند؛

نظرات کارمندان: واکنش کارمندان به شرایط شرکت، مانند برنامه‌های ارائه‌شده به کارمندان و معماری محل کار، موضوع مهم دیگری است که محیط کار را شکل می‌دهد، زیرا این واکنش‌ها نشان‌دهنده‌ی انگیزه‌ها، رضایت و مشارکت کارمندان هستند و در گذر زمان بر بهره وری آنان مؤثرند؛

رفتارهای اجتماعی: بیش‌تر مشاغل نیازمند کار کردن با دیگران و دستیابی به اهداف مشترک هستند. روابط تیمی حاصل از این الزامات بر محیط کار اثر می‌گذارند. سیاست‌های جاری در بین کارمندان، سرپرستان و مدیران ارشد به شکلی مشابه می‌توانند فضای دفتر کار را تغییر دهند. این سیاست‌ها با آسان کردن عملکرد، اجرای وظایف، افزایش روحیه و بهره‌وری، فضا را تغییر می‌دهند. ممکن است بعضی از ویژگی‌های اجتماعی محیط کار در شرایط خاصی سلامت آن را به خطر بیندازد و کار کردن در آن‌جا را سخت کنند.

شرایط مربوط به شغل

شرایط متعددی وجود دارند که مختص شغل هستند و بر محیط کار تأثیر می‌گذارند، از جمله:

مزایای شغلی: این عنصر در یک محیط کاری ایده آل به مهم‌ترین مزایای موجود (حقوق، بیمه سلامت، بیمه‌ی تکمیلی و شرایط مرخصی) در قرارداد کار فرد مربوط است. در هر حال، این مزایا مستقیما بر انگیزه‌ی کارمند، اجرای وظایف شغلی و مشارکت در پیشرفت سازمان اثر خواهند گذاشت؛

شرایط شغلی: هر شغلی ویژگی‌های مختص به خود را دارد؛ از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به ساعات کاری، انعطاف برنامه کاری، میزان نظارت بر کارمند، شرایط قرارداد استخدام و میزان پذیرش قوانین کار از سوی وی اشاره کرد. این شرایط محیط کار را شکل می‌دهند؛

رضایت از شغل: میانگین رضایت کارمندان محیط کار را تغییر می‌دهد، زیرا بر روحیه‌ی آنان و تیم‌ها اثر می‌گذارد و شرایط شغلی را تغییر می‌دهد.

ویژگی‌های محیط کاری ایده آل

بسیار مهم است که محیط کاری مثبتی داشته‌باشیم و دلایل بسیاری نیز برای آن وجود دارند. سازمانی با محیط کاری ایده آل و مثبت، چنین ویژگی‌هایی دارد:

• محیط کاری ایده آل باید شرایط را برای کارمندان بهتر کند که این موضوع وفاداری افراد را افزایش می‌دهد و باعث ارتقای برند کارفرمایی می‌شود؛
•  رضایت و مشارکت کارمندان را افزایش دهد؛
• بهره‌وری کارمندانی را که انگیزه‌ی بالایی برای مشارکت در سازمان دارند، افزایش دهد؛
• از پیدایش شرایطی که در آن کارمندان بی‌ انگیزه و ناراضی هستند، جلوگیری کند؛
• محیط کاری ایده آل باید شناسایی مشکلات در محیط (شناسایی کارمند منفی‌بافی که روحیه‌ی دیگران را از بین می‌برد) را آسان کند؛
• مدیرانی را که از تشویق‌های مثبت برای افزایش رضایت و مشارکت کارمندان استفاده می‌کنند، به خود جذب کند؛
• کارمندانی را که با دیگران با همدلی و احترام رفتار می‌کنند، به خود جذب کند؛
• از رخ‌ دادن اتفاقاتی که حواس کارمندان را از اجرای مسئولیت‌های شغلی‌شان پرت می‌کند، جلوگیری کند؛
• محیط کاری ایده آل باید از برقراری ارتباط بین کارمندان با مشاغل مختلف که در سطوح متفاوت سازمان فعالیت می‌کنند، حمایت کند؛
• از طریق برنامه‌های آموزش و ارتقای داخلی، فرصت‌های بسیاری را برای رشد حرفه‌ای فراهم کند؛
• محیط کاری ایده آل باید از طریق برنامه‌هایی که برای کارمندان اجرا می‌شوند، جزئیات بصری زیبا در محیط فیزیکی و سیاست‌های کارمندمحور، تفکر مثبت را بین کارمندان اشاعه دهد؛
• برای تمام کارمندان، چه زیردستان و چه سرپرستان، تعادل کار و زندگی را به همراه آورد.

استخدام برنامه نویس اندروید

جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.

روش‌های شناسایی فرهنگ سازمانی

1. از چند نفر از پرسنل شرکت بپرسید که آیا فعالیت در این شرکت لذتی برایشان دارد یا خیر؛
2. می‌توانید در روز مصاحبه شرکت را در نظر بگیرید. خنده‌ها و لبخندها حقایق محیط کاری را برای شما بازگو می‌کنند؛
3. از فردی که قبلا در این شرکت موقعیت شغلی‌ای داشته‌است، بپرسید که چه کاری را درست انجام داده‌اند و چه کاری را می‌توانستند بهتر انجام دهند؛
4. می‌توانید با استفاده از وب‌سایت‌های کاریابی و مربوط به مشاغل، درمورد محیط کاری ایده آل اطلاعات کسب کنید؛
5. توجه داشته‌باشید که در هر شرکتی فرهنگ هر بخش با بخش دیگر متفاوت است؛ به همین جهت، ممکن است فرهنگ کلی آن نیز با زمینه‌ی کاری شما تفاوت داشته‌باشد؛
6. از آن‌ها بخواهید که مشخص کنند چه رفتارهایی تشویق می‌شوند و چه رفتارهایی مورد تنبیه قرار می‌گیرند؛
7. دریابید که اگر خبری در شرکت باشد، آیا همه با هم متوجه آن می‌شوند یا به‌تدریج از مدیران به کارکنان انتقال داده می‌شود؛ هم‌چنین، متوجه شوید که آیا این اخبار شفاف و واضح هستند یا خیر؛
8. اگر شرکت دارای محیط کاری ایده آل است. بررسی کنید که شرکت در طول سال چه مراسمی را برای کارکنان خود تدارک می‌‌بیند؛
9. دریابید که دلیل ماندگاری برخی از افراد ‌که زیاد فعالیت و تلاش نمی‌کنند، چیست؛
10. پرس‌وجو کنید که توجه به ایده‌ها و خلاقیت‌‌ها تا چه اندازه برایشان مهم بوده‌است و چه سختی‌هایی در این راه وجود دارد و آیا همه اذعان دارند که به یک روش در این شرکت کار انجام می‌دهند یا خیر؛
11. مأموریت و چشم انداز شرکت را از دیگران جویا شوید. اگر فردی از کارکنان بتواند نسبت به آن اشاره‌ای داشته‌باشد (حداقل اصطلاحات کلی را بگوید)، نشان می‌دهد که نیروی کار قوی و متحدی دارد؛
12. ضوابط و مقررات مربوط به پوشش یا روال‌های مربوط را سؤال کنید و دریابید که آیا این روش‌ها را می‌توانید رعایت کنید یا خیر؛
13. بررسی کنید که آیا شرکت از فرصت‌های آموزش و یادگیری، سمینار یا کمک‌هزینه‌ی تحصیلی برای کارکنان حمایت می‌کند یا خیر. اگر آن‌ها برای کارکنان برجسته‌ی خود ارزش قائل هستند، احتمالا این کارها را نیز انجام خواهند داد؛
14. بررسی کنید آیا با کارکنانی که حریم اخلاقی آن شرکت یا سازمان را نقض کرده‌اند، برخورد شده‌است و آیا برای شرکت مسائل اخلاقی اولویت دارند یا خیر.

در نظر داشته‌باشید که روش های بیان شده برای شناسایی فرهنگ سازمانی زمانی مفید خواهند بود که ابتدا تصویر روشنی از خود و محیط کاری ایده آل داشته‌باشید؛ بنابراین، پیشنهاد می‌کنیم که ابتدا شناخت و خودآگاهی خود را بالا ببرید و ضمن در نظر گرفتن توانایی‌ها و علایق خودتان، تصویری از محیط کاری ایده آل و متناسب با روحیاتتان را مشخص کنید. برای شناخت بیش‌تر ویژگی‌های شخصیتی خود می‌توانید به تست MBTI مراجعه کنید. 

نمونه‌هایی از محیط کاری ایده آل

انواع مختلفی از محیط کاری ایده آل به شرح زیر وجود دارند:

۱. محیط کاری تیم‌محور

در محیط کاری تیم‌محور فضای کاری به‌ گونه‌ای سازمان یافته‌است که کار تیمی را حمایت کند و به موفقیت کارمندان مؤثر در تیم پاداش دهد.

مهم‌ترین فواید کار کردن در محیط کاری ایده آل از نوع تیم محور عبارت‌اند از:

• تقسیم مسئولیت‌ها با گروهی از افراد؛
• توسعه‌ی روابط با همکاران؛
• رشد مهارت‌های کار تیمی.

۲. محیط کاری فردگرا

در محیط کاری فردگرا به کارمندان این آزادی داده می‌شود که سبک کاری‌ای را انتخاب کنند که در آن بهترین عملکرد را دارند.

مهم‌ترین مزایای محیط کاری ایده آل از نوع فردگرا عبارت‌اند از:

• داشتن آزادی و استقلال در کار؛
• کار کردن در خانه؛
• انتخاب ساعات کاری؛
• به همراه آوردن حیوانات خانگی به محل کار؛
• اِعمال تغییرات دل‌خواه در فضای کاری.

۳. محیط کاری سریع

یکی دیگر از نمونه‌های محیط کاری ایده آل، محیط کار سریع است. برون‌گرایان کار کردن در محیط‌های سریع را لذت‌بخش می‌دانند. کارمندانی که در این شرایط کار می‌کنند، باید به‌سرعت با تغییرات محیطی تطبیق پیدا کنند، چندین کار را به‌ صورت هم‌زمان پیش ببرند و به اهداف دست پیدا کنند.

مزایای کلیدی آن عبارت‌اند از:

• کارکردن در فضایی برانگیزاننده؛
• لذت بردن از تغییرات محیطی سریع ؛
• ارتباط گرفتن با همکارانی که شخصیتی مشابه دارند.

۴. محیط کاری ارتباط‌ محور 

در محیط‌های کاری ارتباط‌ محور عناصر کلیدی شرکت، مانند طراحی فضای داخلی و سیاست‌های شرکت، با هدف برقراری و حفظ ارتباطات میان کارمندان انجام می‌شوند.

مزیت کلیدی این نوع کار محیطی مبتنی بر همکاری است که در آن کارمندان به یکدیگر کمک می‌کنند، مدیران و زیردستان به یکدیگر بازخورد می‌دهند، برخوردهای بین‌فردی در محیط کار وجود ندارند و کار تیمی تقویت می‌شود.

۵. محیط کاری شَک‌گرا

در محیط شک‌گرا از کارمندان خواسته می‌شود که سؤال کنند و ایده‌ها را به چالش بکشند.

مهم‌ترین مزایای این نوع محیط کاری ایده آل عبارت‌اند از:

• تشویق نوآوری؛
• انگیزه دادن به کارمندان؛
• افزایش مشارکت کارمندان؛
• افزایش بهره‌وری به علت همکاری کارمندان مشارکت‌کننده؛
• کاهش معایب تفکر به شکل گروهی.

۶. محیط کاری هنری

محیط کاری هنری از خلاقیت و نوآوری در طراحی فضای کار و سیاست‌های شرکت در زمینه‌ی لباس کار، ساعات کاری و پاداش کارمندانِ ممتاز استقبال می‌کند.

برترین مزایای این محیط کاری ایده آل عبارت‌اند از:

• افزایش انگیزه‌، خلاقیت و نوآوری، و رضایت کارمندان؛
• کاهش جابه‌جایی و استعفا کارمندان و در نتیجه کاهش هزینه‌های استخدام.

جمع‌بندی

کار کردن در محیط کاری ایده آل باعث افزایش انگیزه و بالا‌رفتن مشارکت کارکنان یک سازمان می‌شود. کارفرمایان با فراهم‌ کردن محیط کاری مثبت، به بالا رفتن روحیه‌ی کارکنان کمک می‌کنند و برند کارفرمایی را ارتقا می‌دهند. با به‌خاطر سپردن ویژگی‌های محیط کاری خوب که در این مطلب به آن پرداختیم، می‌توانید فرهنگ سازمانی مورد نظر خود را که با روحیات شما سازگار باشد شناسایی کنید و در آن‌جا شغول به کار شوید. نظرات خود را با ما در میان بگذارید.

استخدام تهران

جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.

منبع: glassdoor